๕๖. ประกาศห้ามมิให้เชื่อการหลอกด้วยอ้างอำนาจผี

ลงวันพุฒ เดือน ๘ แรม ๑๐ ค่ำ ๒ ปีเถาะสัปตศก

วันอาทิตย์ เดือน ๘ อุตราสาท แรม ๗ ค่ำปีเถาะสัปตศก พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวรจักร์ธรานุภาพ นำหนังสือเปนเรื่องราวหลอกลวงซึ่งราษฎรหลอกต่อๆ กันมาขึ้นทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายให้ทรงทราบใต้ฝ่าลอองธุลีพระบาท ในหนังสือนั้นใจความว่า พระยายมราชนายผีบอกแก่เจ้าเมืองปะกิ่งว่าจะเกิดความไข้ แต่ในที่สุดหนังสือนั้นห้ามมิให้จุดไต้ตามไฟในเย่าเรือนที่เวลาพลบค่ำไปจนรุ่ง ใครเรียกก็อย่าขานอย่าทักทายสิ่งใดๆ ด้วย พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการตรัสเหนือเกล้าเหนือกระหม่อมว่า การเช่นนี้ไม่ปลาดอัศจรรย์ ได้เคยทรงทราบใต้ฝ่าลอองธุลีพระบาทมาแต่ก่อนหลายครั้งแล้ว เมื่อครั้งแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาไลย ก็มีครั้งหนึ่ง แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว สี่ครั้ง เรื่องราวก็เหมือนกันอย่างนี้ เปนคำเล่าฤๅอื้ออึงว่าพระเที่ยวธุดงค์ได้เรื่องราวมาบ้าง ฤๅลายแทงผุดบ้าง ปลิวมาติดต้นไม้อยู่บ้าง การก็ไม่จริงเหมือนที่กำหนดว่าจะเกิดเหตุการสักครั้งเดียว ชรอยจะเปนความคิดของผู้ร้ายจึงห้ามมิให้จุดไต้ตามไฟในเย่าเรือน แลไม่ให้ร้องทักทายสิ่งใดๆ เพราะจะขึ้นปล้นสะดมภ์ย่องเบาลักทรัพย์สิ่งของ เห็นว่าเจ้าของบ้านเจ้าของเรือนจะระวังรักษาบ้านเรือนมั่นคงอยู่ไม่มีความประมาท อ้ายผู้ร้ายจะคิดขึ้นปล้นสดมภ์ย่องเบาได้โดยยาก จึงแกล้งอุบายแต่งเรื่องราวหลอกลวงขู่ให้คนกลัวต่างๆ หวังจะให้คนทั้งปวงนับถือเชื่อฟังทำตาม อ้ายผู้ร้ายจะได้ขึ้นปล้นสดมภ์ย่องเบาเข้าลักทรัพย์สิ่งของได้โดยสะดวก จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ตีพิมพ์ประกาศแก่ข้าทูลลอองธุลีพระบาทแลราษฎรให้รู้ทั่วกันว่า อย่าให้เชื่อเรื่องราวเหล่านี้เปนความไม่จริง ผู้ใดได้เรื่องราวอย่างนี้ไว้ ถ้าอยู่ในแขวงกรุงเทพมหานครก็ให้เอาเรื่องราวนี้มาส่งแก่กรมพระนครบาล ถ้าอยู่ในแขวงหัวเมืองใดๆ ก็ให้เอาเรื่องราวนี้มาส่งแก่เจ้าเมืองนั้นๆ อย่าให้ราษฎรทั้งปวงตกใจกลัววุ่นวายไปต่างๆ อย่างใดอย่างหนึ่งเลย ให้รักษาแต่บ้านเรือนของตนคอยระวังจับผู้ร้ายให้ได้ ถ้าผู้ใดจับตัวผู้ร้ายมาส่งกรมพระนครบาลได้ในสามเดือนนี้ จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานรางวัลให้แก่ผู้นั้นโดยสมควร ตีพิมพ์ประกาศมาณวันพุฒ เดือน ๘ อุตราสาท แรม ๑๐ ค่ำ ปีเถาะสัปตศก