๔๘

ครั้นอยู่มาวันหนึ่งพระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้เสด็จออกว่าราชการจึงตรัสแก่พวกขุนนางว่า บัดนี้แผ่นดินเมืองของเราก็มีอาณาเขตกว้างถึงแปดพันลี้เศษ ทิศใต้นั้นถึงเมืองเกาจี ทิศตะวันตกถึงเขากุนลุนซัว ทิศตะวันออกถึงเต๋าอี้ ทิศเหนือถึงย่องเต๊ก ซึ่งคนอยู่ในแผ่นดินเขตแดนของเราทั้งนี้ ก็พากันมาสามิภักดิ์รักเรา ๆ ก็มิได้มีทุกข์ร้อนแล้ว แต่เรายังมีความทุกข์อยู่ด้วยน้ำท่วมยังไม่แห้งเป็นปกติไปได้ บางปีก็มากบางปีก็น้อย ราษฎรทำไรไถ่นาไม่เต็มภาคภูมิก็เหมือนหนึ่งภัยเกิดแก่ราษฎร เมื่อครั้งแผ่นดินพระเจ้าเงี่ยวเต้ฮ่องเต้นั้น บังเกิดน้ำท่วมตามหัวเมืองราษฎรได้ความเดือดร้อน พระเจ้าเงี่ยวเต้ฮ่องเต้ได้รับสั่งใช้ให้ชองเปกโห บิดาอู๋ซึ่งเป็นที่เกาปิดเฮาไปทำการก็ไม่สำเร็จ กลับมีโทษด้วยไปเบียดเบียนจูเฮ้าเจ้าเมืองและราษฎรเอาทรัพย์สินเงินทอง บัดนี้เราคิดทำประการใดจึงจะมิให้น้ำท่วมได้ จะหาผู้ใดที่มีสติปัญญาจะได้ให้ไปจัดแจงด้วยเรื่องน้ำท่วมเสียให้เป็นปกติ ถ้าทำได้สำเร็จก็เป็นการช่วยสงเคราะห์ราษฎร จะมีคุณแก่ราษฎรเป็นอันมากแล้วก็สมดังพระทัยพระเจ้าเงี่ยวเต้ฮ่องเต้ทรงพระดำริไว้ เหมือนหนึ่งได้แทนพระคุณท่าน แต่ว่าไม่เห็นผู้ใดที่จะทำได้ พวกขุนนางจึงพากันทูลว่า พระองค์ทรงพระราชดำริดังนี้พระเดชพระคุณเป็นอันมาก ข้าพเจ้าทั้งปวงจะขอตรึกตรองฉลองพระเดชพระคุณให้จงได้ พระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้ได้ทรงฟังดังนั้น จึงทรงพระดำริว่า เกาปิดเฮาซึ่งชื่ออู๋เราตั้งให้เป็นแม่ทัพไปปราบจูเฮ้าทั้งสามนั้นเป็นบุตรชองเปกโห ถึงชองเปกโหบิดาเป็นคนไม่ดีมีความผิดก็จริงอยู่ แต่ว่าอู๋ผู้บุตรนั้นเป็นคนดีมีความชอบ เป็นคนมีสติปัญญาเมตตาจิตตั้งอยู่ในยุติธรรมควรจะเป็นใหญ่สืบไปได้ จะให้อู๋เกาปิดเฮาไปทำการให้มีความชอบไว้ในแผ่นดินอีกสักครั้งหนึ่งด้วยการแผ่นดินเป็นการใหญ่ จะปิดบังคนดีเสียนั้นไม่ควร ๆ จะยกย่องขึ้น ทรงพระดำริแล้วจึงรับสั่งให้หาอู๋เกาปิดเฮาเข้าไปเฝ้าแล้วตรัสว่า ปีนี้ฝนตกมากเราไม่เห็นผู้ใดที่จะไปกระทำการได้ เห็นว่าท่านมีปัญญาควรจะทำการใหญ่ได้ เราจะให้ท่านไปทำการปิดน้ำตามหัวเมืองอย่าให้น้ำท่วมเหมือนเมื่อครั้งแผ่นดินพระเจ้าเงี่ยวเต้ฮ่องเต้ ท่านจะไปได้หรือไม่ได้ การอันนี้พระเจ้าเงี่ยวเต้ฮ่องเต้ก็ได้รับสั่งให้บิดาท่านไปกระทำครั้งหนึ่งก็ไม่สำเร็จ บิดาท่านไปเบียดเบียนจูเฮ้าเจ้าเมืองและราษฎรจนตัวต้องโทษถึงชีวิต ถ้าครั้งนี้ท่านอุตส่าห์ไปกระทำให้สำเร็จได้แล้ว ท่านจะมีชื่อเสียงปรากฏไปในแผ่นดิน แล้วก็จะได้เป็นเกียรติยศแก่บิดาท่านด้วย อู๋เกาปิดเฮาได้รับสั่งดังนั้นแล้วก็คุกเข่าลงคำนับแล้วร้องไห้ พระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้เห็นอู๋เกาปิดเฮาร้องไห้จึงตรัสถามว่า ท่านร้องไห้ด้วยเหตุอันใด อู๋เกาปิดเฮาจึงทูลว่า ข้าพเจ้าคิดถึงบิดาข้าพเจ้าด้วยเดิมทำความผิดไว้ บิดาข้าพเจ้านั้นพระเจ้าเงี่ยวเต้ฮองเต้ได้รับสั่งใช้ให้ไปราชการก็ไปไม่สมดังพระทัยนึก ซึ่งบิดาข้าพเจ้าทำผิดต้องโทษนั้น ต้องตามกฎหมายแผ่นดินและทานบน ทุกวันนี้ข้าพเจ้าก็ตรึกตรองคิดอยู่เนือง ๆ จะฉลองพระคุณอยากจะทำการให้สำเร็จต่อไปก็ยังไม่มีโอกาส บัดนี้พระองค์โปรดให้ข้าพเจ้าออกไปทำการครั้งนี้ ข้าพเจ้าขอฉลองพระเดชพระคุณไปทำการปิดน้ำให้สำเร็จให้จงได้ แต่การปิดน้ำเหมือนเมื่อครั้งบิดาข้าพเจ้าไปทำนั้นเห็นจะไม่อยู่คงพังไป จะต้องขุดให้สายน้ำตกลำแม่น้ำใหญ่และตกลงในทะเล เหมือนเมื่อครั้งแผ่นดินพระเจ้าเงี่ยวเต้ฮ่องเต้รับสั่งให้พวกจูเฮ้าขุดอีกครั้งหนึ่งน้ำก็จะแห้งไปได้ พระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้ได้ฟังดังนั้นก็รับสั่งให้ขุนนางเจ้าพนักงานจัดคนและเครื่องมือจอบเสียมเสบียงอาหารให้แก่อู๋ผู้เป็นเกาปิดเฮา แล้วทรงรินสุราประทานให้อู๋สามถ้วยกับพระราชทานดอกไม้ทองคำให้ปักหมวกเป็นยศสองกิ่ง อู๋ก็ทูลลาคุมไพร่สามหมื่นออกเดินจะไปทำการขุดคลองตามหัวเมือง แล้วพระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้ตรัสว่า อู๋ไปทำการขุดคลองครั้งนี้ก็เป็นการใหญ่ทะนุบำรุงบ้านเมืองให้ราษฎรทำมาหากินเป็นสุข ควรเราจะต้องออกไปส่งจนถึงประตูเมือง ตรัสแล้วก็รับสั่งให้เจ้าพนักงานจัดกลองและม้าล่อตีแห่ส่งอู๋ไปจนถึงนอกกำแพงเมือง ครั้นเสด็จไปส่งอู๋ถึงประตูเมืองแล้วจึงรับสั่งให้พวกขุนนางทั้งปวงไปส่งอู๋ ขุนนางก็ไปส่งไกลทางอีกสิบลี้คือร้อยหกสิบหกเส้น พระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้ทอดพระเนตรเห็นพวกขุนนางกับอู๋เดินทางลับประตูเมืองแล้ว ก็เสด็จกลับเข้าพระราชวัง ครั้งนั้นเป็นหน้าเทศกาลฤดูฝน อู๋คุมไพร่พลสามหมื่นไปถึงเขาอวนซัวแขวงเมืองกวยกี ฝนตกสามวันสามคืนไพร่พลได้ความลำบากมาก อู๋จึงถามราษฎรชาวบ้านว่าเมื่อปีก่อน ๆ นั้นฝนตกมากเช่นนี้หรือ ราษฎรชาวบ้านจึงบอกว่าปีก่อนฝนตกไม่สู้มากตกพอสมควร ซึ่งฝนตกมากนั้นมีอยู่ครั้งแผ่นดินพระเจ้าเงี่ยวเต้ฮ่องเต้ครั้งหนึ่ง น้ำฝนนั้นท่วมบ้านเมืองราษฎรทำนาก็ไม่ได้ ฝืดเคืองด้วยข้าวปลาอาหาร ต้องไปตั้งบ้านเรือนอยู่ตามเนินเขาและที่ดอนเป็นหลายปีจึงกลับมาบ้านเดิมได้ ฝนปีนี้ข้าพเจ้าพิเคราะห์ดูเห็นจะตกมากเหมือนครั้งนั้นเหมือนกัน อู๋ได้ฟังราษฎรชาวบ้านว่าดังนั้นก็มีความวิตกกลัวว่าจะขุดคลองไม่ทัน ฝนตกใหญ่น้ำท่วมมาก อู๋จึงตั้งพิธีบวงสรวงและสยายผมคำนับเทพยดาแล้วประกาศฟ้าและดินว่า พระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้รับสั่งใช้ให้ข้าพเจ้ามาทำการขุดคลองครั้งนี้ ให้น้ำนั้นไหลลงทะเลมิให้ขังอยู่เหมือนเมื่อครั้งแผ่นดินพระเจ้าเงี่ยวเต้ฮ่องเต้ได้นั้น ขอเทพยดาจงได้ช่วยข้าพเจ้าทำการให้สะดวกสำเร็จได้ หวังจะให้ราษฎรได้ความสุขสมพระทัยพระเจ้าแผ่นดิน ซึ่งพระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้รับสั่งใช้ให้ข้าพเจ้ามาทำการขุดคลองครั้งนี้ ข้าพเจ้าไม่ได้คิดที่จะเบียดเบียนผู้หนึ่งผู้ใด ราษฎรผู้ใหญ่ผู้น้อยไม่มีความลำบากยากแค้นเลย ขอเทพยดาจงบันดาลให้ข้าพเจ้าขุดคลองให้แล้วสำเร็จโดยเร็วด้วยเถิด ครั้นประกาศแล้วอู๋ก็คุกเข่าลงคำนับเทพยดาอีกเก้าครั้ง แล้วอู๋สั่งให้ไพร่สามหมื่นลงมือขุดคลองตั้งแต่เขาอวนซัวไปจนถึงทะเล แล้วอู๋ก็มีความวิตกกลัวว่าจะขุดคลองไม่สำเร็จไม่เป็นอันกินอันนอน ครั้นเวลาค่ำเมื่อจะนอน อู๋ก็กราบไหว้เทพยดาให้ช่วยในการอันนี้ให้สำเร็จ พออู๋นอนหลับก็ฝันเห็นว่าชายผู้หนึ่งรูปงามแต่งตัวสวมเสื้อกรอมส้นมือถือหนังสือมาส่งให้ฉบับหนึ่งแล้วบอกว่า เราชื่อเหี้ยนอี้ไซเกี้ยเทพยดา ด้วยเทพยดาใช้ให้เราลงมาชี้ทางขุดคลองให้แก่ท่าน ๆ จงทำตามหนังสือนี้เถิด ครั้นอู๋รับหนังสือไว้แล้วก็ตกใจตื่น เห็นหนังสือมีอยู่ในมือก็มีความยินดี นึกว่าเทพยดาบันดาลมาให้เรา อู๋ก็ตั้งเครื่องบูชาพร้อมเสร็จแล้วก็จุดเทียนอ่านหนังสือ ดูในหนังสือนั้นมีความว่าอู๋จะขุดคลองทางทิศใต้นั้นให้ขุดแต่ตำบลกังฮ้วยและตำบลฮ่อหั้น แล้วให้ขุดแยกไปทางตำบลอีลักคลองหนึ่ง แยกไปทางตำบลฮ้วยนึ้งคลองหนึ่ง แยกไปทางตำบลหรือนึ้งคลองหนึ่ง แยกไปทางตำบลจีนึ้งคลองหนึ่ง แยกไปทางตำบลซีนึ้งคลองหนึ่ง แยกไปทางตำบลซรอกนึ้งคลองหนึ่ง แยกไปทางตำบลเกงนึ้งคลองหนึ่ง แยกไปทางตำบลอุยนึ้งคลองหนึ่ง ด้วยตำบลทั้งนี้มีห้วยหนองคลองบึงบางเป็นลำดับกันต่อ ๆ ไปมากกว่ามาก แผนที่ซึ่งจะขุดคลองข้างทิศเหนือนั้น พระเจ้าอึ้งตี่ฮ่องเต้ได้สร้างทำไว้แล้ว ๆ สิ้นพระชนม์ จึงไม่ได้ลงมือขุดคลองต่อไป ซึ่งหนังสือแผนที่พระเจ้าอึ้งตี่ฮ่องเต้ทำไว้นั้นอยู่ที่เหลี่ยมเขาอวนซัวทิศเหนือ ท่านจงไปดูเถิด ครั้นอู๋อ่านหนังสือก็รู้ว่าเทพยดาช่วยธุระเราคงสำเร็จได้ ครั้นรุ่งขึ้นอู๋กับไพร่ประมาณเก้าคนสิบคนก็ขึ้นม้าพากันไปค้นหาหนังสือที่เหลี่ยมเขาอวนซัวทิศเหนือก็ไม่พบ ก็พากันกลับมาถึงชายเขากลางทาง พบชายแก่ผู้หนึ่งนำหนังสือนั้นมาส่งให้แก่อู๋แล้วบอกว่า หนังสือแผนที่ขุดคลองนี้ข้าพเจ้ารักษาไว้นานแล้ว บัดนี้พระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้ให้ท่านมาทำการขุดคลองนั้นเป็นการดียิ่งนัก เพื่อจะได้เป็นที่ราษฎรทำมาหากินเป็นสุขไปภายหน้า ท่านจงขุดคลองตามหนังสือแผนที่อันนี้เถิด ครั้นอู๋รับหนังสือนั้นแล้ว ชายแก่ก็ลาแล้วหายไป อู๋ก็รีบกลับมาที่อยู่ ให้ตั้งเครื่องบูชาแล้วอ่านหนังสือเสร็จแล้ว อู๋ให้ไพร่พลไปปลูกหอคอยขึ้นที่เขาอวนซัวหลังหนึ่ง เป็นที่ดูทางไกลและสูง ครั้นปลูกเสร็จแล้วก็ขึ้นไปดูทางที่จะขุดคลอง ก็เห็นมีหนองและบึงบางเป็นลำดับกันไปตามหนังสือเทพยดาให้ อู๋มีความยินดี จึงสั่งให้ไพร่พลสามหมื่นลงขุดคลองแยกย้ายไปตามหนังสือเทพยดาและตามหนังสือแผนที่ของพระเจ้าอึ้งตี่ฮ่องเต้ทุกประการ และเมื่ออู๋คุมไพร่พลขุดคลองไปถึงตำบลอวยซุยนั้นมีหนองใหญ่ มีสัตว์อยู่ในหนองตัวหนึ่ง สัตว์นั้นโตใหญ่กายดำดังน้ำรัก ตัวยาวประมาณสิบตึ่ง คือสิบห้าวาสองศอกคืบ อู๋ไม่รู้ว่าสัตว์อะไร จึงให้หาตัวชาวบ้านตำบลอวยซุยมาถามว่าสัตว์นี้ดุร้ายประการใด ราษฎรจึงบอกว่าสัตว์นี้ชื่อจือพีบู๊มีอิทธิฤทธิ์พ่นน้ำสูงขึ้นได้ประมาณสิบสี่สิบห้าวา ถ้าสัตว์นี้ขึ้นเล่นน้ำแล้ว ตลิ่งก็พังทลายไปทุกครั้ง ถ้าขึ้นเล่นบนขอบหนองแล้ว ต้นไม้เล็กน้อยก็หักโค่นไป จึงได้เหลือแต่ต้นไม้ใหญ่ดังนี้ พวกข้าพเจ้าไม่ได้ตั้งบ้านเรือนอยู่ริมหนองนั้นมานานแล้ว ต้องหลบหนีไปอาศัยปลูกบ้านเรือนอยู่แห่งอื่นก็เพราะกลัวสัตว์อันนี้จะทำร้าย อู๋ได้ฟังราษฎรแจ้งความดังนั้นแล้ว ก็คิดว่าต้องกำจัดสัตว์ร้ายตัวนี้เสียให้สูญหายไป ราษฎรจึงจะได้มีความสุข อู๋จึงสั่งพวกไพร่พลที่ขุดคลองนั้นให้จัดหาเกาทัณฑ์ครบมือทุกคน แล้วให้ขึ้นไปอยู่บนต้นไม้ใหญ่ริมคลอง ให้โห่ร้องมีเสียงอื้ออึงขึ้น ถ้าสัตว์ร้ายนั้นขึ้นมาเล่นน้ำแล้ว ก็พากันระดมยิงเกาทัณฑ์ไปให้ถูกสัตว์นั้นให้ตาย พวกไพร่พลก็ทำตามคำอู๋สั่ง ครั้นสัตว์นั้นได้ยินเสียงอื้ออึงก็ขึ้นมาบนน้ำ พวกไพร่พลก็เอาเกาทัณฑ์ยิงสัตว์นั้นตายแล้ว อู๋ก็คุมไพร่ขุดคลองไปถึงตำบลลิวแพ่ ๆ นั้นมีหนองใหญ่อีกหนองหนึ่ง มีสัตว์ใหญ่อยู่ตัวหนึ่งโตใหญ่ประมาณห้าตึ่ง คือเจ็ดวาสามศอกหกนิ้ว ยาวประมาณแปดตึ่ง คือสิบสองวาสองศอก ตัวมีเกล็ดหน้าเหมือนแรด มีเท้าว่ายน้ำได้ข้างละสี่เท้า ว่ายน้ำรวดเร็วนักดุจเดินบนน้ำได้ แต่สัตว์นั้นไม่มีหู มีศีรษะแปดศีรษะ อู๋จึงให้หาตัวราษฎรชาวบ้านตำบลลิวแพ่มาถาม ราษฎรชาวบ้านแจ้งความว่า สัตว์นี้มีเท้าแปดเท้าว่ายน้ำเร็วกว่าสัตว์อื่น ๆ ไม่รู้ว่าจะเรียกสัตว์อะไร จึงพากันเรียกว่าสัตว์แปดเท้า พวกข้าพเจ้าไม่ได้ตั้งบ้านเรือนอยู่ริมหนอง ก็เพราะกลัวสัตว์นี้จะทำร้าย อู๋ได้ฟังราษฎรว่าดังนั้นก็สั่งให้ไพร่ที่ขุดคลองจัดหาหน้าไม้และเกาทัณฑ์ยิงสัตว์ ๆ นั้นมีเกล็ดหนาเนื้อหนังหยาบอาวุธยิงไม่เข้า ครั้นเวลาค่ำอู๋ก็กราบไหว้เทพยดาแล้วว่า ซึ่งพระเจ้าซุ่นเต้ฮ่องเต้รับสั่งให้ข้าพเจ้ามาขุดคลองทั้งนี้ เพราะพระองค์ทรงพระเมตตาปรารถนาจะให้ไพร่บ้านพลเมืองได้ความสุข ข้าพเจ้ามาขุดคลองก็ถึงสิบปีแล้ว ข้าพเจ้าไปมาทางหน้าบ้านข้าพเจ้าถึงสามครั้งแล้ว ข้าพเจ้าก็ไม่ได้แวะเยี่ยมบุตรภรรยาข้าพเจ้า เพราะข้าพเจ้าตั้งใจทำราชการขุดคลองฉลองพระเดชพระคุณเจ้านายให้แล้วโดยเร็ว บัดนี้ขุดคลองมาถึงตำบลลิวแพ่ มีสัตว์อยู่ในหนองจะขุดคลองต่อไปก็ไม่ได้ ขอเทพยดาได้สงเคราะห์ช่วยกำจัดสัตว์ร้ายอันนี้ให้พ้นหนองนี้ไปด้วยเถิด อู๋ว่าดังนั้นแล้วก็หลับไป เทพยดาที่นำหนังสือแผนที่ขุดคลองมาให้นั้นมาเข้าฝันอู๋ว่า สัตว์ในหนองนี้ชื่อเหี้ยนโง้ว ไม่ได้กินอาหารร้อยปีก็ไม่ตาย ถ้าท่านจะกำจัดสัตว์อันนี้ก็ให้ทำลอบเหล็กดัก แล้วให้เอาไฟเผาจึงจะตาย อู๋ฝันดังนั้นแล้วก็ตกใจตื่น ครั้นรุ่งขึ้นเช้าอู๋สั่งให้ไพร่ไปซื้อเหล็กมาทำลอบ แล้วให้ขุดรางไปถึงหนอง เอาลอบเหล็กลงดักไว้แล้วให้ตีกลองม้าล่อ ๆ สัตว์นั้น ถ้าสัตว์นั้นขึ้นมาก็ให้ไล่มาตามราง พวกไพร่และทหารก็ไปจัดการตามสั่ง ครั้นทำเสร็จแล้วก็เอาลอบเหล็กไปดักสัตว์ที่หนองนั้นถึงเจ็ดวันสัตว์นั้นจึงเข้าไปติดอยู่ในลอบเหล็ก แล้วอู๋สั่งไพร่และทหารให้ลากสัตว์ด้วยกระบือร้อยกระบือ ครั้นลากสัตว์นั้นขึ้นมาบนตลิ่งแล้ว ก็ให้เอาฟืนสุมไฟเผาสัตว์นั้นตาย และที่ต่ำนี้ถัดลงมาครั้งแผ่นดินสามก๊กเรียกว่าแปซีเสีย พระเจ้าเล่าปี่สิ้นพระชนม์ที่ตำบลนี้ ครั้นอู๋ฆ่าสัตว์นั้นตายแล้วก็คุมไพร่ขุดคลองต่อไป และคลองทิศเหนือนั้นอู๋ขุดตามแผนที่พระเจ้าอึ้งตี่ฮ่องเต้มาบรรจบกับคลองทิศใต้ลงทะเลได้ทั้งเก้าคลอง อู๋คุมไพร่ขุดคลองไปถึงตำบลใด มีเขากั้นหน้าอยู่อู๋ก็ให้ไพร่และทหารพังทำลายเขานั้นเสีย ที่ตำบลใดเป็นดินทรายอู๋ก็ให้ขุดกว้างตึ่งหนึ่งคือหกศอกหกนิ้ว ที่ตำบลใดดินเหนียวอู๋ให้ขุดกว้างสามตึ่งสี่ตึ่ง เพราะเห็นว่าที่ทรายน้ำกัดกว้างเร็วกว่าที่ดินเหนียว อู๋ทำการขุดคลองทิศเหนือทิศใต้นี้สิบสามปีจึงสำเร็จ คลองที่อู๋ขุดนั้นตั้งชื่อว่าแชจิวคลองหนึ่ง ชื่อซือจิวคลองหนึ่ง ชื่อเกงจิวคลองหนึ่ง ชื่อเอี้ยงจิวคลองหนึ่ง ชื่อกุนจิวคลองหนึ่ง ชื่ออื้อจิวคลองหนึ่ง ชื่อเอกจิวคลองหนึ่ง ชื่อเลี่ยงจิวคลองหนึ่ง ชื่อกีจิวคลองหนึ่ง รวมเก้าคลองเรียกว่าเกาจิว ก็ปรากฏเป็นลำแม่น้ำมาจนทุกวันนี้