บันทึกเรื่อง การค้าในระหว่างสงคราม

​สำนักงานที่ปรึกษาฝ่ายไทย กระทรวงการคลัง

๖ ธันวาคม ๒๔๘๓

ขอประทานเสนอ

(๑) ตามที่ได้มีประสงค์ให้รวบรวมสถิติขึ้น พิจารณาว่าการค้าได้รับความกระทบกระเทือนประการใดบ้างจากการมีสงครามนั้น บัดนี้ได้รวบรวมสถิติบางอย่างที่นับว่าเป็นสำคัญขึ้นแล้ว จึ่งขอประทานเสนอบัญชีสถิติต่าง ๆ รวม ๑๔ แผ่น กับบันทึกคำอธิบายสังเขป ๑ ฉบับ แนบมาท้ายนี้แล้ว

​(๒) สถิติที่ได้เสนอมานี้แสดงให้เห็นถนัดว่าในระหว่างที่การอุตสาหกรรมเกี่ยวแก่การทำสงครามในเมืองต่างประเทศกำลังดำเนินไปเต็มกำลัง ประเทศไทยที่เป็นผู้ค้าวัตถุดิบก็ได้รับผลดีเป็นอันมาก.

ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด

(ลงพระนาม) วิวัฒน

----------------------------

(๑) การค้าของประเทศที่ผลิตวัตถุดิบโดยปกติ มีความเป็นไปดั่งต่อไปนี้ คือ เมื่อการผลิตและการค้าในประเทศอุตสาหกรรมตกอับ สินค้าขาออกของประเทศผลิตวัตถุดิบจะมีราคาตกต่ำและปริมาณอาจลดลง แต่ส่วนราคาสิ่งหัตถกรรมที่นำเข้ามาจะลดต่ำลงไม่เท่าทันกัน และในทางตรงข้าม เมื่อการผลิตและการค้าในประเทศอุตสาหกรรมรุ่งเรือง ประเทศผลิตวัตถุดิบจะขายสินค้าได้ราคาดีขึ้น และแม้สิ่งหัตถกรรมที่นำเข้ามาจะมีราคาเพิ่มขึ้นก็จะเพิ่มขึ้นไม่เท่าทันราคาสินค้าขาออก

​ในเวลานี้การอุตสาหกรรมเกี่ยวแก่การทำสงครามกำลังดำเนินไปเต็มกำลัง ประเทศผลิตวัตถุดิบก็น่าจะได้รับผลดีคล้ายกับเวลาที่การผลิตและการค้าของประเทศอุตสาหกรรมกำลังรุ่งเรือง ต่อไปนี้จึ่งจะพิเคราะห์สถิติการค้าของประเทศไทย ว่าได้เป็นไปตามทฤษฎีนี้เพียงไร

(๒) สินค้าขาออก

(ก) ข้าวมีราคาตกต่ำเป็นลำดับมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๘๑ จนถึงเวลาที่เกิดสงครามขึ้น ต่อจากนั้นมาราคากลับเพิ่มขึ้นรวดเร็ว

พ.ศ.	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ บาท
๒๔๘๐	๔.๑๐
๒๔๘๑	๓.๗๖
๒๔๘๒ เมษายน – มิถุนายน	๓.๒๖
๒๔๘๒ กรกฎาคม – กันยายน	๓.๒๖
๒๔๘๒ ตุลาคม – ธันวาคม	๓.๕๕
๒๔๘๒ มกราคม – มีนาคม	๔.๑๓
๒๔๘๓ เมษายน – มิถุนายน	๔.๑๗

อนึ่ง เมื่อเทียบราคาในระวาง ๓ เดือนต้นของ พ.ศ. ๒๔๘๓ กับของ พ.ศ. ๒๔๘๒ ราคาได้เพิ่มขึ้นร้อยละ ๒๘ ส่วนปริ​มาณที่จำหน่ายใน พ.ศ. ๒๔๘๒ ก็สูงกว่าปีก่อน ๆ เว้นไว้แต่ พ.ศ. ๒๔๗๗ ซึ่งเป็นปีสูงสุด รายละเอียดแจ้งใน ใบแนบ ๑ และ ๒

(ข) ยางราคาตกต่ำเป็นลำดับมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๘๐ แต่เมื่อใกล้จะเกิดสงครามได้กลับเพิ่มขึ้น และเมื่อเกิดสงครามแล้วได้เพิ่มสูงขึ้นมากเป็นลำดับ

พ.ศ.	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม บาท
๒๔๗๙	๐.๖๑
๒๔๘๐	๐.๖๐
๒๔๘๑	๐.๕๓
๒๔๘๒ เมษายน – มิถุนายน	๐.๖๒
๒๔๘๒ กรกฎาคม – กันยายน	๐.๖๓
๒๔๘๒ ตุลาคม – ธันวาคม	๐.๗๖
๒๔๘๒ มกราคม – มีนาคม	๐.๘๖
๒๔๘๓ เมษายน – มิถุนายน	๐.๙๑

อนึ่ง ถ้าเทียบราคาใน ๓ เดือนต้นของ พ.ศ. ๒๔๘๓ กับของ พ.ศ. ๒๔๘๒ราคาได้เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ ๔๗ ส่วนปริมาณที่จำหน่ายใน พ.ศ. ๒๔๘๒ ก็สูงกว่าปีก่อน ๆ เว้นไว้แต่ พ.ศ. ๒๔๘๑ รายละเอียดแจ้งใน ใบแบบ ๓ และ ๔

​(ค) ดีบุกราคาลดต่ำลงเมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๑ แต่กลับเพิ่มขึ้นเมื่อใกล้จะเกิดสงคราม เมื่อเกิดสงครามแล้วได้เพิ่มขึ้นเป็นลำดับมา

พ.ศ.	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ บาท
๒๔๘๐	๑๐๑.๙๖
๒๔๘๑	๙๐.๘๐
๒๔๘๒ เมษายน – มิถุนายน	๑๐๑.๗๓
๒๔๘๒ กรกฎาคม – กันยายน	๑๐๔.๔๗
๒๔๘๒ ตุลาคม – ธันวาคม	๑๐๙.๖๐
๒๔๘๒ มกราคม – มีนาคม	๑๐๒.๖๙
๒๔๘๓ เมษายน – มิถุนายน	๑๑๘.๕๖

อนึ่ง ถ้าเทียบราคาใน ๓ เดือนต้นของ พ.ศ. ๒๔๘๓ กับของ พ.ศ. ๒๔๘๒ สูงกว่าในปีก่อน ๆ ถอยหลังไปหลายปี รายละเอียดแจ้งใน ใบแนบ ๕ และ ๖

(๓) ตลาดสินค้าขาออก

(ก) ข้าว ในรอบ ๑๒ เดือนแรกแห่งสงคราม (กันยายน ๒๔๘๒-สิงหาคม ๒๔๘๓) การซื้อข้าวไทยปรากฏดั่งนี้

​๑. จักรภพอังกฤษซื้อเพิ่มขึ้นกว่าแต่ก่อนอีกไม่น้อย

๒. จีนและญี่ปุ่นซื้อเพิ่มขึ้นกว่าแต่ก่อน (แต่สำหรับญี่ปุ่นน่าจะลดลงในไม่ช้า เพราะต่อไปคงซื้อข้าวอินโดจีนมาก)

๓. เยอรมันนีไม่ได้ซื้อเลย และประเทศอื่น ๆ ในยุโรปที่ถูกเยอรมันยึดก็เลิกซื้อตั้งแต่เมื่อถูกยึดแล้ว

๔. ประเทศอื่น ๆ นับว่าไม่มีเปลี่ยนแปลง

รายละเอียดแจ้งใน ใบแนบ ๗ และ ๘

(ข) ยางและดีบุก ส่งไปจักรภพอังกฤษตามเดิม ไม่มีเปลี่ยนแปลง

จึ่งเป็นอันว่าจักรภพอังกฤษเป็นลูกค้าดีที่สุดของไทยอยู่ตามเดิม ทั้งข้าวที่เคยขายไปยุโรปและบัดนี้ขายไปไม่ได้นั้นจักรภพอังกฤษก็ได้ซื้อไว้เป็นส่วนมาก

(๔) สินค้าขาเข้า

ราคาถัวเฉลี่ยแห่งของที่นำเข้า (เฉพาะประเภทที่มีสถิติทั้งราคาและปริมาณ) เพิ่มสูงขึ้นบ้างตั้งแต่เกิดสงครามแล้ว

​ระยะเวลา	ราคาถั่วเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม บาท
๒๔๘๒ เมษายน – มิถุนายน	๐.๒๔
๒๔๘๒ กรกฎาคม – กันยายน	๐.๒๑
๒๔๘๒ ตุลาคม – ธันวาคม	๐.๒๘
๒๔๘๒ มกราคม – มีนาคม	๐.๓๓
๒๔๘๓ เมษายน – มิถุนายน	๐.๓๗

แต่ปริมาณแห่งของที่นำเข้าได้ลดลง ราคาสินค้าขาเข้าทั้งสิ้นใน พ.ศ. ๒๔๘๒ จึ่งไล่เลี่ยกันกับใน พ.ศ. ๒๔๘๑ หรืออีกนัยหนึ่งเหตุการณ์ได้เป็นไปตามทฤษฎี คือสินค้าขาเข้ามีราคาเพิ่มขึ้นไม่เท่าทันราคาสินค้าขาออก รายละเอียดแจ้งใน ใบแบบ ๙ และ ๑๐

(๕) ที่มาแห่งสินค้าขาเข้า

ในรอบ ๑๒ เดือนแรกแห่งสงคราม (ตุลาคม ๒๔๘๒--กันยายน ๒๔๘๓) มีสินค้าเข้ามาจากประเทศต่าง ๆ ดั่งต่อไปนี้

๑. ราคาสินค้าเข้ามาจากจักรภพอังกฤษ นับว่าไม่มีเปลี่ยนแปลง

๒. ราคาสินค้าเข้ามาจากญี่ปุ่นเพิ่มขึ้นบ้าง

​๓. สินค้าเยอรมันหมดสิ้นไป

๔. ราคาสินค้าเข้ามาจากสหรัฐอเมริกาเพิ่มขึ้นมาก

เวลานี้จักรภพอังกฤษยังคงขายสินค้าให้ประเทศไทยมากที่สุดตามเดิม และสหรัฐอเมริกาเลื่อนขึ้นเป็นที่สองรองลงมา รายละเอียดแจ้งใน ใบแนบ ๑๑ และ ๑๒

(๖) เพราะสินค้าขาออกทั้งสิ้นมีราคาและปริมาณเพิ่มขึ้นมากอย่างรวดเร็ว และเพราะสินค้าขาเข้ามีราคารวมทั้งสิ้นเท่า ๆ เดิม ดุลย์แห่งการค้าใน พ.ศ. ๒๔๘๒ จึ่งเป็นจำนวนสูงกว่าในปีก่อน ๆ หลายจำนวนปี

พ.ศ.	ดุลย์แห่งการค้า บาท
๒๔๗๗	+ ๗๐,๘๖๘,๑๔๙
๒๔๗๘	+ ๔๙,๔๖๔,๒๗๖
๒๔๗๙	+ ๗๔,๓๑๗,๕๐๕
๒๔๘๐	+ ๕๗,๖๖๘,๓๒๓
๒๔๘๑	+ ๔๗,๑๒๙,๘๐๓
๒๔๘๒	+ ๘๕,๔๐๔,๓๖๓
๒๔๘๓ เมษายน-มิถุนายน	+ ๒๕,๒๒๑,๗๗๓

รายละเอียดแจ้งใน ใบแนบ ๑๐

​อนึ่ง เมื่อสินค้าขาออกมีราคาสูงกว่าขาเข้ามากเช่นนี้ การรักษาค่าแห่งเงินบาทให้ยืนที่ก็ไม่มีความยากลำยาก คลังได้รับปอนด์ไว้เป็นจำนวนมากแลกเปลี่ยนกับธนบัตร (ใบแบบ ๑๓) ธนบัตรที่ออกจำหน่ายเวลานี้มีราคาสูงกว่าในเวลาใด ๆ ทั้งสิ้น (ใบแนบ ๑๔)

(๗) สรุปความ

สถิติในใบแนบต่างๆ ท้ายนี้ แสดงว่า

(ก) ตั้งแต่เกิดสงครามแล้วถึงบัดนี้ สินค้าขาออกขายได้ราคาดีขึ้นมาก ปริมาณที่ส่งออกก็สูง ราคาสินค้าขาเข้าเพิ่มสูงขึ้นไม่เท่าทันกัน ประเทศไทยได้รับผลดีเนื่องจากที่ได้เกิดสงครามขึ้น แต่เมื่อเหตุการณ์ได้เป็นไปแล้ว ตามทฤษฎีที่กล่าวในข้อ (๑) จึงชวนให้เห็นว่าเมื่อเสร็จสงครามแล้ว และระหว่างเวลาที่การอุตสาหกรรมเกี่ยวแก่สงครามกำลังต้องแปลงรูป เหตุการณ์ก็คงเป็นไปตามทฤษฎีที่กล่าวเหมือนกัน คือ จะเกิดความยุ่งยากในทางเศรษฐกิจเนื่องจากราคาสินค้าจะตกต่ำ

(ข) ราคาสินค้าเข้าออกและราคาธนบัตรออกจำหน่ายเป็นปรอทอันหนึ่งสำหรับวัดความสมบูรณ์ของประชาชน สินค้าเข้าออกในเวลานี้มีราคาสูงกว่าในปีที่แล้ว ๆ มาหลายปี ธนบัตรออกจำหน่ายมีราคาสูงกว่าในปีใดทั้งสิ้น เชื่อได้ว่าเวลานี้เป็นเวลาที่ราษฎรมั่งคั่งสมบูรณ์มาก

​(ค) จักรภพอังกฤษยังเป็นลูกค้าดีที่สุดของไทยตามเดิม ในระหว่างสงครามนี้ยังได้ซื้อข้าวเพิ่มมากขึ้นอีก จึงเป็นพยานว่าที่กระทรวงการคลังได้คงผูกโยงเงินบาทไว้กับสเตอร์ลิงก์ตามเดิมนั้น เป็นนโยบายที่ถูกต้องแล้ว เพราะเมื่อเงินบาทมีค่ายืนที่เทียบกับสเตอร์ลิงก์ การส่งสินค้าออกไปจำหน่ายก็ย่อมได้อาศัยหลักที่มั่นคง จึงได้ดำเนินไปได้โดยสะดวกเป็นผลดี.

สำนักงานที่ปรึกษาฝ่ายไทย กระทรวงการคลัง

๖ ธันวาคม ๒๔๘๓

----------------------------

​บัญชีสถิติ

ใบแนบ	รายการ
๑.	ปริมาณและราคาข้าวที่ส่งออก (รายปี พ.ศ. ๒๔๗๗-๒๔๘๒)
๒.	ปริมาณและราคาข้าวที่ส่งออก (ราย ๓ เดือน พ.ศ. ๒๔๘๒-๒๔๘๓)
๓.	ปริมาณและราคายางที่ส่งออก (รายปี พ.ศ. ๒๔๗๗-๒๔๘๒)
๔.	ปริมาณและราคายางที่ส่งออก (ราย ๓ เดือน พ.ศ. ๒๔๘๒-๒๔๘๓)
๕.	ปริมาณและราคาดีบุกที่ส่งออก (รายปี พ.ศ. ๒๔๗๗-๒๔๘๒)
๖.	ปริมาณและราคาดีบุกที่ส่งออก (ราย ๓ เดือน พ.ศ. ๒๔๘๒-๒๔๘๓)
๗.	ปริมาณข้าวส่งไปประเทศต่าง ๆ บางประเทศ
๘.	เทียบปริมาณข้าวที่ส่งไปประเทศต่าง ๆ บางประเทศ
๙.	ปริมาณราคาและราคาถัวเฉลี่ยแห่งสินค้าขาเข้าบางประเภท
๑๐.	ราคาสินค้าขาเข้า ขาออก และดุลย์แห่งการค้า
๑๑.	ราคาสินค้าขาเข้าจากประเทศต่าง ๆ
๑๒.	เทียบราคาสินค้าขาเข้าจากประเทศต่าง ๆ
๑๓.	การรับและจ่ายปอนด์สเตอร์ลิงก์
๑๔.	ราคาธนบัตรออกจำหน่าย

----------------------------

​ใบแนบ 1

ปริมาณและราคาข้าวที่ส่งออก

พ.ศ.	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ
	หาบ	บาท	บาท
2477	33,701,125	98,437,397	2.92
2478	25,029,766	90,835,622	3.63
2479	25,978,445	95,944,444	3.69
2480	18,370,251	75,342,512	4.10
2481	25,913,981	97,419,341	3.76
2482	31,499,125	111,572,926	3.54

เทียบราคาข้าวถัวเฉลี่ยทุกปี พ.ศ. 2477 = 100

พ.ศ.	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ บาท	รายการเทียบ
2477	2.92	100
2478	3.63	124
2479	3.69	126
2480	4.10	140
2481	3.76	129
2482	3.54	121
2483 เม.ย. - มิ.ย.	4.17	143

----------------------------

​ใบแนบ 2

ปริมาณและราคาข้าวที่ส่งออก

เดือน	พ.ศ. 2482			พ.ศ. 2483
	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ
	หาบ	บาท	บาท	หาบ	บาท	บาท
เม.ย. - มิ.ย.	8,241,761	26,860,226	3.26	7,539,065	31,406,742	4.17
ก.ค. - ก.ย.	7,392,973	24,083,047	3.26	8,102,775	36,810,820	4.54
ต.ค. - ธ.ค.	8,382,021	29,763,292	3.55	5,030,689	30,306,210	6.02
ม.ค. - มี.ค.	7,482,370	30,866,361	4.13
รวม	31,499,125	111,572,926	3.54

เทียบราคาข้าวถัวเฉลี่ยทุกระยะ 3 เดือน

ระยะเวลา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ บาท	รายการเทียบ
เม.ย. - มิ.ย. 2482	3.26	100
ก.ค. - ก.ย. 2482	3.26	100
ต.ค. - ธ.ค. 2482	3.55	109
ม.ค. - มี.ค. 2482	4.13	127
เม.ย. - มิ.ย. 2483	4.17	128
ก.ค. - ก.ย. 2483	4.54	139
ต.ค. - ธ.ค. 2483	6.02	185
ม.ค. - มี.ค. 2483

----------------------------

​ใบแนบ 3

ปริมาณและราคายางที่ส่งออก

พ.ศ.	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม
	กิโลกรัม	บาท	บาท
2477	23,203,416	9,305,834	0.40
2478	31,224,346	13,218,945	0.42
2479	38.307,952	23,512,844	0.61
2480	37,796,303	22,660,408	0.60
2481	47,394,658	25,123,109	0.53
2482	41,592,666	30,070,203	0.72

เทียบราคายางถัวเฉลี่ยทุกปี พ.ศ. 2477 = 100

พ.ศ.	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม บาท	รายการเทียบ
2477	0.40	100
2478	0.42	105
2479	0.61	152
2480	0.60	150
2481	0.53	132
2482	0.72	180
2483 เม.ย.-มิ.ย.	0.91	227

----------------------------

​ใบแนบ 4

ปริมาณและราคายางที่ส่งออก

เดือน	พ.ศ. 2482			พ.ศ. 2483
	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม
	กิโลกรัม	บาท	บาท	กิโลกรัม	บาท	บาท
เม.ย. - มิ.ย.	7,362,792	4,549,546	0.62	6,664,445	6,066,156	0.91
ก.ค. - ก.ย.	15,210,961	9,605,357	0.63	12,190,121	10,529,682	0.86
ต.ค. - ธ.ค.	5,233,054	3,989,243	0.76	10,981,911	9,760,362	0.89
ม.ค. - มี.ค.	13,785,859	11,926,057	0.86
รวม	41,592,666	30,070,203	0.72

เทียบราคายางถัวเฉลี่ยทุกระยะ 3 เดือน

ระยะเวลา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม บาท	รายการเทียบ
เม.ย. - มิ.ย. 2482	0.62	100
ก.ค. - ก.ย. 2482	0.63	102
ต.ค. - ธ.ค. 2482	0.76	123
ม.ค. - มี.ค. 2482	0.86	139
เม.ย. - มิ.ย. 2483	0.91	147
ก.ค. - ก.ย. 2483	0.86	139
ต.ค. - ธ.ค. 2483	0.89	144
ม.ค. -มี.ค. 2483

----------------------------

​ใบแนบ 5

ปริมาณและราคาดีบุกที่ส่งออก

พ.ศ.	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ
	หาบ	บาท	บาท
2477	255,246	26,346,610	103.22
2478	237,578	23,375,205	98.39
2479	307,683	29,809,389	96.88
2480	368,083	37,528,223	101.96
2481	339,362	30,813,762	90.80
2482	383,433	41,331,321	107.79

เทียบราคาดีบุกถัวเฉลี่ยทุกปี พ.ศ. 2477 = 100

พ.ศ.	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ บาท	รายการเทียบ
2477	103.22	100
2478	98.39	95
2479	96.88	94
2480	101.96	99
2481	90.80	88
2482	107.79	104
2483 เม.ย.-มิ.ย.	118.56	115

----------------------------

​ใบแนบ 6

ปริมาณและราคาดีบุกที่ส่งออก

เดือน	พ.ศ. 2482			พ.ศ. 2483
	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ
	กิโลกรัม	บาท	บาท	กิโลกรัม	บาท	บาท
เม.ย. - มิ.ย.	55,547.53	5,650,883	101.73	100,313.08	11,893,183	118.56
ก.ค. - ก.ย.	108,828.03	11,369,676	104.47	89,930.83	10,837,271	120.51
ต.ค. - ธ.ค.	121,813.18	13,350,976	109.60	117,782.60	14,676,441	124.61
ม.ค. - มี.ค.	97,254.28	10,959,834	112.69
รวม	383,443.02	41,331,369	107.79

เทียบราคาดีบุกถัวเฉลี่ยทุกระยะ 3 เดือน

ระยะเวลา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ หาบ บาท	รายการเทียบ
เม.ย. - มิ.ย. 2482	101.73	100
ก.ค. - ก.ย. 2482	104.47	103
ต.ค. - ธ.ค. 2482	109.60	108
ม.ค. - มี.ค. 2482	112.69	111
เม.ย. - มิ.ย. 2483	118.56	117
ก.ค. - ก.ย. 2483	120.51	118
ต.ค. - ธ.ค. 2483	124.61	122
ม.ค. -มี.ค. 2483

----------------------------

​ใบแนบ 7

ปริมาณข้าวส่งไปประเทศต่าง ๆ บางประเทศ

ประเทศ	12 เดือนนับแต่กันยายน ถึง สิงหาคม			หมายเหตุ
	2480-81	2481-82	2482-83
	หาบ	หาบ	หาบ
อังกฤษ	316,176	508,460	1,376,015
รัฐมลายูอังกฤษ	487,558	832,402	796,989
ลังกา	885,840	1,399,581	1,139,322
ฮ่องกง	5,739,710	4,331,290	5,537,070
อินเดีย	48,100	353,906	816,320
ปีนัง	135,707	124,962	46,044
สิงคโปร์	10,499,704	11,627,103	11,699,722
อาฟริกาใต้	255,322	344,500	340,540
ที่อื่น ๆ ในจักรภพ	101,371	158,198	145,348
1. รวมจักรภพบริติช	18,469,488	19,680,402	21,897,370
2. เบลเยี่ยม	506,705	749,432	432,420	ไม่มีข้าวส่งไปในเบลเยี่ยมและเนเธอร์แลนดส์อีก หลังจากที่เยอรมันนีเข้ายึดแล้ว
3. เยอรมันนี	322,120	1,752,467	-
4. เนเธอร์แลนดส์	795,404	1,257,239	742,638
5. เนเธอร์แลนดส์อินดีส	200,252	349,103	265,583
6. ญี่ปุ่น	496,267	391,335	4,304,031
7. แมนจูเรีย	225,854	186,012	326,496
8. จีน	65,272	183,680	1,546,706
9. คิวบา	1,378,988	918,760	1,088,660
10. เปรู	236,361	190,101	137,521
11. เวเนซูเอลา	124,266	142,240	216,173
12. โคลัมเบีย	-	-	49,629
13. คอสตารีคา	8,467	-	8,467
14. สหรัฐอเมริกา	3,558	11,751	18,270
15. ฟิลิปปินส์	-	576,652	451,820

----------------------------

​ใบแนบ 8

เทียบปริมาณข้าวที่ส่งไปประเทศต่างๆ บางประเทศ

กันยายน 2480 - สิงหาคม 2481 = 100

ประเทศ	12 เดือนนับแต่กันยายน ถึง สิงหาคม			หมายเหตุ
	2480-81	2481-82	2482-83
อังกฤษ	100	161	435
รัฐมลายูอังกฤษ	100	171	163
ลังกา	100	158	129
ฮ่องกง	100	75	96
อินเดีย	100	736	1,697
ปีนัง	100	92	34
สิงคโปร์	100	111	111
อาฟริกาใต้	100	135	133
ที่อื่น ๆ ในจักรภพ	100	156	143
1. รวมจักรภพบริติช	100	107	119
2. เบลเยี่ยม	100	148	85	ไม่มีข้าวส่งไปในเบลเยี่ยมและเนเธอร์แลนดส์อีก หลังจากที่เยอรมันนีเข้ายึดแล้ว
3. เยอรมันนี	100	544	-
4. เนเธอร์แลนดส์	100	158	93
5. เนเธอร์แลนดส์อินดีส	100	174	133
6. ญี่ปุ่น	100	79	867
7. แมนจูเรีย	100	82	145
8. จีน	100	281	2,370
9. คิวบา	100	67	79
10. เปรู	100	80	58
11. เวเนซูเอลา	100	114	174
12. โคลัมเบีย	-	-	-
13. คอสตารีคา	100	-	100
14. สหรัฐอเมริกา	100	330	513
15. ฟิลิปปินส์	-	-	-

----------------------------

​ใบแนบ 9

ปริมาณ ราคา และราคาถัวเฉลี่ย แห่งสินค้าขาเข้าบางประเภท

เดือน	พ.ศ. 2482			พ.ศ. 2483
	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม	ปริมาณ	ราคา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม
	กิโลกรัม	บาท	บาท	กิโลกรัม	บาท	บาท
เม.ย. - มิ.ย.	62,385,720	14,916,873	0.24	42,860,641	15,940,980	0.37
ก.ค. - ก.ย.	66,884,827	14,326,318	0.21	59,139,547	16,588,253	0.30
ต.ค. - ธ.ค.	63,337,633	17,761,235	0.28
ม.ค. - มี.ค.	59,063,130	19,586,368	0.33
รวม	251,671,310	66,590,794	0.26

หมายเหตุ สถิติของศุลกากรสำหรับสินค้าขาเข้าบางประเภทเก็บเป็นน้ำหนักหรือจำนวนหรือปริมาตร ฯลฯ และราคา แต่บางประเภทเก็บเป็นราคาแต่อย่างเดียว จึงไม่มีทางทราบปริมาณทั้งสิ้นแห่งสินค้าขาเข้า ตัวเลขในตารางข้างบนนี้แสดงปริมาณแห่งสินค้าขาเข้าเฉพาะบางประเภทที่มีสถิติเป็นน้ำหนักหรือเป็นจำนวนซึ่งคำนวณขึ้นเป็นน้ำหนักได้.

เทียบราคาและปริมาณถัวเฉลี่ย เมษายน-มิฤนายน 2482 = 100

ระยะเวลา	ราคาถัวเฉลี่ยต่อ ๑ กิโลกรัม	รายการเทียบ	ปริมาณ	รายการเทียบ
	บาท		กิโลกรัม
เม.ย. - มิ.ย. 2482	0.24	100	62,385,720	100
ก.ค. - ก.ย. 2482	0.21	87	66,884,827	107
ต.ค. - ธ.ค. 2482	0.28	117	63,337,633	102
ม.ค. - มี.ค. 2482	0.33	137	59,063,130	95
เม.ย. - มิ.ย. 2483	0.37	154	42,860,641	69
ก.ค. - ก.ย. 2483	0.30	125	55,139,547	88

----------------------------

​ใบแนบ 10

ราคาสินค้าขาเข้าขาออกและดุลย์แห่งการค้า

หมายเหตุ ราคาสินค้าขาออกใน ๒๔๘๑ ไม่รวมราคาเหรียญบาทที่รัฐบาลส่งออกไป

ราคาสินค้าขาเข้าใน ๒๔๘๒ ไม่รวมราคาทองคำที่รัฐบาลนำเข้ามา

พ.ศ.	ราคาสินค้าขาเข้า	ราคาสินค้าขาออก	ดุลย์แห่งการค้า	หมายเหตุ
	บาท	บาท	บาท
2477	101,726,721	172,594,870	+70,868,149
2478	108,754,047	158,218,323	+49,464,276
2479	110,043,648	184,361,153	+74,317,505
2480	111,824,481	169,492,804	+57,668,323
2481	129,630,731	176,760,534	+47,129,803
2482	129,619,582	215,023,945	+85,404,363

ราคาสินค้าขาเข้าขาออกและดุลย์แห่งการค้า

หมายเหตุ ไม่รวมทองคำที่นำเข้ามาจากอังกฤษ

เดือน	พ.ศ. 2482			พ.ศ. 2483
	ราคาสินค้าขาเข้า	ราคาสินค้าขาออก	ดุลย์แห่งการค้า	ราคาสินค้าขาเข้า	ราคาสินค้าขาออก	ดุลย์แห่งการค้า
	บาท	บาท	บาท	บาท	บาท	บาท
เม.ย. - มิ.ย.	31,307,773	44,446,805	+13,139,032	34,656,116	59,877,889	+25,221,773
ก.ค. - ก.ย.	26,650,512	52,196,233	+25,545,721	40,877,979	66,519,181	+25,611,202
ต.ค. - ธ.ค.	30,474,432	56,205,453	+25,731,021	49,398,159	64,689,481	+15,291,322
ม.ค. - มี.ค.	41,186,865	62,175,454	+20,988,589
รวม	129,619,582	215,023,945	+85,404,363

หมายเหตุ พ.ศ. 2482 เป็นปีที่ดุลย์แห่งการค้าสูงกว่าในปีใด ๆ ทั้งสิ้น

----------------------------

​ใบแนบ 11

ราคาสินค้าขาเข้าจากประเทศต่าง ๆ (เฉพาะท่ากรุงเทพฯ)

หมายเหตุ ไม่รวมทองคำที่นำเข้ามาจากอังกฤษ

ประเทศที่ส่งสินค้า	พ.ศ. 2482				พ.ศ. 2483			พ.ศ. 2484
	เมย.-มิย.	ก.ค.-กย.	ตค.-ธค.	มค.-มี.ค.	เมย.-มิย.	ก.ค.-กย.	ตค.-ธค.	มค.-มีค.
	บาท	บาท	บาท	บาท	บาท	บาท	บาท	บาท
เบลเยี่ยม	666,197	345,480	154,530	128,115	394,031	137,935	11,970	75,805
จีน	1,317,781	1,083,116	1,514,730	2,675,895	1,676,751	2,427,076	3,329,085	2,102,001
เยอรมันนี	2,456,766	2,902,927	753,370	29,590	18,958	9,419	6,216	14,388
ญี่ปุ่น และเกาหลี	3,778,484	3,823,568	4,344,714	6,356,686	6,675,589	6,274,393	7,800,133	10,399,564
เนเธอร์แลนด์และจักรภพ	2,162,990	1,526,773	3,953,016	2,422,530	2,087,680	1,621,666	2,042,324	995,676
อังกฤษและจักรภพบริติช	12,433,479	9,893,175	12,256,229	17,630,603	12,855,798	13,400,080	16,592,576	113,119,401
สหรัฐอเมริกา	1,608,230	1,341,273	2,078,294	5,323,929	3,922,344	10,609,662	13,709,642	7,725,271
ที่อื่น ๆ	2,915,421	2,619,790	2,300,438	2,925,546	2,520,927	1,552,182	1,483,107	1,053,789
รวมทั้งสิ้น	27,339,348	23,536,102	27,355,321	37,492,894	30,152,078	36,032,413	44,975,053	35,485,895

----------------------------

​ใบแนบ 12

เทียบราคาสินค้าขาเข้าจากประเทศต่าง ๆ (เฉพาะทางกรุงเทพ ฯ)

ประเทศที่มาของสินค้า	ราคาสินค้าขาเข้าเทียบเป็นส่วนร้อยของราคาสินค้าขาเข้าทั้งสิ้น
	พ.ศ. 2482			พ.ศ. 2483
	เมย.-มิย.	กค.-กย.	ตค.-ธค.	มค.-มีค.	เมย.-มิย. กค.-กย.	เมย.-มิย.
	ร้อยละ	ร้อยละ	ร้อยละ	ร้อยละ	ร้อยละ	ร้อยละ
อังกฤษ	45	42	45	47	43	37
เยอรมันนี	9	12	3	0.08	0.06	0.02
ญี่ปุ่นและเกาหลี	14	16	16	17	22	17
สหรัฐอเมริกา	6	6	8	11	13	29
รวม 4 ประเทศ	74	76	72	78	78	83

----------------------------

​ใบแนบ 13

คลังรับและจ่ายปอนด์สเตอร์ลิงก์

ระยะเวลา	คลังรับจากธนาคาร	คลังจ่ายให้ธนาคาร	+ รับมากกว่าจ่าย - จ่ายมากกว่ารับ	หมายเหตุ
	ปอนด์	ปอนด์	ปอนด์
เม.ย. - มิ.ย. 2482	328,000	-	+ 328,000
ก.ค. - ก.ย. 2482	827,000	-	+ 827,000
ต.ค. - ธ.ค. 2482	295,000	-	+ 295,000
ม.ค. - มิ.ย. 2482	1,425,000	-	+ 1,425,000
เม.ย. - มิ.ย. 2483	1,445,000	-	+ 1,445,000
ก.ค. - ก.ย. 2483	1,151,000	-	+ 1,151,000
ต.ค. - ธ.ค. 2483	170,000	-	+ 170,000
ม.ค. - มี.ค. 2483	330,000	-	+ 330,000
รวม	5,971,000		+ 5,971,000

----------------------------

​ใบแนบ 14

ราคาธนบัตรออกจำหน่าย

เดือน ปี	ราคา	รายการเทียบ
	บาท
มีนาคม 2481	150,032,498	100
เมษายน 2482	151,132,498	101
มิถุนายน 2482	151,132,498	101
กันยายน 2482	163,232,498	109
ธันวาคม 2482	176,567,502	118
มีนาคม 2482	192,425,722	128
เมษายน 2483	192,425,722	128
มิถุนายน 2483	203,975,722	136
กันยายน 2483	223,775,722	149
ธันวาคม 2483	234,775,722	156
มีนาคม 2483	238,955,722	159