- คำนำ
- ลายพระหัตถ์ หม่อมเจ้าหญิง พัฒน์คณนา ไชยันต์
- พระประวัติ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิวัฒนไชย
- สดุดีพระเกียรติ
- การตั้งธนาคารแห่งประเทศไทย
- บันทึกเรื่องการตั้งธนาคารกลาง
- – เรื่อง การตั้งธนาคารกลาง (CENTRAL BANK)
- –– ใบแนบ 1
- –– ใบแนบ 2
- ร่างพระราชบัญญัติธนาคารชาติแห่งประเทศไทย
- บันทึกคำอธิบายร่างพระราชบัญญัติธนาคารแห่งประเทศไทย
- เรื่อง การบังคับธนาคารต่างๆให้มีเงินฝากในธนาคารกลาง
- – 1. Royal Commission on Indian Currency and Finance
- – 2. Sir Otto Niemeyer, (Report on Re-organization of Brazilian National Finance)
- – 3. CENTRAL BANKS. (Sir Cecil Kisch & W.A. Elkin.)
- THE BANK OF THAILAND
- การควบคุมการปริวรรตเงิน
- การควบคุมเครดิต
- การควบคุมธนาคารพาณิชย์
- เสถียรภาพแห่งค่าของเงินบาท
- เรื่อง กันเงินเฟ้อ (ANTI-INFLATION)
- เรื่องธนบัตรขาดแคลน
- – เรื่อง ธนบัตรอาจขาดมือ
- – โครงการ บัตรเงินสด
- – โครงการตัดธนบัตรเป็นสองท่อน
- เรื่อง สถานการณ์การคลังและการเงินปัจจุบัน
- – สถานการณ์คลังปัจจุบัน
- – สถานการณ์เงินปัจจุบัน
- เรื่อง อัตราแลกเปลี่ยนเงิน
- นโยบายการเงิน
- บันทึกเรื่อง การปริวรรตเงินต่างประเทศ
- – ๑๕ มกราคม ๒๔๙๕
- – ๓๑ มกราคม ๒๔๙๕
- – ๒๓ กุมภาพันธ์ ๒๔๙๕
- Memorandum, 28 March 1952 (2495)
- ระบบเงินตรา
โครงการ บัตรเงินสด
บทกฎหมาย
๑. ให้รัฐบาลมีอำนาจออก “บัตรเงินสด” มีชนิดราคาตามแต่จะเห็นควร บัตรนี้มีลักษณะเป็นตั๋วสัญญาใช้เงินแก่ผู้ถือ
๒. บัตรเงินสดแต่ละฉบับถึงกำหนดใช้เงินในเวลา ๖ เดือนนับแต่วันออก และใช้เงินตามราคาที่ตราไว้ บวกด้วยพรีเมียมอีกร้อยละ ๑/๒
๓. บัตรเงินสดนี้ใช้ชำระหนี้ไม่ได้ตามกฎหมาย เว้นไว้แต่
(ก) รัฐบาลใช้ชำระหนี้ได้ไม่เกินร้อยละ ๕๐ แห่งเงินที่ใช้คราวหนึ่ง ๆ
(ข) การใช้ชำระหนี้อย่างอื่น ๆ ตามแต่จะระบุโดยพระราชกฤษฎีกา
๔. บัตรเงินสดแต่ละฉบับที่ยังไม่ถึงกำหนดใช้เงิน รัฐบาลยอมรับคืนเพื่อการต่อไปนี้
(ก) รับเป็นเงินฝากประจำที่คลังออมสินตามราคาที่ตราไว้บวกด้วยพรีเมียมอีกร้อยละ ๑
(ข) รับชำระหนี้ค่าซื้อตั๋วเงินคลัง ตามราคาที่ตราไว้
การใช้บัตรเงินสด
๕. รัฐบาลใช้บัตรเงินสดในการชำระหนี้ค่าซื้อสิ่งของ ค่าจ้างเหมา ฯลฯ ตามจำนวนที่เห็นสมควร แต่ไม่เกินร้อยละ ๕๐ ของเงินที่จ่ายคราวหนึ่ง ฯ ส่วนเงินเดือนหากจะจ่ายด้วยบัตรเงินสดบ้าง ก็ควรจำกัดเฉพาะเงินเดือนชั้นสูง
การปฏิบัติของผู้ได้รับบัตรเงินสด
๖. ผู้ได้รับบัตรเงินสด อาจปฏิบัติได้ ๓ ทาง
(ก) เก็บไว้จนถึงกำหนดเวลาใช้เงิน
(ข) ฝากคลังออมสิน
(ค) ขายเอาเงินสด
๗. ถ้าผู้ได้รับบัตรเงินสดเก็บบัตรไว้จนถึงกำหนดเวลาใช้เงิน รัฐบาลก็ได้ผลในทางประหยัดการใช้ธนบัตร หรือถ้าผู้ได้รับบัตรนำไปฝากคลังออมสินจะเป็นประโยชน์ทั่วไปดียิ่งขึ้น เพราะนอกจากจะมีการประหยัดการใช้ธนบัตร ยังจะมีการออมทรัพย์ด้วย
แต่ถ้ามีการขายให้แก่ธนาคารพาณิชย์ ธนาคารเหล่านั้นจะต้องจ่ายธนบัตรก็อาจถอนเงินจากธนาคารแห่งประเทศไทย ธนบัตรก็จะออกไป รัฐบาลจะไม่ได้ผลในทางประหยัดการใช้ธนบัตร โครงการนี้จะเสียไป
การปฏิบัติแก่ธนาคาร
๘. เพื่อป้องกันมิให้เสียหายแก่โครงการ ควรขอร้องธนาคารพาณิชย์มิให้รับซื้อบัตรเงินสด เว้นไว้แต่จะได้รับความเห็นชอบของคลัง และเพื่อให้ธนาคารพาณิชย์ปฏิบัติตามด้วยเต็มใจ ควรออกตั๋วเงินคลัง และจัดให้ตั๋วเงินคลังเป็นหลักทรัพย์ดีกว่าบัตรเงินสด เช่นให้มีอายุสั้นกว่า และให้ธนาคารแห่งประเทศไทยรับซื้อลดด้วย.