- คำนำ
- ๑๙๘ ประกาศสงกรานต์ ปีจอจัตวาศก
- ๑๙๙ ประกาศเรื่องการถวายทองเงินพระเจ้าลูกเธอในการโสกันต์
- ๒๐๐ ประกาศเรื่องเกณฑ์ทรายโรยถนนในการพระศพ
- ๒๐๑ ประกาศห้ามมิให้กราบบังคมทูลทักอ้วนผอมขาวดำ
- ๒๐๒ ประกาศวางโทษเรื่องทักอ้วนผอม
- ๒๐๓ ประกาศให้เรียกคลองวัดไชยพฤกษ ว่าคลองมหาสวัสดิ์คลองเข้าไปพระปฐม ว่าคลองเจดีย์บูชา
- ๒๐๔ ประกาศให้ชำระตัวเลขพระคลังสุภรัต ซึ่งไปแอบอิงอยู่ในกรมต่างๆ ส่งให้คลังสุภรัต
- ๒๐๕ ประกาศให้คัดเรื่องความที่ราษฎรร้องฟ้องขึ้นทูลเกล้า ฯ ถวาย
- ๒๐๖ ประกาศให้เก็บภาษีหัวเบี้ยรวมอยู่ในบ่อน
- ๒๐๗ ประกาศให้ใช้กะแปะอัฐแลโสฬศที่ทำขึ้นใหม่
- ๒๐๘ ประกาศห้ามไม่ให้ตื่นกันเรื่องกะแปะอัฐแลโสฬศจะใช้ไม่ได้
- ๒๐๙ ประกาศห้ามมิให้นับอัฐโสฬศลงที่พื้นแขงๆ
- ๒๑๐ ประกาศขยายสถานที่จำหน่ายแลรับกะแปะอัฐแลโสฬศ
- ๒๑๑ ต้นประกาศพระราชทานแลกเปลี่ยนที่วิสุงคามสีมาเมืองลพบุรี
- ๒๑๒ ประกาศการพระราชพิธีลงสรงโสกันต์พระเจ้าลูกเธอ
- ๒๑๓ ประกาศให้ข้าราชการที่ทำการวิวาหมงคลโกนจุกบุตร นำความกราบบังคมทูล ฯ แลข้าราชการในทำเนียบถึงแก่กรรมให้บอกกระทรวงวัง
- ๒๑๔ ประกาศไม่ให้หม่อมเจ้าหม่อมราชวงศ์ตลอดจนบุตรหลานเหลนไปเที่ยวตามหัวเมืองโดยไม่ได้ทูลลา
- ๒๑๕ ประกาศเรื่องการนุ่งขาวแลกระแสพระราชดำรัสในการที่ทรงแจกพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์
- ๒๑๖ ประกาศมหาสงกรานต์ ปีกุนเบญจศก
- ๒๑๗ ประกาศพระราชบัญญัติรับฟ้องความเจ้า แลห้ามเจ้ามิให้ไปไกลพระนคร
- ๒๑๘ ประกาศการทรงปฏิสังขรณ์พระเจดีย์วัดชุมพลนิกายารามที่เกาะบางปอิน
- ๒๑๙ ประกาศพระราชทานอนุญาตให้ข้าราชการฝ่ายในทูลลาออกนอกราชการได้
- ๒๒๐ ประกาศพิกัดราคาทองแปทศพิศพัดดึงศ์
- ๒๒๑ ประกาศห้ามไม่ให้เชื่อถือข้าราชการเก่านอกตำแหน่ง
- ๒๒๒ พระราชปรารภเรื่องเดินเปนผู้ว่าราชการเมือง
- ๒๒๓ ประกาศว่าด้วยการเดินเปนเจ้าเมือง
- ๒๒๔ ประกาศงานพระเมรุเจ้าฟ้าจันทรมณฑล แลงานฉลองวัด
- ๒๒๕ ประกาศพิกัดภาษี เรือ ตึก แพ โรงร้าน
- ๒๒๖ ประกาศสงกรานต์ ปีชวดฉศก
- ๒๒๗ ประกาศให้ผู้ที่ได้กู้ยืมเงินในพระเจ้าลูกเธอมาสารภาพต่อกรมวัง
- ๒๒๘ ประกาศวันธรรมสวนะแก้ความในประกาศสงกรานต์ที่ผิด
- ๒๒๙ ประกาศเตือนสติให้สงวนเข้าไว้ให้พอกินตลอดปี
- ๒๓๐ ประกาศพิกัดเงินเหรียญนอก
- ๒๓๑ ประกาศเลิกภาษีผลมะพร้าว
- ๒๓๒ ประกาศว่าด้วยแจกเบี้ยหวัดเปนทองทศ ทองพิศ ทองพัดดึงศ์ แทนเงิน
- ๒๓๓ ประกาศเฉลิมพระชนม์พรรษา
- ๒๓๔ ประกาศว่าด้วยการเล่าฦๅกันว่าพระพุทธทำนายเกิดขึ้นที่เมืองเขมร
- ๒๓๕ ประกาศว่าด้วยเรื่องมีผู้ทำอัฐปลอม
- ๒๓๖ ประกาศด้วยเรื่องมีผู้ทำเงินปลอม
- ๒๓๗ ประกาศเพิ่มเติมเรื่องอัฐโสฬศอ่อนแลบางไป
- ๒๓๘ ประกาศว่าด้วยเรื่องราคาเข้า
- ๒๓๙ ประกาศพระราชทานโอวาทแก่ผู้ซื้อเข้าขายเข้า
- ๒๔๐ ประกาศให้ผู้ถูกใช้อัฐปลอมนำมาทูลเกล้าฯ ถวาย
- ๒๔๑ ประกาศห้ามมิให้เรียกหม่อมราชวงศ์แลหม่อมหลวงว่าเจ้า
- ๒๔๒ ประกาศไม่ให้จำหน่ายเข้าออกไปนอกประเทศ
- ๒๔๓ ประกาศให้เรียกค่าธรรมเนียมเรือลูกค้าในเมืองที่มีกงสุลสยาม
- ๒๔๔ ประกาศพระราชบัญญัติเรื่องนาตราแดงแลนาคู่โค
- ๒๔๕ ประกาศตั้งกงสุลปรุศเสียน
- ๒๔๖ ประกาศเรื่องทำพระศพเจ้านายแลศพเสนาบดี ที่พระเมรุกลางเมือง
๒๔๑ ประกาศห้ามมิให้เรียกหม่อมราชวงศ์แลหม่อมหลวงว่าเจ้า
ณวันศุกร เดือนอ้าย ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีชวดฉศก
มีพระบรมราชโองการมารพระบัณฑูรสุรสิงหนาท ให้ประกาศแก่พระราชวงศานุวงศ์แลข้าราชการ แลราษฎรในกรุงนอกกรุงแลเจ้าเมืองกรมการให้ทราบทั่วกันว่า หม่อมราชวงศ์ที่ในข้าราชการเรียกว่าหม่อมหลวง ที่ไพร่ๆ ก็เรียกเจ้านั้น เปนวิเศษอยู่กว่าไพร่อย่างเดียวแต่ไม่ต้องสักข้อมือ นอกนั้นก็เหมือนไพร่ เข้าถวายตัวทำราชการรับเบี้ยหวัดแลใช้อยู่ในมหาดเล็กก็มี ที่รับเบี้ยหวัดอยู่ในท้ายหม่อมเจ้าทำราชการในโรงหล่อแลการอื่นๆ ก็มี ที่เที่ยวซุกซนแอบแฝงเจ้านายขุนนางอยู่ก็มี เที่ยวอยู่เหมือนกับไพร่ไม่ควรที่ใครจะว่าเปนเจ้า จนใจว่าไรไม่ได้ทำไมไม่ได้ คำนี้ให้เลิกทีเดียว ข้าราชการในกรุงก็ดี หัวเมืองก็ดี อย่าว่าดังนี้เลย การควรอย่างไรก็ให้อย่างนั้นเหมือนกันกับไพร่ คือว่าถ้าฟ้องโรงศาลก็ให้รับฟ้องเสนอลูกขุนให้ ให้ผู้ประทับฟ้องประทับไปศาลตามกระบวนความ เมื่อจะหมายเอาตัวหมายให้สนมพลเรือนจับส่ง ก็ถ้าอยู่ในตำแหน่งราชการมหาดเล็ก ในพระบรมมหาราชวังแลในพระบวรราชวังให้สนมพลเรือนหมายมา หมายไปให้ตัวนายมหาดเล็กส่ง ก็ถ้าหม่อมราชวงศ์นั้นรับเบี้ยหวัดอยู่ในท้ายหม่อมเจ้า ให้ขุนศาลส่งความไปถวาย พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทเวศวัชรินทร์ชำระ ฤๅหม่อมราชวงศ์ที่ได้ตัวมาเกะกะไม่กลัวขุนศาล ๆ จะชำระจะเฆี่ยนไม่ถนัดกลัวบาปอยู่ ก็ให้ส่งความไปถวายพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทเวศวัชรินทรอีกเหมือนกัน ถ้าหม่อมราชวงศ์ทำราชการในพระบรมมหาราชวังเปนมหาดเล็ก ก็ให้ประทับความให้พระยามณเฑียรบาลชำระ ถ้าเปนความฉกรรจ์มิใช่ความประทับ เปนความร้องต่อกรมพระนครบาล อย่าให้หลงละเมอพูดสำนวนบ้าอยู่ ให้นายอำเภอแลกองตระเวนรีบไปตามจับเอามา อย่าว่าหม่อมราชวงศ์เลย คำว่าเจ้านายว่าไม่ได้ อย่าให้มีทั้งในกรุงแลหัวเมือง.
ประกาศมาณวันศุกร เดือนอ้าย ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีชวดฉศก ศักราช ๑๒๒๖ ฤๅเปนวันที่ ๔๙๕๙ ในรัชกาลปัตยุบันนี้.