๑๙๙ ประกาศเรื่องการถวายทองเงินพระเจ้าลูกเธอในการโสกันต์

ณวันพุธ เดือน ๕ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีจอยังเปนตรีศก

มีพระบรมราชโองการ ให้ประกาศแก่ท่านทั้งหลายทั้งปวง บรรดาที่ถวายทองเงินสิ่งของต่างๆ เปนการสมโภชพระเจ้าลูกเธอ ในการโสกันต์ แลตั้งพระนามครั้งนี้ให้ทราบทั่วกัน ว่าได้มีประกาศไปแต่ก่อนแล้ว ใจความว่าท่านทั้งปวงจะสมโภชก็ได้ไม่สมโภชก็ได้ ถวายมากก็ได้ถวายน้อยก็ได้ แต่ห้ามว่าอย่าให้บ่นต่างๆ แลดูอย่างกัน บัดนี้ท่านทั้งปวงก็เห็นจะคงบ่นแลดูกันบ้าง หรือถึงไม่ได้บ่นไม่ได้แลดูกันบ้างก็ดี การนั้นก็ยกไว้เสียเถิด ตัดสังเขปเอาว่าเปนอันทำตามประกาศแล้ว การก็ปรากฎเปนพระเกียรติยศงามดีแล้ว เมื่อท่านทั้งปวงเสียทรัพย์มากบ้างน้อยบ้าง ถวายเข้ามาในการสมโภชครั้งนี้ ทรงพระราชดำริห์ประสงค์จะไม่ให้ท่านทั้งปวงเสื่อมสูญจากผลประโยชน์ของตน ครั้นจะพระราชทานเงินตอบแทน เท่ากับตัวเงินแลราคาทองสิ่งของที่ถวายเข้ามานั้น ให้เท่าที่เสียมาในครั้งหนึ่งคราวเดียวก็จะได้ แต่ทรงพระราชดำริห์ว่า การจะให้ปรากฎเหมือนว่าไม่รับของขวัญในการสมโภช ท่านทั้งปวงก็จะมีความเสียใจไปว่าเปนชั้นเชิง รังเกียจรังงอนไม่สนิทกับท่านทั้งปวง อนึ่งธรรมเนียมดังนี้แต่ก่อนก็ไม่มี จึงทรงพระราชดำริห์จะพระราชทานตอบแทนในภายหลังเมื่อเวลาที่ควร คล้ายกับการที่ข้าราชการแลราษฎรประพฤติในการรับแลตอบแทนกันในการโกนจุกลงท่านั้น ครั้งนี้ในเดือน ๔ ปีระกาตรีศก ภายหลังการสมโภชมาแล้ว มีข้าราชการบางนายโกนจุกบุตรเปนข้าราชการอยู่ข้างใน ได้กราบถวายบังคมลาแล้วบ้าง ที่ไม่ได้เปนข้าราชการข้างในไม่ได้ถวายบังคมลาก็มีบ้างเปนหลายราย ทั้งสองพวกสองอย่างนั้นได้จัดสิ่งของที่เลี้ยงกันส่งเข้าไปทูลเกล้า ฯ ถวาย ตามธรรมเนียมเหมือนที่เรียกกันว่าเลื่อน ก็ได้ทรงยินดีพระราชทานเงินตอบแทนเท่ากับเงินที่ผู้นั้นๆ เอามาสมโภชบ้าง เกินขึ้นไปบ้าง ลดกึ่งบ้าง ลดส่วนหนึ่งในสามบ้าง ตามบรรดาศักดิ์ผู้โกนจุก แลตามที่ผู้สมโภชมือหนักมือเบา เพราะผู้มือหนักมีบุญวาสนาน้อย จะพระราชทานมากก็เกินเยี่ยงอย่างไป ผู้มือเบามีบุตรแลญาติที่โกนจุกมีบรรดาศักดิ์ใหญ่ ก็ต้องพระราชทานมากตามบรรดาศักดิ์ผู้โกนจุก พอคล้ายคลึงกัน เพราะฉนั้นเมื่อท่านผู้ใดจะมีการโกนจุกบุตรหลานแลญาติใกล้ๆ เมื่อเวลาใดๆ ก็อย่าถือลัทธิธรรมเนียมเก่าเลย ให้แต่งของเครื่องเลี้ยงเครื่องเลื่อนมาทูลเกล้าฯ ถวายโดยควร ได้ทราบแล้วจะได้พระราชทานตอบแทนไปเปนเกียรติยศโดยอย่างที่ว่ามาแล้ว ไม่ให้ท่านทั้งปวงเสื่อมเสียประโยชน์เปล่า แลบัดนี้โปรดเกล้าฯ ให้ประกาศพระราชทานส่วนพระราชกุศลในการที่ได้ทรงบำเพ็ญในกาลครั้งนี้ แลทรงอำนวยพระราชทานพรมงคลมาถึงท่านทั้งปวงทุกคน ด้วยความทรงพระเมตตากรุณา ประสงค์จะให้ท่านเจริญชนมายุสุขพลปฏิภาณศิริสวัสดิ์ทุกประการ

ประกาศมาณวันพุธ เดือน ๕ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีจอยังเปนตรีศก ศักราช ๑๒๒๓ เปนวันที่ ๓๙๗๖ ในรัชกาลปัตยุบันนี้