- คำนำ
- โคลงโสฬสไตรยางค์
- โคลงว่าด้วยต้นปลาย
- โคลงศัพท์ทึบโปร่ง
- โคลงศัพท์ขวาซ้าย
- โคลงศัพท์คู่คี่
- โคลงศัพท์กว้างแคบ
- โคลงศัพท์เหลือขาด
- โคลงศัพท์หยาบลเอียด
- โคลงศัพท์สว่างมืด
- โคลงศัพท์ฝืดคล่อง
- โคลงศัพท์คดตรง
- โคลงศัพท์รุ่งเรืองเสื่อมทราม
- โคลงศัพท์ร้อนเย็น
- โคลงศัพท์หนาบาง
- โคลงศัพท์แรงเนือย
- โคลงศัพท์รุงรังเรียบร้อย
- โคลงศัพท์ง่ายยาก
- โคลงศัพท์โสโครกสอาด
- โคลงศัพท์เก่าใหม่
- โคลงศัพท์เปรียวเชื่อง
- โคลงศัพท์ยาวสั้น
- โคลงศัพท์คมดื้อ
- โคลงศัพท์ล่าก่อน
- โคลงศัพท์น่าหลัง
- โคลงศัพท์หอมเหม็น
- โคลงศัพท์ใกล้ไกล
- โคลงศัพท์ลึกตื้น
- โคลงศัพท์ในนอก
- โคลงศัพท์แหลมป้าน
- โคลงศัพท์อึงเงียบ
- โคลงศัพท์ใหญ่เล็ก
- โคลงศัพท์บนล่าง
- โคลงศัพท์หย่อนตึง
- โคลงว่าด้วยเพื่อนฝูง
- โคลงศัพท์เหนียวเปราะ
- โคลงศัพท์พร่องเต็ม
โคลงศัพท์น่าหลัง
๑๏ แถลงโคลงสองศัพท์เบื้อง | น่าหลัง |
หลายสิบเห็นความยัง | หย่อนถ้อย |
เพ้อมากหากผู้ฟัง | เฝือโสตร |
ลดลัดตัดแต่น้อย | ช่องชี้เชิงเห็น |
๒๏ ทำบาปหยาบแต่เบื้ยง | โบรา ณกาลเอย |
ผลแห่งอกุศลหนา | เนื่องให้ |
เสวยทุกข์เวทนามา | ภพภาค น่านอ |
จนทรัพย์อัปลักษณ์ได้ | เดือดร้อนบาปหลัง |
๓๏ ประหยัดสุจริตพร้อม | ไตรทวาร |
กรรมบถสิบสถาน | สถิตย์หมั้น |
ทำชอบแต่ปางกาล | หลังล่วง มานา |
ภายน่าผลบุญนั้น | เนื่องเต้าตามสนอง |
๔๏ อ้ออีกสิ่งพูดแส้ | สองศัพท์ |
ที่ต่อหน้าว่ามพลับ | หนึ่งนั้น |
ลับหลังก็กลายกลับ | เปนตะ โกนา |
น่าคิดน่าค้นคั้น | ขอดข้อเค้าความ |
๕๏ คือปากใจไป่พร้อม | พาที |
ทำต่อหน้าพูดดี | เพราะพร้อง |
ลับหลังกล่าวเสียดสี | แสดงข่ม เขาแฮ |
ชนิดเช่นกล่าวนี้ต้อง | ว่างเว้นสามัคคี |
๖๏ การเล่นน่าคิดข้อ | ความขัน |
หลังกลับเปนหน้าหัน | เคาะไม้ |
ต้นบทเอ่ยพร้อมกัน | รับแซ่ เสียงนา |
ร้องว่าโอละพ่อให้ | กลับหน้าเปนหลัง |
๗๏ พิจารณาโอละพ่อเพี้ยง | พาที นั้นฤา |
ดูเสนาะสนิทดี | สดับได้ |
อาไศรยสิ่งสามัคคี | พร้อมพรั่ง กันนา |
ผิวขาดสามัคคีไร้ | เสนาะทั้งทีเขิน |
๘๏ เฉกเขลาเชาวน์ทึบเทื้อ | ทางเรียน |
หมั่นบวางปากเพียร | บ่นเพ้อ |
ได้แล้วเลอะลืมเวียน | กลับเล่า ใหม่เฮย |
ได้น่าลืมหลังเล้อ | หลุดต้นปลายเตียน |
๙๏ ข้างน่ากาลคาดได้ | ฤๅไฉน |
จักชั่วดีอย่างไร | ไป่รู้ |
กาลหลังที่ล่วงไป | พอทราบ |
ถึงกระนั้นยังผู้ | พลาดบ้างพลั้งจำ |
๏ รวมโคลงเก้าบทถ้อย | แถลงเลอะ |
เปรียบเทียบความยังเคอะ | ขัดลิ้น |
ขอนุญาตโทษเถอะ | ณท่าน ปวงเอย |
พจน์พรำร่ำไป่สิ้น | ศัพท์เบื้องน่าหลัง |
หลวงสารภัณฑ์วิสุทธิ (ต่วน)