- คำนำ
- โคลงโสฬสไตรยางค์
- โคลงว่าด้วยต้นปลาย
- โคลงศัพท์ทึบโปร่ง
- โคลงศัพท์ขวาซ้าย
- โคลงศัพท์คู่คี่
- โคลงศัพท์กว้างแคบ
- โคลงศัพท์เหลือขาด
- โคลงศัพท์หยาบลเอียด
- โคลงศัพท์สว่างมืด
- โคลงศัพท์ฝืดคล่อง
- โคลงศัพท์คดตรง
- โคลงศัพท์รุ่งเรืองเสื่อมทราม
- โคลงศัพท์ร้อนเย็น
- โคลงศัพท์หนาบาง
- โคลงศัพท์แรงเนือย
- โคลงศัพท์รุงรังเรียบร้อย
- โคลงศัพท์ง่ายยาก
- โคลงศัพท์โสโครกสอาด
- โคลงศัพท์เก่าใหม่
- โคลงศัพท์เปรียวเชื่อง
- โคลงศัพท์ยาวสั้น
- โคลงศัพท์คมดื้อ
- โคลงศัพท์ล่าก่อน
- โคลงศัพท์น่าหลัง
- โคลงศัพท์หอมเหม็น
- โคลงศัพท์ใกล้ไกล
- โคลงศัพท์ลึกตื้น
- โคลงศัพท์ในนอก
- โคลงศัพท์แหลมป้าน
- โคลงศัพท์อึงเงียบ
- โคลงศัพท์ใหญ่เล็ก
- โคลงศัพท์บนล่าง
- โคลงศัพท์หย่อนตึง
- โคลงว่าด้วยเพื่อนฝูง
- โคลงศัพท์เหนียวเปราะ
- โคลงศัพท์พร่องเต็ม
โคลงศัพท์ทึบโปร่ง
๑๏ ข้าพเจ้าจำต้องรีบ | เรียงคำ โคลงนา |
แสดงศัพท์ทึบโปร่งจำ | แนกข้อ |
เพราะคราวขาดผู้นำ | โคลงส่ง พิมพ์แฮ |
เพ้อยุ่งปราชญ์อย่าพ้อ | เพราะร้อยเร็วโมง |
๒๏ คำทึบแม้จักแจ้ง | โดยพิศ ดารฤๅ |
คือสิ่งที่เรียงชิด | ช่องน้อย |
คำโปร่งก็ตรงผิด | กันกลับ ข้ามแล |
คือสิ่งที่เรียงร้อย | รยะกว้างห่างราย |
๓๏ ความจริงทึบโปร่งต้อง | เกิดสำหรับ กันนา |
มีทึบเห็นเทียบจับ | โปร่งได้ |
มีโปร่งเทียบทึบกลับ | เห็นทึบ ถนัดพ่อ |
สองสิ่งส่อกันให้ | ท่ารู้ตัดสิน |
๔๏ ทึบโปร่งแม้ควบใช้ | กับความ ปวงเอย |
แสดงโทษคุณต่างตาม | ยักย้าย |
นัยหนึ่งโปร่งเลวทราม | ประสงค์ทึบ ดีแฮ |
นัยหนึ่งทึบชั่วร้าย | โปร่งนั้นเปนดี |
๕๏ ทึบดีโปร่งชั่วนั้น | ในวิธี ดังฤๅ |
คือพฤกษ์ใบเบียดสี | แน่นซ้อน |
ร่มแดดร่มฝนดี | เพราะทึบ แลนา |
พฤกษชาติใบโปร่งร้อน | แดดร้ายเพราะโหรง |
๖๏ โปร่งดีทึบชั่วชี้ | จักพลัน เห็นเฮย |
ผู้ฉลาดปัญญาอัน | รอบรู้ |
ขาดเห็นปรุโปร่งปัน | เปนประเสริฐ แลพ่อ |
ผู้ทึบปัญญาอู้ | อุดนั้นเลวทราม |
๗๏ ทึบโปร่งดีชั่วก้ำ | กึ่งกัน ฉนี้แล |
ทึบโปร่งเปนคู่ขัน | แข่งข้อ |
ถือทึบว่าดีพลัน | โปร่งชั่ว แลนา |
ถือโปร่งว่าดีน้อ | ทึบร้ายดั่งแสดง |
๘๏ ใช่แต่ทึบโปร่งนี้ | ปรวนเปร เดียวนา |
ปวงโลกย์ล้วนหันเห | ป่นปี้ |
สิ่งเที่ยงแต่เพียงคะเน | นึกไม่ เห็นเลย |
ควรสละทิ้งโลกย์นี้ | หลีกให้ไกลสูญ |
สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระนริศรานุวัตติวงษ์