วัดเจดีย์เจ็ดยอด

​ปัญหา พระเจดีย์เก่า ๆ ในเมืองไทยที่เก่าจริงนอกจากพระปฐมเจดีย์แล้ว มีที่ใดอีกบ้างหรือไม่

ตอบ พระเจดีย์ในเมืองไทยที่เก่าก็มีพระปฐมเจดีย์ นับเป็นเก่าที่สุดนอกจากพระปฐมเจดีย์ก็เห็นจะเป็นพระเจดีย์ที่วัดโพธาราม หรือวัดเจดีย์เจ็ดยอดเมืองเชียงใหม่ เป็นเจดีย์โบราณแบบมหาโพธิเจดีย์ เจดีย์โบราณแบบมหาโพธิเจดีย์นี้มีอยู่สามองค์ และเผอิญได้เห็นมาแล้วทั้งสามองค์ องค์เดิมอยู่ที่พุทธคยาในประเทศอินเดีย องค์ที่สองพระเจ้าติโลมินโลถ่ายแบบมาสร้างที่เมืองพุกาม ดูขนาดจะเท่ากับองค์เดิม องค์ที่สามอยู่เมืองเชียงใหม่ ชาวเมืองเรียกว่าวัดเจดีย์เจ็ดยอด คือองค์ที่พูดถึงนี้ สังเกตดูเห็นว่าสร้างลดขนาดลงมาเป็นอย่างย่อม เห็นได้ชัดว่าถ่ายแบบกันต่อ ๆ มา ศักราชในรัชกาลพระเจ้าติโลมินโลอยู่ในระหว่าง พ.ศ. ๑๗๕๓ ถึง พ.ศ. ๑๗๗๗ ข้อนี้ส่อให้เห็นว่าวัดเจดีย์เจ็ดยอดที่เมืองเชียงใหม่ต้องสร้างเมื่อภายหลัง พ.ศ. ๑๗๕๓ และสร้างเมื่อเมืองเชียงใหม่ยังเรียกชื่อเป็นอย่างอื่น บางทีจะเป็นเมืองแม่ระมิงค์ และครั้งนั้นคงจะเป็นเมืองขึ้นของพุกาม เพราะเชียงใหม่เดี๋ยวนี้พระยาเมงรายเป็นผู้สร้าง เรียกว่าเชียงใหม่ใน พ.ศ. ๑๘๓๙