คำนำ

เมื่อพุทธศักราช ๒๔๘๙ ได้มีคณะอาจารย์ที่รักในทางวรรณคดีได้ร่วมใจกันออกหนังสือรายเดือนให้ชื่อว่า “วงวรรณคดี” พระพิสัณห์พิทยาภูนเป็นเจ้าของ เมื่อแรกออกนั้นนักเลงหนังสือหรือผู้ที่ชอบอ่านหนังสือดี ๆ พอใจกันมาก เพราะผู้เขียนแต่ละท่านอยู่ในระดับนักปราชญ์ หรือเป็นครูบาอาจารย์ที่มีชื่อเสียงในทางวรรณคดีแทบจะทุกคน

เรื่องที่ลงพิมพ์เป็นประจำเรื่องหนึ่ง ซึ่งมีคนติดตามอ่านกันมากก็คือ บันทึกรับสั่ง สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ประทานหม่อมราชวงศ์ สุมนชาติ สวัสดิกุล เหตุที่จะเกิดบันทึกรับสั่งนี้ขึ้น ก็เนื่องมาจากเมื่อเสด็จกลับจากปีนัง^๑แล้ว ได้ประทานโอกาสให้หม่อมราชวงศ์ สุมนชาติ สวัสดิกุล เข้าเฝ้าซักถามปัญหาเกี่ยวกับโบราณคดีและวรรณคดีของไทย ณ วังวรดิศ ในเวลาระหว่าง ๑๖.๐๐ น. ถึง ๑๘.๐๐ น. ทุกวัน ปัญหาส่วนมากทรงตอบทันที แล้วหม่อมราชวงศ์ สุมนชาติ สวัสดิกุล บันทึกนำมาอ่านถวายในวันรุ่งขึ้น

ผู้ที่ได้อ่านบันทึกรับสั่งนี้แล้ว ต่างสำนึกในพระคุณของผู้ทรงประทานความรู้และผู้บันทึกอย่างล้นพ้น เพราะหาไม่แล้วความรู้อันหาค่ามิได้นี้ก็คงจะสูญไปพร้อมกับพระองค์อย่างเที่ยงแท้

สำนักพิมพ์บำรุงบัณฑิตได้พิจารณาเห็นว่า หนังสือบันทึกรับสั่งเล่มนี้มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ โบราณคดี ศาสนา ขนบธรรมเนียมประเพณี และความรู้รอบตัว ทั้งสำนวนภาษาหนังสือที่ประทานก็มีความแจ่มแจ้งชัดเจน เป็นแบบแผนที่ดีในทางอักษรศาสตร์

แต่บัดนี้หาอ่านได้ยาก สมควรที่จะพิมพ์ให้แพร่หลายอีกครั้ง จึงได้กราบเรียนขออนุญาต “ท่านผู้หญิงสมโรจน์ สวัสดิกุล ณ อยุธยา” และ “มูลนิธิหม่อมเจ้าพูนพิศมัย ดิศกุล” ซึ่งยินดีอนุญาตให้จัดพิมพ์ได้ จึงขอขอบพระคุณ “ท่านผู้หญิงสมโรจน์ สวัสดิกุล ณ อยุธยา” และ “มูลนิธิหม่อมเจ้าพูนพิศมัย ดิศกุล” ไว้ ณ ที่นี้อีกครั้งหนึ่ง

นายอร่าม สวัสดิวิชัย

สำนักพิมพ์บำรุงบัณฑิต

๒๔/๗๓ ถนนอิสรภาพ

บางกอกใหญ่ กทม. 10600