พระอาจารย์อินโข่ง

​ปัญหา ขรัวตาอินโข่งเป็นช่างเขียนที่มีความสำคัญอย่างไร เขียนภาพอะไรที่นับว่าดีไว้บ้าง ?

ตอบ ขรัวตาอินโข่ง หรือพระอาจารย์อินโข่งนี้บวชเณรมาจนโต ชื่อ อิน เรียกกันว่าอินโค่ง ๆ แล้วทำไมเลยมาเป็นโข่งไม่ทราบ อยู่วัดราชบูรณะ (วัดเลียบ) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าทรงรู้จักมาตั้งแต่ครั้งยังทรงผนวช เป็นช่างเขียนไทยคนแรกที่มีความรู้ ไม่แต่เขียนได้ตามแบบโบราณเท่านั้น ยังเขียนตามแบบฝรั่งสมัยใหม่ได้ด้วย เป็นการแสดงความก้าวหน้าในทางเขียนรูปของไทย รูปภาพต่าง ๆ ที่อินโข่งเขียนนั้นมีเงา เป็นการเขียนที่มีชีวิตจิตใจผิดกับนักเขียนไทยอื่น ๆ เคยโปรดฯ ให้เขียนรูปต่าง ๆ เป็นฝรั่ง ๆ ไว้ที่พระอุโบสถวัดบวรนิเวศวิหาร รูปพวกนี้เป็นพวกแรก ๆ ของอินโข่ง ต่อมาเขียนรูปพระนเรศวรชนช้างไว้ในหอราชกรมานุสสรณ์ หลังพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ฝีมือดีนัก ในพระอุโบสถเขียนไว้ที่ห้องพระยาช้างเผือกกับเขียนรูปภาพประกอบโคลงสุภาษิตต่าง ๆ ภาพเหล่านี้เขียนเมื่อตอนแก่ ได้เคยเห็นด้วยตาเอง ผมแกขาวเป็นดอกเลา ภาพเหล่านี้อยู่ตามหน้าต่างและประตูในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ฝีมือพระอาจารย์อินโข่งในพิพิธภัณฑ์สถานยังมีอีกหลายรูป มีพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่เขียนจากพระองค์เองเป็นต้น

รูปที่นับว่าดีเยี่ยมของพระอาจารย์อินโข่งก็คือรูปมารประจญพระพุทธเจ้าทางด้านหุ้มกลองพระอุโบสถวัดราชบูรณะ ดูเหมือนจะเป็นรูปภาพที่เป็นฝีมือดีที่สุดของช่างเขียนไทยเรา