๒๗
| ๏ มาจะกล่าวบทไป | ถึงไทองค์ปะตาระกาหลา |
| สถิตเหนือวิมานรัตนา | ยังยอดบรรพตาคีรี |
| ครั้นเห็นยุขันฤทธิรงค์ | มาตามองค์เชษฐาเรืองศรี |
| กรีธาพหลโยธี | มาแรมอยู่พนาวา |
| จำกูจะช่วยพระทรงธรรม์ | ให้พบกันกับองค์พระเชษฐา |
| คิดแล้วจึ่งเทพเทวา | ลงมายังราชเวียงไชย ฯ |
ฯ กราว ๖ คำ ฯ
| ๏ ดลใจยุดาหวันโฉมยง | ซึ่งดำรงนคเรศเป็นใหญ่ |
| ให้ออกมาประพาสพนาลัย | จะได้พบพระศรีอนุชา ฯ |
ฯ ๒ คำ ฯ
| ๏ มาจะกล่าวบทไป | ถึงองค์ยุดาหวันเชษฐา |
| เสวยรมย์สมสุขเปรมปรีดา | ด้วยองค์กัญจะหนาเทวี |
| บำรุงไพร่ฟ้าประชากร | ถาวรเป็นสุขกระเษมศรี |
| ว่าขานกิจการธานี | ไม่มีราคีฉันทา |
| พระสถิตเหนือแท่นทิพอาสน์ | ให้ร้อนราชฤทัยเป็นนักหนา |
| รำลึกตรึกถึงพระน้องยา | อนิจจาจะเป็นประการใด |
| เจ้าจะไปถึงเมืองอุเรเซน | แสนลำบากยากเย็นเป็นไฉน |
| หรือพระนุชสุดสิ้นชีวาลัย | ทำไฉนพี่จะแจ้งกิจจา |
| พระเร่งเร่าร้อนอาวรณ์เทวษ | ชลเนตรพรั่งพรายทั้งซ้ายขวา |
| พระมิได้สนิทนิทรา | จนสุริยาพุ่งพ้นยุคนธร ฯ |
ฯ ร่าย ๑๐ คำ ฯ
| ๏ จึ่งมีมธุรสวาที | แก่พระมเหสีสายสมร |
| พี่แสนรำคาญรานรอน | อาวรณ์ถึงองค์อนุชา |
| จำจะออกไปเที่ยวพนาลัย | จึ่งจะได้พบองค์ขนิษฐา |
| พี่ไปไม่ช้าจะกลับมา | แก้วตาคอยอยู่สำราญใจ ฯ |
ฯ ๔ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | โฉมนางกัญจะหนาศรีใส |
| ก้มเกล้ากราบทูลพระภูวไนย | น้องจะไปตามเสด็จพระพันปี |
| แม้นประสบพบองค์อนุชา | จะได้พากันไปกรุงศรี |
| กราบบาทพระราชชนนี | พระภูมีจงทรงพระเมตตา ฯ |
ฯ ๔ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุดาหวันเฉิดโฉมเสนหา |
| ได้ฟังอัคเรศทูลมา | พระแสนเสนหาดั่งดวงใจ |
| ครั้นจะขืนขัดทัดทาน | เยาวมาลย์จะเศร้าสร้อยละห้อยไห้ |
| จึ่งตรรัสแก่องค์อัครวิไล | มาจะไปทูลลาพระมารดร |
| ว่าแล้วเสด็จลีลาศ | ยุรยาตรดั่งราชไกรสร |
| กับองค์กัญจะหนาบังอร | บทจรขึ้นเฝ้าพระชนนี ฯ |
ฯ เสมอ ๖ คำ ฯ
| ๏ ครั้นถึงก้มเกล้าบังคม | ยอกรประณมเหนือเกศี |
| ทูลว่าลูกน้อยทั้งสองนี้ | จะไปเที่ยวพงพีสำราญใจ |
| จะได้แสวงหาอนุชา | พบแล้วจะพาไปกรุงใหญ่ |
| ไม่ช้าจะกลับมาเวียงไชย | พระองค์จงได้ปรานี ฯ |
ฯ ร่าย ๔ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | องค์พระมารดาโฉมศรี |
| ได้ฟังกัลยาพาที | เทวีสลดระทดใจ |
| จึ่งตระโบมโลมลูบจูบพักตร์ | ทั้งสองลูกรักพิสมัย |
| เจ้าไปจากราชเวียงไชย | อย่าให้ช้านักจงกลับมา |
| ครองหมู่ไพร่ฟ้าประชาชี | ชนนีจะนับวันท่า |
| ตัวแม่แก่เฒ่าชรา | จะได้พึ่งบุญญาทั้งสององค์ |
| ว่าแล้วอำนวยอวยไชย | เจ้าไปให้ได้ดั่งประสงค์ |
| จงพบอนุชาโฉมยง | ดั่งจิตจำนงเจตนา |
| ให้จากอันตรายภัยเภท | จงเรืองเดชขจรทุกทิศา |
| ว่าพลางกอดองค์พระธิดา | โศกาเพียงจะสิ้นชีวี ฯ |
ฯ โอด ๑๐ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุดาหวันผู้รุ่งรัศมี |
| ทั้งองค์กัญจะหนานารี | จึ่งทูลคลี่คลายธิบายมา |
| พระองค์จงระงับดับใจ | ไม่ช้าจะได้เห็นหน้า |
| เกลือกจะมาประชวรโรคา | เป็นห่วงลูกยาทั้งสองไป |
| ทูลแล้วถวายบังคมลา | องค์พระมารดาเป็นใหญ่ |
| ชวนองค์กัญจะหนาทรามวัย | กลับไปปราสาทรัตนา ฯ |
ฯ ทยอย ๖ คำ ฯ
| ๏ ครั้นสุริโยทัยไขสว่าง | กระจ่างแจ่มแจ้งพระเวหา |
| อ่าองค์ทรงเครื่องรจนา | ลีลาออกท้องพระโรงไชย ฯ |
ฯ เสมอ ๒ คำ ฯ
| ๏ จึ่งสั่งมหาเสนา | ให้เตรียมโยธาน้อยใหญ่ |
| ทั้งรถประเทียบข้างใน | พรุ่งนี้จะไปอรัญวา ฯ |
ฯ ๒ คำ ฯ
| ๏ บัดนั้น | เสนารับสั่งใส่เกศา |
| ถวายบังคมคัลวันทา | ออกมาสั่งกันทันใด ฯ |
ฯ ยานี ๒ คำ ฯ
| ๏ ขุนช้างผูกคชสาร | ล้วนชำนาญหาญเหี้ยมศึกใหญ่ |
| ขุนม้าเร่งผูกมโนมัย | อาชาไนยรนร้องลำพองฤทธิ์ |
| ขุนรถเทียมราชรัถา | รจนาด้วยวิเชียรไพจิตร |
| ขุนพลสรรทหารชาญชิด | เคยผลาญประจามิตรมีชัย |
| พร้อมพรั่งจัตุรงค์สี่หมู่ | พรั่งพรูธงทิวปลิวไสว |
| ตามกระบวนพยุหบาตรประพาสไป | เตรียมไว้รับเสด็จพระภูวไนย |
| ครั้นเสร็จก็กลับเข้ามา | วันทาทูลแจ้งแถลงไข |
| อันซึ่งพหลพลไกร | จัดไว้เสร็จแล้วตามโองการ ฯ |
ฯ ๘ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุดาหวันปรีดิ์เปรมกระเษมสานต์ |
| พระเสด็จย่างเยื้องบทมาลย์ | เข้าที่สรงสนานกายา ฯ |
ฯ โทน ๒ คำ ฯ
| ๏ ขัดสีอินทรีย์ธุลีผง | ทรงสุคนธารทิพบุปผา |
| สอดทรงสนับเพลาเพราตา | ภูษิตรจนาโขมพัตถ์ |
| ชายแครงเครือสุวรรณพรายแพรว | วาวแววชายไหวปลายสะบัด |
| ทับทรวงลายดวงเนาวรัตน์ | ตาบทิศจำรัสทับทิมพราย |
| สอดสายสังวาลมรกต | รัดพระองค์เครือคดวิเชียรฉาย |
| พาหุรัดบวรมังกรลาย | ธำมรงค์เพชรพรายอรชร |
| ทรงมงกุฎแก้วอลังการ | ห้อยพวงกุสุมาลย์เกสร |
| เหน็บกฤชอันเรืองฤทธิรอน | ดั่งดวงทินกรจำรัสฟ้า |
| จึ่งชวนอัคเรศเทวี | พระสนมสาวศรีซ้ายขวา |
| เสด็จยุรยาตรคลาดคลา | มายังเกยสุวรรณบรรจง ฯ |
ฯ สร้อยมาลี ๑๐ คำ ฯ
| ๏ พระเสด็จขึ้นทรงรัถา | รถประเทียบกัลยานวลหง |
| จึ่งสั่งให้เคลื่อนจัตุรงค์ | เข้าในแดนดงพนาวัน ฯ |
ฯ บาทสกุณี ๒ คำ ฯ
| ๏ รถเอยรถแก้ว | พรายแพรวจับแสงสุริย์ฉัน |
| มรกตทับทิมแกมกัน | พื้นสุวรรณระยับพรรณราย |
| เรืองรุ่งพุ่งวาบปลาบตา | เครื่องสูงรจนาหลากหลาย |
| บังสูรย์มยุรฉัตรเพริศพราย | อภิรุมชุมสายไสวมา |
| ทรงที่บัลลังก์แก้วแพรวพรรณ | ลายล้วนสุวรรณเลขา |
| ธงทิวปลิวไกวไสวมา | กรีธาพหลพลจร ฯ |
ฯ โทน ๖ คำ ฯ
| ๏ เดินเอยเดินไป | เข้าในพนัสสิงขร |
| ชมพันธุ์พฤกษาอรชร | พระพายพาเกสรมาลี |
| ให้รอรถทรงพระผ่านฟ้า | เคียงประเทียบกัญจะหนามารศรี |
| พระชี้ชวนชมหมู่สกุณี | เพรียกพร้องอึงมี่ทั้งพงไพร |
| นกแก้วจับแก้วส่งเสียง | มองเมียงหาคู่พิสมัย |
| นกลางจับลางลิงไกว | ระวังไพรจับไพรพนาวัน |
| ยูงจับยูงฟ้อนอยู่เป็นเหล่า | นกเขาจับเขาขานขัน |
| สัตวาจับหว้าพลอดกัน | เบญจวรรณจับวันน่าดู |
| เค้าโมงจับโมงเมียงหมาย | ส่งเสียงเกริ่นกรายหาคู่ |
| ปักษาเพรียกพร้องพรั่งพรู | ลางหมู่บ้างบินหนีไป |
| อันฝูงสาวสรรกัลยา | ปรีดาภิรมย์ผ่องใส |
| ด้วยไม่เคยเห็นพนาลัย | มีใจสุขกระเษมเปรมปรา |
| พระเสด็จมาหลายราตรี | ข้ามคีรีห้วยหุบเหวผา |
| เล็งลอดสอดหาอนุชา | ในสุมทุมพุ่มป่าพนาลัย |
| เทเวศร์ดลใจให้ไคลคลา | จะรู้จักมรคาก็หาไม่ |
| เร่งรัดพหลพลไกร | เกลือกใกล้ถึงหลักศิลา ฯ |
ฯ ร่าย ๑๖ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุขันทรงฤทธิ์ทุกทิศา |
| พระเสด็จออกหน้าพลับพลา | พร้อมหมู่เสนาพลไกร |
| ได้ยินเสียงฆ้องกลองก้องมา | เพียงสุธาจะหวั่นไหว |
| พระเร่งคิดอัศจรรย์ใจ | ผู้ใดยกแสนยากร |
| ออกมาแนวพนาวาส | หรือจะเที่ยวประพาสสิงขร |
| หรือจะยกพหลพลจร | มารบนครบูรีใด |
| คิดแล้วจึ่งมีพจนารถ | แก่ราชปักษาศรีใส |
| เจ้าจงเร่งรีบคลาไคล | ไปในเบื้องบูรพ์ทิศพลัน |
| กระษัตริย์องค์ใดเสด็จมา | กรีพลโยธาทัพขันธ์ |
| จงดูให้รู้สำคัญ | แล้วจึ่งจรจรัลกลับมา ฯ |
ฯ ๑๐ คำ ฯ
| ๏ บัดนั้น | จึ่งหัสรังราชปักษา |
| ประณมปีกรับรสพจนา | บินมายังอรัญบรรพต |
| จับลงบนปลายพฤกษา | มิให้โยธาปรากฏ |
| ครั้นใกล้รถองค์พระทรงยศ | จึ่งมีพจนารถถามไป |
| ดูก่อนพระองค์ทรงธรณี | จะยกพลมนตรีไปข้างไหน |
| หรือมาประพาสพนาลัย | ข้าไซร้ใคร่แจ้งคดี ฯ |
ฯ ๖ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุดาหวันผู้เฉิดโฉมศรี |
| ได้ยินสุรเสียงพาที | ภูมีเหลียวแลแปรไป |
| เห็นหัสรังสกุณา | จับอยู่บนพฤกษาใหญ่ |
| จึ่งบอกกัญจะหนาทรามวัย | เจ้าจงแลไปตรงนี้ |
| สกุณาจับกิ่งรุกขชาติ | พูดจาประหลาดนะโฉมศรี |
| ปีกหางงามอย่างจินดาดี | แกมสีสลับน่าพึงใจ ฯ |
ฯ ๖ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | โฉมนางกัญจะหนาศรีใส |
| แลเห็นปักษาอำไพ | งามวิไลเลิศลํ้าสกุณา |
| จึ่งทูลโฉมยงทรงศักดิ์ | น้องมีความรักเป็นนักหนา |
| พระองค์จงทรงพระเมตตา | คล้องราชปักษาตัวนี้ |
| ให้น้องไปเลี้ยงยังพารา | ช่างรู้เจรจาถ้วนถี่ |
| งามสรรพสารพางค์ทั้งอินทรีย์ | ไม่มีที่จะเปรียบเทียบทัน ฯ |
ฯ ๖ คำ ฯ
| ๏ บัดนั้น | หัสรังปรีชากล้าหาญ |
| เห็นพระองค์ไม่ตอบพจมาน | สกุณานกล่าวสารว่าไป |
| เป็นไฉนจึ่งไม่บรรหาร | จะนำข่าวสารไปทูลไข |
| พระองค์ผู้ทรงฤทธิไกร | ภูวไนยคอยฟังกิจจา ฯ |
ฯ ๔ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุดาหวันสุริย์วงศ์นาถา |
| ได้ฟังสุบรรณเจรจา | จึ่งมีบัญชาไปทันที |
| ผู้ใดใช้ให้มาไถ่ถาม | นามกรชื่อไรนะปักษี |
| ถิ่นฐานรวงรังสกุณี | อยู่ที่ด้าวแดนบูรีใด |
| เรายกนิกรออกมา | เที่ยวหาอนุชาพิสมัย |
| พรัดกันที่ศิลาไชย | ยังมิได้ประสบพบพาน ฯ |
ฯ ๖ คำ ฯ
| ๏ บัดนั้น | หัสรังว่องไวใจหาญ |
| ได้ฟังตรึกไตรพจมาน | ซึ่งว่าขานเห็นต้องทำนองใน |
| แล้วจะเป็นสมเด็จพระเชษฐา | ของพระบิดาเป็นใหญ่ |
| จำจะบอกให้แจ้งประจักษ์ใจ | คิดแล้วตอบไปทันที ฯ |
ฯ ๔ คำ ฯ
| ๏ ตัวเอยตัวข้า | ชื่อว่านกหัสรังสี |
| พระองค์ผู้ทรงธรณี | มีนามยุขันชาญชัย |
| ผ่านกรุงอุรังฆารนคเรศ | เสด็จมาหิมเวศป่าใหญ่ |
| เที่ยวหาพระเชษฐาเรืองไชย | พลัดพรากจากไปช้านาน |
| ได้ยินเสียงรี้พลโยธา | จึ่งใช้ให้ข้ามาฟังสาร |
| บัดนี้สมเด็จพระภูบาล | อยู่ยังสถานเชิงคีรี |
| พระองค์ผู้ทรงนามกรใด | บอกให้แจ้งใจปักษี |
| จะได้กลับไปทูลพระภูมี | ตามที่ภูวไนยใช้มา ฯ |
ฯ ๘ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุดาหวันเฉิดโฉมเสนหา |
| ได้ฟังหัสรังกล่าวมา | แจ้งนามอนุชาผู้ร่วมใจ |
| ดั่งได้เสวยสวรรค์ชั้นฟ้า | ปรีดาภิรมย์ผ่องใส |
| ดั่งหนึ่งมอดม้วยบรรลัย | ปักษีชุบให้เป็นมา |
| พระยินดีด้วยได้หัสรัง | ทั้งจะได้พบองค์ขนิษฐา |
| จึ่งกล่าวสุนทรวาจา | แก่ราชปักษาไปทันที |
| เรานี้ทรงนามยุดาหวัน | เชษฐายุขันโฉมศรี |
| พลัดพรากจากไปหลายปี | มีแต่โศกีอาวรณ์ |
| เจ้าจงไปแจ้งกิจจา | แก่องค์อนุชาชาญสมร |
| เราจะหยุดพหลพลนิกร | อยู่เชิงสิงขรที่นี้ ฯ |
ฯ ๑๐ คำ ฯ
| ๏ บัดนั้น | จึ่งหัสรังปักษี |
| ได้ฟังพระองค์ทรงธรณี | มีความยินดีปรีดา |
| ประคองปีกถวายอภิวันท์ | องค์ยุดาหวันนาถา |
| แล้วบินโบยมาโดยนภา | ถึงที่ประทับฉับไว |
| ครั้นถึงจึ่งถวายบังคม | ประคองปีกประณมแถลงไข |
| กราบทูลพระองค์ผู้ทรงไชย | ซึ่งยกพลไกรมานี้ |
| คือองค์ยุดาหวันฤทธิรงค์ | มาตามหาองค์พระโฉมศรี |
| อยู่ในไพรพงพนาลี | เชิญเสด็จลีลาคลาไคล ฯ |
ฯ ๘ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุขันทรงโฉมพิสมัย |
| รู้ว่าพระเชษฐาชาญชัย | ยกพวกพลไกรออกมา |
| พระเร่งชื่นชมโสมนัส | ไพบูลย์พูนสวัสดิ์หรรษา |
| จึ่งชวนหัสรังสกุณา | ไปรับพระเชษฐาชาญชัย |
| แล้วเสด็จลงจากพลับพลา | เสนาแห่ห้อมมาไสว |
| เร่งรีบลีลาคลาไคล | มาในพนาอารัญ ฯ |
ฯ เชิด ๖ คำ ฯ
| ๏ มาเอยมาถึง | จึ่งพวกพหลพลขันธ์ |
| เยียดยัดอัดแอแจจัน | พี่ยานั้นเสด็จบนรถไชย |
| จึ่งวิ่งขึ้นไปกราบบาท | พระเชษฐาธิราชเป็นใหญ่ |
| สะอื้นโศกาอาลัย | มิได้ทูลพิดกิจจา ฯ |
ฯ โอด ๔ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | พระปิ่นจะรังหงูบูหรา |
| เห็นพระองค์ทรงโศกโศกา | สวมกอดอนุชาแล้วร่ำไร |
| โอ้ดวงนัยนาของพี่ | ดั่งสิ้นชีวีแล้วเกิดใหม่ |
| คิดว่าเจ้าม้วยบรรลัย | ในพงพนัสกันดาร |
| ด้วยสัตว์จัตุบาทอเนกเนือง | จึ่งมิได้เรื่องราวข่าวสาร |
| แต่แสนทุกข์ทนทรมาน | จึ่งจากราชฐานมาเดินไพร |
| หวังจะได้พบองค์พระน้องรัก | พอปักษีมาแจ้งแถลงไข |
| ดั่งได้สมบัติหัสนัยน์ | มีใจโสมนัสปรีดา |
| แต่เจ้าพรากพรัดกำจัดไกล | ยากเย็นเป็นไฉนขนิษฐา |
| ไปถึงอุเรเซนนครา | หรือว่าผาสุกประการใด ฯ |
ฯ ๑๐ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | พระอนุชาธิราชเป็นใหญ่ |
| ค่อยคลายโศกาอาลัย | ทูลองค์ภูวไนยพระพี่ยา |
| แต่น้องนิราศบาทบงสุ์ | ไปตรงเบื้องบูรพ์ทิศา |
| เช้าค่ำพร่ำแสนโศกา | มิได้ผาสุกสักราตรี |
| ได้ไปพบองค์พระรักขิต | พระประสิทธิ์แสงศรอันเรืองศรี |
| จึ่งชุบลิขิตฤทธี | เป็นเพื่อนจรลีที่ในดง |
| แล้วไปพบนางมะยุมา | อสุรศักดิ์ยักษานั้นให้ส่ง |
| ถึงนางอินทรีฤทธิรงค์ | พาข้ามคงคาสมุทรไทย |
| ไปถึงอุเรเซนพระนคร | จะได้ความเดือดร้อนก็หาไม่ |
| จนได้ธิดายาใจ | ลอบลักรักใคร่กัลยา |
| จึ่งได้หัสรังปักษี | สมที่จำนงปรารถนา |
| คลี่คลายเนื้อความแต่ต้นมา | จนได้ผ่านพาราเวียงไชย |
| บัดนี้ประวะลิ่มกัลยา | กับโอรสาศรีใส |
| ทั้งลิขิตสันหยาคลาไคล | หนีไปอุรังยิดพระบิดา |
| แม้นว่ากัลยาไปถึงเมือง | จะแจ้งเรื่องหัสรังปักษา |
| สองพระองค์จะทรงพระโกรธา | จะว่าไม่คืนกลับไปพระเวียงไชย |
| น้องจึ่งรีบยกโยธี | พานางบุษหรีศรีใส |
| จะเร่งพลให้ถึงกรุงไกร | ยังมิได้พบองค์พระพี่ยา |
| จึ่งยกจัตุรงค์พยุหบาตร | ออกเที่ยวประพาสพฤกษา |
| พอได้ยินเสียงโยธา | ใช้ให้ปักษาออกไป |
| แต่พระจากน้องไปในไพรสณฑ์ | ได้ทุกข์ทนทรมานเป็นไฉน |
| ลำบากยากเย็นเป็นประการใด | จึ่งได้เสวยสวรรยา ฯ |
ฯ ๒๒ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | จึ่งองค์ยุดาหวันเชษฐา |
| ตอบคำพระศรีอนุชา | พี่ยาจรจากพระนุชไป |
| จนใกล้จะรังหงูพารา | พบบรรณศาลาเข้าอาศัย |
| พอเจ้าเมืองศวรรย์นั้นบรรลัย | ไม่มีโอรสกุมารา |
| มีแต่ธิดาดวงสวาดิ | จึ่งเสี่ยงพิไชยราชรัถา |
| รับพี่ไปครองนครา | กับองค์กัญจะหนาเทวี |
| ไม่วายโศกาอาดูร | พูนเทวษถึงองค์โฉมศรี |
| ทั้งองค์พระชนกชนนี | ป่านนี้จะเป็นประการใด |
| เราจะกลับคืนไปนคร | ชุลีกรสองกระษัตริย์เป็นใหญ่ |
| เอาหัสรังสีอำไพ | ไปถวายสมเด็จพระบิดา ฯ |
ฯ ๑๐ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | พระปิ่นปะรังศรีนาถา |
| รับรสพจนารถบัญชา | องค์พระพี่ยาด้วยยินดี |
| จึ่งยอกรประณตบทบงสุ์ | โฉมยงกัญจะหนามารศรี |
| ทูลเชิญสองกระษัตริย์ธิบดี | ไปที่สุวรรณพลับพลาไชย ฯ |
ฯ ๔ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุดาหวันสุริย์วงศ์เป็นใหญ่ |
| จึ่งมีบรรหารไปทันใด | ให้เคลื่อนพลไกรยาตรา |
| สองสถิตรถแก้วแพรวพรรณ | พลขันธ์แห่แหนแน่นหนา |
| รถประเทียบองค์สุดา | ตามเสด็จรัถาพระภูวไนย ฯ |
ฯ เชิด ๔ คำ ฯ
| ๏ ครั้นถึงสุวรรณพลับพลา | ลงจากรัถาศรีใส |
| สามกระษัตริย์เสด็จคลาไคล | ขึ้นไปยังอาสน์รจนา ฯ |
ฯ เสมอ ๒ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | โฉมนางบุษหรีเสนหา |
| สถิตในสุวรรณพลับพลา | ออกมาเฝ้าองค์พระทรงไชย |
| ครั้นถึงจึ่งถวายอภิวาท | พระเชษฐาเป็นใหญ่ |
| ทั้งองค์กัญจะหนาทรามวัย | ด้วยใจโสมนัสยินดี ฯ |
ฯ ๔ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | พระจอมภพจะรังหงูบูหรีศรี |
| เห็นโฉมยงองค์เทวี | ทรงศรีเสาวภาคย์วิลาวัณย์ |
| จิ้มลิ้มพริ้มเพริศเฉิดโฉม | งามประโลมดังเทพรังสรรค์ |
| นวลละอองผ่องพักตร์ผิวพรรณ | ดั่งบุหลันหมดเมฆอำไพ |
| นี้หรือบุตรท้าวปะรังศรี | ที่ทำสงครามศึกใหญ่ |
| เอ็นดูนัดดาดวงใจ | ที่ไปด้วยองค์ชนนี |
| แต่น้อยก็ได้ทรมาน | แสนรำคาญเคืองข้องหมองศรี |
| เมื่อไรจะได้เห็นบุตรี | อุเรเซนทรงศรีสักเพียงไร ฯ |
ฯ ๘ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุขันรัศมีศรีใส |
| ทูลพระเชษฐาทันใด | ให้แจ้งคดีทุกสิ่งอัน |
| นี่คือนวลนางบุษหรี | บุตรีท้าวปะรังศรีที่อาสัญ |
| ซึ่งฆ่าหัสรังสีม้วยชีวัน | ได้ดวงวิเชียรอันรจนา |
| อันมณีจินดาดวงนี้ | มีอิทธิฤทธีแกล้วกล้า |
| เหาะเหินเดินได้ในชั้นฟ้า | ทรงศักดาเลิศไกร |
| ขอเชิญเสด็จพระเชษฐา | เข้าในนครากรุงใหญ่ |
| จะได้พักโยธาเสนาใน | แล้วจึ่งค่อยไปพระบูรี ฯ |
ฯ ๘ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุดาหวันสุริย์วงศ์เรืองศรี |
| ได้ฟังอนุชาพาที | จึ่งตอบคดีไปพลัน |
| ที่จะคืนเข้าปะรังศรี | พักพลโยธีทัพขันธ์ |
| พี่เห็นจะช้าเนิ่นวัน | ทั้งสองพระองค์นั้นจะคอยนัก |
| ให้แต่มหาเสนา | ไปอยู่รักษาอาณาจักร |
| เราเร่งรีบไปด้วยใจภักดิ์ | น้องรักจะเห็นประการใด ฯ |
ฯ ๖ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุขันรัศมีศรีใส |
| ได้ฟังพระเชษฐาเรืองไชย | ภูวไนยเห็นชอบทุกสิ่งอัน |
| แล้วมีพระราชบัญชา | แก่สี่เสนาคนขยัน |
| ท่านจงเร่งรีบจรจรัล | กลับไปเขตขัณฑ์บัดนี้ |
| บำรุงไพร่ฟ้าประชากร | อย่าให้เดือดร้อนหมองศรี |
| กว่าเราจะกลับมาธานี | เสนีรีบไปอย่าได้ช้า ฯ |
ฯ ๖ คำ ฯ
| ๏ บัดนั้น | เสนารับสั่งใส่เกศา |
| ก้มเกล้าถวายบังคมลา | ออกมาทั้งสี่เสนีใน |
| จัดแจงพวกพลนิกร | ตามเสด็จภูธรไปกรุงใหญ่ |
| แล้วแบ่งรี้พลสกลไกร | ที่จะไปรักษาพระบูรี |
| ครั้นเสร็จตามมีพระบัญชา | จึ่งมหาเสนาทั้งสี่ |
| ชวนกันเผ่นขึ้นพาชี | รีบเร่งจรลีกลับไป ฯ |
ฯ เชิด ๖ คำ ฯ
| ๏ มาเอยมาถึง | ยังพระนครกรุงใหญ่ |
| ทั้งสี่มหาเสนาใน | ก็ตรึกไตรตามราชบัญชา ฯ |
ฯ ๒ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | ยุดาหวันทรงเดชเชษฐา |
| ครั้นสี่มหาเสนา | กลับไปพาราเวียงไชย |
| จึ่งมีพระราชบัญชาการ | ให้เตรียมทวยหาญน้อยใหญ่ |
| อันพลอนุชาชาญชัย | ให้บรรจบพลเราที่ยกมา |
ฯ ๔ คำ ฯ
| ๏ บัดนั้น | เสนารับสั่งใส่เกศา |
| มาจัดพหลโยธา | ตามราชบัญชาทรงธรรม์ ฯ |
ฯ ปฐม ๒ คำ ฯ
| ๏ ตั้งเป็นปีกกาซ้ายขวา | ทัพหลังทัพหน้าแข็งขัน |
| พลทั้งฝ่ายบรรจบกัน | เสร็จแล้วผายผันเข้ามา ฯ |
ฯ ๒ คำ ฯ
| ๏ กราบทูลพระองค์ทรงไชย | อันพวกพลไกรซ้ายขวา |
| พร้อมตามพยุหบาตรยาตรา | เตรียมท่าเสร็จแล้วพระภูวไนย ฯ |
ฯ ๒ คำ ฯ
| ๏ เมื่อนั้น | พระเชษฐาธิราชเป็นใหญ่ |
| ชวนองค์อนุชาผู้ร่วมใจ | ไปเข้าที่สรงสาคร ฯ |
ฯ ๒ คำ ฯ
| ๏ สองกระษัตริย์ชำระสนาน | สุคนธารกลั้วกลิ่นเกสร |
| สอดใส่สนับเพลาเชิงงอน | ภูษิตบวรพรายพรรณ |
| แล้วทรงชายไหวชายแครง | สีแสงพรรณรายฉายฉัน |
| ฉลององค์เครือคดพื้นสุวรรณ | ทับทรวงดวงกุดั่นพรายตา |
| ตาบทิศวิจิตรแสงระยับ | แจ่มจัดจำรัสพระเวหา |
| พาหุรัดทองกรรจนา | ธำมรงค์ควรค่าภพไตร |
| แล้วทรงพระมหามงกุฎแก้ว | กรรเจียกจรพรายแพรวแสงใส |
| ทรงอุบะสุวรรณอำไพ | ทรงกฤชฤทธิไกรศักดา |
| ชวนสององค์เทวี | มาทรงรถมณีมีค่า |
| สองรถองค์อัครชายา | รถสนมซ้ายขวาอันดับไป |
| ให้เคลื่อนจัตุรงค์โยธา | มาในมรคาป่าใหญ่ |
| ที่ปะตาระกาหลาแต่งไว้ | เมื่อจากเวียงไชยทั้งสององค์ |
| รีบรัดพหลโยธา | เข้าในป่าไม้ไพรระหง |
| ประทับรอนผ่อนแรงจัตุรงค์ | มาในไพรระหงพนาลี ฯ |
ฯ ๑๔ คำ ฯ
| ๏ แต่เดินไพรได้สามเดือนตรา | ถึงแดนพารากรุงศรี |
| ให้หยุดนิกรโยธี | อยู่ที่ปลายด่านเวียงไชย ฯ |
ฯ เจรจา ๒ คำ ฯ
