- ๑. ราชสดุดี
- ๒. สภาพพ้อ
- ๓. พหูสูต
- ๔. ภาพทะเลเวลาเดือนหงาย
- ๕. ล้อมรั้ว-เรี่ยไรสร้างเรือรบพระร่วง
- ๖. เรือรบพระร่วง
- ๗. นายพลเอกพิเศษแห่งกองทัพอังกฤษ
- ๘. ราชสดุดี-ดอนเจดีย์
- ๙. สงครามโลก ศตวรรษที่ ๒๕
- ๑๐. จอมพลฟช
- ๑๑. ดุษฎี"เอ็มเด็น"
- ๑๒. การบินเยี่ยมอินเดีย
- ๑๓. ศานติคณะของเค็ลลอก
- ๑๔. ระยะต่างๆ
- ๑๕. วิถีของผู้นำกับผู้ตาม
- ๑๖. ผู้เล็งผลเลิศ กับ ผู้เพ่งผลสำเร็จ
- ๑๗. มาตราวัดราคาคน
- ๑๘. ความมีจนของประเทศ
- ๑๙. หนีเสือปะจระเข้
- ๒๐. อั้งยี่
- ๒๑. นิทานที่ข้าพเจ้าชอบ
- ๒๒. ทหารเอกสยามสู้เศรษฐสงคราม
- ๒๓. พันธุ์เจริญ
- ๒๔. ต่อรอง
- ๒๕. รุกเงียบเงียบ
- ๒๖. ลาแล้วพันธุ์เจริญ
- ๒๗. อเมริกา กับ อเมริกัน
- ๒๘. อารยธรรม
- ๒๙. ฐานะของไทย
- ๓๐. ขุมทรัพย์ ๔
- ๓๑. ประชาสามัญของเรา
- ๓๒. ทำไมโจรผู้ร้ายจึงชุกชุม
- ๓๓. ศาสนาวันนี้
- ๓๔. เกร็ดเรื่องภาษี
- ๓๕. คณะเพาะปลูก
มาตราวัดราคาคน
อย่างเก่ากับอย่างใหม่
ก. นครวัด
อำนาจกินเมือง
(โคลงสุภาพ)
ตระหง่านตั้งกลางวิเวกเวิ้ง | วังวนา- ลัยฤๅ |
ประสาทหินมหิมา | หมกร้าง |
เก่าแก่แต่บรมบุรา- | ณปรัก หักพัง |
แลลิ่วยอดปรางค์สล้าง | ระห้องเวหา |
ยามทิพากรเรื่อเรื้อง | แรแสง |
เงาสาดเล่นแสงแยง | ยะยาบซึ้ง |
ยามสงัดรัตติกาลแปลง | รูปตะคุ่ม ค้ำโพยม |
ยามอาบแสงโสมอึ้ง | อกพ้นจนคำ สำแดง |
ดำแคง[๑]แท่งทึบล้วน | ศิลา |
ซ้อนทับปรับแน่นหนา | สนิทเนื้อ |
สถาปัตยกรรม[๒]หา | เปรียบไม่ ได้เลย |
สมส่วนทรงอะเคื้อ[๓] | โลกซ้องสรรเสริญ |
พิศเพลินลดหลั่นชั้น | ชูทรง สง่างาม |
ทิมคดบันไดลง | ลิ่วพื้น |
ปรางค์ระกะระหาวระหง | เหิรเมฆ |
ภาพสลักลายลึกตื้น | โลกต้องมองกะสัน |
บรรพตทั้งแท่งนี้ | นครวัด |
เดชพระเจ้าจักรพรรดิ | ท่านสร้าง |
แรงจักรผลักหินงัด | เคลื่อนง่าย ได้ฤๅ |
แรงมนุษย์ดุจมดจ้าง | ไป่ได้ดั่ง ‘หวาย’ |
นายบ่าวเจ้าช่วงใช้ | ไยดี |
ดวงจิตต์สามิภักดิ์มี | แม่นอ้าง |
หลีกเลี่ยงเบี่ยงบ่ายหนี | หวายกระหนาบ หนักเวย! |
เงินบ่จ้างนายจ้าง | ชะงัดได้ใครเถียง |
เกรียงฤทธิ์เริงเศิกเร้า | เอาชัย |
เกรียงเดชแดนสงบใน | อดีตนั้น |
อามิษ[๔]บ่อาศัย | มายมาก |
อำนาจราชศักดิ์ชั้น[๕] | ช่วยได้โดยนิยม |
ดั่งสมญาว่าไว้ | สมัย ‘กินเมือง’ พ่อ |
ค่าบ่นับด้วยสิน | ทรัพย์ไสร้ |
คนนับค่าด้วยภิญ- | โญยศ |
อำนาจชั้นวรรณใช้ | วัดได้ยิ่งเปรียญ กระษาปณ์[๖]แล |
เสถียรแทบสมัยมุ่งชี้ | เชิงงาน ง่ายมาก[๗] |
อำนาจรัฐบาลขาน | เรียกร้อง |
แรงงานมากมากการ | สำเร็จ เร็วแล |
นิรมิตได้ไป่ต้อง | เรียกร้องหาเงิน |
เกริ่นฤทธิ์กิจเศิกเสี้ยน | สงคราม |
เกริ่นเดชดำรงความ | สงบทั้ง |
เผยแผ่แผ่นภูมิตาม | คติจักร- พรรดิพ่อ |
สมบัติจักรพรรดิกั้ง | เจ็ดแก้ว[๘] แววไว |
ใครเหมือนเมื่อพูดข้าง | มั่งมี |
แสนมหาเศรษฐี | ไป่สู้ |
นึกได้ดั่งนึกดี | ทุกอย่าง |
เงินบ่ต้องกองกู้ | กอบจ้างอย่างเศรษฐี เราเลย |
มั่งมีโดยมิต้อง | รวยเหรียญ กระษาปณ์ฤๅ |
ฟังแปลกหูดูเจียน | คลั่งไคล้ |
มาตราวัดแลกเปลี่ยน | คือชาติ ชั้นวรรณ |
เงินทาษใช้ช่วยให้ | สะดวกได้แก่นาย[๙] |
ข. ฐานทัพเรือที่สิงคโปร์
หมายสร้างฐานทัพเบื้อง | บูรพทิศ |
เพื่อราชนาวีกิจ | แถบนั้น |
จึ่งจักรวรรดิบริติช[๑๐] | เลือกเกาะ สิงคโปร์ |
ตั้งอู่ป้อมค่ายกะชั้น | ช่องใช้มะลากา[๑๑] |
มหิมาอู่เหล็กล้วน | ลอยชล-ลัยแล |
อังกฤษทำส่งมา | เสร็จแม้ |
เรือสมุทรฉุดข้ามสา- | ครแล่น รุดฤๅ |
สามกระบิแบ่งพ่วงแปล้ | สุเอซ[๑๒]แม้พอครือ |
บันลือกระบิใหญ่ไสร้ | สี่ลำ เรือลาก |
พร้อมช่างพร้อมเครื่องสำ- | สำหรับใช้ |
พร้อมนายไพร่พลประจำ | จากราช นาวี |
ออกจากปากไตน์[๑๓]ได้ | ฤกษ์ดั้นหันเห |
ลมทะเลพัดค่อนกล้า | กลางสมุทร อินเดียน |
ถับท่าเอเด็นหยุด | ยับยั้ง |
ทะเลราบจึ่งรีบรุด | ลอยล่อง |
ผจงซ่อมผจงจูงทั้ง | ถี่ถ้วนขะบวนจร |
แรมรอนสี่มาสแล้ว | อีกสอง สัปดาห์ |
จึ่งลุสิงคโปร์จอง | จอดข้าง |
ระหว่างเกาะกับฝั่งมอง | แมกสมุทร |
บัดเริ่มการก่อสร้าง | ส่วนข้างดินแดน |
ผังแผนแบบป้อมค่าย | เขื่อนขัณฑ์ |
มาจากนาวีพัน- | ลึกล้วน |
นายช่างสถาปนิก[๑๔]สรร | วิเศษสุด |
บริติชวิศวกรรม[๑๕]ถ้วน | ถ่องข้างทางทะเล |
เภตราขนาดใหญ่นั้น | เดรดนอต[๑๖] |
ก็จักเข้าอู่จอด | ซ่อมได้ |
น้ำหนักอู่ยกยอด | ห้าหมื่น ตันเต็ม |
แรงยักษ์ยกง่ายใช้ | หนักน้ำทำงาน[๑๗] |
ชลธารท่วมอู่ให้ | อู่จม ลงเอง |
เรือแล่นเข้าสนิทสนม | เรียบน้ำ |
เสร็จปิดอู่สูบตะบม | ชลออก อู่ลอย |
สาบสิบนาฑีจ้ำ | เสร็จได้ดั่งใจ |
ฐานใหญ่ทัพใหญ่เลี้ยง | จักรวรรดิ อุ่นเอย |
ออกตกรอบโลกจัด | แจกเขี้ยว[๑๘] |
อำนาจแห่งจักรพรรดิ | เพ็ญโภค |
เก้าโกฏิบาทกับเสี้ยว | โกฏินี้ราคา[๑๙] |
มลายาเข้าส่วนด้วย | หนึ่งโกฏิ สี่ล้าน |
เหตุมั่งคั่งทั้งโปรด | เปรียบบ้าน |
ฝ่ายสิงคโปร์โขด | เข้าส่วน ดินแดน[๒๐] |
เกาะฮ่องกงสามล้าน | เร่งเข้าตามมี |
นิวซีแลนด์ว่าให้ | เท่าฮอง- กงแฮ |
การเรี่ยไรยังลอง | เปิดไว้ |
สมัยปัจจุบันผอง | นิรมิต |
แล้วและลุล่วงได้ | แต่ด้วยราคาเงิน |
ค.สยามอยู่หัวต่อของวิธีเก่าใหม่
จึ่งสะเทิน[๒๑]มีสะเทินจน
สยามเดินเต่ออยู่ด้วย | โภคผล |
แต่ก่อนเราไม่จน | ดอกเจ้า |
รวยภูมิพืชผู้คน | รวยสัตว์ แร่แล |
น้ำแน่นปลานาข้าว | ปลูกขึ้นแหลือหลาย |
ไพร่นายพร้อมหน้าร่วม | รุมสบาย |
ใจบ่าวคือใจนาย | นั่นแล้ว |
น้ำใจราษฎร์ทั้งหลาย | คือราช หฤทัย |
สยามเฉกกองทัพแคล้ว | คลาศเต้าตามผลู[๒๒] |
โจมจู่ทั้งศึกทั้ง | ศานติ สงคราม[๒๓] |
ภาวะเช่นว่ามิ | เปลี่ยนไสร้ |
แล้วแต่มัคคุเทศก์[๒๔]สิ | สยามสุข ทุกข์เทอญ |
เกณฑ์อะไรเกณฑ์ได้ | ดั่งนี้นิติธรรม[๒๕]สยามเรา |
เงินสำหรับแลกใช้ | ไม่สำ- คัญเลย |
ยุโรปก็ได้ทำ | เช่นนั้น |
แต่เขาหากก้าวนำ | ในส่วน ศีวิลัยสต์[๒๖] |
ยิ่งยอกย้อนยิ่งกะชั้น | ช่องค้าบูชาเงิน[๒๗] |
เราเตินเต่อแล้วเช่น | ‘ผู้ดี ตกยาก’ |
มีกลับจนคนทวี | ครึ่งท้อง[๒๘] |
งานอันรุกร้นรี- | รออยู่ มากมาย |
เงินขาดคอยเงินต้อง | ขัดข้องงานคอย |
เจริญรอยตะวันตกเต้า | ตามกาล นิยม |
เขาออกหน้ามานาน | ไม่น้อย |
ค้าทรัพย์สะสมฐาน | ธนเลิศ |
เรากลับตัวตามต้อย | ต่ำเตี้ยเพลียจริง |
ง. วิธีเหมาะอันต้องมาในอนาคต
สรรพสิ่งซึ่งกล่าวนี้ | มินิยม เก่าเลย |
สมัยเก่า ‘กินเมือง’สม | เลิกได้ |
สมัยใหม่ก็งายงม | ในพระ- เจ้าเงิน |
สองโต่ง[๒๙]ตำหนิไว้ | ว่าใช้เกินงาม |
เก่าทรามเพราะมนุษย์ใช้ | ทาษมนุษย์ |
เสื่อมอิสสรภาพสุด | สมัครไสร้ |
ใหม่ทรามเพราะมนุษย์ดุจ | ทาษแห่ง เงินแฮ |
ตัดสิทธิ์อิสสรภาพได้ | ทาษทั้งโทวิธี |
ส่วนดีเก่าใหม่แม้ | ผะสมกัน ได้แล |
เป็นยอดทางกลาง[๓๐]อัน | เอกอ้าง |
คือเงินมนุษย์ใช้ฉัน | ทาษอย่าง เก่าเทียว |
อย่างใหม่อิสสรภาพสร้าง | ส่วนนี้นำผะสม |
โดยนิยมยกย่องผู้ | เพ็ญคุณ นานา |
ให้ถนัดในแนวบุญ | บ่มเพี้ยง |
จ่ายทรัพย์ส่งสนับสนุน | แบบศาส- นา[๓๑]นอ |
เฉลี่ยรัฐพลีเลี้ยง | จากผู้พะนอเงิน[๓๒] |
๑๖ มกร. ๗๑
[๑] ดำแคง เลื่องลือ สนั่น
[๒] สถาปัตยกรรม วิชาการก่อสร้าง Architecture
[๓] อะเคื้อ งาม
[๔] อามิษ เหยื่อ เครื่องล่อให้อยากได้ เช่นเงิน
[๕] ชั้น ตระกูล Class
[๖] เหรียญกระษาปณ์ เงินตราที่เจ้าของเช่นรัฐบาลทำขึ้นและรับรองให้ประชาชนใช้
[๗] ......มาก ในสมัยซึ่งตั้งใจจะชี้ให้เห็นนี้ จะทำอะไรก็สำเร็จได้ง่าย
[๘] เจ็ดแก้ว สมบัติพระเจ้าจักรพรรดิมีแก้ว ๗ อย่าง คือ จักรรัตน์ (จักรแก้ว) หัตถิรัตน์ (ช้างแก้ว) อัสสรัตน์ (ม้าแก้ว) มณีรัตน์ (แก้วแหวนเงินทอง) อิตถีรัตน์ (นางแก้ว) คหปติรัตน์ (ขุนคลังหรือคหบดีแก้ว) ปริณายกรัตน์ (ขุนนางแก้ว)
[๙] ......นาย มนุษย์เป็นนายใช้เงินเป็นทาษได้สะดวกในการซื้อขายแลกเปลี่ยน คือไม่ต้องเอาของแลกของ ซึ่งจะเทียบค่าให้พอเหมาะกันได้ยาก
[๑๐] บริติช (เป็นคำคุณศัพท์) อังกฤษ คือ รวมทั้งเวลส์ สก็อตแลนด์ และไอร์แลนด์เหนือ
[๑๑] มะลากา ช่องมะลากาเป็นปากทางสำคัญคล้ายคลองสุเอซ เพราะเชื่อมต่อมหาสมุทรอินเดียกับทะเลจีนและมหาสมุทรแปซิฟิก
[๑๒] สุเอซ คลองระหว่างทวีปเอเชียกับแอฟริกา เชื่อมทะเลเมดิเตอเรเนียนกับทะเลแดง
[๑๓] ไตน์ แม่น้ำในประเทศอังกฤษ
[๑๔] สถาปนิก นายช่างออกแบบทรวดทรงการก่อสร้าง Architect
[๑๕] วิศวกรรม นายช่างคำนวณส่วนการก่อสร้าง Engineer
[๑๖] เดรดนอต เรือรบขนาดมหึมา ศัพท์อังกฤษนี้แปลว่า “ไม่ต้องกลัวอะไรหมด”
[๑๗] ......งาน อู่ใช้กำลังน้ำ อาจยกน้ำหนักได้ ๕๐,๐๐๐ ตัน สำหรับให้เรือเดรตนอตเข้าซ่อมได้
[๑๘] เขี้ยว ในที่นี้หมายเอาอาวุธยุทธภัณฑ์เช่นปืนใหญ่เป็นต้น
[๑๙] ......ราคา เสนาบดีอังกฤษคณะกรรมกรแสดงในปาร์ลิอะเม็นต์ว่า ได้จ่ายไปแล้ว ๒,๓๓๐,๐๐๐ เปานด์ เป็นค่าอู่ลอย ๙๗๑,๔๙๒ เปานด์
[๒๐] ......แดน สิงคโปร์มีแต่โขดเขาจึงเข้าส่วนด้วยให้เนื้อที่สำหรับก่อสร้าง
[๒๑] สะเทิน เตินเต่อ อย่างนั้นก็ไม่ใช่อย่างนี้ก็ไม่เชิง
[๒๒] ......ผลู ทาง คือสยามทั้งประเทศปกครองอย่างกองทัพ ดำเนิรความเป็นอยู่และเป็นไปอย่างกองทัพ
[๒๓] ทั้งศึกทั้งศานติสงคราม ทั้งสงครามเวลารบ และสงครามเวลาสงบ เช่น เศรษฐสงคราม
[๒๔] มัคคุเทศก์ ผู้นำทาง คือ พระราชาธิบดีกับรัฐบาลของพระองค์
[๒๕] นิติธรรม ธรรมเครื่องนำไป Culture
[๒๖] ศีวิลัยสต์ จัดการปกครองบ้านเมืองจนเจริญแล้ว
[๒๗] ......เงิน ยิ่งจัดกันให้เจริญยิ่งขึ้น การค้าเงินก็ยิ่งหนักเข้า กลายเป็นคนต้องบูชาเงิน เงินซึ่งแต่ก่อนเป็นทาษรับใช้มนุษย์ เดี๋ยวนี้กลับเป็นนายใช้มนุษย์
[๒๘] ครึ่งท้อง ในที่นี้หมายเอาอดๆ อยากๆ หรือยากไร้
[๒๙] โต่ง ที่สุดปลายของเส้นทั้งสองข้าง Extremes เราเคยเรียกว่า ‘หัวโต่งท้ายโต่ง’
[๓๐] ทางกลาง หมายเอามัชฌิมาปฏิปทา คือการปฏิบัติสายกลางระหว่างสุดโต่งทั้งสองข้าง
[๓๑] แบบศาสนา หมายความว่า เลี้ยงส่วนสามารถในทางทำประโยชน์อื่นๆ ให้แก่บ้านเมือง อย่างเลี้ยงศาสนา
[๓๒] ผู้พะนอเงิน ผู้มั่งมีเงิน Capitalist