มาตราวัดราคาคน

อย่างเก่ากับอย่างใหม่

ก. นครวัด
อำนาจกินเมือง

(โคลงสุภาพ)

ตระหง่านตั้งกลางวิเวกเวิ้ง วังวนา- ลัยฤๅ
ประสาทหินมหิมา หมกร้าง
เก่าแก่แต่บรมบุรา- ณปรัก หักพัง
แลลิ่วยอดปรางค์สล้าง ระห้องเวหา
ยามทิพากรเรื่อเรื้อง แรแสง
เงาสาดเล่นแสงแยง ยะยาบซึ้ง
ยามสงัดรัตติกาลแปลง รูปตะคุ่ม ค้ำโพยม
ยามอาบแสงโสมอึ้ง อกพ้นจนคำ สำแดง
ดำแคง[๑]แท่งทึบล้วน ศิลา
ซ้อนทับปรับแน่นหนา สนิทเนื้อ
สถาปัตยกรรม[๒]หา เปรียบไม่ ได้เลย
สมส่วนทรงอะเคื้อ[๓] โลกซ้องสรรเสริญ
พิศเพลินลดหลั่นชั้น ชูทรง สง่างาม
ทิมคดบันไดลง ลิ่วพื้น
ปรางค์ระกะระหาวระหง เหิรเมฆ
ภาพสลักลายลึกตื้น โลกต้องมองกะสัน
บรรพตทั้งแท่งนี้ นครวัด
เดชพระเจ้าจักรพรรดิ ท่านสร้าง
แรงจักรผลักหินงัด เคลื่อนง่าย ได้ฤๅ
แรงมนุษย์ดุจมดจ้าง ไป่ได้ดั่ง ‘หวาย’
นายบ่าวเจ้าช่วงใช้ ไยดี
ดวงจิตต์สามิภักดิ์มี แม่นอ้าง
หลีกเลี่ยงเบี่ยงบ่ายหนี หวายกระหนาบ หนักเวย!
เงินบ่จ้างนายจ้าง ชะงัดได้ใครเถียง
เกรียงฤทธิ์เริงเศิกเร้า เอาชัย
เกรียงเดชแดนสงบใน อดีตนั้น
อามิษ[๔]บ่อาศัย มายมาก
อำนาจราชศักดิ์ชั้น[๕] ช่วยได้โดยนิยม
ดั่งสมญาว่าไว้ สมัย ‘กินเมือง’ พ่อ
ค่าบ่นับด้วยสิน ทรัพย์ไสร้
คนนับค่าด้วยภิญ- โญยศ
อำนาจชั้นวรรณใช้ วัดได้ยิ่งเปรียญ กระษาปณ์[๖]แล
เสถียรแทบสมัยมุ่งชี้ เชิงงาน ง่ายมาก[๗]
อำนาจรัฐบาลขาน เรียกร้อง
แรงงานมากมากการ สำเร็จ เร็วแล
นิรมิตได้ไป่ต้อง เรียกร้องหาเงิน
เกริ่นฤทธิ์กิจเศิกเสี้ยน สงคราม
เกริ่นเดชดำรงความ สงบทั้ง
เผยแผ่แผ่นภูมิตาม คติจักร- พรรดิพ่อ
สมบัติจักรพรรดิกั้ง เจ็ดแก้ว[๘] แววไว
ใครเหมือนเมื่อพูดข้าง มั่งมี
แสนมหาเศรษฐี ไป่สู้
นึกได้ดั่งนึกดี ทุกอย่าง
เงินบ่ต้องกองกู้ กอบจ้างอย่างเศรษฐี เราเลย
มั่งมีโดยมิต้อง รวยเหรียญ กระษาปณ์ฤๅ
ฟังแปลกหูดูเจียน คลั่งไคล้
มาตราวัดแลกเปลี่ยน คือชาติ ชั้นวรรณ
เงินทาษใช้ช่วยให้ สะดวกได้แก่นาย[๙]

ข. ฐานทัพเรือที่สิงคโปร์

หมายสร้างฐานทัพเบื้อง บูรพทิศ
เพื่อราชนาวีกิจ แถบนั้น
จึ่งจักรวรรดิบริติช[๑๐] เลือกเกาะ สิงคโปร์
ตั้งอู่ป้อมค่ายกะชั้น ช่องใช้มะลากา[๑๑]
มหิมาอู่เหล็กล้วน ลอยชล-ลัยแล
อังกฤษทำส่งมา เสร็จแม้
เรือสมุทรฉุดข้ามสา- ครแล่น รุดฤๅ
สามกระบิแบ่งพ่วงแปล้ สุเอซ[๑๒]แม้พอครือ
บันลือกระบิใหญ่ไสร้ สี่ลำ เรือลาก
พร้อมช่างพร้อมเครื่องสำ- สำหรับใช้
พร้อมนายไพร่พลประจำ จากราช นาวี
ออกจากปากไตน์[๑๓]ได้ ฤกษ์ดั้นหันเห
ลมทะเลพัดค่อนกล้า กลางสมุทร อินเดียน
ถับท่าเอเด็นหยุด ยับยั้ง
ทะเลราบจึ่งรีบรุด ลอยล่อง
ผจงซ่อมผจงจูงทั้ง ถี่ถ้วนขะบวนจร
แรมรอนสี่มาสแล้ว อีกสอง สัปดาห์
จึ่งลุสิงคโปร์จอง จอดข้าง
ระหว่างเกาะกับฝั่งมอง แมกสมุทร
บัดเริ่มการก่อสร้าง ส่วนข้างดินแดน
ผังแผนแบบป้อมค่าย เขื่อนขัณฑ์
มาจากนาวีพัน- ลึกล้วน
นายช่างสถาปนิก[๑๔]สรร วิเศษสุด
บริติชวิศวกรรม[๑๕]ถ้วน ถ่องข้างทางทะเล
เภตราขนาดใหญ่นั้น เดรดนอต[๑๖]
ก็จักเข้าอู่จอด ซ่อมได้
น้ำหนักอู่ยกยอด ห้าหมื่น ตันเต็ม
แรงยักษ์ยกง่ายใช้ หนักน้ำทำงาน[๑๗]
ชลธารท่วมอู่ให้ อู่จม ลงเอง
เรือแล่นเข้าสนิทสนม เรียบน้ำ
เสร็จปิดอู่สูบตะบม ชลออก อู่ลอย
สาบสิบนาฑีจ้ำ เสร็จได้ดั่งใจ
ฐานใหญ่ทัพใหญ่เลี้ยง จักรวรรดิ อุ่นเอย
ออกตกรอบโลกจัด แจกเขี้ยว[๑๘]
อำนาจแห่งจักรพรรดิ เพ็ญโภค
เก้าโกฏิบาทกับเสี้ยว โกฏินี้ราคา[๑๙]
มลายาเข้าส่วนด้วย หนึ่งโกฏิ สี่ล้าน
เหตุมั่งคั่งทั้งโปรด เปรียบบ้าน
ฝ่ายสิงคโปร์โขด เข้าส่วน ดินแดน[๒๐]
เกาะฮ่องกงสามล้าน เร่งเข้าตามมี
นิวซีแลนด์ว่าให้ เท่าฮอง- กงแฮ
การเรี่ยไรยังลอง เปิดไว้
สมัยปัจจุบันผอง นิรมิต
แล้วและลุล่วงได้ แต่ด้วยราคาเงิน

ค.สยามอยู่หัวต่อของวิธีเก่าใหม่
จึ่งสะเทิน[๒๑]มีสะเทินจน

สยามเดินเต่ออยู่ด้วย โภคผล
แต่ก่อนเราไม่จน ดอกเจ้า
รวยภูมิพืชผู้คน รวยสัตว์ แร่แล
น้ำแน่นปลานาข้าว ปลูกขึ้นแหลือหลาย
ไพร่นายพร้อมหน้าร่วม รุมสบาย
ใจบ่าวคือใจนาย นั่นแล้ว
น้ำใจราษฎร์ทั้งหลาย คือราช หฤทัย
สยามเฉกกองทัพแคล้ว คลาศเต้าตามผลู[๒๒]
โจมจู่ทั้งศึกทั้ง ศานติ สงคราม[๒๓]
ภาวะเช่นว่ามิ เปลี่ยนไสร้
แล้วแต่มัคคุเทศก์[๒๔]สิ สยามสุข ทุกข์เทอญ
เกณฑ์อะไรเกณฑ์ได้ ดั่งนี้นิติธรรม[๒๕]สยามเรา
เงินสำหรับแลกใช้ ไม่สำ- คัญเลย
ยุโรปก็ได้ทำ เช่นนั้น
แต่เขาหากก้าวนำ ในส่วน ศีวิลัยสต์[๒๖]
ยิ่งยอกย้อนยิ่งกะชั้น ช่องค้าบูชาเงิน[๒๗]
เราเตินเต่อแล้วเช่น ‘ผู้ดี ตกยาก’
มีกลับจนคนทวี ครึ่งท้อง[๒๘]
งานอันรุกร้นรี- รออยู่ มากมาย
เงินขาดคอยเงินต้อง ขัดข้องงานคอย
เจริญรอยตะวันตกเต้า ตามกาล นิยม
เขาออกหน้ามานาน ไม่น้อย
ค้าทรัพย์สะสมฐาน ธนเลิศ
เรากลับตัวตามต้อย ต่ำเตี้ยเพลียจริง

ง. วิธีเหมาะอันต้องมาในอนาคต

สรรพสิ่งซึ่งกล่าวนี้ มินิยม เก่าเลย
สมัยเก่า ‘กินเมือง’สม เลิกได้
สมัยใหม่ก็งายงม ในพระ- เจ้าเงิน
สองโต่ง[๒๙]ตำหนิไว้ ว่าใช้เกินงาม
เก่าทรามเพราะมนุษย์ใช้ ทาษมนุษย์
เสื่อมอิสสรภาพสุด สมัครไสร้
ใหม่ทรามเพราะมนุษย์ดุจ ทาษแห่ง เงินแฮ
ตัดสิทธิ์อิสสรภาพได้ ทาษทั้งโทวิธี
ส่วนดีเก่าใหม่แม้ ผะสมกัน ได้แล
เป็นยอดทางกลาง[๓๐]อัน เอกอ้าง
คือเงินมนุษย์ใช้ฉัน ทาษอย่าง เก่าเทียว
อย่างใหม่อิสสรภาพสร้าง ส่วนนี้นำผะสม
โดยนิยมยกย่องผู้ เพ็ญคุณ นานา
ให้ถนัดในแนวบุญ บ่มเพี้ยง
จ่ายทรัพย์ส่งสนับสนุน แบบศาส- นา[๓๑]นอ
เฉลี่ยรัฐพลีเลี้ยง จากผู้พะนอเงิน[๓๒]

๑๖ มกร. ๗๑


[๑] ดำแคง เลื่องลือ สนั่น

[๒] สถาปัตยกรรม วิชาการก่อสร้าง Architecture

[๓] อะเคื้อ งาม

[๔] อามิษ เหยื่อ เครื่องล่อให้อยากได้ เช่นเงิน

[๕] ชั้น ตระกูล Class

[๖] เหรียญกระษาปณ์ เงินตราที่เจ้าของเช่นรัฐบาลทำขึ้นและรับรองให้ประชาชนใช้

[๗] ......มาก ในสมัยซึ่งตั้งใจจะชี้ให้เห็นนี้ จะทำอะไรก็สำเร็จได้ง่าย

[๘] เจ็ดแก้ว สมบัติพระเจ้าจักรพรรดิมีแก้ว ๗ อย่าง คือ จักรรัตน์ (จักรแก้ว) หัตถิรัตน์ (ช้างแก้ว) อัสสรัตน์ (ม้าแก้ว) มณีรัตน์ (แก้วแหวนเงินทอง) อิตถีรัตน์ (นางแก้ว) คหปติรัตน์ (ขุนคลังหรือคหบดีแก้ว) ปริณายกรัตน์ (ขุนนางแก้ว)

[๙] ......นาย มนุษย์เป็นนายใช้เงินเป็นทาษได้สะดวกในการซื้อขายแลกเปลี่ยน คือไม่ต้องเอาของแลกของ ซึ่งจะเทียบค่าให้พอเหมาะกันได้ยาก

[๑๐] บริติช (เป็นคำคุณศัพท์) อังกฤษ คือ รวมทั้งเวลส์ สก็อตแลนด์ และไอร์แลนด์เหนือ

[๑๑] มะลากา ช่องมะลากาเป็นปากทางสำคัญคล้ายคลองสุเอซ เพราะเชื่อมต่อมหาสมุทรอินเดียกับทะเลจีนและมหาสมุทรแปซิฟิก

[๑๒] สุเอซ คลองระหว่างทวีปเอเชียกับแอฟริกา เชื่อมทะเลเมดิเตอเรเนียนกับทะเลแดง

[๑๓] ไตน์ แม่น้ำในประเทศอังกฤษ

[๑๔] สถาปนิก นายช่างออกแบบทรวดทรงการก่อสร้าง Architect

[๑๕] วิศวกรรม นายช่างคำนวณส่วนการก่อสร้าง Engineer

[๑๖] เดรดนอต เรือรบขนาดมหึมา ศัพท์อังกฤษนี้แปลว่า “ไม่ต้องกลัวอะไรหมด”

[๑๗] ......งาน อู่ใช้กำลังน้ำ อาจยกน้ำหนักได้ ๕๐,๐๐๐ ตัน สำหรับให้เรือเดรตนอตเข้าซ่อมได้

[๑๘] เขี้ยว ในที่นี้หมายเอาอาวุธยุทธภัณฑ์เช่นปืนใหญ่เป็นต้น

[๑๙] ......ราคา เสนาบดีอังกฤษคณะกรรมกรแสดงในปาร์ลิอะเม็นต์ว่า ได้จ่ายไปแล้ว ๒,๓๓๐,๐๐๐ เปานด์ เป็นค่าอู่ลอย ๙๗๑,๔๙๒ เปานด์

[๒๐] ......แดน สิงคโปร์มีแต่โขดเขาจึงเข้าส่วนด้วยให้เนื้อที่สำหรับก่อสร้าง

[๒๑] สะเทิน เตินเต่อ อย่างนั้นก็ไม่ใช่อย่างนี้ก็ไม่เชิง

[๒๒] ......ผลู ทาง คือสยามทั้งประเทศปกครองอย่างกองทัพ ดำเนิรความเป็นอยู่และเป็นไปอย่างกองทัพ

[๒๓] ทั้งศึกทั้งศานติสงคราม ทั้งสงครามเวลารบ และสงครามเวลาสงบ เช่น เศรษฐสงคราม

[๒๔] มัคคุเทศก์ ผู้นำทาง คือ พระราชาธิบดีกับรัฐบาลของพระองค์

[๒๕] นิติธรรม ธรรมเครื่องนำไป Culture

[๒๖] ศีวิลัยสต์ จัดการปกครองบ้านเมืองจนเจริญแล้ว

[๒๗] ......เงิน ยิ่งจัดกันให้เจริญยิ่งขึ้น การค้าเงินก็ยิ่งหนักเข้า กลายเป็นคนต้องบูชาเงิน เงินซึ่งแต่ก่อนเป็นทาษรับใช้มนุษย์ เดี๋ยวนี้กลับเป็นนายใช้มนุษย์

[๒๘] ครึ่งท้อง ในที่นี้หมายเอาอดๆ อยากๆ หรือยากไร้

[๒๙] โต่ง ที่สุดปลายของเส้นทั้งสองข้าง Extremes เราเคยเรียกว่า ‘หัวโต่งท้ายโต่ง’

[๓๐] ทางกลาง หมายเอามัชฌิมาปฏิปทา คือการปฏิบัติสายกลางระหว่างสุดโต่งทั้งสองข้าง

[๓๑] แบบศาสนา หมายความว่า เลี้ยงส่วนสามารถในทางทำประโยชน์อื่นๆ ให้แก่บ้านเมือง อย่างเลี้ยงศาสนา

[๓๒] ผู้พะนอเงิน ผู้มั่งมีเงิน Capitalist

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ