๔๙๐. ทางเรือเหลือช้าค่อย |
กระดิบ กระดิบ |
ล่วงทิวามาสิบ |
สี่แล้ว |
ทางไปก็ไกลลิบ |
ลเลิงเที่ยว มาแม่ |
ก่อนรุ่งออกเรือแคล้ว |
หาดคล้อยลอยชล ๚ะ |
๔๙๑. มาดลแดนโขตรท้อง |
ท่าเสลา |
เขาปากดงชโงกเงา |
ฝั่งเงื้อม |
เหมือนยักษ์ปักลำเนา |
ไพรสกัด อยู่แม่ |
มืดทึดมืดทะมอเหมื้อม |
หมดไม้เขียวมี ๚ะ |
๔๙๒. ฟากวิถีมีใผ่ครึ้ม |
คลุมดร |
พบพวกล่องแพขอน |
สักทั้ง |
แพใผ่เพื่อมสาคร |
ลอยผ่าน พี่แม่ |
บนหาดเห็นปรำตั้ง |
ตัดไม้เวฬู ๚ะ |
๔๙๓. อยู่สำราญวิเวกด้าว |
ดังสงัด |
นกต่อไก่ต่อถนัด |
ล่อเลี้ยง |
มีปืนเบ็ดครืนสัตว์ |
ปะดัก ยิงแม่ |
ขุยใผ่รวงผึ้งเพี้ยง |
กับเข้าขนมเสวย ๚ะ |
๔๙๔. เรือเกยหาดเรี่ยวบ้าน |
ยางเกาะ |
เห็นหาดกลางน้ำละเมาะ |
มากอ้อม |
ที่ตื้นแค่เข่าเถาะ |
เถาะท่อง สบายแม่ |
ที่ลึกเหลือถ่อน้อม |
หน่วงค้ำลำชล ๚ะ |
๔๙๕. มีคนตั้งบ้านตัด |
ไม้ยืน มากแม่ |
ใผ่รวกเสาแก่นฟืน |
โป๊ะรั้ว |
แพขอนสักแรมคืน |
จอดพัก อยู่แม่ |
กรงนกกล้วยไม้ยั้ว |
ทับน้อยระนาวแขวน ๚ะ |
๔๙๖. เรือแล่นถึงย่านเจ้า |
เห็นศาล เจ้าแม่ |
เจ้าแม่ศักดิสิทธิปาน |
ปู่เจ้า |
มีผ้าตุกตาขนาน |
ลครยก ถวายเอย |
พี่ด่วนชลมารคเร้า |
รีบไร้อะไรสรวง ๚ะ |
๔๙๗. เรือล่วงถึงแคว้นท่า |
นักการ |
พี่ไม่มีผิดพาล |
พี่ร้อง |
เยียใฉนนักการชาน |
เสือกสกัด พี่แม่ |
โอ๋ยชื่อท่าดอกต้อง |
หยุดเลี้ยงกันที ๚ะ |
๔๙๘. วารีเงียบลึกล้ำ |
มันเลือก |
ชายฝั่งเป็นหินเทือก |
ท่าซื้ง |
ปลาผลุดโพล่งพล่างเถลือก |
ถลนฟาด ฟองแม่ |
เขาว่ามีตเข้ทึ้ง |
ท่องน้ำทำความ ๚ะ |
๔๙๙. ฤๅขามพรานเพชร์ขึ้น |
เดินบก |
เดี๋ยวพี่แกยิงนก |
เงือกได้ |
ปลาล่อนเฉกฉ้อนหก |
คเมนถูก ปืนแม่ |
เดี๋ยวแปลกตีผึ้งให้ |
ดื่มเคี้ยวหวานมัน ๚ะ |
๕๐๐. ผายผันชลมารคข้าง |
หาดโต |
ถึงย่านบ้านกอนโด |
เชี่ยวเลี้ยว |
มีเรือนไร่นาโค |
ควายช่วย แรงแม่ |
ตัดใผ่หาปลาเขี้ยว |
ขับกล้าหากิน ๚ะ |
๕๐๑. ผินภักตร์เห็นพระให้ |
เห็นชัด |
แน่ว่าคงมีวัด |
อยู่ด้วย |
แต่แลบ่อเห็นถนัด |
แน่จิตร พี่เลย |
เห็นแต่ใผ่ไร่กล้วย |
กับรั้วเรือนแพ ๚ะ |
๕๐๒. เสียงแสร้ว่าลูกเนื้อ |
อึงคนึง |
บ้างก็จับปืนตะบึง |
ไล่ล้อม |
เสียงฮาใหญ่ไปถึง |
เนื้อเถื่อน แม่เอย |
แปลงรูปเป็นควายด้อม |
โดดข้ามตามหาย ๚ะ |
๕๐๓. หลายแควกระแสรเชี่ยวกั้น |
เกาะทราย |
สุดจะถ่อแจวพาย |
ล่วงพ้น |
ลงเข็นลุตลาดควาย |
แควร่วม แล้วแม่ |
น้ำลึกลงถ่อล้น |
รีบเมื้อมรรคา ๚ะ |
๕๐๔. ท่าตะคร้องามป่าพื้น |
ทรายขาว |
แลรโหฐารราว |
รุกข์สร้าง |
กลุมพุกเหยื่อมฤคคราว |
คลอดลูก ชอบแม่ |
ดาษป่าน่ามาสร้าง |
ป๊ากสร้างวังหนม ๚ะ |
๕๐๕. รดมคนดลบ้านฝั่ง |
ฝ่ายแคว ซ้ายแม่ |
ลำแม่พาชีแพ |
จอดตั้ง |
เขาลงเฝือกปิดกระแสร |
ลำดัก ปลาเฮย |
พี่สั่งพักเรือยั้ง |
ผ่อนล้าแรงแจว ๚ะ |
๕๐๖. เห็นแถวไร่กล้วยเกลื่อน |
ฝั่งชล |
บนฝั่งมีเรือนคน |
ขัดรั้ว |
เจ๊กมาประโมงขน |
ปลาส่ง เสบียงเฮย |
กับลูกลิงลมกะปั้ว |
กะเปี้ยมาถวาย ๚ะ |
๕๐๗. พี่จ่ายเงินเฟื้องแจก |
ประสามี |
ขึ้นเที่ยวทัศนานที |
แพรกเลี้ยว |
ชื่อลำแม่พาชี |
ชลมารค ปลาแม่ |
ไปออกเพชร์บุรีเคี้ยว |
คดโค้งทางเขา ๚ะ |
๕๐๘. ลำเนาน้ำตื้นติด |
ขัดขวาง |
ไม้หักทับหนทาง |
กีดด้วย |
ถามใครล่องไปปาง |
ใดทราบ บ้างฤๅ |
เปล่าไม่เคยไปห้วย |
แห่งด้นจนตัน ๚ะ |
๕๐๙. ครั้นพรานเพชรเที่ยวค้น |
เนื้อนก |
เดินกลับมาทางบก |
ลุด้าว |
ออกเรือถ่อทวนอุทก |
ทางเชี่ยว มาแม่ |
ตกตลึงลงแจวน้าว |
หนืดน้าวนทีตบึง ๚ะ |
๕๑๐. ถึงท่ามะเดือไม้ |
สูงสไว |
สองฟากครึ้มคลุมไพร |
แพรกกว้าง |
เจ้าฟ้าดอกมะเดื่อไสมย |
เสียอยุท ธยาแม่ |
หนีภพหลบโลกสร้าง |
ผนวชทิ้งเมืองประไลย ๚ะ |
๕๑๑. เมืองไทยไม่รู้ขาด |
คนดี ดอกแม่ |
กรุงเก่าแพ้ไพรี |
ยุคนั้น |
เพราะเจ้าแผ่นดินกะลี |
เหลือพิลึก มนุษย์นา |
คนอื่นหมื่นแสนอั้น |
อกทิ้งไทยสลาย ๚ะ |
๕๑๒. เป็นชายโชคเมื่อบ้าน |
เมืองดี |
จักโกรธกันตามที |
เถิดเอ้า |
เมื่อศึกฮึกหาญตี |
เมืองเกิด ตัวนา |
ควรสมัครักกันเข้า |
ขจัดสู้สัตรูกษัย ๚ะ |
๕๑๓. มีใครสมัยเมื่อบ้าน |
เมืองเข็ญ |
แข่งฤทธิบิดอุบายเป็น |
ช่องร้าย |
บ้านเมืองไม่รักเห็น |
แต่ประโยชน์ ตัวแม่ |
รู้เลิดมันนั้นอ้าย |
ขบถบ้านเมืองเอง ๚ะ |
๕๑๔. เกรงเรือจักค่ำค้าง |
ทางกะ |
เร่งรีบแจวจังหวะ |
กระชั้น |
บรรลุย่านวังตะ |
เคียนพลบ แล้วแม่ |
สองฝั่งหินทั้งนั้น |
ภาคย์พื้นผาสลอน ๚ะ |
๕๑๕. รอนรอนสุริยขอบฟ้า |
แดงเถือก |
ถึงท่าจรเข้เผือก |
พี่ค้าง |
จอดหาดทรายกระเดือก |
ชิดหาด ทรายแม่ |
ตรงฟากเห็นแพสร้าง |
ระเบียบบ้านเรือนคน ๚ะ |
๕๑๖. บนฝั่งศาลคู่โอ้ |
อนาถนัก |
เชื่อแต่ผีสางศักดิ์ |
สิทธิ์เพ้อ |
ตัวตัวไม่พึ่งจัก |
พึ่งปีศาจ ใฉนรา |
มัวคลั่งของขลังเฟ้อ |
ฝืดสร้างทางนิพาน ๚ะ |
๕๑๗. นั่งนานเกรงเมื่อยขึ้น |
หาดเดิน เล่นแม่ |
พอยืดสกลกายเพลิน |
เมื่อเพล้ |
หยุดยั้งบนฝั่งเนิน |
ขอนนั่ง สบายแม่ |
ดูวิเวกวังเวงเอ้ |
อาตม์อื้งตลึงหวัง ๚ะ |
๕๑๘. ฟังเสียงมยุเรศร้อง |
ไกลไกล |
ก๊อกก๊อกโต๊งโห่งใน |
ฟากโน้น |
เห็นใช่นกยุงไพร |
เพราะชิด บ้านแม่ |
แท้ว่าสัตว์วัดโพ้น |
จับไม้ถวายเสียง ๚ะ |
๕๑๙. เมียงมองช่องม่านโน้น |
เรือใคร นะฮือ |
บันทุกกล้วยมีไฟ |
จุดจ้อง |
บากมาน่าประหลาดใย |
ค่ำมืด แล้วรา |
พลางนึกพลางพี่ร้อง |
ทักเฮ้ยใครพาย ๚ะ |
๕๒๐. ทราบยายจั่นจรเข้ |
เผือกหมาย |
นำเครื่องสักการถวาย |
แด่เจ้า |
ให้ผ้านุ่งยายยาย |
หยอดเนตร์ เทียวแม่ |
หมอบพร่ำให้พรเฝ้า |
กราบแล้วลาจร ๚ะ |
๕๒๑. ลือกระฉ่อนตลาดบ้านนี้ |
อึงเอ็ด |
ว่าพบบ่อเพชร์เพชร์ |
ขุดได้ |
พระยาสุระศักดิ์เม็ด |
หนึ่งชอบ นักแม่ |
ร้อยบาทขาดค่าให้ |
รับซื้อดวงมณี ๚ะ |
๕๒๒. มีลายแทงผุดขึ้น |
เมืองเหนือ |
เขาชื่อศรีเพชร์เหลือ |
โคตรแก้ว |
พระสงฆ์รีบลงเรือ |
มาถิ่น นี้แม่ |
วันหนึ่งคืนหนึ่งแผ้ว |
มนัศได้ดวงวิเชียร ๚ะ |
๕๒๓. นายพลอยเพียรพูดเย้า |
ยอหนุน |
ตาที่คลั่งเพชร์ฉุน |
เห่อให้ |
พี่ดูเพชร์ดีบุญ |
มีเกิด มาแม่ |
อุบ๊ะเพชรน้ำค้างได้ |
ตรวจสิ้นคำเถียง ๚ะ |
๕๒๔. เพียงสิบหกพรรษเพี้ยร |
ผิดปลาด |
เมื่อพี่ตามเสด็จประพาศ |
แพรกนี้ |
จรเข้เผือกแพอาจ |
จำแม่น แม่เอย |
น้อยกว่าสิบแปดชี้ |
ช่องให้เห็นเจริญ ๚ะ |
๕๒๕. เขาเชิญเสวยโภชน์ปลื้ม |
เปรมกระมล |
นั่งผูกประพันธ์นิพนธ์ |
นิราษน้อง |
เพลินจิตรติดใจจน |
ยามเศษ แม่เอย |
ออกกระหายหาห้อง |
สู่ห้องไสยา ๚ะ |