๒๗๐. เจ็ดวันวิโยคน้อง |
เนาพนานต์ |
ประหนึ่งเจ็ดปีปาน |
เปรียบช้า |
ปางทุกข์ทุรสถานกาล |
กลับถ่วง วันฤๅ |
ยามสุขเสมือนหนึ่งหล้า |
โลกร้อนเรวหมุน ๚ะ |
๒๗๑. พออรุญรเรื่อแล้ว |
เรียมหวัง |
ขึ้นพระแท่นดงรัง |
รีบเมื้อ |
หนีร้อนสุริยสัง |
เกตุรอด ได้แม่ |
หนีรักรักเรียมเรื้อ |
สุดร้างนิราหนี ๚ะ |
๒๗๒. มีเกวียนสี่เล่มจ้าง |
จรดง |
บันทุกของคนดง |
คู่เต้า |
ตัวพี่ไม่มีประสงค์ |
ใคร่ขี่ เกวียนเลย |
เกวียนกระทบกระแทกเย้า |
ยอกเนื้อเหลือทน ๚ะ |
๒๗๓. จรดลเดินป่าปลื้ม |
ใจเพลิน |
ชมพนัศะพนมเนิน |
น่านไม้ |
ล้วนใผ่สะแกเกิน |
ขนาดร่ม เลวงแม่ |
กลแปลกกลแปลงไว้ |
วิเวกเวิ้งวนาศรม ๚ะ |
๒๗๔. รงมเสียงสุโนคแสร้ |
เสนาะกรรณ |
กลกล่าวกลอนรำพรรณ |
พากย์แจ้ว |
ไก่ป่าเกริกป่าขัน |
เอกอิเอ๊ก เอกแม่ |
กระเหว่ากระเว้า ๆ แก้ว |
แก๊กร้องกระเจิงโผ ๚ะ |
๒๗๕. โประโดกโฮกโป๊กก้อง |
กังวาน วิเวกแม่ |
นกปูดปู้ดปู้ดขาน |
แข่งก้อง |
ตีทองป็อกป็อกปาน |
ฆ้อนร่ำ ทองฤๅ |
ปรอดกร๊อดแซงแซวร้อง |
แซ่วแซ้วเสนอหู ๚ะ |
๒๗๖. จุกกรุ๊กกรูกรู่กรู้ |
คารม เขาเฮย |
กร็อดกร๊อดเขาไฟขรม |
กร็อดกร้อ |
เกริกกระทาปักกระทารงม |
ไพรทัก กระนา |
จิกจีกจ้อยจิกจ้อ |
เจอะกิ้งเขนคราง ๚ะ |
๒๗๗. กระแตหางบ่วงล้อ |
แมวเหมียว |
นกกระต้อยติวิดเดี๋ยว |
โดดเพ้อ |
กระแตแต้แวดเปรียว |
บินปราด หนีเฮย |
เหนียงเหนี่ยงกิ้งโครงเคร้อ |
คร่ำครื้นเครงคง ๚ะ |
๒๗๘. หัวขวานลงจับไม้ |
มองคยิก |
อิแอ่นแล่นเสียงจิก |
จีดร้อง |
ขมิ้นเหลืองอ่อนกรีกกรีก |
คอยกระ บินเฮย |
บังรอกต๊อกต๊อกร้อง |
ร่ำแสร้ผสานกัน ๚ะ |
๒๗๙. จักกระจั่นแจ๊กแจ๊กสร้า |
เสียงใส |
กริ่งหริ่งเรไรไพร |
เพรียกอื้อ |
เสียงค่างโครกครางไว |
ว่องโลด ตเลิดเอย |
กลป่าวแตรวงชื้อ |
ชื่นน้ำใจเพลิน ๚ะ |
๒๘๐. เดินเหนื่อยนั่งพักห้าม |
ระหวย กระหาย |
ครู่ออกเดินออกสาย |
ออกร้อน |
พบคนตัดฟืนหลาย |
คนแทบ ทางแม่ |
บ้างก็เข็นเกวียนต้อน |
อุสุภเข้าคามตน ๚ะ |
๒๘๑. บางคนหาบเครื่องเลี้ยง |
ชีวิตร มาแม่ |
เกลือผักปลาอามิศ |
มากเข้า |
พี่ทักพี่ถามทิศ |
ทางจัก ไปนา |
เขาตอบเขาตามเต้า |
ไต่เต้าตามไป ๚ะ |
๒๘๒. มาใกล้พระแท่นบ้าน |
โป่งถึง |
ออกทุ่งถูกสุริยรึง |
รุ่มอ้าว |
บพักด่วนเดินตบึง |
รบมบอบ มานา |
ถึงป่ารังรหงง้าว |
ตแบกขึ้นเคียงตเคียน ๚ะ |
๒๘๓. พี่รเมียรมขามป้อมเก็บ |
ผลกิน |
ชื่นจิตรชุ่มใจชิน |
ชอบเปรี้ยว |
เต็งรังสลั่งติณ |
ชาติดาษ ดินแม่ |
ทิ้งถ่อนสลอนทางเลี้ยว |
สลับต้นตโกคาง ๚ะ |
๒๘๔. ถึงสี่แยกเมื้อ |
กาญจน์บุรี หนึ่งนา |
หนึ่งประถมเจดีย์ |
แด่นเต้า |
หนึ่งทางท่าเรือลี |
ลาร่ม ทางแม่ |
หนึ่งก็เป็นทางเข้า |
วัดเวิ้งวนาผา ๚ะ |
๒๘๕. สองร้อยห้าสิบเส้น |
โดยสัง เกตุแม่ |
ถึงพระแท่นดงรัง |
แด่นเต้า |
ออกจากท่าเรือยัง |
ย่ำรุ่ง อรุณเฮย |
ถึงก็สามโมงเช้า |
เช่นนี้นิยมทาง ๚ะ |
๒๘๖. เกวียนจ้างปลงจอดแล้ว |
เราพัก |
ริมสระศาลสำนักดิ |
น่าปลื้ม |
เมื่อหิวเมื่อหอบประดัก |
ประเดิดเที่ยว พนมนา |
กินบ่อรู้อิ่มยิ้ม |
ปากท้องใครมา ๚ะ |
๒๘๗. รสโอชาชอบให้ |
ยามหิว |
หมอนเมื่ออดนอนฉิว |
ง่วงชื้อ |
ยอยามเปรื่องยศปลิว |
เกียรติเฟื่อง เฟ้อแม่ |
ปรับทุกข์ปางอับอื้อ |
อร่อยต้องใจคน ๚ะ |
๒๘๘. วายทุรนทุเรศแล้ว |
เรียมเดิน |
สู่โบสถ์พระแท่นเนิน |
โขตโน้น |
ประนมประนตเจริญ |
จิตรนมัศ การนา |
เฉภาะพุทธนิพพานโพ้น |
เพื่อได้สวัสดี ๚ะ |
๒๘๙. โลกีย์ล้วนกอบเกื้อ |
การหลง |
ถวิลว่ามีผู้ทรง |
โลกสร้าง |
วิงวอนพระองค์คง |
บำเหน็จ สุขนา |
ปางผิดพระเจ้ามล้าง |
โทษให้ไปอบาย ๚ะ |
๒๙๐. ฝ่ายพระพุทธศาสน์แจ้ง |
สัจจธรรม |
สุขทุกข์เพราะผลกรรม |
ก่อสร้าง |
สรรพธาตุใช่ตัวสำ |
คัญเที่ยง ใฉนนา |
ผิวลุอำมฤตยมล้าง |
กิเลศแล้วเหลือเกษม ๚ะ |
๒๙๑. พี่เปรมพี่ปลื้มศรัท |
ธาถวาย |
ทอดอุทิศวจีกาย |
จิตรด้วย |
แด่พระพุทธศาสน์หมาย |
เป็นที่ พึ่งนอ |
ตราบพี่มอดพี่ม้วย |
พี่เมื้อเมืองสูญ ๚ะ |
๒๙๒. บัณฑูรนีเทศเบื้อง |
บาฬี |
แถลงว่าพระผู้มี |
ภาคย์เจ้า |
ผทมแท่นศิลาลี |
สาละ วันเอย |
ของพวกมลราชเข้า |
สู่สิ้นนิพพานกษัย ๚ะ |
๒๙๓. ไฉนหนอพระแท่นนี้ |
เป็นหิน ป่าแม่ |
ใช่ที่ผทมนรินทร์ |
ราชสร้าง |
พระสุคตบ่อเคยลิน |
ลาสู่ สยามเลย |
แท้ว่าจำลองอ้าง |
เล่ให้ไทยนิยม ๚ะ |
๒๙๔. พระบรมโลกนารถใช้ |
ลงโล หิตเฮย |
ใฉนเลือดเป็นหินโต |
มากก้อน |
ยังมีที่คนโม |
หะเชื่อ ฉนี้แม่ |
ถือพุทธเล่ห์ผิดย้อน |
แยบทิ้งธรรมเสถียร ๚ะ |
๒๙๕. เขาจุดเทียนธูปเปลื้อง |
สใบถวาย |
บ้างอยู่งานพัดหมาย |
ชอบสร้าง |
บ้างผเดียงภิกษุนิกาย |
มาสดับ ปกรณ์แม่ |
พี่ก็ตามอย่างบ้าง |
แบบเฝ้าประเพณี |
๒๙๖. เทือกผาพี่เที่ยวเลี้ยว |
หลังโบสถ์ |
ดูที่ล้างพระโอษฎ์ |
บ่อบ้วน |
ครุคระชง่อนโขด |
เขากปุ่ม กป่ำแม่ |
แดดผ่าวราวป่าล้วน |
เหล่าไม้ใบโกร๋น ๚ะ |
๒๙๗. โพ้นพรรณมิ่งไม้พึ่ง |
สุริยัน |
ปางฉรอับขับแสงขัน |
แข่งกล้า |
ผลพุ่มพฤกษาสรรพ์ |
สลดล่วง ใบนา |
เฉกนิกรประชาข้า |
พึ่งเจ้าจอมไผทย ๚ะ |
๒๙๘. หญ้าร้องไห้พี่ให้ |
คนถอน |
หญ้าถูกแดดเผาหยอน |
วิโยคแห้ง |
หรืออาจเดินดร |
ดงเลี่ยง ใฉนเลย |
ยามชุ่มหญ่าชื่นแห้ง |
เที่ยวร้อนรรานผลู ๚ะ |
๒๙๙. สู่เขาเขาเรียกเวิ้ง |
ถวายเพลิง |
เนินนิเวศวนาเชิง |
โขดขึ้น |
ปูอิฐอัฒจรรย์เริง |
รุ่มแดด |
ย่างเหยียบอายรอุอื้น |
อุรร้อนรทมใจ ๚ะ |
๓๐๐. บันใด่ใครนับถ้วน |
เท่าใด ก็ดี |
เขาว่าอายุไขย |
เท่านั้น |
ฉนี้ฤๅพุทธเวนัย |
แน่วศรัท ธาแม่ |
ศิลพัตรชัดเชื่อหมั้น |
วิโมขษ์ได้ใฉนมี ๚ะ |
๓๐๑. ถึงที่มณฑปแม้น |
เมรุเผา |
มีพระพุทธบาทเขา |
ก่อไว้ |
มีรูปพระกสปเหงา |
ยืนง่วง อยู่แม่ |
มามิทันสุคตได้ |
นอบเบื้องบทมาลย์ ๚ะ |
๓๐๒. พักนานพอสร่างร้อน |
เรียมมา |
ถ้ำนาคคูหาผา |
ลุ่มพื้น |
เห็นหินบดยายา |
ทุกอย่าง แลพ่อ |
เขาว่าบดกินฟื้น |
โรคได้ดังประสงค์ ๚ะ |
๓๐๓. จำนงค์ทานอุทิศให้ |
เถรสงฆ์ |
ที่อยู่บริเวณวง |
วัดนี้ |
มีเทศน์เรื่องพุทธองค์ |
ปรินิพ พานแม่ |
ขรัวอ่านคำภีร์ชี้ |
เชี่ยวข้อเคยแถลง ๚ะ |
๓๐๔. เอ่ยถึงสุภัทธ์ผู้ |
ปริพพา ชกเอย |
เยือนสุคตยามอา |
พาธแล้ว |
ฟังธรรม์เทศนาปรา |
โมชสมัค บวชพ่อ |
บันลุอรหรรตแผ้ว |
ภพสิ้นสรรพไภย ๚ะ |
๓๐๕. อาไลย์ในบทเบื้อง |
บรมศาส ดานา |
องค์พระอานนท์อนารถ |
สอื้น |
พระปลอบโปรดโอวาท |
วรอนุช อนนท์เอย |
ขรัวพี่โอคครวญครื้น |
ครู่โอ้เอวัง ๚ะ |
๓๐๖. ยังมีภิกษุสู้ |
สมาทาน |
ถือธุดงกันดาร |
เด็ดดื้อ |
กรดขาวดาษดงพนานต์ |
แนวรุกข์ รังเฮย |
บิณฑบาตร์เลี้ยงชีพมื้อ |
มุ่งสร้างแสวงบุญ ๚ะ |
๓๐๗. พี่การุณอยากให้ |
ปัจจัย |
เพราะบ่อมีอันใด |
อิกด้วย |
พระป่าไม่อาลัย |
รับลาภ เงินเลย |
รับแต่อาหารกล้วย |
ซ่มเข้าของฉัน ๚ะ |
๓๐๘. ตวันบ่ายวายบอบแล้ว |
ลากลับ |
ถูกเหมาะเคราะห์ดีดับ |
เดือดร้อน |
หลวงจงส่งม้ารับ |
เรียมสู่ ท่าแม่ |
เห็นท่าว่าแปลกย้อน |
ส่งม้ามาสรวง ๚ะ |
๓๐๙. ล่วงดงรังเยี่ยมเบ้า |
สุมทุม |
สองฟากมรคาคลุม |
ใผ่ครึ้ม |
แดดอ่อนชอุ่มลลุม |
ลมเฉื่อย ฉิวแฮ |
เสนาะแต่เสียงกระหึ่มฮื้ม |
พิหคร้องรงมรัง ๚ะ |
๓๑๐. มากระทั่งถึงท่าล้า |
ลลานนัก |
จำหยุดชายหาดพัก |
ผ่อนเปรี้ย |
ฝูงชนต่างสมัคทัก |
ถามข่าว พี่แม่ |
พี่ตอบถ่อมตัวเตี้ย |
ไปต้องการภูมิ ๚ะ |
๓๑๑. อูมพยูมพรรคพวกเมื้อ |
มาเกวียน |
เกวียนอยุดพักโคเจียร |
ค่ำโอ้ |
อนารถเดินบุกพนมเพียร |
กลับอ่อน ระอานา |
เพราะว่ากลัวจักโพล้ |
จักเพล้กลางทาง ๚ะ |
๓๑๒. เดินไพรกรำแดดสท้าน |
ทีประชวร |
อาบอุทกอกรัญจวน |
ปวดเกล้า |
ทุกคนบ่นออดครวญ |
ครางครั่น ตัวนา |
บ้างอ่อนนอนซบเซ้า |
แทบสิ้นสนุกสนาน ๚ะ |
๓๑๓. มีการล้างรูปต้อง |
นอนดึก |
ตุปตุปปวดเศียรนึก |
แต่บ้าน |
กายสุขพี่เพลินฮึก |
เฮเที่ยว สนุกนา |
ปางป่วยคิดครั่นคร้าม |
ใคร่เมื้อคืนเมือง ๚ะ |
๓๑๔. เนืองเนืองชาวบ้านต่าง |
มาหา |
ขนเครื่องกำนัลมา |
เยี่ยมให้ |
ขอบใจแต่ตัวตา |
เทศนัก สุราแม่ |
ตามติดพี่ชิดใช้ |
เชื่องเต้นตัวเกลียว ๚ะ |
๓๑๕. มาเที่ยวออกเบื่อด้วย |
คนตอม |
ต้องแจกสุดจักออม |
อดด้าน |
คราวไปลพบุรีงอม |
หลายชั่ง เทียวแม่ |
พี่เข็ดคิดขี้คร้าน |
ใคร่เอื้อนอำนาม ๚ะ |
๓๑๖. เสียความเพราะบ่าวเลี้ยว |
หลงทาง มาแม่ |
พบพวกตัดฟืนกลาง |
ป่าไม้ |
เขาซักไป่ชักพราง |
นายบอก ตลุยเฮย |
ออกท่าโอ่ตัวให้ |
ส่งพ้นไภยดง ๚ะ |
๓๑๗. เขาสงสัยท่าแล้ว |
เห็นที แผกฮือ |
ชรอยจะเป็นคนมี |
ศักดิกล้า |
พอทราบครู่เดียวตลี |
ตลานเล่า ลือแม่ |
พี่แจกเงินแจกผ้า |
ทั่วผู้มาเยือน ๚ะ |
๓๑๘. เที่ยวเถื่อนไว้ยศไว้ |
ภูมฐาน ก็ดี |
ลำบากแก่กรมการ |
ไพร่ด้วย |
ตัวเราก็รำคาญ |
ซ้ำทรัพย์ เปลืองแม่ |
ยามย่างคนตามย้วย |
หยุดล้อมวงรวัง ๚ะ |
๓๑๙. พี่ฟังชาวบ้านร้อง |
ปรับทุกข์ |
ถึงแต่เรื่องโจรชุก |
ฆ่าปล้น |
มีทรัพย์บ่อมีสุข |
แสนทุเรศ แล้วแม่ |
ทางบกทางเรือค้น |
คอกต้อนโคควาย ๚ะ |
๓๒๐. ทั้งหลายหลงเพ้อพูด |
ทำไม เพื่อนเอย |
พี่หมดเสียงใดไป |
ช่วยป้อง |
เบื่อหูเบี่อหัวใจ |
เจื่อนโลก แล้วรา |
เลยพี่กลับสู่ห้อง |
นิทร์แล้วลานอน ๚ะ |