วันที่ ๓

วันที่ ๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๖ร.ศ. ๑๑๒

๑๓๑. สามวันวิโยคบ้าน บางกอก
ตื่นตรู่ผู้คนบอก พรั่งพร้อม
สมหมายจะบ่ายออก เรืออยู่ แล้วแม่
ก่ำปั่นเจ้าชายอ้อม เลียบคุ้งฉิวมา ๚ะ
๑๓๒. เรียกหาให้ช่วยโล้ เรือฉุด
เรือที่พึ่งนามบุตร ลากเต้า
แล่นเลื่อยชื่นเฉื่อยสุด สบายจิตร พี่เฮย
ชอบจิตรครูแซนเฝ้า สั่งให้คอยรวัง ๚ะ
๑๓๓. เขียนหนังสือบอกข้อ ความแทน ปากแม่
ถึงแหม่มถึงครูแซน ทราบถ้วน
รยะทางที่มาแดน ไกลสุข สบายเฮย
ฝากจิตรคิตถึงม้วน มอบให้นายเรือ ๚ะ
๑๓๔. เรือจากบางพลับแม้น พลับพลา เรียมฤๅ
พลับใช่พลับจีนหา พี่ซื้อ
พลับแก่แต่ก่อนหา ยากอยาก กินแม่
พลับตื่นหายตื่นมื้อ ขบเคี้ยวรคายฟัน ๚ะ
๑๓๕. ถั่นถึงบ้านน้อยน่า น้อยใจ นักรา
ปางเผ่นหนีเสือไป ปะเข้
ขึ้นไม้ปะแตนใคร ปะโชค ฉนี้แม่
น้อยยิ่งน้อยใจเอ้ อนารถม้านกระมลหมาง ๚ะ
๑๓๖. บางคณฑีใคร่คว้า คณโซ ทองแม่
มาอุทิศกุศลมโน ตรวจน้ำ
พี่ผดุงแผ่นดินโอ กาศเมื่อ หนึ่งรา
ขอแผ่ผลบุญล้ำ เลิศให้ผีเห็น ๚ะ
๑๓๗. เรือผ่านบ้านกล้วยลุ ทางแยก
คลองชื่อบางนกแขวก ควากเลี้ยว
สองฟากบ่ผากแปลก ตาพี่ นิดเลย
ล้วนแต่รกแต่เรี้ยว ครั่นคร้ามงานถาง ๚ะ
๑๓๘. ลุบางสี่หมื่นเจ้า อย่าแหงน ชเง้อเลย
สี่หมื่นเป็นสี่แสน มากสร้าง
ปางประดาษวาศนาแคลน ใครว่า มากแม่
สี่หมื่นคร่งค้าง มากครั้นบุญรวย ๚ะ
๑๓๙. คลองแพงพวยใคร่เคี้ยว แพงพวย
ตามล่องคลองสวนรวย น่าแล้ง
น่าน้ำคล่ำหนองสรวย สดรบัด ใบแม่
ถึงน่าร้อนไม่แกล้ง ปลูกแล้วเลยเหงา ๚ะ
๑๔๐. เข้าเขตรประเทศบ้าน โพงาม
ใยไม่เห็นโพธิตาม ชื่อบ้าน
โพธิคมอยู่ในนาม ประกาศก่อน กระนั้นฤๅ
ปางเปิดออกโพธิกร้าน เกรอะด้วยถนิมดิน ๚ะ
๑๔๑. คุ้งกระถินถึงคุ้งไม่ หอมสม ชื่อเลย
ถึงร่ำเสาวมาลพรม ดอกฟ้า
หอมบุหงาเมื่อควาลม โชยกลิ่น ดอกแม่
ความชอบหอบชื่อกล้า กลิ่นกล้าทวนลม ๚ะ
๑๔๒. บางป่าสมชื่อแท้ เที่ยวบาง ป่าเฮย
มีกระท่อมกรุจากทาง หมากพร้าว
กิ่งก้าตื่นทองปาง เปรียบชั่ว หนะแม่
ยากอย่าหยิ่งยิ่วกร้าว เกริกโอ้อายขำ ๚ะ
๑๔๓. บางดำหรุชื่อล้อ บางตำ หรุเฮย
มีเต่ต้นนุ่นทำ ละเน้อ
พี่อยากสรรพรสลำ ลำไคร่ แวะแม่
พุทโธ่เอ๋ยเลยเก้อ เฉียดแล้วฤๅเห็น ๚ะ
๑๔๔. บัานไร่ไร่สุขต้น แตนงาม
ใบปกดกผลยาม ไร่ชื้น
ไฟป่าเมื่อชล่าลาม ลวกไร่ แตงแม่
แตงไร่ไหม้ปุ๋ยฟื้น ใหม่แม้นหมายดี ๚ะ
๑๔๕. เรือรี่เร็วลากใช้ จักรเดิน
ดังลลิ่วลอยลำเหิน เหาะเต้า
ลุราชบุรีเพลิน มากตึก เรือนแม่
ปล่อยเชือกเสือกเรือเข้า จอดหน้าชานเมือง ๚ะ
๑๔๖. ตึกเตื้องโตฝั่งซ้าย มือมา
สมเด็จเจ้าพระยา ท่านสร้าง
เป็นที่อยู่แรมครา แรมราช บุรีแม่
สิ้นชีพตึกโตค้าง โลกค้ำตาแล ๚ะ
๑๔๗. แต่ก่อนก๊กฟากโน้น มีบุญ นักแม่
มีแต่ท่านแต่คุณ คับบ้าน
เดี๋ยวนี้สิเที่ยวซุน ซ็อกซื้อก อยู่นา
โตนักหักแล้วจ้าน อุจาดให้คนเห็น ๚ะ
๑๔๘. ปางเป็นผู้ครอบด้าว แดนสยาม
มักใหญ่ใฝ่พยายาม ใหญ่ด้วย
ไม่สมนิยมความ คิดมุ่ง ใหญ่แม่
เลยเจื่อนเฝือนใจม้วย หมดล้างตระกูลพา ๚ะ
๑๔๙. แม้นจักอุสาหะตั้ง ใจตรง
ชื่อท่านศรีสุริยะวงศ์ ป่านนี้
จะกระเดื่องเรื่องลือพงศ์ ภายหน้า
แข่งฤทธิ์ราชฤทธิ์บี้ บาปสร้างสนองทัน ๚ะ
๑๕๐. นั่นวัดสัตตนารถครั้ง เถรนิล
เถรอ่อนเทียมคู่ทมิฬ มากร้าย
คล้ายสัตว์สัตตรียิน ดีสนิท นักแม่
สมเด็จโปรดให้ย้าย อยู่คุ้นเคยหา ๚ะ
๑๕๑. ครานี้สมเด็จแล้ว ตาสมี
กลัวชั่วส่อตัวหนี วัดส้อน
ชั่วส่อผูกฅอตี ตัวหลบ ตายแม่
ผลชั่วส่อชั่วย้อน ชั่วให้เห็นรยำ ๚ะ
๑๕๒. ค้ำออกจากท่าให้ แจวมา
ถึงหาดชายคงคา จอดเลี้ยง
เสร็จออกแล่นเรือครา ไคลต่อ ทางแม่
ถึงวัดท่าเกวียนเปรี้ยง แดดร้อนรบมเข็ญ ๚ะ
๑๕๓. เห็นเขาตะคุ่มซ้อน เสนอตา
แต่จากกรุงเทพฯ มา แถบนี้
พึ่งได้เพ่งภูผา เมืองราช บุรีแม่
ฟูจิตรพี่พิศชี้ บอกให้สหายยล ๚ะ
๑๕๔. ดลท่าวัดร้องเรียก ท่าโขลง
เห็นแต่โขลงโคโทง เที่ยวน้ำ
วัดโขลงนึกโขลงโยง ใจพี่ คิดแม่
โขลงเรียกเถรกลีล้ำ เถิดคล้ายโขลงวัว ๚ะ
๑๕๕. มัวเพลินดูฉวากเลี้ยว เรือลิน ลานา
จนล่วงวัดหลุมดิน ด่านเต้า
หลุมดินใช่หลุมหิน ฤๅวัด หลุมเฮย
ชรอยจะฝังทรัพย์เฝ้า ฝากให้คนหลง ๚ะ
๑๕๖. ตรงถึงโคกบ่อสร้าง อาราม
โคกบ่อใครพยายาม ขุดไว้
เขาขุดบ่อพูลสนาม วัดโคก นี้ฤๅ
ใฉนบ่เห็นบ่อให้ แม่น้ำใจเรียม ๚ะ
๑๕๗. เยี่ยมพระยาไม้ย่าน พระยา ไม้เอย
วานบอกสรรพยาครา ป่วยด้วย
พี่มุ่งรักษามา ถึงนี่ แล้วแม่
พระยาจะปล่อยพี่ม้วย ไม่เอื้อฤๅเออ ๚ะ
๑๕๘. ลอยเท้อถึงบ้าท่า แจกิน แจฤๅ
ส่วนพี่ถือแต่ศิล สิ่งห้าม
มีเตาบวชเผาหิน ปูนดอก ฤๅพ่อ
พี่เพ่งดูจนข้าม ท่าพ้นบางแจ ๚ะ
๑๕๙. แน่วัดโคกหม้อตั้ง เตาตา หม้อฤๅ
ดีนะอุส่าห์มี มุ่งบ้าง
วัดหม้อชื่อหม้อดี แต่ชื่อ หม้อนา
พี่ไม่เห็นใครสร้าง หม้อซื้อเขาหุง ๚ะ
๑๖๐. ลุคุ้งบางลี่นี้ หลบใคร บางเอย
บางบ่อมีหูไฉน ลี่ล้า
ฤๅถูกเรี่ยวน้ำใหล ฝั่งลี่ เล่าแม่
มาเถิดบางบอกข้า หน่อยให้เห็นทาง ๚ะ
๑๖๑. ถึงบางสองร้อยชื่อ คลองลัด
เห็นจะสองร้อยทัด เทียบเส้น
ดีสุดขุดคลองตัด ทางที่ ดรแม่
นาไร่คงไม่เว้น มากขึ้นตามคลอง
๑๖๒. ปองเรียกมรรคุเทศรู้ ระยะทาง
ลืมเอ่ยจนเลยบาง บ่อนบ้าน
ท่าราบไม่ราบปาง นามท่า ราบเลย
ขึ้นบาปที่บ่ล้าน อีกแล้วระอาเหลือ ๚ะ
๑๖๓. เรือทวนอุทกเวิ้ง วังชล
ผ่าวอกอายสุริยน อับเศร้า
ลุบางกระกระวน กระวายหวั่น ทรวงเอย
หวลนึกหวีกระเจ้า พี่ฉอ้อนองค์สาง ๚ะ
๑๖๔. สองฟากทางตลิ่งซึ้ง สูงหลาย วาแม่
พังกระเพิกพูนชาย ทรุดพื้น
บ้างลาดเชื่อมหาดชาย ชลเชี่ยว
ส่ำพฤกษาเขียวชื้น ฉอุ่มชื่อชวนชม ๚ะ
๑๖๕. เรียมรบมบำราษห้อง โหยหา แม่เอย
มาลุหนองกลางนา ฉวากน้ำ
บ เห็นโภชนาสา ลีปลูก ใหนเลย
นาชอกฤๅนาช้ำ จิตรปริ้มเป็นหนอง ๚ะ
๑๖๖. ปองพักถึงที่ครึ้ม คราวเข็ญ
ให้จอดเรือร่มเย็น อยุดแล้ว
ใฉนนุชมิหวังเอ็น ดูพี่ เลยแม่
เชิญแม่มาดับแผ้ว พิโยคข้อคนึงหวล ๚ะ
๑๖๗. พี่ครวญพี่คร่ำให้ หาสมร
จนบ่ายสุริยรอนรอน เรื่อฟ้า
ออกเรือรีบแจวจร จากร่ม พักเอย
ชลควะควั้งเชี่ยวกล้า ตีดตื้นเต็มทน ๚ะ
๑๖๘. เรียมทุรนทนทเวศเศร้า ทรวงหมาง
เห็นวัดคลองโพธิกลาง พี่จ้อง
แร้งลงอาบน้ำพลาง ปีกผึ่ง ขนแม่
พี่บ่เคยพบพ้อง เนตรสร้าแสยงใจ ๚ะ
๑๖๙. ไปถึงบ้านซ่องบ้าน เรือนหลาย
ซ่องใช่ซ่องโจรหมาย มุ่งปล้น
วัดซ่องใช่ซ่องทลาย ล้างศาส นาเลย
ซ่องนี่ซ่องทุกข์ท้น เทวศอึ้งอกเรียม ๚ะ
๑๗๐. เห็นเหยี่ยวเยี่ยมไม้พี่ ยิงศิลป์ เพลิงแม่
หมายอกกลับผกผิน ถูกเท้า
เหยี่ยวผวาเพราะตาอิน ยิงอีก นัดแม่
หนังสต๊าฟกลับถึงด้าว เหยี่ยวได้ยืนดี ๚ะ
๑๗๑. จวนราตรีพยับโอ้ อาเกียรณ์
บันลุวัดเจ็ดเสมียร มืดแล้ว
เจ็ดเสมียนพี่เสมียนเขียน โคลงนิราศ ดอกแม่
เสมียนใช่เสมียนความแกล้ว กลองสู้เสียงใคร ๚ะ
๑๗๒. ให้จอดแพหน้าวัด หวังแรม
ลานวัดไม่ใหญ่แซม เสียดต้น
ตลิ่งสูงกระ ใดแกม ก่ออิฐ ปูนแม่
เสียงพระสวดมนต์ด้น อรรถก้องกาญจน์เปรียญ ๚ะ
๑๗๓. เจ็ดเสมียนเขียนสาสน์ ได้ดังประสงค์ มีฤๅ
ชุมแต่นักปืนยง ยอดแกล้ว
พี่ไปทุ่งวัดพะวง ลองลูก ปืนเฮย
อาวุธไม่ลองแล้ว ฉุกรู้ลองไฉน ๚ะ
๑๗๔. ขอบใจพระปลัดเจ้า อาราม
มาเยียมพอพี่ถาม มรรคเมื้อ
เวียนหาท่านพยายาม ผูกมิตร สมานเอย
ยังอีกกำนันเอื้อ อุส่าห์เฝ้าของถวาย ๚ะ
๑๗๕. พี่ปองเล่นสนุกครื้น เครงหน
พเอิญพี่พบตาสน เสือกกล้า
ล่องไม้กลับมาดล วัดเจ็ด เสมียนแม่
ขึ้นพักนักเลงบ้า บ่นโอ้โวคุย ๚ะ
๑๗๖. เตลิดตลุยหลงพลอดเพ้อ แผลงฤทธิ์
เป็นบ่าวกรมหลวงพิชิต โปรดด้วย
ตามเสด็จกระทั่งติด ไทรโยค แน่พ่อ
ทำเบะปากเสยะย้วย ยืดน้ำลายพลู ๚ะ
๑๗๗. ครูเคยดื่มเหล้าสูบ กันชา
ฝิ่นก็ล่อเล่นสา ระพัดโจ้
แต่ครั้นแก่ชรารา เสียหมด แล้วพ่อ
ยังแต่เล่นโปโต้ เจ๊กห้าวหวยแทง ๚ะ
๑๗๘. แผลงฤทธิ์เรื่องตเข้ปด ทั้งเพ
เดี๋ยวกลับดื่มสุราเขว พูดฟุ้ง
กันชาตกป้องเห หัวดิ่ง เดินเฮย
สนุกใหญ่ใส่สองหยุ้ง ย่ำถ้อยเกินถาม ๚ะ
๑๗๙. พล่ามถึงวังน่าได้ เห็นกะ ตาแม่
ท่านไม่ตายเป็นพระ เคร่งแท้
ไปเขาลูกช้างปะ เศียรเหม่ง เที่ยวพ่อ
เบื่อครอบสมบัติแปล้ เปลี่ยนต้องทำตาย ๚ะ
๑๘๐. ขยายเรื่องครั้งหม่อม ไกรสร
เสด็จเที่ยวเล่นทแยมอญ ปากน้ำ
เดี๋ยวเอ่ยออกทแยกลอน มอญคลุก ไทยพ่อ
พวกพี่เฮฮาซ้ำ ส่งถ้วยสุราเมา ๚ะ
๑๘๑. เจ้าสาวเอวเจ้าสุด แสนบาง ชะแม่
อย่านั่งริมฝั่งปาง ป่านนี้
น้ำขึ้นเชี่ยวผังผาง หนะแม่ สาวเอย
น้ำจะพัดเจ้าลี้ ลับเจ้าสาวเอย ๚ะ
๑๘๒. เลยชล่าคว้าเหล้าซด สูบกัน ชาแม่
แยกปากหน้ากากขัน ขยิกร้อง
ขยับออกยิเกตบัน ตบึงเล่น ใหญ่แม่
หากพี่หนีสู่ห้อง หับเข้าไสยา ๚ะ
๑๘๓. เพลาตรู่พี่จ้อง ตาสน แกเฮย
งึมโงกจ็อนจ่อพิกล นั่งดื้อ
ใครเห็นละอดทน หัวเราะ ได้ฤๅ
ไม่พูดไม่จาตื้อ สติเคลิ้มคลายมึน ๚ะ

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ