วันที่ ๒๓

วันที่ ๑๑ มินาคม ๒๖ร.ศ. ๑๑๒

๙๓๗. แว่วเสียงลิงค่างร้อง เลวงเขา
หวูหวูดจู๊ดจ๊าดเรา สดุ้ง
ฟังชนีร่ำโหยเหงา ทรวงเงียบ รงมแม่
ปัวโหว่ยโหวยวิเวกคุ้ง ไก่ครื้นเครงขัน ๚ะ
๙๓๘. หวั่นหวั่นสนั่นโสตร์แสร้ เสียงฝูง นกเอย
กระโต๊งโห่งโต๊งโห่งยูง ร่ายร้อง
ฟังไกลเหยียบไม้สูง ลมส่ง มาแม่
เสนาะกว่าสรรพศัพท์พร้อง เพราะน้ำใจเสียว ๚ะ
๙๓๙. มาเดียวเปลี่ยวอกโอ้ ดวงสมร แม่เอย
ยี่สิบสามวันจร จากแล้ว
สดับเสียงสุโนคสยอน ยะเยือกจับ ใจแม่
เสนาะไม่เหมือนเสนาะแก้ว พี่เจ้าเจรจา ๚ะ
๙๔๐. เขาอาษาสืบถ้ำ ทางประสงค์
ขันแก่นสองคนดง คู่แกล้ว
แต่ตรู่จู่โจนลง เรือเล็ก ไปแม่
คอยมิมาช้าแล้ว เที่ยวโล้ลำหาย ๚ะ
๙๔๑. แต่งกายเสร็จแล้วนั่ง นาวา
ขุนคเชนทร์กับตา เพชร์ไหว้
บอกข่าววัดบนผา ไปพบ เข้าแม่
เชิญพี่ลีลาได้ เที่ยวได้ดูดี ๚ะ
๙๔๒. เห็นที่จักใกล้สดวก เดินสบาย
ครูคร่ำจึงทำขยาย แยบบ้าง
เบื่อหนอจะรอสาย เสี่ยเที่ยว ถ้ำแม่
ด่วนออกเรือลอยคว้าง ควากเลี้ยวเลยไป ๚ะ
๙๔๓. ถึงไสลศาลเจ้าเจ๊ก กวนอู
แพรวกจอดอยู่ดู ท่าจ้อง
พบพวกสืบหาดู หาร่วม ใจแม่
เห็นว่าถ้ำพระต้อง แถบนี้มีจริง ๚ะ
๙๔๔. ปีนตลิ่งเดินดึ่งดื้อ โดยเดา
จนถระทั่งถึงหลังเขา เที่ยวค้น
ไหนคาดเหมาะลาดเลา ลองเยี่ยม ดูแม่
เปล่าไม่พบตระหลบด้น ดุ่มเพ้อละเมอแสวง ๚ะ
๙๔๕. ภูผาแสลงหุบห้อง หินโกรก
บ้างก็เป็นชง่อนชโงก หลืบถ้ำ
ไม้ใหญ่ใผ่รวกโบก ใบร่วง กราดแม่
ไม่พบถ้ำพระช้ำ จิตร์โอ้ระอาองค์ ๚ะ
๙๔๖. ลงมานาเวศให้ เหกลับ
ถึงที่ทับจอดประทับ เทียบแล้ว
เรียกขุนคเชนทร์กับ พรานเพชร์ แกเอย
ไหนสู่คูหาแคล้ว จักขึ้นเขาบน ๚ะ
๙๔๗. จรดลจากหาดเลี้ยว เลยมา
ผ่านโคกค่ายเคหา ไร่ร้าง
ถึงวัดอยู่เนินผา พังหมด แล้วแม่
พุทธรูปหินหักค้าง อาศน์กลิ้งพิระเนน ๚ะ
๙๔๘. บริเวณวัดก่อด้วย หินเขา
เขตร์อุโบสถเดา รูปได้
มีท่อนเลิกราวเสา เทียนทอด อยู่แม่
เพราะกฤษนาพาให้ วัดรื้อโทรมพลัน ๚ะ
๙๔๙. ครั้นกลับนาเวศแล้ว เรียมเสวย
กินอยู่ผู้คนเสบย พรักพร้อม
ให้ออกจากที่เคย จอดพัก แรมแม่
ลาหาดไทรโยคอ้อม ล่องเลี้ยวเรือจร ๚ะ
๙๕๐. ต้องหย่อนเชือกฉุดท้าย เรือรอ
ลงแก่งปรังชลปร๋อ ปรูดเลี้ยว
เบนซ้ายบ่ายเรือพอ ลับเกาะ ปรังแม่
แจวเรื่อยแล่นเฉื่อยเลี้ยว ร่องคุ้งแหลมมา ๚ะ
๙๕๑. ถึงท่าวังพระรั้ง เรือรุน รอแม่
พอพบขุนณรงค์ขุน หมื่นเฝ้า
ถวายของเครื่องสรรพคุณ ยาต่าง ต่างเฮย
โดยภักดีต่อเจ้า เสด็จแคว้นไพรถึง ๚ะ
๙๕๒. พึงใจได้ผ้าที่ รางวัล
ทั้งพี่ทักทายฉันท์ ชอบคุ้น
รับนำสู่ถ้ำขมัน ขมีสมัค นักแม่
ไป่พักตักเตือนกระตุ้น เพื่อนเต้นตัวเขยง ๚ะ
๙๕๓. เชิงนักเลงเก่งแท้ ขุนณรงค์ เพื่อนเอย
นำพี่ขึ้นฝั่งประสงค์ สู่ถ้ำ
ถ้ำพระพี่กะจง ใจคลาด หมายแม่
พบแต่ถ้ำพระซ้ำ ชื่อใช้ไปแทน ๚ะ
๙๕๔. ดลแดนสีขเรศขึ้น เขาพระ
ราวสิบห้าเส้นระยะ อยู่ใกล้
ถึงถ้ำพระเยี่ยมปะ พุทธรูป ไม้แม่
หมกคูตค้างคาวไว้ หักกลิ้งอิงผา ๚ะ
๙๕๕. คูหาขวาซ้ายช่อง สองแคว
โสโครกค้างคาวแล ใคร่ลี้
ไม่น่าเที่ยวน่าแปร เนตร์น่า สนุกเลย
รังเกียจเกลียดถ้ำนี้ กลับย้อนมาเรือ ๚ะ
๙๕๖. ขุนญรงค์เหลือเอกแล้ว รับจะ นำแม่
ทวนกลับไปถ้ำพระ แห่งโน้น
พรรณาท่าทางสะ สรวยน่า ดูแม่
มีใหม่ชาวไพรโพ้น ต่างขึ้นบูชา ๚ะ
๙๕๗. คูหากว้างใหญ่ทั้ง สนุกสนาน
แสงสว่างโอฬารปาน โขตร์ฟ้า
ชั้นช่องท่องเที่ยวนาน ฤๅเบื่อ ใจเลย
งามก็แสนงามท้า ผิดแล้วลงทัณฑ์ ๚ะ
๙๕๘. เขาขันครั้นพี่ท้อ ดูกระไร หนะแม่
จำพี่รับจักไป บัดนี้
เรียกเรือกระเชียงไว เร็วรีบ มาแม่
เรือเล็กขุนณรงค์ชี้ ร่องนั้นนำจร ๚ะ
๙๕๙. ย้อนทางพลางเร่งโล้ เรือตี กระเชียงแม่
ลุท่าคูหามี มะเดื่อด้วย
แต่ผิดท่าที่ลี ลาก่อน แม่เอย
รกใผ่ตายขุยย้วย ยื่นล้มถมทาง ๚ะ
๙๖๐. ถางใผ่พอลอดขึ้น เชิงเขา
รกก็รกเหลือเดา ว่าถ้ำ
พอเยี่ยมเหลี่ยมผาเรา เย็นยะเยือก ใจแม่
เห็นฉวากปากถ้ำง้ำ ชโงกเงื่อมงามจริง ๚ะ
๙๖๑. ยิ่งดูยิ่งปลื้มน่า สนุกมาก แม่เอย
มีลับแลบังฉาก เชิดกั้น
ลงง่ายแยกหลายฉวาก วิเวกใหญ่ โตแม่
น้ำหยัดเป็นฉัตร์ชั้น ช่อย้อยลอยพวง ๚ะ
๙๖๒. แลทลวงลึกแล้วระยับ ตาพราว
สีสลับเขียวขาววาว พร่างพร้อย
อ่างหลั่นอัฒจันทร์ราว นฤมิตร์ ไว้แม่
ชั้นช่องห้องใหญ่น้อย น่าปลื้มใจชม ๚ะ
๙๖๓. ไร้ลมแต่เฉียบชื้น ชวนเดิน
เที่ยวไม่เมื่อยเหนื่อยเนิน ซอกซ้อน
พี่เที่ยวทุกแห่งเพลิน เกษมสนุก หนะแม่
ดูยิ่งงามยามร้อน เยี่ยมแล้วเหลือสบาย ๚ะ
๙๖๔. หลายองค์พุทธรูปไว้ ริมปาก ถ้ำแม่
มีพระสาวกฉาก ช่องตั้ง
ปางมานมัศการอยาก พบพระ แล้วแม่
สมจิตร์คิดหวังทั้ง ท่วงถ้ำงามตา ๚ะ
๙๖๕. เที่ยวหาพระธาตุคุ้ย ซอกผา
เป็นที่นิยมประชา ชอบค้น
ถึงใจไม่ศรัทธา ทิ้งเยี่ยง ใยแม่
ยวนสนุกปลูกใจด้น เที่ยวด้อมมองแสวง ๚ะ
๙๖๖. บุญแรงละพวกพ้อง เรามา
พเอิญปะพระธาตุหา มากได้
จนบ่ายพี่จำลา ถ้ำจาก ถ้ำเลย
ลงสู่เรือเล็กให้ รีบจ้ำกระเชียงจร ๚ะ
๙๖๗. แดดอ่อนออกคิดให้ เสียดาย
มีอีกสองถ้ำหมาย อยากเต้า
อยู่ตรงพุหนึ่งนาย ขุนบอก แหล่งแม่
เกรงกลับมืดค่ำเฝ้า หน่วงน้ำใจลา ๚ะ
๙๖๘. คูหาทุกถ้ำแถบ เมืองไทร โยคแม่
ไม่เปรียบถ้ำพระไพร โรจแพร้ว
ถึงเลยไม่เคยไป ถ้ำอื่น เลยแม่
มาลุถ้ำพระแล้ว เช่นได้ไปเห็น ๚ะ
๙๖๙. จวนเย็นเห็นเขตร์คุ้ง วังพระ
ขึ้นนั่งเรือใหญ่จะ ด่วนเต้า
ชุลมุนวุ่นเอะอะ จักออก เรือเอย
รุกเร่งฝีแจวเร้า รีบเมื้อมรรคา ๚ะ
๙๗๐. เสียงฟ้ากระหึ่มด้าว พโยมหน
เมฆมืดนภดลฝน ครั่นคลุ้ม
เหลียวหลังฝังเขามน มัวหมอก ชอุ่มแม่
คงถูกพรรษไภยกลุ้ม จิตร์ค้างกลางคัน ๚ะ
๙๗๑. ฝนสวรรค์โปรยเม็ดพร้อย ประปราย
อสุนีมี่คนองสาย ครั่นครื้น
ข้างน่าและหลังพราย ตาตก ใหญ่แม่
ฟ้าแลบแปลบปลาบพื้น พยุไม้ฮึงเซ ๚ะ
๙๗๒. เรือเหตุเป๋ตุปัดด้วย ลมดี
ฉ่าละลอกกระฉอกนที ป่วนควั้ง
ฝนหยิมเยือกวิถีลี ลารีบ มาแม่
ลุย่านไทรโยคตั้ง ห่าสร้าโทรมฝน ๚ะ
๙๗๓. จนจิตร์จอดแอบข้าง แพตลี ตลานแม่
ฝนตกคักคักสนี บาตร์เปรี้ยง
สาดเปียกปิดม่านหนี หนาวสั่น สท้านเอย
ดูพิลึกอึกทึกเพี้ยง พยุท้องทเลโผน ๚ะ
๙๗๔. คล่ำโคลนคลุกน่านน้ำ นทีใส
ฝนตกซกซกไหล ลั่นอู้
เก๋งเรือก็เหลือใจ กระเซนสาด โทรมแม่
จนค่ำจำคุดคู้ จอดเพิ้งแพนอน ๚ะ
๙๗๕. ยายมอญลูกพี่เจ้า เมืองไทร โยคแม่
อุสาหะมีกะใจ อยากเฝ้า
คอยเรือเมื่อเห็นไกล เร็วรีบ มาแม่
เรือเล็กแอบลำเข้า ขยับขึ้นบังคม ๚ะ
๙๗๖. ยายซ่มขนเครื่องให้ ตามชนิด มีแม่
ลิ้นนาคจอกสำฤทธิ์ เคี่ยวช้าง
เขากวางอย่างโตติด กระดูกขัด ขาวเฮย
เต็มสมัคตากฝนบ้าง บุกเข้ามาถวาย ๚ะ
๙๗๗. ยายว่าลิ้นนาคนั้น เป็นยา
สารพัดฝนกินทา โรคแก้
จอกเล็กนั่งงมหา ริมหาด พบเฮย
แกเล่าเก่าแก่แท้ เทือกครั้งเมืองดี ๚ะ
๙๗๘. ทองเหรียญพี่ให้ตอบ แทนยาย ซ่มเฮย
ตื่นขอดชายผ้าสบาย มากปลื้ม
เล่าการที่ค้าขาย ทำไร่ เข้าแม่
ตัวแกพึ่งลูกยื้ม พละผู้อื่นประคอง ๚ะ
๙๗๙. สองฝรั่งกับท่านข้า หลวงขมี ขมันแม่
เดินป่าสองราตรี ก่อนนั้น
แต่ตัวท่านกาญจน์บุรี ยังอยู่นี่นา
รอรับท้องตราครั้น ทราบแล้วจักไป ๚ะ
๙๘๐. เกณฑ์ได้ช้างเชือกยี่ สิบสำ รองแม่
ฝรั่งแย่งบันทุกทำ หยิ่งกล้า
ก่อวิวาทบาดหมางจำ บอกขัด ข้องเฮ้ย
สารพัดจัดคอยถ้า ฝรั่งแล้วยังพาล ๚ะ
๙๘๑. อาหารพาหนะทั้ง แรงคน
เกณฑ์ส่งตามประสงค์จน ครบแล้ว
ยังโลภคชพลขน ของมาก อิกแม่
บิตกูดพูดอวดแกล้ว อวดกล้าตาขวาง ๚ะ
๙๘๒. ข้างพระไทรโยครู้ เรียมมา
อยากเยี่ยมแต่กลัวพระยา ติได้
จึ่งฝากแต่กระยา หารส่ง ถวายแม่
เห็นท่านปึ่งจึ่งให้ พี่เฝ้าแทนตัว ๚ะ
๙๘๓. อย่ากลัวเลยพี่ไร้ ยศถา ศักดิ์พ่อ
มาเที่ยวเล่นตามประสา สนุกบ้าง
ไม่หมายจะพึ่งพา ผดุงเกียรติ ไฉนเลย
เชิญปึ่งขึงเดชล้าง ยศให้สบายเทอญ ๚ะ
๙๘๔. พเอิณมาตาแจ้งแวะ แสวงกระ ยานา
ถึงที่บ้านท่านพระ ว่าซื้อ
พวกเกรี่ยงส่งเสบียงกะ เกณฑ์กัก ไว้แม่
เข้าไร่ท่านขายมื้อ คเม่นจ้องเงินทยาน ๚ะ
๙๘๕. บ้านป่าอยู่ป่าแล้ว ยังหลง
ชอบชั่วมั่วเมาประสงค์ สึงร้าย
น้ำกระแช่แช่ตุ่มคง มีทุก เรือนแม่
พวกบ่าวกินเมาอ้าย ฝิ่นขึ้นมารัง ๚ะ
๙๘๖. น่าสังเวชด้วยพวก มอญไพร
ติดฝิ่นกินสุราไป ทุกผู้
ถึงตัวท่านพระไทร โยคสูบ ฉมังแม่
นอนงุดคุดคู้สู้ กกกล้องตะเกียงเพลิน ๚ะ
๙๘๗. บุญเกินแล้วหนะอ้าย แปลกเหวย
ตรงตรากถึงจวนเลย แอบคุ้น
นอนเตียงแอบเคียงเคย ตัวสนิท สนมแม่
กับพระไทรโยคหุ้น ฝิ่นเลี้ยงเพียงสหาย ๚ะ
๙๘๘. ตะกายเกณฑ์กวนเกรี่ยงได้ เข้าขาย
เกณฑ์ตัดไม้ซุงหลาย ล่องค้า
เงินมาก็ท่าหมาย ส่งส่วย ฝิ่นแม่
แพงนักหนักสลึงกล้า บาทซื้อแสนแรง ๚ะ
๙๘๙. แสงจันทร์บ่อแจ่มพื้น พโยมหน
ฝนหยุดหมอกพยับบน มืดฟ้า
ดาราริบรี่กล ใจพี่ แม่เอย
เย็นเฉียบเงียบใจผ้า ห่มหุ้มคลุมผทม ๚ะ

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ