- คำนำ
- วันที่ ๑
- วันที่ ๒
- วันที่ ๓
- วันที่ ๔
- วันที่ ๕
- วันที่ ๖
- วันที่ ๗
- วันที่ ๘
- วันที่ ๙
- วันที่ ๑๐
- วันที่ ๑๑
- วันที่ ๑๒
- วันที่ ๑๓
- วันที่ ๑๔
- วันที่ ๑๕
- วันที่ ๑๖
- วันที่ ๑๗
- วันที่ ๑๘
- วันที่ ๑๙
- วันที่ ๒๐
- วันที่ ๒๑
- วันที่ ๒๒
- วันที่ ๒๓
- วันที่ ๒๔
- วันที่ ๒๕
- วันที่ ๒๖
- วันที่ ๒๗
- วันที่ ๒๘
- วันที่ ๒๙
- วันที่ ๓๐
- วันที่ ๓๑
- วันที่ ๓๒
- วันที่ ๓๓
- วันที่ ๓๔
- วันที่ ๓๕
- วันที่ ๓๖
วันที่ ๑
วันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ ๒๖ร.ศ. ๑๑๒
๑. รัตนโกสินทร์ศกร้อย | สิบสอง |
ว่างกิจจิตรป่วนปอง | ใคร่เต้า |
เที่ยวทุเรศลำลอง | ลเลิงเถื่อน |
แถบแม่น้ำน้อยเข้า | เขตรเวิ้งวนาผา ๚ะ |
๒. อนาถาท่วมอุรอั้น | อาภัพ แล้วพ่อ |
ยอมสละศิริยยศรับ | รอบร้าย |
ชลอชีพประสาอับ | ออมสุข สงวนเออ |
ใฉนหมิหมดเคราะห์บ้าย | เบียดบ้างเลยหนอ ๚ะ |
๓. ท้อแรงพิริยล่าแพ้ | พาลไสมย |
หวังเสงี่ยมเจียมใจ | มักน้อย |
ยังวิโยคเพราะโรคไภย | พิบัติบ่อน กายเอย |
สุดจะรักษาร้อย | เล่ห์ด้วยยาใจ ๚ะ |
๔. ยาแพทย์หลายเภทถ้วน | หมอหลวง ราษฎร์ฤๅ |
แก้บหายรหวยทรวง | แสบแห้ง |
สุดวอนสุดบวงสรวง | สุรเทพ ใดแล |
ขืนนิ่งเหมือนยิ่งแกล้ง | ฆ่าให้ตัวตาย ๚ะ |
๕. เห็นอุบายเดียวแต่ต้อง | กันดาร |
แรมทุเรศนิราสถาน | เที่ยวบ้าง |
โปร่งจิตร์เบิกกายบาน | บ่มสุข เสมอเอย |
เห็นทุเลาเบาร้าง | โรคได้โดยคี ๚ะ |
๖. วันที่สิบเจ็ดเข้า | กุมภา พันธ์เอย |
พี่นิราษเคหาลา | แม่เล้ว |
สามโมงครึ่งนาวา | ออกแล่น ลำเอย |
จากท่าหลังวังแคล้ว | ล่องคล้อยลอยคลอง ๚ะ |
๗. มองหลังสั่งเพื่อนผู้ | มิตรสมัค |
มาส่งหวังเสดงรัก | ชอบชี้ |
ยามอนาถนิราษศักดิ์ | บารเมศร์ ฉนี้แม่ |
มวญมิตรประจบลี้ | หลีกม้านเมิลหาย ๚ะ |
๘. เดิมหมายคลองตลาดใกล้ | ตรงทาง |
สพานหกรถรางขวาง | เกะกั้น |
มีคันยกคันพลาง | ประหนึ่งยก ได้ฤๅ |
แต่หนักเหลือแรงครั้น | แบกเก้อเผยอไฉน ๚ะ |
๙. หลายไนยหลายเล่ห์ล้วน | อุบายมนุษย์ |
นอกกับในไสพิสุทธิ์ | ซื่อบ้าง |
ในกลอกนอกตรงพิรุธ | กลแยบ เกลอเอย |
บางนอกหลอกตาบ้าง | จิตรแม้นใจมุนี ๚ะ |
๑๐. บางทีภายนอกร้าย | มุทลุ |
ในก็สาหัศดุ | เด็ดด้วย |
สี่พวกต่างพันธุ | ทางประพฤติ คนเฮย |
ทุกพรรคทุกพวกม้วย | มอดสิ้นเสมอกัน ๚ะ |
๑๑. อัศจรรย์กลจักรแสร้ง | สรรคิด |
หากกลั่นปัญญาประดิษฐ์ | หลากแล้ว |
รางรถแล่นเร็วพิศ- | วงวิเศษ นักแล |
โดยลวดไฟฟ้าแกล้ว | เกลื่อนผู้คนจร ๚ะ |
๑๒. แต่ก่อนสถลมารคต้อง | ตีนเดิน |
สักหน่อยบ้านเมืองเจริญ | รถม้า |
บัดนี้สิเราเห็น | รเห็จจักร ยานเอย |
ฤๅพักใช้ม้ากล้า | แล่นได้ดังประสงค์ ๚ะ |
๑๓. จำนงสรรพสิทธ์ด้วย | วิทยา |
อีกพิริยปรีชา | ชอบค้น |
กอบกับช่ำชองสา | มารถเชี่ยว เชิงแฮ |
อาจคิดอาจทำพ้น | พิลึกให้เห็นจริง ๚ะ |
๑๔. สรรพสิ่งเราพบครั้ง | เดียวหลาย ก็ดี |
ย่อมเกิดความคิดขยาย | แยบรู้ |
มรรคุเทศธิบายภาย | หน้าเทียบ ทางแม่ |
ใดทุกข์อย่าท้อสู้ | อดแล้วเรียนจำ ๚ะ |
๑๕. อาจสำเร็จประโยชน์ได้ | ทุกพรรณ |
ใดเกิดฉันใดสรร | ชอบใช้ |
ไฟฟ้าฆ่ามนุษย์อัน | ตรายโลก แลแฮ |
ใช้ชอบกอบกิจได้ | ดุจฉ้อรางเหมือน ๚ะ |
๑๖. เรียมเคลื่อนนาเวศพ้น | โรงทหาร |
เรียกยุทธนาธิการ | ดึกเดื้อง |
หวลเหตุจตุรงค์ผลาญ | ปรปักษ์ |
หลายแบบแยบยุทธเยื้อง | ยั่วให้ใจเหิม ๚ะ |
๑๗. ล้วนเริ่มอริสู้ | สืบเวร |
แข่งฤทธิ์แข่งแรงเจน | จิตรจ้อง |
ใครแรงก็รอดเดน | มรณาศ แม่เฮย |
ที่ทุพลตนต้อง | ตกร้ายตายสูญ ๚ะ |
๑๘. ไพบูลย์บุรพกิจเกื้อ | การณรงค์ |
ปลอบจิตรปลุกใจตง | คู่แกล้ว |
ทหารฮึกสรรพศึกสง | ครามเชี่ยว เชลงแฮ |
อาจปราบพาลพ่ายแล้ว | เลิศเลี้ยงเวียงเฉลิม ๚ะ |
๑๙. เริ่มศึกฝึกหัดต้อน | ไปทำ ศึกเฮย |
เมื่อสงบบัดซบกรำ | กรากไซ้ |
คราประกวดอวดศึกขำ | แต่ท่วง ทีแม่ |
ครั้นจะจับจริงใผล้ | พร่องฉนี้ดีหรือ ๚ะ |
๒๐. อือนั่นหนอที่ตั้ง | ตรางหลวง |
ลหุโทษลหุทัณฑ์ปวง | กักไว้ |
ทั้งพวกลูกพิพาทกระทรวง | ศาลพิจ จารย์พ่อ |
รวมดัดสันดานให้ | กระลับรู้ดีดล ๚ะ |
๒๑. ปราบคนทุจริตด้วย | อาญา |
แพ้ปราบปลอบสอนสา | มารถสู้ |
ทุกมนุษย์สุดแสวงหา | แต่ชอบ ดอกพ่อ |
หากหย่อนพิทยารู้ | ศึกต้องรวังตน ๚ะ |
๒๒. เห็นถนนตัดใหม่ริ้ว | ริบคลอง |
แลสง่าอ่าโถงสอง | ฟากเมื้อ |
โยธาธิการกอง | นวกิจ |
ก่อตึกขุดคลองเอื้อ | อุส่าห์สร้างทางสถล ๚ะ |
๒๓. เรียมยลเรือจักร์คุ้ย | คลองเข็น คลองแม่ |
นึกแต่เพลงเคยเห็น | จอดทิ้ง |
เครื่องจักรหลุดหักเป็น | พื่นผุะ พังแฮ |
เพราะขาดคนอาจกลิ้ง | จักรให้ไกขยัน ๚ะ |
๒๔. นั่นวัดบูรณศิริสิ้น | บุญบำ รุงรา |
เพราะหมิมีมือทำ | ที่ร้าง |
ไม่สมอยู่ในกำ | แพงราช นี้เอย |
หย่อนฤทธิ์สูงศักดิ์สร้าง | ยศค้ำเมืองเหมือน ๚ะ |
๒๕. ถึงเขื่อนวังน่าตั้ง | โรงทหาร |
อีกพิพิธภัณฑ์สถาน | ที่ล้อม |
เราทราบสิ่งใดพาน | พบก่อน พ่อเอย |
หอนี่มีมากพร้อม | เครื่องรู้ครูแสดง ๚ะ |
๒๖. ตำแหน่งอุปราชร้าย | เหลืออุบาทว์ |
เปรียบกับสองสีหราช | ร่วมถ้ำ |
คอยแซ่งแข่งอำนาจ | แหนงขบถ |
บุญรัชสยามราษฎร์ล้ำ | เลิกตั้งตามแผน ๚ะ |
๒๗. น่าแค้นขัตติยชาติทิ้ง | ไทยประจาน องค์เอย |
กรมพระบวรวิไชยชาญ | ชื่อท้าว |
เขลาขลาดละชาติซาน | ไปพึ่ง ฝรั่งแฮ |
หาฤทธิ์มาโรมด้าว | เสดาะบ้านเมืองขาย ๚ะ |
๒๘. ควรชายรักชาติพ้น | ชีพิตร์ ตัวนา |
สอึกอาจพิฆาฏอมิตร | ต่างแคว้น |
พวกเราจะเอาผิด | กันฆ่า กันฤๅ |
ตายเถิดไม่แก้แค้น | เพราะล้างเมืองตน ๚ะ |
๒๙. มาดลที่ตลาดข้าง | วังบน |
แลบ่อเห็นมีคน | จ่ายซื้อ |
เพราะตลาดใหม่มาผจญ | ผจัญแย่ง แม่เอย |
เลยตลาดเก่าชึบชื้อ | เหตุแพ้ภูมิสมัย ๚ะ |
๓๐. ต่างใจต่างมรรคตั้ง | ใจประพฤติ |
ล้วนแต่หมายติยึด | ชอบจ้อง |
แม้นมีแต่ดีอึด | ดีอาจ เห็นเลย |
ดีจักปรากฏต้อง | ชั่วให้เห็นดี ๚ะ |
๓๑. วารีนองเนื่องขึ้น | สอสอ |
แล บ เห็นหลักตอ | ผุดน้ำ |
ยามขอดมาตรใครรอ | ราตรวจ |
ถึงบ่อพบตอขว้ำ | เนตร์ค้อนเหม็นโคลน ๚ะ |
๓๒. กลัวเรือโดนหลักให้ | ระวังมือ |
กลัวติดเจอะสพานครื | คร่อมน้ำ |
ขวางคลองล่องเรืออือ | ตลอดลุ ลำแฮ |
สิ้นเคราะห์เดาะโศกปล้ำ | อาตม์พ้นไภยผอง ๚ะ |
๓๓. ออกจากคลองหลอดเลี้ยว | เรือตรง |
ทวนกระแสรสินธุ์ลง | แล่นจ้ำ |
แจวทวนถ่วงทางคง | ลำบาก แท้แล |
ผิวปล่อยลอยตามน้ำ | ล่องอู้ดูฉิว ๚ะ |
๓๔. เรือลิ่วแล่นรี่ด้วย | แรงฝี แจวแม่ |
มานะเพียรผลทวี | หลากได้ |
อาจทลายคีรีศรี | สมุทวิด แห้งแฮ |
เพราะพิริยหากให้ | สฤษดิ์แม้นมานประสงค์ ๚ะ |
๓๕. แลตรงฟากโน้นนั้น | วังหลัง |
ใย บ แลเห็นวัง | ลับแล้ว |
พยาบาลดอกโรงยัง | ปรากฏ แทนแม่ |
พระโปรดสร้างหวังแผ้ว | พยาธิ์ข้าสิมาเวียง ๚ะ |
๓๖. พระเจ้าเชียงใหม่ผู้ | สวามิภักดิ์ |
มาก่อศาลสำนัก | ต่างคุ้ม |
หวลเห็นหุ่นลครชัก | ยนใคร่ สรวลแม่ |
รำเพราะมือคนอุ้ม | อ่อเจ้าอินทนนท์ ๚ะ |
๓๗. ยลโรงเรียนฝรั่งตั้ง | สอนสาว |
ไม่เลือกไทยมอญลาว | ฝรั่งได้ |
มิสไคล์แหม่มครูชาว | อเมริ กันแม่ |
สอนพี่ศรัทธาให้ | ทรัพย์เก้อการกุศล ๚ะ |
๓๘. มีกลศุภสิตคยั้น | อยากถาม |
เห็นท่านขี่คานหาม | รัดก้น |
น้ำพลิกลลายปาม | ลงแม่ น้ำแม่ |
มิสสมิทสอนศิษย์ค้น | คติคล้ายคำคลัน ๚ะ |
๓๙. กำปั่นใบฝึกรู้ | เพลงสมุท |
สอนพวกพลชลยุทธ์ | จอดยั้ง |
เสียงแตรหัดเป่าอุด | แออิด แอแม่ |
ดีดอกจัดดีตั้ง | แน่ด้วยจึงดี ๚ะ |
๔๐. พี่ยลถนนใหญ่วิ้ว | โว่งดู งามแม่ |
ตรงช่องกำแพงประตู | ท่าช้าง |
สมสง่านคราภู | มิภพเกษตร สยามเอย |
ดีกว่าปราการสร้าง | เปล่ากั้นกันอไร ๚ะ |
๔๑. สูงไสวยรุกชาติครึ้ม | วัดระฆัง เจ้าเอย |
รฆังนั่นดีตีดัง | ทุกมื้อ |
เสียงมนุษย์นี่สุดสัง | เกตุแน่ ใฉนรา |
ดังก็แสนดังอื้อ | อับแล้วตโกนหาย ๚ะ |
๔๒. พรรณรายพิลาศแล้ว | แลมลัง มเลืองเฮย |
บรมมหาราชวัง | สถิตย์ไท้ |
เทิดหัตถ์นมัสการบัง | คมบาท พระเอย |
พระเดชพระคุณได้ | ปกเกล้าเราเกษม ๚ะ |
๔๓. พี่เปรมปราโมทย์ได้ | สราญขนม์ |
เพราะพระจอมมหิดล | ชุบเลี้ยง |
จึงยากก็มงคล | ในจิตร ดอกแม่ |
ถือกระตัญญเพี้ยง | สาครสู้แสนมาร ๚ะ |
๔๔. ผลสารสุจริตสู้ | สวามิภักดิ์ |
มอบชีพฉลองคุณลักษณ | ราชนั้น |
ประดุจดวงวิเชียรจักร | จมหยาก เยื่อฤๅ |
แสงสัตย์ส่องใจหมั้น | ซื่อหมั้นหมองใฉน ๚ะ |
๔๕. ปางไสมยมีช่องให้ | แสดงตน |
พี่รับสุดแรงจน | แทบม้วย |
ปางมืดเมฆบังหน | พี่ห่อน หาญเลย |
งอรงับอับโอษฐ์ด้วย | มุ่งให้ไทยเจริญ ๚ะ |
๔๖. พี่เพลินนั่งนึกครึ้ม | ทรวงเสบย |
จนอุทกยานเลย | ล่วงแล้ว |
ลาบาทบพิตรเสวย | ศิริสุข สวัสดิ์เทอญ |
สรรพ์ภยันตรายแคล้ว | คลาดได้ฝ่าธุลี ๚ะ |
๔๗. พี่ดูโรงหล่อป้อม | ทหารเรือ |
ทหารฝึกเอิกอทึกเหลือ | เลิศแล้ว |
โรงจักรอู่หลวงเผื่อ | ฝ่าเนตร พี่แม่ |
เพื่อพิทักษ์นัคเรศร์แผ้ว | พิบัติมล้างทางชลา ๚ะ |
๔๘. โศภาพิสิทธิ์สร้าง | สมศรี เมืองเอย |
ที่นั่งมหาจักรกรี | เกริ่นหล้า |
สรรพธุชยุทธภัณฑ์มี | ครบเครื่อง ณรงค์แฮ |
จอดตระหง่านผ่านวังท่า | เสด็จด้าวชโลธร ๚ะ |
๔๙. อนุศรแสนสลดโอ้ | อกเรา อกเอย |
เตรียมเครื่องจะขึ้นเขา | โขตกล้า |
ท่านเดินทเลเอา | ไปประกอบ การแม่ |
ติเฉกคลังสินค้า | เริ่มค้างจางสมัย ๚ะ |
๕๐. แลไกลวราวาศเจ้า | กระจ่างหน |
นามพระเชตุพนถกล | กึกหล้า |
ตติยรัชศรัทธาผล | เพิ่มพิภพ สยามเฮย |
เพราะใหญ่เกินใครกล้า | ซ่อมสร้างจำโทรม ๚ะ |
๕๑. พี่แสนโสมนัศได้ | สดับสาร |
ว่าท่านผู้เป็นประธาน | คิดแก้ |
สักเลขเก็บราชการ | แก่ไพร่ ไทยเฮย |
ถึงที่โรงสักแปล้ | จิตรร้อนรดมหวัง ๚ะ |
๕๒. เหลียวหลังแลโน่นเจ้า | พระยา มหินทร์เฮย |
เล่นลครเฮฮา | ฮึกบ้าน |
เป็นเอกอยุทธยาปรา | กฎเลิศ โรงแม่ |
ไฉนล่าตัวพระยาป้าน | ไป่แม้นลครลือ ๚ะ |
๕๓. อือตึกโตใหญ่ตั้ง | เต็มเต็ง |
เหมือนตึกตุกตาเก๋ง | พระตั้ง |
น่าจักอยู่สำเพ็ง | เหมาะกว่า นี่แม่ |
ของพระภักดีครั้ง | โชคครื้นบุญรวย ๚ะ |
๕๔. พระปรางสวนพิเศษสิ้น | เมืองงาม |
เผยอยศปรากฏสยาม | เยี่ยมฟ้า |
อรุญราชววาราม | วราวาศ แม่เอย |
ตติยรัชขัตติยเลิศหล้า | อุทิศสร้างสนององค์ ๚ะ |
๕๕. ตรงวังอนุชเจ้า | จอมวงษ์ |
กรมพระจักพรรดิพงศ์ | พี่จ้อง |
พระเดชพระคุณทรง | พระเมต ตานา |
สมสนิทมิตรสมานต้อง | ต่อน้ำใจตู ๚ะ |
๕๖. พี่ดูพี่อนาถโอ้ | ราชวัง เดิมเอย |
ปางแรกขุนตากรัง | สฤษดิ์สร้าง |
สู้อุส่าห์ปราบพม่าหวัง | ฟื้นพิภพ สยามเฮย |
สูญชีพสูญคุณร้าง | โลกได้ฉันใด ๚ะ |
๕๗. แลไปเห็นป้อมชื่อ | วิชาเยนทร์ |
นึกวิชาเยนทรเห็น | เหตุอ้อ |
ตีได้เพราะไสมยเอ็น | ดูส่ง ชตาแม่ |
ถึงมอดรอดชื่อข้อ | ชอบยั้งยืนนาน ๚ะ |
๕๘. กำปั่นปานเมื่อมื้อ | ลอยกระทง เทียวแม่ |
เกลื่อนนทีธารประสงค์ | สู่ค้า |
เรือแพอัดแอลง | ขึ้นครึก เครงแม่ |
แสดงเกียรติกรุงไทยท้า | โลกให้เห็นเจริญ ๚ะ |
๕๙. เรือเดินทวนน้ำเรียบ | ฝั่งมา |
บัลลุวัดกัลยา | อยู่ซ้าย |
พระโตวัดโตปรา | กฏเด่น กรุงแม่ |
ไทยว่าเจ๊กจีนย้าย | เยี่ยงเจ้าผีสรวง ๚ะ |
๖๐. คลองบางหลวงเมื่อเลี้ยว | เรือมา |
คนึงราษฎร์ประชาผา | สุขได้ |
เพราะหลวงยุติธรรมสา | มารถปก ครองแม่ |
ครามรุ่งเรืองเมืองให้ | ราษฎร์รู้พยานเห็น ๚ะ |
๖๑. พลพายเย็นจิตรด้วย | เรือตาม น้ำแม่ |
สองฟากชลมารคงาม | วัดบ้าน |
บ้างตึกขัดแตะทราม | ฝากระ ดานเฮย |
บ้างสกปรกบ้างสอ้าน | สอาดบ้างเล็กโต ๚ะ |
๖๒. วัดโมฬีโลกข้าง | ทางลี ลาแม่ |
โลกุตรโมฬีศรี | สวัสดิ์ไท้ |
นำสัตว์จากโลกีย์ | โอฆลุ อมัตแม่ |
หมดทุกข์หมดสุขไว้ | วิโยคสิ้นสิ่งประสงค์ ๚ะ |
๖๓. วัดหงษ์หงษ์เร่งรู้ | ศักดิ์หงษ์ ทองเทอญ |
หงษ์อย่วหลงตมลง | สระเปื้อน |
พี่เป็นขัตติยวงศ์ทรง | สงวนเกียรติ พี่แม่ |
แรวงผิดไม่คิดเอื้อน | อุส่าห์ตั้งระวังเสมอ ๚ะ |
๖๔. เออตึกโตบ้านน่า | พิศวง |
เจ้าพระยาภาณุวงศ์ | ท่านสร้าง |
ให้บุตรสุดใจจง | ใจมอบ ให้แม่ |
กับพระสุธรรมอ้าง | เกียรติไว้ในกรุง ๚ะ |
๖๕. แม้นมุ่งทุจริตกล้า | ลเลิงหลง |
เงินตึกเพชรทองคง | ล่อนเกลี้ยง |
ราชานุประพันธ์พงศ์ | สุริยพระ ยาแม่ |
ถอดยศหมดบ้านเหยี้ยง | อย่างให้เห็นผล ๚ะ |
๖๖. ดลคลองราชสิทธิ์เข้า | ถึงวัด |
เห็นแต่สพานถนัด | เนตรแล้ว |
วัดสังขจายถัด | ทางที่ ไปแม่ |
โน่นวัดราชคฤห์แผ้ว | ภาคย์พื้นภูมิเตียน ๚ะ |
๖๗. พี่รเมียรอาวาศครึ้ม | เวฬุรา ชินเอย |
ประจานชื่อลือชาปรา | กฏอ้าง |
เป็นเหตุเพราะเจ้าภา | ษีไผ่ หนะแม่ |
ราชทรัพย์รับค้างสร้าง | วัดแล้วเลยถวาย ๚ะ |
๖๘. ขายผ้าเอาหน้ารอด | ดีฤๅ แม่เอย |
พี่ไม่ชอบไม่ถือ | อย่างได้ |
มีจนก็ทนบือ | สบายกว่าแน่แม่ |
บุญวัดไม่ขจัดให้ | ชื่อสิ้นเสียเจือ ๚ะ |
๖๙. บางยี่เรือเรือพี่เยื้อง | ยาตรา |
สุดจะแวะลำลา | วัดแล้ว |
ลุแพรกปากน้ำพา | พี่คนึง ถึงแม่ |
สวนตะไคร้ได้แล้ว | ไร่ร้างราเสีย ๚ะ |
๗๐. เพราะเพลียใจด้วยติด | ราชการ |
เพราะรับทรัพย์ราชทาน | ชีพคุ้ม |
เพราะอยากฝากชื่อนาน | เอาแต่ ธูรแม่ |
เพราะอยากมากจึ่งกลุ้ม | มากกลุ้มกระมลหวิว ๚ะ |
๗๑. ลอยลลิ่วเรือล่องน้ำ | ดำเนิน |
คลองชื่อภาษีเจริญ | ล่วงเลี้ยว |
แพรกหนึ่งนั่นทางเดิน | บางเชือก หนังแม่ |
แลล่งตรงฤๅเอี้ยว | โอบแม้นบางหลวง ๚ะ |
๗๒. ปวงดอนอาจขุดได้ | เป็นคลอง ได้นา |
ถมที่ดรกลางหนอง | ก็ได้ |
เฉกชนโง่เซอะลอง | ร่ำศึก ษาเทอญ |
ครูฉลาดสามารถใช้ | คล่องแม้นมีเชาวน์ ๚ะ |
๗๓. ผิเราทำเสร็จทิ้ง | ฤๅรัก ษาเลย |
หินก็รู้ปรักหัก | ป่นปี้ |
เหมือนเฟืองไปฝึกสัก | หน่อยเสื่อม เองแล |
เห็นพยานคลองนี้ | ตืดตื้นผืนไฉน ๚ะ |
๗๔. แลไปสองฟากล้วน | เรือนสวน |
เขาปลูกผลไม้มวญ | หมากฟื้น |
มีเรือล่องลอยทวน | ทางมาก ลำแม่ |
ตอนลึกมีนาพื้น | ไร่สร้างสวนพลู ๚ะ |
๗๕. แลดูวัดอ่างแก้ว | ตรอมฤไทย |
ถึงแวะบ่อมีใคร | อาบด้วย |
อาบเดียวที่เปลี่ยวใจ | จอนจ่อ หนะเม่ |
เกรงเฉกตุกตาถ้วย | ที่ตั้งอ่างวิเชียร ๚ะ |
๗๖. เรือเจียรจะพ้นวัด | รางบัว |
คิดใคร่เก็บบัวกลัว | เก็บเก้อ |
ใครเห็นก็จักหัว | เราะเยาะ พี่แม่ |
เพราะบ่อมีเรือเฟ้อ | ฝากให้ถึงวัง ๚ะ |
๗๗. จอดยั้งเรือเลี้ยงที่ | วัดแค |
เห็นกุฏิอย่างจีนแล | แปลกจ้าน |
ออกสายออกหิวแช | เชือนอยู่ ใยเอย |
กลืนโภชน์ผิดกว่าบ้าน | มากช้อนชวนเสวย ๚ะ |
๗๘. ขรัวเอ๋ยผอมโก่งโก้ | โคลงกาง เถรเอย |
นุ่งอาบขาวเหยปาง | แป๊ะอเผี้ยน |
เกินโวเอ็ตโรผาง | เผ่นหรับ เทียวพ่อ |
ดุด่าท่าป้วนเปี้ยน | เปรียบงิ้วเซ็งโข ๚ะ |
๗๙. โอ่สัญญาบัติกลุ้ม | เกลอผจาน |
ม้าพระยาวุฑฒิการ | ก็เลี้ยง |
ใยมึงอวดดีพาล | ดูหมิ่น กูวา |
ไม้รวกริบกูเกลี้ยง | วัดอ้ายมหาโจร ๚ะ |
๘๐. ฟังเถรทโมนอ้างฤทธิ์ | เดชชงัด |
พี่ชักพี่ถาวรหัด | เหตุฟ้อง |
ทราบว่าบ่าวหนึ่งตัด | ซีกรวก หนึ่งแม่ |
ของพระทิ้งไว้ต้อง | กิจค้ำเพิ่งเรือ ๚ะ |
๘๑. เผือไคร่ใยไป่ง้อ | ขอพระ ก่อนพ่อ |
ทำมุทลุอุอะ | พี่กริ้ว |
ใช้เงินบาทขอขะ | มาโทษ แทนเฮย |
มันผิดมันบิดพริ้ว | พลาดแล้วขออะไภย ๚ะ |
๘๒. ได้ใจขรัวคาดคร้าม | บุญขรัว |
เย่อหยิ่งอวดตัวมัว | พูดเพ้อ |
พี่ไถลไม่ถือกลัว | ก่อเหตุ รคายแม่ |
ยอส่งเถรหลงเฟ้อ | ฟอดน้ำลายฟอง ๚ะ |
๘๓. เลยล่องลาวัดต้น | แคมา |
ออกทุ่งนาเห็นนา | ยืดย้วย |
วัดมม่วงมากมม่วงผลา | ผลผลิ อ่อนแม่ |
ใคร่เก็บใคร่กินด้วย | สลาดน้ำปลาผสม ๚ะ |
๘๔. เขานิยมวัดนี้พระ | ขลังหวย |
ถากไร่ไถนางวย | งั่งบ้า |
องค์เดียวโดดเดี่ยวรวย | ลาภนัก เทียวแม่ |
กอข้อเรียงตัวถ้า | ถูกได้ถวายแกง ๚ะ |
๘๕. ลุแหล่งวนาวาศเข้า | หนองแขม |
หนองทุ่งรุงรังแซม | ใฝ่อ้อ |
ปลาหลงผิลงแนม | หนองเมื่อ แล้งแม่ |
เขาตักตักวิดท้อ | ถูกเคล้าเกลือตาย ๚ะ |
๘๖. ฝ่ายขวานาเวศนั้น | เขาทำ โบสถ์แม่ |
ชื่อวัดใหม่ใหหลำ | เริ่มสร้าง |
ใบรกาช่อฟ้าสำ | หรับเชิด พโยมแม่ |
เจ๊กสลักเจ๊กจักล้าง | ช่างไม้ไทยสูญ ๚ะ |
๘๗. ช่างปูนปูนก่อนล้วน | ไทยหา กินแม่ |
จีนแย่งไทยไทยรอา | ออกคร้าน |
ช่างไม้พวกไทยปรา | กฏก่อน กนั้นแม่ |
เกรงแต่ไทยไป่ด้าน | ดิ่งสู้อุสาห์จีน ๚ะ |
๘๘. เจ๊กปีนมาสู่ด้าว | แดนเรา |
ฤทธิ์หมั่นเพียรเขาเอา | ชนะได้ |
เฮอขืนง่วงมึนเมา | ซึมสนุก เถิดเพื่อน |
เจ๊กจะขี่คอให้ | ลูบท้องมองกระหาย ๚ะ |
๘๙. ฝั่งซ้ายบ่อนตลาดตั้ง | ตามเนิน คลองนา |
ถึงทอดทางสพานเดิน | ครึกครื้น |
ขาวนามุ่นชล่าเพลิน | มาเล่น พนันแม่ |
เหนื่อยเปล่าเอาแรงฟื้น | ทุ่งป้อนจีนโกง ๚ะ |
๙๐. เห็นโรงทำอิฐตั้ง | ตีเผา |
เอาอย่างแย่งมอญเขา | คิดสู้ |
หลายรายพ่ายมอญเมา | มากลาภ สิแม่ |
มอญกระดิบเดินสดวกผู้ | เผ่นแพ้เพียรเสมอ ๚ะ |
๙๑. พระลบเลอลับสิ้น | แสงเห็น |
ที่จอดเรือยามเย็น | พักเลี้ยง |
เสร็จบากจากท่าเข็ญ | เรีอรีบ แจวแม่ |
ยามค่ำก่ำเดือนเพี้ยง | ประทีปฟ้ามาฉาย ๚ะ |
๙๒. พลพายเหิมฮึกให้ | เสียงเหยว เย่วพ่อ |
พ่อพ่ออวาอวาเหยว | เย่วจ้ำ |
ลิ่วแล่นเฉกปลิวเปลว | เท่าลูก เพลิงฤๅ |
สองฟากมากไผ่ง้ำ | ตคุ่มเงื้อมคลองคลา ๚ะ |
๙๓. มาถึงสี่แยกเลี้ยว | ออกปาก คลองแม่ |
แยกหนึ่งออกคลองฉวาก | แม่น้ำ |
แพรกหนึ่งกระทุ่มแบนจาก | กรุงแพรก หนึ่งนา |
แพรกหนึ่งดอนกระดี่จ้ำ | จวบได้โดยหมาย ๚ะ |
๙๔. พลพายเอะอะด้วย | คลองคด |
รับถ่อหลบตอลด | หลีกเลี้ยว |
เรือนเรือมากถี่กระถด | ถึงปาก คลองแม่ |
เรือลุลำน้ำเอี้ยว | ออกใล้ลำมา ๚ะ |
๙๕. กาหลโห่ก้องท่า | จีนสเทือน |
จันทร์แจ่มยั่วใจเตือน | แข่งเต้า |
โพงพางพ่างโตนเบือน | เรือเบียด มาแม่ |
เสียงแต่พลเร่งเร้า | โห่ร้องคนองหล ๚ะ |
๙๖. กลไฟสวนแล่นขึ้น | มาลำ หนึ่งนา |
เรือชื่อเจ้าหญิงจำ | ชื่อได้ |
เจ้าหญิงนั่งนิ่งขำ | นักชื่อ หญิงเฮย |
แล่นลิ่วฉิวเฉียดใกล้ | พ่อเจ้าหญิงจริง ๚ะ |
๙๗. ตลิ่งแลมเลืองเนตร์ต้น | ลำภู |
แวมวับวับแวมดู | หิ่งห้อย |
สุดสังเกตุระยะผลู | มัวมืด แม่เฮย |
ฟังแต่เพลงชเลงถ้อย | นวดเข้าเผาฟาง ๚ะ |
๙๘. ปางนัดนวดเข้ายก | ธงสัญ ญาแม่ |
บอกแขกเอาแรงกัน | ลุ่มเลี้ยง |
เหล้าเข้าอิ่มหมีมัน | ใจสนุก สนานแม่ |
ร้องรับขับเพลงเปรี้ยง | ปรบข้อมือเพลิน ๚ะ |
๙๙. เกรงเกินคลองเลี้ยวย่าน | บางยาง |
ถามออกเอ็ดตลอดทาง | ที่เต้า |
มัวระวังหลีกโพงพาง | บ่อยบ่อย แม่เอย |
ช้าผิดเกินคาดเค้า | เช่นคุ้นเคยมา ๚ะ |
๑๐๐. นาวาเลยล่วงเข้า | คลองยาง |
บ้านมากเรือมากบาง | ครึกครื้น |
ดำเนินสดวกนามทาง | เดินสดวก เรือฤๅ |
น้ำมากดอกสดวกดื้น | เมื่อน้อยคอยคราว ๚ะ |
๑๐๑. ชาวเรือจอดพักถ้า | คราวชล |
พี่จอดวัดยางยล | ร ยะบ้าน |
เจ๊กมากหากพาหน | แห่งสนุก สนานแม่ |
ไทยท่อยพลอยครึกครื้น | หมดคร้านตามกัน ๚ะ |
๑๐๒. เรือฉลอมบันทุกผู้ | คนเยอะ |
แจวแต่คนเดียวเออะ | แปลกโว้ย |
โจทกันออกเลอะเทอะ | ว่าพวก ปล้นฮือ |
เปล่าดอกเขาบอกโฮ้ย | พวกเข้าเวรทหาร ๚ะ |
๑๐๓. เกษมสานต์เสวยโภชน์จ้อ | เจรจา |
จอดผ่อนนอนจนครา | คล่องน้ำ |
สามยามจักยาตรา | ทางต่อ ไปแม่ |
กำหนดพรุ่งค้ำจ้ำ | จวบบ้านบางพรหม ๚ะ |
๑๐๔. พี่สู่ไสเยศได้ | สองโมง กระมังแม่ |
ราวสักสองยามโผง | พุดแจ้ว |
เขาลงไต่เรือโคลง | สดุ้งตื่น ถามเฮย |
เขาว่าน้ำขึ้นแล้ว | พวกค้าลาลอย ๚ะ |
๑๐๕. จักคอยกำหนดเข้า | ยามสาม |
รออยู่อิกถึงยาม | ป่วยเต้า |
ออกเรือรีบไปตาม | ชลหลั่ง ขึ้นแม่ |
พี่นั่งดูฝั่งเฝ้า | ฝืดน้ำใจหวล ๚ะ |
๑๐๖. สวนจากสองฟากล้วน | รังยุง |
หวี่หวี่ตอมกัดมุง | มากกลุ้ม |
ปากปวดกว่ายุงกรุง | ยุงป่า จากเอย |
กางวิสูตรรูดม่านคุ้ม | ชวดเค้นกระเหม่นหมาย ๚ะ |
๑๐๗. สัตว์ร้ายกันรอดด้วย | กำแพง |
เพลิงพิลึกคึกคึกแรง | รดน้ำ |
อุทกภัยผิหนีแสวง | ดรปิด คันฤๅ |
มารจิตร์คิดกันปล้ำ | ปละต้องสนองธรรม ๚ะ |
๑๐๘. ยามค่ำดำตคุ่มครึ้ม | คลองสงบ |
โสมส่องฉายแสงลบ | โลกลื้น |
ลมเฉื่อยเรื่อยเลวงอบ | อุ่นอก พี่เอย |
เดี๋ยวหลับเดี๋ยวกลับฟื้น | หลับแล้วหลงผวา ๚ะ |