๒๗๗ ประกาศห้ามไม่ให้ขุนศาลตระลาการเจ้าหนี้นายเงินทำหนังสือยอมความแลสารกรมธรรมโดยลูกความแลทาสลูกหนี้ไม่รู้ไม่เห็น

ณวันศุกร เดือน ๑๑ แรม ๖ ค่ำ ปีเถาะ นพศก ๑

ด้วยมีพระบรมราชโองการตรัสเหนือเกล้าฯ สั่งว่า ให้ประกาศแก่ขุนศาลตระลาการเสมียนผู้คุมราษฎรในกรุงเทพฯ แลหัวเมืองเอก โท ตรี จัตวา ปักษ์ใต้ฝ่ายเหนือให้รู้ทั่วกันว่า เรื่องความฎีการาษฎรทูลเกล้าฯ ถวาย กล่าวโทษขุนศาลตระลาการว่าบังคับให้เสมียนผู้คุมกดขี่ลูกความผู้ต้องคดีนั้นๆ ยอมแล้วให้เสมียนผู้คุมแลพวกพ้องของตัวเขียนหนังสือยอมความต่างๆ เรียกค่าธรรมเนียม ด้วยฝ่ายโจทย์ฝ่ายจำเลยไม่ลงใจยอมพร้อมกันดังนี้เนืองๆ ได้ทราบฝ่าลอองฯ เปนหลายเรื่องหลายราย เพราะฉนั้นแต่นี้สืบไปเรื่องคดีใดๆ ซึ่งโจทย์ซึ่งจำเลยจะทำหนังสือยอมเลิกแล้วแก่กันก็ดี ยอมแพ้ชนะกันก็ดี ห้ามอย่าให้ขุนศาลตระลาการทุกๆ กระทรวงในกรุงแลหัวเมือง บังคับให้เสมียนในโรงในศาลของตัวเขียนหนังสือยอมต่างๆ เปนอันขาด ให้ฝ่ายโจทย์ฝ่ายจำเลยจ้างวานผู้มีชื่อผู้อื่นมาเขียนตามชอบใจ แต่ไม่ให้จ้างวานผู้ที่เกี่ยวข้องต้องในลักษณความนั้นมาเขียน อนึ่งผู้ใดๆ มีความขัดสนมาทำหนังสือขายตัวเองฤๅบุตรภรรยาแลกู้เงินท่านก็ดี ขายจำนำที่บ้านที่เรือนเรือกสวนไร่นาแลอื่นๆ ก็ดีให้ผู้นั้นๆ จ้างวานผู้เขียนมาเอง ห้ามอย่าให้ผู้เจ้าของทรัพย์ผู้ช่วยทาสแลลูกหนี้ผู้รับซื้อผู้รับจำนำหาคนพวกพ้องของตัวมารับจ้างวานเขียนหนังสือสารกรมธรรม์ ฤๅหนังสือรับซื้อรับจำนำนั้นๆ ให้แก่ผู้มีความขัดข้องนั้นๆ ไปเปนอันขาด ถ้าขุนศาลตระลาการแลผู้ช่วยทาสลูกหนี้แลผู้รับซื้อรับจำนำขืนล่วงพระราชบัญญัตินี้ ถ้ามีผู้มากล่าวโทษร้องถวายฎีกา จะตัดสินเรื่องคดีนั้นๆ ไม่เปนอันยอม แลไม่เปนหนังสือสารกรมธรรม์ แลไม่เปนหนังสือขายได้จำนำได้ ให้ผู้สำเร็จราชการเมือง กรมการ กำชับห้ามปรามตระลาการเสมียนผู้คุมผู้ที่ได้ชำระคดีความ แลป่าวร้องราษฎรให้รู้ทั่วกัน ห้ามอย่าให้กระทำให้ผิดจากพระราชบัญญัตินี้ไปได้เปนอันขาดทีเดียว

ณวันศุกร เดือน ๑๑ แรม ๖ ค่ำ ปีเถาะน๑๗พศก