พระราชพิธีราชาภิเศก

​ตามตำนานซึ่งมีมาในพระตำราราชาภิเศกนั้น กล่าวว่าแต่เดิมมีต้นมะเดื่อใหญ่ต้น ๑ อยู่ข้างทิศตวันออกพระมหานครราชธานีไม่สู้ห่างไกลนัก อยู่มามะเดื่อต้นนั้นล้มลง โดยมิได้มีลมพายุห์พัดให้โค่น ต้นมะเดื่อที่ล้มนั้นหันยอดมาสู่ทิศปรางคปราสาทในพระราชวังเปนมงคลนิมิตรอันประเสริฐ พระเจ้ากรุงศรีอยุทธยาจึงโปรดให้เอาไม้มะเดื่อนั้น มาทำตั่งสำหรับประทับสรงพระกระยาสนานในการมงคล เช่นพระราชพิธีราชาภิเศกเปนต้น พระองค์ย่อมประทับเหนือพระที่นั่งตั่งไม้มะเดื่อ สรงพระกระยาสนานก่อนแล้ว (จึงเสด็จไปประทับพระที่นั่งภัทรบิฐ) มุขอำมาตย์ถวายเครื่องเบ็ญจราชกกุธภัณฑ์ คือ พระมหามงกุฎ ๑ พระแสงขรรค์ ๑ พัดวาลวิชนี ๑ ทานพระกร ๑ ฉลองพระบาทคู่ ๑ ขณะนั้นพราหมณ์ปุโรหิตก็ถวายพระพร แลเป่าสังข์ทักขิณาวัฏ เจ้าพนักงานตีกลองอินทเภรีและชาวประโคมก็ประโคมเครื่องเบ็ญจดุริยางค์ขึ้นพร้อมกัน แล้วพระเจ้าแผ่นดินเสด็จออกประทับราชบัลลังก์ อันปูลาดด้วยหนังพระยาราชสีห์ เสนาพฤฒามาตย์เฝ้าทูลลอองธุลีพระบาทพร้อมกัน ถวายพระนามอันจาฤกในพระสุพรรณบัตร มีกรอบประดับด้วยแก้วมณี แลมีพานทองรองรับ พระนามพระเจ้ากรุงศรีอยุทธยา ตามที่จาฤกในพระสุพรรณบัตร

(เห็นจะเปนพระนามถวายสมเด็จพระเจ้าสุริยามรินทร์ ที่ x ไว้นั้น ไม่รู้ว่าจะสอบเปนอย่างไรได้)

​ต่อมาพระเจ้ากรุงศรีอยุทธยาเสด็จโดยกระบวนแห่พยุหยาตราเลียบพระนคร แลมีการสมโภชพระนครอันมีนามว่า (กรุง) เทพมหานคร บวรทวาราวดี ศรีอยุทธยา มหาดิลกภพนพรัฐ ราชธานีบุรีรมย์

เมื่อเสร็จการพระราชพิธีแล้ว พระเจ้ากรุงศรีอยุทธยาโปรดให้เอาทองคำมาชั่งมีน้ำหนักเท่าพระองค์ ทรงสร้างพระพุทธรูปแลให้ทำเงินบาทพดด้วง เงินสลึง เงินเฟื้อง โดยน้ำหนักอันถูกต้องตามโบราณราชประเพณี อนึ่งโปรดให้งดเว้นไม่เก็บสร่วยสาอากร ๓ ปี แลทรงพระกรุณาโปรดให้ปล่อยนักโทษ ซึ่งติดอยู่ในเวรจำนั้นด้วย