วันที่ ๑๕ สิงหาคม ร.ศ. ๑๒๖

ปารีส

วันที่ ๑๕ สิงหาคม ร. ๔๐ศก ๑๒๖

ถึงกรมดำรง เรื่องกล้องถ่ายรูป ซึ่งฉันได้กล่าวไว้ในหนังสือฉบับหนึ่งว่าจะส่งไปให้ แต่ไปเสียเมืองนอรเวย์จึงค้างอยู่นั้น บัดนี้ได้ส่งกล้องนั้นมา ๖ กล้อง คือของเธอ ๑ กล้อง ของหญิงกลาง ๑ กล้อง หญิงน้อย ๑ กล้อง นางเอิบ ๑ กล้อง นางเอื้อน ๑ กล้อง นางสดับ ๑ กล้อง แต่วิธีซึ่งจะใช้อย่างไร จะบอกมาที่เธอคนเดียวด้วยความหวังใจว่า คงจะคลำถูก แลจะไปฐกให้ลูกเมียฉันเข้าใจได้ ดีกว่าที่จะบอกไปให้เจ้าของกล้องลองเอง

กล้องนี้ใช้แต่ด้วยฉากหลังอย่างเดียว เปนวิธีม่านอย่างง่ายแลแน่นอน ไม่มีอันใดจะเหมือนได้ เวลาที่จะตั้งโปสต หมุนดุมฉากขึ้นถึงที่ ฤๅไม่ทันถึงที่ก็เลื่อนฉากได้ ไม่มีอันตราย หมุนซ้ายก็ได้ ขวาก็ได้ ในเวลาซึ่งจะตั้งฉาก ถ้าจะถ่ายไตม์เอกสโปเชอ ให้หันเม็ดที่แลเหนเปนทองอยู่นั้น มาไว้ตรงตาแปดครึ่ง แล้วหันตัวเซด z ขึ้นตรงเส้น เปนอันถ่ายไตม​เอกสโปเชอได้เหมือนเปิดน่ากล้อง ถ้าจะใช้อินสแตนตินัสด้วยฉากใหญ่เปิดหมดก็ได้ หันตัวเอ็ม m ขึ้นไปไว้ตรงเส้น

ถ้าจะให้เร็วขึ้นกว่านั้นก็ตั้งเลขที่เร็วขึ้นไปอีก จนถึงขึ้นสปริงตามลำดับด้วยก็ได้

แต่ที่ฉันใช้อยู่ในประเทศยุโรปนี้ ไม่ได้ใช้ตาอื่นเลย นอกจากเลข ๔ สตอป ๑๒ เปนได้ทุกครั้งไม่มีเสีย ถ้าเปนทุ่งกว้างฤๅทเล สตอป ๘ สตอป ๖ ถ้ามืดสตอป ๑๗ ฤๅหว่าง ๑๗ กับ ๑๒ เปนได้ทุกทีไม่มีเสีย ง่ายอย่างที่สุด สปริงเปนอันไม่ต้องใช้เลย กระจกเปนไนนไบเทวลฟว์ซึ่งหาได้ในบางกอกโดยง่าย เหนว่าต้องการอธิบายแต่เพียงเท่านี้ เธอจะเข้าใจได้ตลอดดีแล้ว กล้องนี้ควรจะส่งได้ก่อนนี้เดือนครึ่ง นึกว่าจะได้เหนรูปที่ถ่ายส่งออกมา แต่เวลานี้ก็เหนจะช้าเกินไปเสียแล้ว เพราะวันที่จะกลับนั้นก็น้อย ตกลงเปนส่งเข้าไปให้ถึงได้เปนดี จะได้เล่นไปพลางในเวลาฉันไม่อยู่

จุฬาลงกรณ์ ปร.