- หม่อมเจ้าหญิงลีลาศหงส์ พ.ศ. ๒๔๔๒-๒๔๖๓
- คำนำ
- นิทานเรื่องนำ
- ๑ นิทานเรื่องสุนัขจิ้งจอกปฤกษากันจะอาศรัยราชสีห์
- ๒ นิทานเรื่องวานรโลภตกต้นไม้ตาย
- ๓ นิทานเรื่องชายรักหญิงไม่สมประสงค์โศกเศร้าตาย
- ๔ นิทานเรื่องนางตรีโลคมาวดีทำลายพิธีสองอสูร
- ๕ นิทานเรื่องช้างสารประมาทมนุษย์จึงได้ความลำบาก
- ๖ นิทานเรื่องกาหลอกกินลูกหงส์
- ๗ นิทานเรื่องนางกินรีสำรอกไข่ให้ผัว
- ๘ นิทานเรื่องท้าวธราบาลได้นางกินรีเปนชายา
- ๙ นิทานเรื่องท้าวทศวิชัยจับพระยาหงส์ขี่
- ๑๐ นิทานเรื่องท้าวสุตราชได้นางกินรีเปนชายา
- ๑๑ นิทานเรื่องท้าวรัตนราชได้นางในงาช้าง
- ๑๒ นิทานเรื่องราชบุตรพระเจ้ามัทราชเรียนวิชาเดิรบนน้ำได้
- ๑๓ นิทานเรื่องท้าวดิศราชขอลูกสาวดิศเสนา
- ๑๔ นิทานเรื่องพระยาปักษีแต่งงารกับนกไส้
- ๑๕ นิทานเรื่องท้าวพรหมทัตได้ลูกสาวยักษ์ชื่อสุตรมิตรเปนมเหษี
- ๑๖ นิทานเรื่องท้าวกฤษณุราชได้นางประภาพาลเปนมหษี
- ๑๗ นิทานเรื่องพระยาครุฑผลัดขนให้สัตว์ทั้งหลายเห็น
- ๑๘ นิทานเรื่องท้าวอาดูรถูกเนรเทศ
- ๑๙ นิทานเรื่องท้าวมายันต์เลี้ยงอำมาตย์ทรยศ
- ๒๐ นิทานเรื่องท้าววิไชยหลงพระมเหษีจนถูกปลงพระชนม์
- ๒๑ นิทานเรื่องอำมาตย์ของท้าววิริยายันต์คิดขบถ
- ๒๒ นิทานเรื่องท้าวอำมฤกษณุราชสิ้นพระชนม์เพราะพระชายา
- ๒๓ นิทานเรื่องท้าวสุขมหาราชจะรับนางยักษ์แปลงไปเปนมเหษี
- ๒๔ นิทานเรื่องท้าววิปัสะนรราชหลงลูกสาวโจร
- ๒๕ นิทานเรื่องกระดูกแขวนคอ
- ๒๖ นิทานเรื่องท้าวบรมราชหลงนางสุทธิเทวี
- ๒๗ นิทานเรื่องท้าวมาไลยราชกับท้าวอธิกสงครามรบแย่งนกยูงกัน
- ๒๘ นิทานเรื่องท้าวโมรินทรหลงเชื่อนกสัตวา
- ๒๙ นิทานเรื่องท้าวเกไลยราชหลงเชื่อนกแขกเต้า
- ๓๐ นิทานเรื่องพรานหาปัญญามิได้
- ๓๑ นิทานเรื่องบุรุษถือสัตย์
๓๑ นิทานเรื่องบุรุษถือสัตย์
ยังมีบ้านแห่งหนึ่งเปนประจันตประเทศ บ้านนั้นอยู่แดนเมืองกลึงคราฐ ในบ้านนั้นมีบุรุษสัตรีผัวเมียกับบุตรคนหนึ่งสามคนเปนคนเข็ญใจ พ่อนั้นชื่อนายสุทธบุรุษ แม่นั้นชื่อยายกลำพะ บุตรนั้นชื่อสัจบุรุษ ๆ นั้นอยู่แก่ความสัตย์ อยู่มาวันหนึ่งนายสุทธบุรุษไปป่าหาฟืนขายเลี้ยงชีวิต ไปตัดฟืนกลางป่าฟืนนั้นขาดตกลงมาถูกปล่องอสรพิษ ๆ มาขบบุรุษนั้นตายในที่นั้น เวลาบ่ายยายกลำพะมิได้เห็นผัวกลับมา จึ่งร้องว่าแก่สัจบุรุษผู้บุตรว่าบัดนี้มิได้เห็นบิดาท่านเข้ามา ท่านจงออกไปดูบิดาท่านที่กลางป่านั้นเถิด สัจบุรุษออกไปในกลางป่าก็เห็นบิดาอสรพิษขบตายอยู่ สัจบุรุษตั้งสัจจาธิษฐานว่า บิดามารดาท่านเปนที่พึ่งมีคุณแก่ข้าพเจ้าเปนมั่นคง ถ้าเปนสัตย์ดังข้าพเจ้าว่ามานี้ ขอให้บิดาข้าพเจ้ากลับเปนขึ้นมาบัดนี้เถิด ครั้นสัจบุรุษตั้งสัจจาธิษฐานดังนั้น บิดาของสัจบุรุษก็เปนขึ้นมาในทันใดนั้น บิดากับบุตรก็ชวนกันมาบ้านของตน บพิตรจงทราบเถิด อันบุรุษรักษาความสัตย์นี้ เปนวาจาสิทธิทำสิ่งใดเปนประสิทธิทุกประการ ครั้นพระดาบสสั่งสอนพระมหากระษัตริย์แล้ว ก็ลาไปป่าหิมพานต์ตามผาสุกแล้ว ท้าวกฤษณุราชก็รับโอวาทความสั่งสอนพระดาบส รักษาพระองค์ตามโอวาทความสั่งสอนพระดาบส รักษาพระองค์ตามโอวาททุกประการ ท่านนั้นก็บวงสรวงบูชาพระเสื้อเมืองพระทรงเมืองเทพารักษทั้งปวงอยู่มิได้ขาด ถึงปีท่านก็เสียเคราะห์เมืองทุกปี ๆ มีเมืองออกเอาดอกไม้ทองเงินมาถวายท่านนั้นทุกปี ฟ้าฝนก็ตกตามระดู เข้าปลาในเมืองก็บริบูรณ์ทั่วไป ในเมืองขึ้นของเมืองตรีนครทุกประเทศก็อยู่เย็นเปนสุขสำราญทุกเมื่อแล