- หม่อมเจ้าหญิงลีลาศหงส์ พ.ศ. ๒๔๔๒-๒๔๖๓
- คำนำ
- นิทานเรื่องนำ
- ๑ นิทานเรื่องสุนัขจิ้งจอกปฤกษากันจะอาศรัยราชสีห์
- ๒ นิทานเรื่องวานรโลภตกต้นไม้ตาย
- ๓ นิทานเรื่องชายรักหญิงไม่สมประสงค์โศกเศร้าตาย
- ๔ นิทานเรื่องนางตรีโลคมาวดีทำลายพิธีสองอสูร
- ๕ นิทานเรื่องช้างสารประมาทมนุษย์จึงได้ความลำบาก
- ๖ นิทานเรื่องกาหลอกกินลูกหงส์
- ๗ นิทานเรื่องนางกินรีสำรอกไข่ให้ผัว
- ๘ นิทานเรื่องท้าวธราบาลได้นางกินรีเปนชายา
- ๙ นิทานเรื่องท้าวทศวิชัยจับพระยาหงส์ขี่
- ๑๐ นิทานเรื่องท้าวสุตราชได้นางกินรีเปนชายา
- ๑๑ นิทานเรื่องท้าวรัตนราชได้นางในงาช้าง
- ๑๒ นิทานเรื่องราชบุตรพระเจ้ามัทราชเรียนวิชาเดิรบนน้ำได้
- ๑๓ นิทานเรื่องท้าวดิศราชขอลูกสาวดิศเสนา
- ๑๔ นิทานเรื่องพระยาปักษีแต่งงารกับนกไส้
- ๑๕ นิทานเรื่องท้าวพรหมทัตได้ลูกสาวยักษ์ชื่อสุตรมิตรเปนมเหษี
- ๑๖ นิทานเรื่องท้าวกฤษณุราชได้นางประภาพาลเปนมหษี
- ๑๗ นิทานเรื่องพระยาครุฑผลัดขนให้สัตว์ทั้งหลายเห็น
- ๑๘ นิทานเรื่องท้าวอาดูรถูกเนรเทศ
- ๑๙ นิทานเรื่องท้าวมายันต์เลี้ยงอำมาตย์ทรยศ
- ๒๐ นิทานเรื่องท้าววิไชยหลงพระมเหษีจนถูกปลงพระชนม์
- ๒๑ นิทานเรื่องอำมาตย์ของท้าววิริยายันต์คิดขบถ
- ๒๒ นิทานเรื่องท้าวอำมฤกษณุราชสิ้นพระชนม์เพราะพระชายา
- ๒๓ นิทานเรื่องท้าวสุขมหาราชจะรับนางยักษ์แปลงไปเปนมเหษี
- ๒๔ นิทานเรื่องท้าววิปัสะนรราชหลงลูกสาวโจร
- ๒๕ นิทานเรื่องกระดูกแขวนคอ
- ๒๖ นิทานเรื่องท้าวบรมราชหลงนางสุทธิเทวี
- ๒๗ นิทานเรื่องท้าวมาไลยราชกับท้าวอธิกสงครามรบแย่งนกยูงกัน
- ๒๘ นิทานเรื่องท้าวโมรินทรหลงเชื่อนกสัตวา
- ๒๙ นิทานเรื่องท้าวเกไลยราชหลงเชื่อนกแขกเต้า
- ๓๐ นิทานเรื่องพรานหาปัญญามิได้
- ๓๑ นิทานเรื่องบุรุษถือสัตย์
๒ นิทานเรื่องวานรโลภตกต้นไม้ตาย
ในกาลก่อน ยังมีต้นงิ้วต้นหนึ่งใหญ่พิศาล มีกิ่งก้านสาขาทั้งแปดทิศ ปริมณฑลดุจมหาฉัตรอันรจนา แลมีคณาพานรนับร้อยอยู่อาศรัยในพฤกษาฉิมพลีนั้น ก็ย่อมเลี้ยงตนด้วยผลาผลผะกาฉิมพลีนั้น เปนภักษาหารตามระดูกาลอยู่เปนสุขมา ครั้นนานมาพานรตัวหนึ่ง จึ่งเอาผลฉิมพลีอันมีรสมากินก็ชอบใจ จึงว่าแต่เรากินผลฉิมพลีอื่นนั้นหารสมิได้ ก็มีใจโลภแล้ววิ่งขึ้นไปเอาผลฉิมพลีที่มีรสอันสูง พานรนั้นพลัดตกลงมาอกแตกตายในที่นั้น
ทั้งนี้เพราะว่าโลภอาหารแลเราจะเห็นแก่อาหารนั้นมิชอบเลย เราเจ้าข้าค่อยอยู่ปกครองกันทุกวันนี้ ก็เปนสุขอยู่แล้ว แลท่านจะพาบริวารศฤงคาลทั้งหลาย ไปเฝ้าพระยาราชสีห์อิกเล่า สังขัวทันนายนั้นก็มิฟัง จึงว่าแต่เทพยดาในสวรรค์ยังมีผู้ใหญ่เปนที่พึ่ง จะว่าไปไยกับสัตวเดียรัจฉาน จำจะหาที่พึ่ง จึงมนตรีผู้ชื่อว่าสุมุคา ก็ว่าอันเจ้ากูจะพาบริวารทั้งปวงไปพึ่งพระยาราชสีห์นั้นมิชอบ ข้าพเจ้าจะขอเล่านิยายอันหนึ่ง ให้ท่านฟังบัดนี้แล