- หม่อมเจ้าหญิงลีลาศหงส์ พ.ศ. ๒๔๔๒-๒๔๖๓
- คำนำ
- นิทานเรื่องนำ
- ๑ นิทานเรื่องสุนัขจิ้งจอกปฤกษากันจะอาศรัยราชสีห์
- ๒ นิทานเรื่องวานรโลภตกต้นไม้ตาย
- ๓ นิทานเรื่องชายรักหญิงไม่สมประสงค์โศกเศร้าตาย
- ๔ นิทานเรื่องนางตรีโลคมาวดีทำลายพิธีสองอสูร
- ๕ นิทานเรื่องช้างสารประมาทมนุษย์จึงได้ความลำบาก
- ๖ นิทานเรื่องกาหลอกกินลูกหงส์
- ๗ นิทานเรื่องนางกินรีสำรอกไข่ให้ผัว
- ๘ นิทานเรื่องท้าวธราบาลได้นางกินรีเปนชายา
- ๙ นิทานเรื่องท้าวทศวิชัยจับพระยาหงส์ขี่
- ๑๐ นิทานเรื่องท้าวสุตราชได้นางกินรีเปนชายา
- ๑๑ นิทานเรื่องท้าวรัตนราชได้นางในงาช้าง
- ๑๒ นิทานเรื่องราชบุตรพระเจ้ามัทราชเรียนวิชาเดิรบนน้ำได้
- ๑๓ นิทานเรื่องท้าวดิศราชขอลูกสาวดิศเสนา
- ๑๔ นิทานเรื่องพระยาปักษีแต่งงารกับนกไส้
- ๑๕ นิทานเรื่องท้าวพรหมทัตได้ลูกสาวยักษ์ชื่อสุตรมิตรเปนมเหษี
- ๑๖ นิทานเรื่องท้าวกฤษณุราชได้นางประภาพาลเปนมหษี
- ๑๗ นิทานเรื่องพระยาครุฑผลัดขนให้สัตว์ทั้งหลายเห็น
- ๑๘ นิทานเรื่องท้าวอาดูรถูกเนรเทศ
- ๑๙ นิทานเรื่องท้าวมายันต์เลี้ยงอำมาตย์ทรยศ
- ๒๐ นิทานเรื่องท้าววิไชยหลงพระมเหษีจนถูกปลงพระชนม์
- ๒๑ นิทานเรื่องอำมาตย์ของท้าววิริยายันต์คิดขบถ
- ๒๒ นิทานเรื่องท้าวอำมฤกษณุราชสิ้นพระชนม์เพราะพระชายา
- ๒๓ นิทานเรื่องท้าวสุขมหาราชจะรับนางยักษ์แปลงไปเปนมเหษี
- ๒๔ นิทานเรื่องท้าววิปัสะนรราชหลงลูกสาวโจร
- ๒๕ นิทานเรื่องกระดูกแขวนคอ
- ๒๖ นิทานเรื่องท้าวบรมราชหลงนางสุทธิเทวี
- ๒๗ นิทานเรื่องท้าวมาไลยราชกับท้าวอธิกสงครามรบแย่งนกยูงกัน
- ๒๘ นิทานเรื่องท้าวโมรินทรหลงเชื่อนกสัตวา
- ๒๙ นิทานเรื่องท้าวเกไลยราชหลงเชื่อนกแขกเต้า
- ๓๐ นิทานเรื่องพรานหาปัญญามิได้
- ๓๑ นิทานเรื่องบุรุษถือสัตย์
๒๙ นิทานเรื่องท้าวเกไลยราชหลงเชื่อนกแขกเต้า
ในบรรพนุสนธิ ยังมีพระมหากระษัตริย์องค์หนึ่ง ชื่อท้าวเกไลยราชเสวยราชสมบัติในเมืองจารุณราชธานี ท่านนั้นเลี้ยงนกแขกเต้าตัวหนึ่งฉลาดรู้เจรจาภาษามนุษย์ทุกประการ นกนั้นย่อมบินไปเที่ยวหากินถึงป่าพระหิมพานต์ เวลาเย็นแล้วกลับมาทุกวัน
อยู่มากาลวันหนึ่ง สมเด็จท้าวเกไลยราชถามนกแขกเต้าว่า ในป่าหิมพานต์นั้นสนุกฤๅ นกแขกเต้าทูลว่าปาหิมพานต์นั้นสนุกพ้นประมาณนัก อนึ่งมีต้นกัลปพฤกษต้นหนึ่งเปนต้นไม้พิเศษ ถ้าผู้ใดแม้นชราแล้วก็ดี ถ้าได้บริโภคผลไม้นั้นแล้วก็กลับหนุ่มเปนเยาวรูปแล ท้าวเกไลยราชถามนกแขกเต้าว่า เราจะไปบริโภคยังจะได้ฤๅ นกแขกเต้าทูลว่า ข้าพเจ้าจะรับอาสานำพระองค์ไป พระมหากระษัตริย์เสด็จไปด้วยนกแขกเต้า ครั้นไปถึงป่ากลางทางพยัคฆเสือโคร่งก็คาบเอาพระมหากระษัตริย์ไปกินเปนอาหาร พระเจ้าเกไลยราชบมิได้พิจารณาเชื่อฟังแต่เดียรฉาน จนเสียพระองค์ฉนี้ ลำดับนั้นมนตรีผู้หนึ่งชื่อมหุตรเสนากราบทูลว่า ข้าพเจ้าจะถวายธรรมเนียมอันหนึ่ง