๒. พระราชพิธีบรมราชาภิเศก

แล้วจึ่งมีรับสั่งให้เสนามุขมนตรีเจ้าพนักงานจัดการพิธีบรมราชาภิเศกเถลิงถวัลยราชสมบัติ โดยเยี่ยงอย่างบรรพราชประเพณีสืบ ๆ มา พระโหราคำนวณพระฤกษ์แล้วให้ตั้งการพิธีสงฆ์พิธีพราหมณ์ เมื่อวันพฤหัสบดีเดือน ๙ ขึ้น ๔ ค่ำ[๑] พระสงฆ์เจริญพระปริตรพุทธมนต์ ๓ วัน ครั้นณวันอาทิตย์เดือน ๙ ขึ้น ๗ ค่ำ[๒] ได้พระฤกษ์สรงน้ำปัญจมหานทีมุรธาภิเศกพระเต้าประทุมนิมิตร แล้วผลัดเครื่องสีแดง เสด็จขึ้นยังที่ตั้งอัฏฐทิศ รับน้ำกรศน้ำสังข์ทั้ง ๘ ทิศ แล้วเสด็จมาพระที่นั่งภัทรบิฐรับพระสุพรรณบัตร และเครื่องราชกกุธภัณฑ์เจษฎาวุธเสร็จแล้ว เสด็จขึ้นพระมหามนเทียรปรนนิบัติพระสงฆ์ฉัน ถวายไทยธรรมแล้ว เสด็จออกพระที่นั่งจักรพรรดิพิมานภายใต้พระมหาเศวตฉัตร ข้าราชการเข้าเฝ้ากราบถวายบังคมพร้อมกัน แล้วเจ้าพระยาที่สมุหนายกสมุหพระกระลาโหมและเจ้าพระยาจตุสดมภ์ทั้ง ๔ ก็ได้กราบทูลถวายสรรพสิ่งทั้งปวงตามที่ในตำแหน่งราชการ ก็ทรงปฏิสันถารโดยสมควร แล้วเสด็จขึ้นข้างในประทับพระที่นั่งภัทรบิฐ ท้าวสมศักดิ์ชื่อคุณมณี ก็ทูลถวายสิบสองพระกำนัลและสรรพสิ่งต่าง ๆ ฝ่ายในแล้ว เสด็จขึ้นข้างในที่พระมหามนเทียร

สมเด็จพระพรรษาก็ได้ทรงจัดการข้างใน พระบรมวงศ์เธอผู้ใหญ่ก็ได้ถวายดอกหมากทองคำ ท้าวทรงกันดาลถวายลูกกุญแจ แล้วก็เสวยพระกระยาหารเสร็จก็เสด็จไปทางข้างใน ทรงโปรยดอกพิกุลทองดอกพิกุลเงินและเงินสลึงตามทางเสด็จพระราชดำเนินจนถึงพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ถวายบังคมพระบรมศพสดับปกรณ์แล้วเสด็จกลับ ทรงโปรยดอกพิกุลทองเงินมาตามทางข้างใน เสด็จยังพระมหามนเทียร เสร็จการบรมราชาภิเศกแล้วจงเวียนเทียนพระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน

รุ่งขึ้นพระบรมราชวงศานุวงศ์ ข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยพร้อมกันถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา ถวายตัวเป็นข้าทำราชการฉลองพระเดชพระคุณสืบต่อไป

เมื่อได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ พระชนมายุได้ ๓๘ พรรษา คิดอายุโหราได้ ๓๖ ปี ๔ เดือน ๑๒ วัน แล้วจัดการตั้งกระบวนแห่เลียบพระนครเสร็จแล้ว