ตอนที่ ๒

ฉาก: สนามหน้าวังของเจ้าผู้ครองนคร.

รอสะลินด์ และ เซเลีย ออก.
เซเลีย. รอสะลินด์, พี่รัก, แสดงความรื่นเริงหน่อยมิได้ฤๅ ?
รอส. เซเลีย, น้องแก้ว, พี่แสดงความรื่นรมย์อยู่แล้วเกินกว่าที่มีอยู่โดยจริงใจ; น้องจะให้พี่ร่าเริงยิ่งขึ้นอีกฉันใดเล่า หล่อน? เว้นเสียแต่น้องจะสอนให้พี่ลืมพระบิดาผู้ถูกเนรเทศ​เสียแล้วเท่านั้นหนอ, ขอจงอย่าได้สอนให้ฉันรำลึกถึงความพอใจอะไรที่ผิดปรกติอีกเลย.
เซเลีย. อนิจจาเอ๋ย, ในข้อนี้ฉันรู้สึกดี ว่าพี่ไม่รักน้องมากเท่าน้องรักพี่. ถ้าหากว่าพระบิตุลา, ผู้เปนพระบิดาของพี่, ได้เนรเทศพระบิตุลาของพี่, ผู้ที่เปนเจ้าหลวงบิดาของน้องเสียแล้วไซร้, แต่ยังคงให้พี่อยู่กับน้องแล้วฉนั้น, ดิฉันเชื่อว่าจะสามารถฝึกใจให้ถือเอาพระบิดาของพี่เปนพระบิดาของฉัน: ตัวพี่เองก็ควรจะคิดเช่นนั้น, ถ้าหากว่าแท้จริง พี่รักน้องเช่นที่น้องรักพี่.
รอส. เอาเถิดพี่จะลืมฐานะของตัวพี่เองเสียที, เพื่อช่วยยินดีในฐานะของน้องแก้ว.
เซเลีย. พี่ก็ทราบอยู่แล้วว่าพระบิดาของน้องมีลูกคนเดียวแต่ตัวน้องนี้, และท่าทางก็เห็นจะไม่ได้มีอีกต่อไป; ฉนั้น, โดยจริงใจ, เมื่อสิ้นพระบิดาลงแล้ว, จะให้พี่เปนทายาท; เพราะสิ่งใดที่พระบิดาได้บังอาจแย่งชิงเฃามาจากพระบิดาของพี่, น้องนี้จะคืนให้ด้วยสิเนหา; น้องสาบาลให้ต่อหน้าเกียรติศักดิ์ของตน; และถ้าเมื่อใดทนสาบาลนั้นไซร้, ก็ขอให้น้องกลายเปนสัตว์เดียรัจฉานไป: ฉนั้นพี่โร๊สผู้ชื่นใจ, พี่โร๊สผู้ยอดรักของน้อง, จงรื่นรมย์เถิด.
​รอส. แต่นี้ต่อไปพี่จะทำใจร่าเริงละน้อง, และจะหมั่นมองหาความสนุกสนานทั้งหลาย. นึกดูก่อน: เออลองนึกรักผู้ชายกันบ้างเปนไร ?
เซเลีย. เชิญเถิด, น้องตามใจ, ขอแต่ให้ได้สนุกสักหน่อย แต่คอยระวังอย่ารักชายใดให้จริงจังเกินไป; หรือแม้จะรักเย้าๆเท่านั้นไซร้, ก็ขอแต่เพียงให้ถอนตัวออกมาได้ดาย โดยมิต้องเปนอันตรายยิ่งไปกว่าโลหิตขึ้นหน้า.
รอส. ถ้าเช่นนั้นเราจะคิดหาความสนุกอื่นอย่างไรเล่า ?
เซเลีย. เราจงมานั่งทำท่าเลียนนางลักษมีที่หมุนกงจักร์, เพื่อชวนให้นงลักษณ์ให้ความสมบูรณให้สม่ำเสมอทั่วหน้ากัน.๑
รอส. ถ้าเราทำเช่นนั้นได้พี่ก็เห็นชอบ; เพราะของที่นางลักษมีจำแนกมักไม่ใคร่ถูกที่; และนางตามืดผู้ใจดีมักจะพลาดมากที่สุดในเมื่อให้ทานแก่สัตรี.
เซเลีย. จริงเจ้าฃ้า; เพราะว่าผู้ที่ประสาทให้รูปงามมักจะไม่ใคร่ให้ความสุจริต; และผู้ที่ซื่อในดวงจิตมักจะให้รูปร่างน่าชัง.
​รอส. หล่อนจะเลยไปเสียละกระมัง, เอาธรรมะชาติมาเปนลักษมี; เพราะลักษมีเปนแต่ประสาทความมั่งมี, ไม่ใช่ประสาทรูปะสมบัติซึ่งเปนของธรรมะชาติ.

ตัชส๎โตน ออก
เซเลีย. ฉนั้นฤๅ ? ก็เมื่อธรรมะชาติได้ประดิษฐ์หญิงรูปงามขึ้นแล้ว, จะเคราะห์ร้ายตกลงไปในไฟเสียบ้างไม่ได้ฤๅ? ถึงแม้ธรรมะชาติได้ประสาทสติปัญญาให้แก่เราแล้วเพื่อล้อเคราะห์เล่นฉนี้, ก็ลักษมีได้ส่งอ้ายตลกบ้าคนนั้นมาเปนผู้ตัดความโต้เถียงกันแล้วจริงหรือไม่ ?
รอส. แน่ทีเดียวมีบางคราวที่เคราะห์แรงกว่าธรรมะชาติ, เช่นเมื่อเคราะห์บันดาลให้คนบ้าโดยธรรมะชาติมาเปนผู้ตัดปัญญาของธรรมะชาติ.
เซเลีย. บางทีนี่ก็จะมิใช่กิจการของเคราะห์, แต่เปนของธรรมะชาติ, ซึ่งเล็งเห็นว่าความเฉลียวฉลาดโดยธรรมดาของเรานี้ไม่เพียงพอที่จะโต้เถียงกันด้วยเรื่องเทวทั้งสององค์, จึ่งส่งอ้ายบ้าธรรมดาผู้นี้มาให้เปนหินลับของเรา; เพราะความเขลาของคนที่สติไม่บริบูรณย่อมจะเปนหินสำหรับลับความเฉลียวฉลาด. อย่างไร, อ้ายนักปราชญ์! มึงจะไปฃ้างไหน ?
​ตัช. เจ้าหญิง, ขอเชิญเสด็จไปเฝ้าพระบิดา.
เซเลีย. เฃาใช้มึงมาหรือว่า ?
ตัช. หามิได้, ให้ศักดิ์ฃ้าฉิบหายไปเถิด, แต่ฃ้าเจ้าได้รับคำสั่งให้มาเฝ้าเจ้าหญิง.
เซเลีย. มึงไปได้คำสบถนั้นมาจากไหน ?
ตัช. จากนายทหารผู้หนึ่ง ซึ่งมักสบถขอให้ศักดิ์ฉิบหายว่าขนมอย่างนั้นๆดี, และสบถให้ศักดิ์ฉิบหายอีกทีว่า มัสตาร์ดไม่เปนรส; แต่ฃ้าเจ้าระรับสบถได้ว่าขนมนั้นไม่เปนรสและมัสตาร์ดนั้นดี, และถึงเช่นนี้นายทหารผู้นั้นจะได้ทวนสบถก็หามิได้,
เซเลีย. มึงจะอธิบายได้อย่างไร, ด้วยปัญญาอันเปนก่ายกองของมึง.
รอส. จริงหนอ, ขอให้เปิดปัญญาออกมาบ้างเถิด.
ตัช. ขอเชิญก้าวหน้ามาทั้งสององค์: บัดนี้จงลูบคาง, แล้วและสบถโดยเอาเคราเปนพยาน, ว่าฃ้าพเจ้าเปนคนอัปรีย์,
เซเลีย. ขอให้เคราของเรา, ถ้าเราสามารถจะมีได้, ช่วยเปนพยานว่าสิ่งอัปรีย์,
ตัช. ขอให้ความอัปรีย์ของฃ้าพเจ้า, ถ้าฃ้าพเจ้ามีความอัปรีย์, ช่วยเปนพยานว่าเปนเช่นนั้น แต่ถ้าท่านสบถโดยอ้างสิ่งซึ่งไม่มีอยู่แล้ว ก็เปนอันทวนสยถไม่ได้; นายทหารผู้ที่สบถโดยอ้างศักดิ์ของเฃานั้นก็ไม่ได้ทวนสบถเหมือนกัน, ​เพราะศักดิ์เฃาหาได้มีไม่, หรือถ้าแม้ได้เคยมีอยู่ก่อน, เฃาก็ได้เอาไปใช้สบถพร่าเสียสิ้นแล้วแต่ก่อนที่เฃาได้เห็นขนมหรือมัสตาร์ดนั้น
เซเลีย. นี่มึงกล่าวถึงใคร, ขอถามหน่อย.
ตัช. กล่าวถึงผู้หนึ่งซึ่งตาเถ้าเฟรเดริค, พระบิดาของเธอ, รักอยู่.
เซเลีย. ถ้าพระบิดาของฃ้ารักก็เปนศักดิ์สำหรับเฃาเพียงพอแล้ว เลิกที ! อย่าพูดถึงเฃาอีกต่อไป; มึงจะถูกเฆี่ยนสักวันหนึ่งเพราะการนินทา.
ตัช. ถ้าเช่นนั้นก็จะน่าเสียดาย, ที่คนเลวจะพูดอย่างฉลาด ๆ มิได้ถึงกิจการที่คนฉลาดกระทำอย่างเลวทราม.
เซเลีย. เออ, เออ, ข้อนี้เจ้าพูดจริงอยู่ เพราะถ้าห้ามปัญญาอันเล็กน้อยของคนโฉดมิให้พูดเสียแล้ว ความโฉดที่คนฉลาดแสดงบ้างเล็กน้อยก็กลายเปนการใหญ่. มองสิเออร์เลอะโบ มานี่แล้ว.
รอส. อมฃ่าวมาเต็มปาก.
เซเลีย. ซึ่งคงจะเอามาป้อนเรา, เช่นนกพิราบเลี้ยงลูกอ่อน. ถ้าฉนั้นเราก็จะมีฃ่าวเต็มพุงละ
เซเลีย. ก็ยิ่งดี จะได้มีราคาขึ้นในตลาด.

​เลอะโบ ออก.
เลอะโบ. พระบุตรี, พระองค์ไม่ได้ทอดพระเนตรกิฬาดีเสียมากแล้ว.
เซเลีย. กีฬาฤๅ ? พรรณไหน ?
เลอะโบ. พรรณไหนหรือพระเจ้าฃ้า? จะให้ฃ้าพระองค์ทูลตอบอย่างไร?
รอส. ตามแต่ปัญญา และโชคจะเห็นชอบ.
ตัช. หรือตามแต่เคราะห์จะบัญชา.
เซเลีย. มึงพูดดี: นั่นแหละตอบอย่างเปนหลักฐานละ.
ตัช. ถ้าฃ้าเจ้าไม่รักษาชื่อเสียงไว้ให้คงกลิ่น-
รอส. กลิ่นตัวของมึงก็จะสิ้นไป.
เลอะโบ. ฃ้าพระองค์ประหลาดใจมากที่พระองค์ตรัสเช่นนี้: ฃ้าคิดจะทูลถึงเรื่องการมวยปล้ำอย่างดี, ที่ไม่ทันได้ไปทอดพระเนตร์.
รอส. จงเล่าถึงการมวยปล้ำนั้นให้เราฟังเถิด.
เลอะโบ. ฃ้าจะเล่าถึงตอนต้นถวาย; และถ้ามีพระประสงค์ก็อาจได้ทอดพระเนตร์ตอนปลายได้ในไม่ช้า; เพราะว่าตอนดีที่สุดยังจะมีมา; ณที่นี้เอง, ที่ประทับอยู่, เฃาจะมาปล้ำถวาย.
เซเลีย. เออ, ตอนต้นนั้นหรือ, ก็เท่ากับตายและฝังแล้ว.
เลอะโบ. มีชายแก่ผู้หนึ่งมาพร้อมด้วยบุตร์สามคน-
เซเลีย. เริ่มต้นเช่นนี้ฉันจะเล่านิทานเก่าแข่งบ้างก็ได้.
​เลอะโบ. เปนชายหนุ่มดีสามคน, ร่างกายและท่าทางดีมาก.
รอส. มีป้ายผูกคอมาว่า “คนทั้งหลายจงทราบเถิด,” ฉนั้นกระมัง.
เลอะโบ. คนใหญ่ในสามคนนั้นได้เฃ้าปล้ำกับชาร์ลส๎, คนมวยปล้ำของเจ้าหลวง; ในอึดในเดียวชาร์ลส๎ได้ปล้ำเอาล้มลง, ซี่โครงหักสามซี่, และมีที่หวังน้อยว่าระคงชีวิตอยู่ได้ต่อไป; คนที่สองเฃาก็ทำเสียเช่นกัน, และคนที่สามด้วย. เฃานอนอยู่โน่นทั้งสามคน; น่าสงสารตาแก่ผู้เปนบิดา, แกปริเทวะอย่างน่าสังเวชชนคนดูพากันพลอยร้องไห้กับแกด้วย.
รอส. อนิจจา!
ตัช. แต่ก็ไหนเล่า, ขอรับ, การกิฬาที่เจ้าหญิงควรจะทอดพระเนตร์ ?
เลอะโบ. ก็ที่ฉันเล่ามาแล้วนี่แหละ.
ตัช. แฮะๆ, นี่แหละเฃาว่าคนเรายิ่งอยู่ไปก็ยิ่งได้ปัญญาเพิ่มขึ้นทุก ๆ วัน นี่เปนครั้งแรกที่ดิฉันได้เคยได้ยินว่า การหักซี่โครงมนุษเปนกิฬาที่ควรผู้หญิงจะดู.๒
​เซเลีย. ถึงกูก็เหมือนกันนะเจ้า.
รอส. แต่ก็มีใครอยากจะดูการหักกระดูกกันอีกไหมเล่า? มีใครอีกหรือไม่ที่พอใจในการหักซี่โครง? เราจะดูมวยปล้ำนี้หรือน้อง?
เลอะโบ. คงได้ทอดพระเนตร์, ถ้าคงประทับอยู่ที่นี้; เพราะที่นี้เปนที่กะไว้สำหรับการมวยปล้ำ, และเฃาพร้อมอยู่แล้วที่จะลงมือ.
เซเลีย. จริงอยู่, เฃามากันโน่นแล้ว: อยู่ดูเถอะนะเรา.

เป่าแตรยาว, เจ้าเฟรเดริค, ขุนนาง, ออร์ลันโด, ชาร์ลส๎, ฯลฯ ออก.
เฟร. มาเถิด: เมื่อเจ้าหนุ่มไม่เชื่อฟังคำวิงวอน, ถ้าเจ็บก็เปนเพราะความทนงของตนเอง.
รอส. นั่นหรือผู้ที่จะปล้ำ ?
เลอะโบ. นั่นแล้ว, พระเจ้าฃ้า.
เซเลีย. อนิจจา, เฃายังหนุ่มเกินไป! แต่ดูท่าทางก็เก่งพอใช้อยู่นะ.
เฟร. อย่างไร, ลูกหญิงกับหลาน! เจ้าแอบมาดูเฃาปล้ำกันด้วยฤๅ ?
รอส. เพคะ, ถ้าพระองค์จะทรงโปรดอนุญาต
เฟร. เธอน่าจะไม่ได้รับความพอใจนักในการดู, เพราะอาว์รู้อยู่ว่าชายผู้นั้นเสียเปรียบมากเกินประมาณ. อาว์มีความสงสาร​ผู้ที่หาญท้า ว่าเฃายังมีอายุเยาว์วัย อยากจะใคร่ขอให้งดการต่อสู้, แต่ดูเฃาไม่อยากจะเชื่อฟังเลยครั้งนี้. ลองพูดจากับเฃาสักทีเถิด, เธอทั้งคู่, ลองดูเผื่อเฃาจะฟังเธอบ้าง.
เซเลีย. โปรดไปเรียกเฃามาเถิด, มองสิเออร์ เลอะโบ.
เลอะโบ. นายผู้ท้า, พระบุตรตรัสให้หาท่าน.
ออร์. ฃ้าพเจ้ามาเฝ้าด้วยความเคารพนับถือ.
รอส. นี่แน่พ่อหนุ่ม, เธอหรือเปนผู้ท้าชาร์ลส๎คนมวยปล้ำนั้นไว้ ?
ออร์. หามิได้เจ้าฃ้า, ชาร์ลส๎เฃาเปนผู้ท้าทั่วๆ ไป: ตูฃ้านี้ไซร้เปนแต่ได้เฃ้ามา, เช่นผู้อื่นทั้งผอง, พอทดลองกำลังหนุ่มกับเฃา.
เซเลีย. กุลบุตร์, ตัวเธอนี้เล่าถูกล้าหาญเสียเกินวัย, ตัวเธอไซร้ได้เห็นพยานอย่างน่าสยอนแห่งกำลังกายของชายผู้นั้น: ถ้าเธอสามารถผินผันหันตาดูตนเอง, หรืออาจเอาตัวของเธอขึ้นเต็งแห่งวิจารณะญาณ, ความย่อท้อคงจะช่วยทัดทานเตือนเธอให้ต่อสู้แต่ผู้ที่เทียมทันกันหน่อย. ฃ้าทั้งสองนี้กล่าวถ้อย, เพื่อประโยชน์แห่งตัวเธอเอง, ให้เลงดูความปลอดอันตราย, งดความมุ่งหมายพยายามครั้งนี้เสียสักหน่อย.
รอส. งดเถิด, พ่อหนุ่มน้อย, เกียรติคุณของเธอจะหย่อนลงเพื่อเหตุนี้ก็หามิได้: ฃ้าทั้งสองนี้ไซร้จะทูลเจ้าหลวงขอให้งดการปล้ำกันต่อไป.
​ออร์. ฃ้าขอประทานอภัย, จงอย่าได้ทรงลงโทษฃ้าด้วยเจตนาแรงเช่นนั้น, และฃ้าขอสาระภาพด้วยพลันว่าฃ้านี้มีผิด, ที่จงจิตไม่ยินยอมตามพระหฤทัยเจ้าหญิง ผู้งามพร้อมทุกสิ่ง ทั้งสององค์ทรงคุณะวิเศษ. แต่ขอให้พระเนตร์อันเลิดวีไลย อีกทั้งน้ำพระหฤทัยอันเมตตา จงเปนเครื่องคุ้มเกรงรักษาตูฃ้ายามเฃ้าแข่งขัน: ถ้าแม้ฃ้าแพ้ณที่นั้น, ก็จะมีผู้อายแต่บุคคลผู้เดียวที่มิได้มีใครเคยกรุณา; ถ้าแม้ถึงแก่ม้วยชีวา, ก็เปนแต่เพียงผู้ที่เต็มใจจะตาย; ฃ้าจะทำให้มิตร์สหายต้องทุกข์ร้อนก็หามิได้, เพราะฃ้านี้ไม่มีผู้ใดที่จะพลอยเศร้าโศก; ฃ้าจะไม่ทำความรำคาญให้แก่โลก, เพราะในโลกนี้ฃ้าจะมีส่วนอะไรก็หาไม่; ฃ้านี้ไซร้เปนแต่อยู่ในโลกส่วนหนึ่ง, ซึ่งถ้าสิ้นตูฃ้าไปแล้วก็จะมีผู้อื่นดีกว่ามาแทนที่.
รอส. กำลังอันเล็กเท่าที่ดิฉันมี, ถ้ายกให้ได้ก็จะประสาทให้.
เซเลีย. และของดิฉันเพิ่มเฃ้าไป, เพื่อช่วยกำลังพระพี่.
รอส. เธอจงไปดี: ขอสวรรค์จงช่วยให้ดิฉันคาดผิด!๓
เซเลีย. ขอความปราถนาในดวงจิตจงเปนไปสมใจ!
ชาร์. ไหนเล่าเจ้าหนุ่มน้อยที่ปราถนาจะนอนกับแม่พระธรณี ?
ออร์. พร้อมอยู่นี่; แต่ความปราถนาของเฃาน้อยกว่านั้น.
เฟร. ลองกันแต่เพียงนอนเดียวเถิดหนา.
ชาร์. ฃ้าขอทูลรับรองแก่พระองค์ ว่าจะไม่ต้องทรงวิงวอนให้สู้เปนครั้งที่สอง, เช่นที่ได้ทรงวิงวอนเปนก่ายเปนกอง เพื่อมิให้สู้ครั้งที่หนึ่งนี้.
ออร์. ท่านเตรียมจะเย้ยเราเมื่อเสียทีลงแล้วไซร้, ไม่ควรที่จะมาใยใภเสียก่อนกาล: แต่ก็ตามใจท่านเราไม่โต้แย้ง.
รอส. เหอร์คูลีจงให้แรงเถิด, พ่อรูปวิไลย!
เซเลีย. น้องอยากหายตัวได้, จะไปช่วยเหนี่ยวฃาอ้ายคนล่ำสัน

[เริ่มปล้ำ]
รอส. เออ ๆ, เฃาเก่งครัน, พ่อหนุ่มคนนี้!
เซเลีย. แม้น้องมีอสุนีอยู่ในดวงตา, จะบอกได้เปนแน่เจียวหนา ว่าใครจะต้องนอน. [เสียงตะโกน, ชาร์ลส๎ ล้ม.]
เฟร. หยุดก่อน, หยุดก่อน.
ออร์. ดีแล้ว, ฃ้าขอประทานหยุดยั้ง: กำลังฃ้าพระเจ้ายังมิใคร่อยู่ตัว.
เฟร. เปนอย่างไรบ้าง, ชาร์ลส๎ ?
เลอะโบ. พูดไม่ออก, พระเจ้าฃ้า.
เฟร. ห้ามออกไป. นี่แน่, เจ้าชื่อไร, พ่อหนุ่มน้อย.
ออร์. ออร์ลันโด, พระเจ้าฃ้า: เปนบุตรสุดท้องของ เซอร์ โรลันด์ เดอะ บัวส์,
​เฟร. จะเปนบุตรผู้อื่นเสียดีกว่า:
ทั้งโลกนับบิดาว่าสุจริต,
แต่ส่วนตัวกูเห็นเปนอะมิตร์,
จนบัดนี้ยังคิดเห็นผิดใจ:
ถ้าแม้เจ้าเปนเผ่าสกุลอื่น
จะพลอยชื่นใจชมหาน้อยไม่.
ไปดีเถิด; เจ้ากล้าน่าชมไซร้:
แม้พ่อเปนอื่นได้ก็จะดี
[เฃ้าโรง, พร้อมด้วยบริวาร, และเลอะโบ.]
เซเลีย. ถ้าหากน้องเปนองค์พระบิดา
จะเจรจาเช่นนั้นเชียวหรือพี่ ?
ออร์. เปนลูกเซอร์โรลันด์นั้นฃ้านี้
นึกยินดี, ไม่ขอแลกกับใคร.
แม้เจ้าเฟรเดริคจะประศาสน์
ให้ฃ้าเปนทายาทยศศักดิ์ใหญ่,
ก็ไม่ขอแลกที่อันนี้ไซร้;
เพราะพอใจเปนบุตร์ท่านบิดา.
รอส. พระบิดาของฉันนั้นเคยรัก
เซอร์โรลันด์ยิ่งนัก, จงเชื่อฃ้า;
รักจริงๆ แทบเท่าดวงชีวา:
​และชนทั่วโลกาเห็นเช่นกัน. [ออร์ลันโดหลีกห่างไป.]
แม้รู้ก่อนว่าเฃาเปนบุตร์ใคร
คงวิงวอนให้สุดกำลังฉัน,
เอาน้ำตาช่วยห้ามปรามประชัน,
เพื่อเฃานั้นเงือดงดสกดใจ.
เซเลีย. พระพี่นาง, เชิญมาเพื่อหาเฃา
และสองเราพูดจาเชิงปราไสย,
สำแดงความเห็นชอบและขอบใจ
ที่เฃาไซร้เริงแรงกำแหงฤทธิ์
พระบิดาจงจิตมุ่งอิจฉา,
ทั้งปราศจากเมตตา, น่าเจ็บจิต.
[สองนางเดินไปหาออร์ลันโด.]
พ่อหนุ่มน้อย, ขอชมเธอสักนิด;
ฃ้านี้คิดเห็นเธอเก่งเหลือใจ.
ถ้าแม้ว่าในทางสิเนหา
เธอรู้จักรักษาคำมั่นได้
เหมือนรักษาวาจาครานี้ไซร้,
นางคงต้องชื่นใจแน่เจียวนา.
รอส. กุลบุตร์, จงรับสายสร้อยนี้ [เปลื้องสายสร้อยจากคอ.]

ไว้เปนที่รำลึกถึงตูฃ้า,
​ผู้เคราะห์ร้าย; หมายใจให้อีกนา,
แต่ตูฃ้าจนจริงจึ่งจนใจ.
ไปหรือยังเล่าน้อง ?
เซเลีย. ต้องลาก่อน;
ดิฉันขออวยพรประสาทให้
ออร์. ฃ้ามิรู้จะทูลประการใด
เพื่อขอบพระหฤทัยให้สมจินต์. [นางทั้งสองเดินคล้อยไป.]
อันส่วนดีที่มีในตัวฃ้า
เหมือนล้มแทบพสุธาเสียหมดสิ้น,
ที่ยืนอยู่ดูเหมือนเปนหุ่นดิน
ปราศจากชีวินเหลือแต่กาย.
รอส. ดูเหมือนเฃาเรียกเรากลับไปนี่:
ไปพร้อมกับยามรับเคราะห์ที่ร้าย;
พี่จะไปถามชายนั้นอีกครา
[เดินกลับไปทางออร์ลันโด.]
เธอเรียกหรือ, หนุ่มน้อย? จงค่อยรู้
ว่าตูเธอปล้ำดีเปนนักหนา
และมีชัยได้เปรียบอยู่มากกว่า
ตัวอะรี.
เซเลีย. พี่มาอย่ารอรี.
​รอส. ไปสิน้อง. ฉันต้องขออวยพร
ให้ถาวรนิรทุกข์เปนสุขี. [รอสะลินด์ กับ เซเลีย เฃ้าโรง.]
ออร์. ความรักเหนี่ยวชิวหาในครานี้
จึ่งมิกล้าพาที่ตอบนงลักษณ์,
แม้เมื่อหล่อนเปิดกว้างทางให้โต้:
โอ้ว่าออร์ลันโดเคราะหร้ายหนัก
เหมือนล้มแล้วอกเอยไม่เงยพักตร์
แพ้ความรักเลยล้มระทมไป.

เลอะโบ กลับออก.
เลอะโบ. ดูก่อนนาย, ฉันหมายไมตรีจิต,
ขอสกิดเพื่อนหน่อยคอยมิได้
ท่านจงรีบหลีกลี้ลอดหนีไป
จากที่นี้ทันใดอย่าได้ช้า.
อันที่จริงท่านควรได้รับชม,
น่านิยมน่ารักเปนนักหนา,
แต่เจ้าหลวงจำนงทรงโกรธา,
และทรงหาผิดท่านทุกสิ่งอัน.
เจ้าหลวงกลับหฤทัยไม่หยุดหย่อน:
​บ้างก็ดีบ้างค้อน, แต่ตัวฉัน
จะพูกไปไม่ดีมีผิดครัน,
ท่านจงสันนิษฐานดูตามใจ.
ออร์. ฉันขอบใจท่านแท้ๆ: และขอถาม,
ว่าสององค์นงรามพระองค์ไหน,
ที่เสด็จมาอยู่ดูปล้ำไซร้,
เปนธิดาเจ้าใหญ่ครองนคร ?
เลอะโบ. ถ้าเล็งดูกิริยามรรยาท
แห่งอนงค์พิลาศสองสมร,
คงไม่รู้องค์ใดเปนแน่นอน
เปนธิดาเจ้านครองค์ใหม่นี้.
แต่องค์น้อยนั้นหรือคือธิดา;
ส่วนอีกองค์โสภามารศรี
เปนพระราชธิดาเจ้าธานี
ผู้ที่ต้องเนรเทศจากเวียงไป;
บิตุลาผู้คร่าห์ชิงสมบัติ
ได้ตรัสให้ยุพะดีศรีอยู่ใกล้
เปนเพื่อนพระบุตรี; สองนี้ไซร้
เธอรักใคร่ราวร่วมอุทรกัน.
แต่ตูฃ้าทราบว่าเจ้าอาว์ตั้ง
จิตชิงชังหลานเธอเปนแม่นมั่น,
​เพราะว่าคนนิยมชมเธอนั้น
ว่าดำรงคุณธรรม์ยอดสัตรี,
อีกพากันสมเพชเวทนา
ที่ต้องพรากจากบิดาผู้ทรงศีรษ์;
และตูฃ้านึกหวั่น, วันหนึ่งนี้
เกรงจะมีอันตรายแก่นวลใย,
เพราะเจ้าอาว์อาฆาฎอาจทำร้าย
ให้โฉมฉายทุกข์ร้อนหาน้อยไม่.
แต่บัดนี้ดูฃ้าขอลาไป.
หวังไปพบกันใหม่อีกสักครา
ณที่อื่นดีกว่าภารานี้,
เพราะฃ้ามี้จิตรักเปนหนักหนา.
ออร์. คุณของท่านมากพ้นคณนา:
ฃ้าขอลา, ท่านจงอยู่สราญ. [เลอะโบ เฃ้าโรง.]
ฃ้าจำผันจากควันอันเพลิงส่ง
ตรงไปสู่ควันสำลักหักประหาร;๔
จากเจ้าโหดไปหาเชษฐาพาล:
รอสะลินด์ยอดสงสาร, ฃ้าขอลา ! [เฃ้าโรง.]

  1. ๑. ที่ฃ้าพเจ้าแปลไว้ว่า “นางลักษมี” ณที่นี้, ตามภาษาอังกฤษเฃาใช้ว่า “Dame Fortune,” ซึ่งตามภาพโบราณมักเขียนเปนนางนั่งหมุนกงจักร์, หมายความว่าบันดาลเคราะห์ดีเคราะห์ร้ายให้แก่มนุษ, ตรงกับพระลักษมีในศาสนาพราหมณ์; อีกประการ ๑ คำว่า “ลักษมี” นั้นก็แปลว่า “ Fortune” นั้นเอง. ↩

  2. ๒. ในราชสำนักและสำนักขุนนางยุโรปโบราณเคยมีตลกประจำอยู่คนหนึ่ง, ซึ่งมักจะได้รับอภัยให้พูดอะไรพูดได้ตามใจ, และตลกมีโอกาศได้พูดความจริงอย่างไม่เกรงใจคน. จงเปรียบกับศรีธนญชัยของเรา, ซึ่งถึงมีตำแหน่งเปนตลกหลวงก็มีเวลาที่กล่าวความจริงอย่างหลักแหลมหลายครั้ง. ↩

  3. ๓. คือที่คาดว่าจะแพ้ขอให้กลับกลายเปนชนะ. ↩

  4. ๔. ของเดิมเฃาว่า: “I must from the smoke into the smother;” อธิบายว่า “Smoke” คือควันไฟที่ลุกเปนเปลว แต่ “Smother” คือควันไฟที่ลุกกร่น ๆ ซึ่งเปนควันหนากว่า, จึ่งนับว่าร้ายกว่าเพราะทำให้สำลัก. ↩

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ