๖. ทั่มจื๊อ

​ครั้งราชวงศ์จิว สมัยชุนชิว (ดังมีปรากฏอยู่ในเรื่องก่อนนั้นแล้ว) ที่เมืองทั่ม ซึ่งเป็นเมืองขึ้นของเมืองลู่ เจ้าเมืองชื่อทั่มอิ๊ด แต่คนทั้งหลายยกย่องทั่มอิดว่า ทั่มจื๊อ

ทั่มจื๊อเป็นผู้รู้หลักนักปราชญู์ มีความกตัญญูกตเวทีต่อบิดามารดายิ่งนัก มารดาของทั่มจื๊อเป็นโรคริสสีดวงตา ทั่มจื๊อปรนนิบัติมารดาด้วยความเอาใจใส่ หาหมอมารักษาพยาบาลอยู่ช้านาน โรคริสสีดวงตาของมารดาก็ยังไม่หาย อยู่มาวันหนึ่งมารดาบอกแก่ทั่มจื๊อว่ามีผู้บอกยาให้ว่าดีนัก คือให้เอานมกวางกินและหยอดด้วยจึงจะหาย ทั่มจื๊อให้คนหาซื้อแม่กวางเพื่อจะนำมารีดเอาน้ำนมทำยา แต่ก็หาไม่ได้ ในที่สุกทั่มจื๊อออกไปป่าเอง เอาหนังกวางคลุมตัวเหมือนกวางน้อย ท่องเที่ยวไปในป่าสูงหลายวันจึงพบฝูงกวาง ทั่มจื๊อพยายามเข้าไปปะปนในฝูงกวางนั้น แล้วดูดนมแม่กวางบ้อนลงในกระออมพอสมควร เห็นว่าใช้การได้แล้ว ก็หิ้วกระออมผละออกจากฝูงกวาง เดินลัดเลาะจะออกจากป่าไปข้าน บังเอิญเดินสวนทางกับพรานป่าสองคน เมื่อพรานป่าเห็นกวางน้อยเดินมาก็ดีใจ พรานคนหนึ่งเตรียมจะยิงอีกคนหนึ่งเตรียมจะแทง ทั่มจื๊อเห็นอาการดังนั้นก็รีบชี้แจงให้พรานทั้งสองทราบเรื่องราวของตน เมื่อพรานทั้งสองได้ทราบว่า กวางปลอมนั้นคือเจ้าเมืองทั่ม ก็ย่อตัวลงคุกเข่าคำนับท่านเจ้าเมืองด้วยความเคารพ แล้วขออภัยโทษในการที่ตนมิได้พิเคราะห์ให้ตลอดก่อน เกือบจะลงมือทำอันตรายแก่ผู้ปกครองบ้านเมืองเสีย เพราะความเขลาของตน ทั่มจื๊อก็ให้อภัยด้วยความยินดี เมื่อสนทนากันพอสมควรแล้ว ทั่มจื๊อก็ลาพรานทั้งสองรีบกลับมายังในเมือง เอานมกวางนั้นให้มารดากินและหยอดตา โรคริสสีดวงตาก็หายเป็นปกติ

​อยู่มาถึงกำหนดส่งส่วย ทั่มจื๊อนำค่าส่วยไปส่งยังเมืองลู้ตามธรรมเนียม เจ้าเมืองลู้ชื่อลู้เจี่ยวกง รับรองทั่มจื๊อเป็นอย่างดี ฝ่ายขงจื๊อทราบข่าวว่าทั่มจื๊อพักอยู่ที่พักแขกเมืองก็ดีใจ จึงไปหาทั่มจื๊อขอศึกษาราชประเพณีและประเพณีทั่วไป ทั่มจื๊อก็ยินดีสอนให้ ขงจื๊อศึกษาประเพณีต่าง ๆ จากทั่มจื๊ออยู่หลายเวลา เมื่อเสร็จจากการสอนลัทธิประเพณีให้แก่ขงจื๊อแล้ว ทั่มจื๊อก็ลาลู้เจียวกงเจ้าเมืองลู้และลาขงจื๊อผู้เป็นศิษย์กลับไปยังเมืองทั่ม อยู่เป็นปกติสุขต่อมาจนสิ้นอายุ.