๒๐. โง่วแม้

​ครั้งราชวงศ์จิ้น ที่เมืองอื้อเจียง มีชายคนหนึ่งชื่อโง่วแม้ กำพร้ามารดามาตั้งแต่น้อย โง่วแม้เป็นคนเข็ญใจรับจ้างทำไร่ไถนาหาเลี้ยงบิดา ถึงฤดูร้อนยุงชุม บิดานอนไม่มีมุ้งเพราะความยากจน โง่วแม้เกรงยุงจะกัดบิดา ก็เปลื้องเสื้อออกทนให้ยุงกินเลือดจนอิ่มไม่ขับไล่เลย ด้วยกลัวว่าถ้าตนไล่มันไปแล้ว มันจะไปกัดกินเลือดบิดา อุตส่าห์ทนทำอยู่เช่นนั้นแสมอ คนทั้งหลายทราบเรื่องก็พากันสรรเสริญโง่วแม้ว่า เป็นคนกตัญญูยิ่งนัก

ครั้นอยู่ต่อมายิดาโง่วแม้ป่วยลง คนทั้งหลายสงสารโง่วแม้ว่ายากจน ต่างก็มีแก่ใจนำเงินมาให้โง่วแม้คนละเล็กละน้อย พอเป็นค่ารักษาพยาบาล แต่อาการของบิดาโง่วแม้ไม่ทุเลา มีแต่ทรงกับทรุด สมัยนั้นมีหมอวิเศษคนหนึ่งชื่อเต็งหงี ทราบข่าวว่าบิดาโง่วแม้ป่วยลง ก็เต็มใจเดินทางมารักษาพยาบาลให้เปล่าๆโดยไม่คิดค่าจ้างรางวัล อาการป่วยของบิดาโง่วแม้ก็หายวันหายคืน ในไม่ช้าก็หายจากโรคนั้น ฝ่ายเต็งหงียังไม่สิ้นสงสารโง่วแม้ ด้วยเห็นว่าเป็นคนกตัญญูมาก เมื่อตนยากจนไม่มีวิชาสิ่งใด ก็จะลำบากอยู่เช่นนี้ตลอดไป จึงชักชวนให้โง่วแม้เรียนวิชาหมอ โง่วแม้ก็ยินดีสมัครเป็นศิษย์เล่าเรียน การที่โง่วแม้เล่าเรียนครั้งนั้นหามีความสะดวกไม่ เพราะความขัดสนต้องไปทำงานรับจ้างในเวลากลางวัน ต่อถึงเวลากลางคิ่นจึงได้เล่าเรียน เต็งหงีมีแก่ใจสอนวิชาให้ศิษย์จนสิ้นเชิง โง่วแม้เป็นคนปัญญาไว เล่าเรียนได้รวดเร็วอาจารย์สรรเสริญเสมอ เต็งหงีอุตส่าห์สอนโง่วแม้อยู่สามปี เมื่อเห็นศิษย์เชี่ยวชาญแล้วก็จะออกไปเที่ยวรักษาไข้เจ็บตามหัวเมือง โง่วแม้อยากไปกับอาจารย์แต่เป็นห่วงบิดา จึงไปส่งอาจารย์จนสิ้นเขตต์เมืองนั้นแล้ว โง่วแม้ก็คำนับอาจารย์กลับมาบ้านของตน ตั้งแต่เต็งหงีจากไปแล้ว เมื่อมีความไข้เจ็บในแถบนั้น โง่วแม้เป็นผู้รักษาพยาบาลทุกราย จนคนทั้งหลายยกย่องโง่วแม้ว่าเป็นหมอวิเศษแทนอาจารย์ได้จริง

​ครั้นบิดาโง่วแม้ถึงแก่กรรม โง่วแม้ก็จัดการศพตามธรรมเนียม เมื่ออยู่เฝ้าที่ฝังศพครบตามประเพณีแล้ว โง่วแม้ก็เที่ยวรักษาไข้เจ็บของคนทั้งปวง วันหนึ่งโง่วแม้ไปรักษาไข้ที่แห่งหนึ่ง ทางที่ไปจะต้องข้ามน้ำ เมื่อถึงแม่น้ำบังเอิญเกิดพยุห์จัด เรือจ้างไม่สามารถออกจากท่า โง่วแม้ก็เอาพัดจีบขีดเขียนที่น้ำ แล้วเดินบนน้ำนั้นข้ามไปจนถึงฝั่งตรงข้าม บรรดาคนทั้งสองฟากฝั่งได้เห็นเหตุการณ์ที่โง่วแม้แสดงนั้น ต่างก็มีความอัศจรรย์ใจไปตามกัน

ฝ่ายยูเหลียง ซึ่งทางเมืองหลวงแต่งตั้งให้ไปเป็นเจ้าเมืองกัวจิงนั้น เป็นคนมักได้เห็นแต่ลาภยศไม่มีเมตตาปราณีราษฎร ถ้าราษฎรคนใดมั่งมีเงินทอง ยูเหลียงก็หาเหตุลงโทษผู้นั้น จนบุตรภรรยาผู้ต้องโทษเอาเงินทองมาเสียให้ แล้วจึงปล่อยคนนั้นให้กลับไปได้ ชอบทำดังนี้เสมอมา ราษฎรเมืองกังจิวมีความเดือดร้อนนัก เพราะเจ้าเมืองไม่ยุตติธรรม แต่เงินทองที่ยูเหลียงกดขี่ราษฎรได้ไปนั้น จะเข้าหีบเข้าห่อของตนก็หาไม่ ต้องส่งไปยังเมืองหลวงให้แก่ผู้ช่วยเหลือตนจนได้เป็นเจ้าเมือง

ครั้นอยู่มาวันหนึ่ง ยูเหลียงป่วยลง ได้หาหมอที่มีชื่อเสียงมารักษาพยาบาลหลายราย อาการป่วยก็หาคลายไม่ เมื่อทราบว่าหมอโง่วแม้ชำนาญรักษาโรคต่างๆ เป็นหมอวิเศษในสมัยนั้น ก็แต่งคนให้ไปเชิญ แต่ความอยุตติธรรมของเจ้าเมืองกังจิวนั้น รู้ไปถึงหมอโง่วแม้ ครั้นคนของเจ้าเมืองไปถึง โง่วแม้ก็ต้อนรับตามธรรมเนียม แล้วคนใช้จึงว่าเจ้าเมืองให้ตนมาเชิญไปช่วยรักษาพยาบาล โง่วแม้พูดว่าเมื่ออาจารย์เต็งหงีจะกลับได้สั่งไว้ว่า ข้าพเจ้าจะตายในวันนั้นเดือนนั้นปีนั้น วันที่อาจารย์กำหนดไว้นั้นก็จวนจะถึงอยู่แล้ว ด้วยเหตุนี้ข้าพเจ้าจึงไม่มีวันจะอยู่ในโลกสำหรับรักษาเจ้าเมื่องให้หายได้ ขอท่านช่วยไปเรียนให้เจ้าเมืองทราบความจริงด้วยเถิด คนใช้วิงวอนอยู่หลายครั้งหลายหน โง่วแม้ก็ยืนคำตอบอยู่เช่นที่กล่าวมาแล้วทุกครั้ง คนใช้เห็นโง่วแม้ไม่อยมไปแน่ จึงอำลาโง่วแม้กลับไปแจ้งให้เจ้าเมืองกังจิวทราบ เจ้าเมืองได้ฟังดังนั้นก็โกรธ ว่าโง่วแม้ปรามาสตนนัก ถ้าหายเป็นปกติแล้วจะลองดีกับโง่วแม้ให้เห็นฝีมือ แล้วก็แต่งคนให้ไปสืบดูโง่วแม้ว่าจะตายจริงหรือไม่จริง

​ฝ่ายโง่วแม้ตั้งแต่คนของเจ้าเมืองกลับไปแล้ว ก็หาหีบและเสื้อกางเกงสำหรับใส่ศพมาเตรียมไว้ ต่อมาอีกราวสี่ห้าวันโง่วแม้ก็ป่วย บุตรภรรยาหายามาให้กินทีไร อาการป่วยก็ซุดลงตามยา ในไม่ช้าโง่วแม้ก็ถึงแก่กรรม ญาติพวกพ้องที่มาช่วยรักษาพยายาล ก็เอาเสื้อกางเกงที่เตรียมไว้นั้นมาสรวมใส่ศพ บุตรภรรยาเศร้าโศกร้องไห้เสียงเซ็งแซ่ ฝ่ายคนสืบข่าวของเจ้าเมืองกังงิวมาถึง เห็นลูกเมียโง่วแม้ร้องไห้อยู่ จึงเข้าไปดูก็เห็นคนทั้งหลายจะยกศพโง่วแม้เข้าหีบ จึงรีบกลับไปแจ้งให้เจ้าเมืองทราบโดยเร็ว อาการเจ็บป่วยของเจ้าเมืองหนักอยู่แล้ว เมื่อได้ทราบว่าโง่วแม้ถึงแก่กรรม ในไม่ช้าเจ้าเมืองก็ถึงแก่กรรม มีคำกลางกล่าวว่า ความตายของเจ้าเมืองนั้นเป็นการแสดงให้เห็นว่า ความอยุตติธรรมย่อมขาดความช่วยเหลือ และโง่วแม้เป็นศิษย์เต็งหงีผู้วิเศษ สามารถรู้การล่วงหน้าได้.