๔ นิทานเรื่องปุโรหิตผูกเวรกา

ณะกาลก่อนยังมีราชปุโรหิตคน ๑ พาหมู่ญาติไปชมสวนอุทยานในเมืองสาวัตถี มีกาพวก ๑ ถ่ายอุจาระลงถูกศีร์ษะราชปุโรหิต ๆ ก็จับไม้ไล่ขว้างมิได้ต้องตัวกา แล้วกาก็ถ่ายปัสสาวะซ้ำลงอิก ราชปุโรหิตทำอันตรายมิได้สำเร็จ จึงผูกเวรแก่กาด้วยโทษจิตต์

อยู่มาวานรตัว ๑ เอาดุ้นเพลิงขึ้นไปวางบนหลังคาโรงช้างพระที่นั่ง แลเพลิงก็ติดโรงช้างขึ้น นายควานช้างแก้มิทัน เพลิงนั้นก็ตกลงต้องช้างเจ็บปวดเปนอันมาก ราชปุโรหิตนั้นได้ช่องจึงกราบทูลพระมหากษัตริย์ว่า น้ำมันกาเปนยาช้างดี พระมหากษัตริย์ก็ให้นายขมังธนูไปฆ่ากาตายเปนอันมาก จะเอามันกาทำยาช้าง เพราะกาหาความพิจารณามิได้ ทำสิ่งไรก็เปนอันตรายแลเอาตัวมิรอดดังนี้ ใช่กาทำความชั่วแต่เท่านี้หามิได้ อยู่สถานที่ใดก็ทำความฉิบหายแก่เจ้าที่นั่น

นกทั้งหลายจึงถามว่า มีธรรมเนียมฉันใด

นกแขกเต้าจึงเล่าความให้นกทั้งหลายฟังดังนี้ว่า