ในแผ่นดินขุนหลวงบรมโกษฐ
----------------------------
โคลง ๔๏ มิ่งมกุฎอยุธเยศเจ้า |
จตุทิศ |
เดชกระเดื่องเรืองฤทธิ์ |
เลื่องหล้า |
บัลลังก์ราชรังสฤษดิ์ |
สราญรักษ์ |
ชาวอยุธย์สุดกล้า |
ศึกใกล้ไป่มี ฯ |
๏ ส่ำกุศลผลผริตซร้อง |
สาธุการ |
สมณะพราหมณาจารย์ |
จิตเอื้อ |
ทรงบาตร์พระราชทาน |
ทุกวี่ วันเอย |
ภิกษุสงฆ์ม่งเมื้อ |
เมื่อเช้าอรุณฉาย ฯ |
๏ สมณะสองหนุ่มผู้ |
เพ็ญสิก ขาแฮ ฯ |
พระภิกษุสินภิก |
ษุด้วง |
ในกาละจาริก |
รับบาตร์ |
ย่างยาตร์บ่ายบาทจ้วง |
จดจ้องท้องถนน ฯ |
๏ ต่างวัดต่างบ้านต่าง |
สำนักนิ์ กันนอ |
แต่ว่าเคยรู้จัก |
มักคุ้น |
บิณฑบาตร์ปราศอุปสัค |
เดินร่วม รัถย์แฮ |
ดวจดั่งเกลอเสมอหุ้น |
รับข้าวเขาถวาย ฯ |
๏ สองสงฆ์ม่งจิตเต้า |
ทางเตียน |
สู่ราชมณเฑียรเทียร |
ฆราชเจ้า |
ราชภัตต์ผลัดวันเวียน |
เวนเปลี่ยน |
สองภิกขุเพื่อนเข้า |
รับพร้อมวันกัน ฯ |
๏ แถวถนนชนมุ่งเมื้อ |
มาเนือง |
สาวสพราวชาวเมือง |
มากหน้า |
เอียงอายส่ายชำเลือง |
แลพบ |
ภิกขุหนุ่มกลุ้มกล้า |
กลัดกรึ้งกรึงกมล ฯ |
๏ สองฟากมากด้วยเครื่อง |
ครัวทาน ถวายแฮ |
ม้าหลักปักริมทวาร |
ที่ตั้ง |
ภาชน์ใหญ่ใส่อาหาร |
บิณฑบาตร์ |
ข้าวไข่ไก่เป็ดทั้ง |
หมากพร้าวคาวหวาน ฯ |
๏ สาวสวยขวยจิตสเทิ้น |
ใจสทก |
หวาดประหวั่นพรั่นอก |
อัดเอ้อ |
มือจับทัพพียก |
คอยอยู่ |
พระไม่หยุดสุดเก้อ |
นิ่งก้มกรมหทัย ฯ |
๏ ได้คิดสกิดแม่ให้ |
นิมนต์ ท่านเทอญ ฯ |
สองภิกษุจรดล |
ดุ่มเต้า |
ผ่านไปไป่ยินยล |
ในย่าน นี้เลย |
หน่อยจะไม่มีข้าว |
บาตร์ได้ไปฉัน ฯ |
๏ แม่ว่าอย่าห่วงให้ |
เป็นกัง วลเลย |
เชิญท่าน ๆ ไม่ฟัง |
ดอกเจ้า |
บาตร์เปล่าจะเข้าวัง |
บิณฑบาตร์ |
ดูสิท่านสาวเท้า |
สู่ท้องฉนวนใน ฯ |
๏ ฝ่ายสองภิกษุเต้า |
ตามหน |
ไป่หยุดในแนวถนน |
ที่เมื้อ |
มุ่งภักตร์จักจรดล |
เดินดุ่ม |
สงบเสงี่ยมเอี่ยมองค์อเคื้อ |
ค่อยคล้อยรอยทาง ฯ |
๏ ถับถึงวังราชเจ้า |
จอมปราณ |
หยุดนั่งนอกแนวทวาร |
นิเวศน์ไท้ |
จวนองค์พระภูบาล |
จักเสด็จ |
สู่แท่นทรงบาตร์ใต้ |
ร่มกั้งหลังคา ฯ |
๏ มีชายนายหนึ่งเต้า |
ทางตีน |
เป็นบุรุษเมืองจีน |
จิตกล้า |
เห็นสมณะทรงศีล |
สองรูป |
จีนชงักพยักหน้า |
ครู่แล้วเลยไป ฯ |
๏ เดินสามสี่ก้าวกลับ |
เหลียวดู เล่านอ |
ตาตะเบ็งเพ่งพบู |
ดั่งบ้า |
ทำหน้าน่าอดสู |
สรวลร่วน |
หันกลับนับสักห้า |
หกครั้งชังจริง ฯ |
๏ หลากจิตบรรพชิตทั้ง |
สองรูป นักแล |
เห็นท่าจีนหน้าตุ฿บ |
เติบกล้า |
กายกระไรไผ่ผอมซูบ |
ผิวซีด |
อากัปป์กิริยาบ้า |
บิ่นล้ำรำคาญ ฯ |
โคลง ๒๏ ดูจริตผิดแผกแท้ |
จีนจะเกรงใจแม้ |
หนึ่งน้อยฤามี ฯ |
|
๏ เธอพยักกวักเรียกเถ้า |
ว่าอย่าเพ่อรีบเต้า |
จุ่งแก้พิศวง เรารา ฯ |
|
สองภิกษุถาม๏ หัวเราะเยาะยั่วด้วย |
อันใด ท่านเอย |
เพียรเพ่งเล็งแลอะไร |
ใคร่รู้ |
พิศหน้าอาตมาไฉน |
ขันหนัก |
ดูดั่งเห็นเป็นผู้ |
แผกเค้าเผ่าคน ฯ |
โคลง ๒๏ จีนแก่แกยิ่งซ้ำ |
หัวเราะดุจเยาะย้ำ |
ยั่วเย้าเกาใจ จริงแฮ ฯ |
|
๏ พิศภักตร์พลางพยักย้าย |
อ่านท่านดังอ่านป้าย |
แผ่นนี้แล้วแผ่น โน้นนา |
|
๏ ท่านไม่ถือเจ๊กบ้า |
ไม่ว่าจีนบอถ้า |
ว่าบ้าบอจริง ฯ |
|
๏ สงบอารมณ์ข่มยั้ง |
ลองซักอีกสักครั้ง |
คิดถ้อยคำถาม ฯ |
|
๏ ขอโทษอย่าโกรธขึ้ง |
แจ้งเหตุเลศลึกซึ้ง |
ที่ให้หัวเราะ นี้เทอญ ฯ |
|
ร่าย๏ จีนตอบว่าข้าพเจ้า ซินแสเถ้าหมอดู เรียนจากครูเมืองจีน ผู้ประวีณวิทยาศาสตร์ สามารถรู้ล่วงน่า ว่าบุรษสตรี คนใดมีรูปลักษณ์ อันส่อศักดิ์วาศนา ในอนาคตกาล สืบสำนารแต่นี้ ใครจะเป็นเช่นชี้ ทราบได้ในปัจ จุบันแล ฯ
๏ ภิกษุหนึ่งหัวเราะ ว่าเฉพาะตัวอาตมะ มีลักษณะฉันใด วาศนาไฉนบอกบ้าง ตามคดีที่อ้าง ว่าร้ายฤาดี ฯ
ซินแสทำนาย๏ ชายใดไกรลักษณ์พร้อม |
เพราองค์ |
ภิกษุองค์ที่ ๑ ศักดิ์กษัตร์ถนัดทรง |
ส่อชี้ |
สมบัติขัติยมง |
คลครอบ ครองแฮ |
ชายนั่นคือท่านนี้ |
แน่ข้าพยากรณ์ ฯ |
โคลง ๒๏ ท่านฟังท่านนั่งอึ้ง |
จีนตลกกระทกทึ้ง |
หลอกล้อฤาไฉน ฯ |
|
ร่าย๏ พระอีกองค์หนึ่งถาม ว่าตามซินแสกล่าว เป็นข่าวบอกล่วงน่า ไม่ตระหนักว่าสรวลสรร เพราะขบขันตรงไหน ถ้ามีนัยทำนาย จงอธิบายบอกชี้ ว่าเหตุเป็นเลศจี้ จิตให้เห็นขัน ไฉนนอ ฯ
๏ จีนว่าท่านทั้งสอง ครองผ้ากาสาวพัสตร์ จรจากวัดมาวัง บรรลุยังที่นี้ นั่งอยู่คู่เคียงชี้ ช่องให้เห็นขันนักหนา ฯ
ภิกษุองค์ที่ ๒ ถาม๏ เราสองสมณะนี้ |
ขันนัก ไฉนนา |
ท่านว่าองค์หนึ่งลักษณ์ |
เลิศแท้ |
จักอุบัติกษัตร์ศักดิ์ |
สูงส่ง |
สู่มไหสูรย์แสร้ |
ศัพท์ซร้องสรรเสริญ ฯ |
๏ ธรรมดาผู้กอบด้วย |
ลักษณะ |
ที่จะเป็นประชาปะ |
ปิ่นไท้ |
ใครเลยจะเคยละ |
เลิงล่อ ล้อแฮ |
โหรมิแสร้งใส่ไคล้ |
เยาะเย้ยเลยเกิน ฯ |
๏ ใครเล่าเนาลักษณ์ต้อย |
ตำรา |
ใครเล่าเบาปัญญษ |
โยคย้าย |
ใครเล่าเปล่าราคา |
เป็นเครื่อง ขันนอ |
ใครเล่าเฉาโฉดร้าย |
ใคร่รู้ตูหรือ ฯ |
โคลง ๒๏ ซินแสตอบท่านให้ |
ทราบว่าใช่ใส่ไคล้ |
ยั่วเย้าเร้าเล่น ดอกรา ฯ |
|
ซินแสทำนาย๏ ท่านเป็นบุรุษต้อง |
ตามลักษณ์ ล้วนแล |
ภิกษองค์ที่ ๒ บุญเด่นเห็นประจักษ์ |
เจิดกล้า |
จักสู่ประภูศักดิ์ |
สุรกษัตร์ |
สืบศุภวงษ์ทรงหล้า |
สฤษดิ์เลี้ยงเวียงสยาม ฯ |
๏ เกิดมาข้าพเจ้าไม่ |
เคยเห็น |
สองสหายหลายประเด็น |
เด่นชี้ |
ภายน่าว่าจักเป็น |
ปิ่นกษัตร์ |
นั่งอยู่คู่กันฉนี้ |
แน่ล้วนชวนหัว ฯ |
โคลง ๒๏ สองภิกขุทราบข้อ |
จีนพยากรณ์จ้อ |
จักได้เป็นกษัตร์ สองแล ฯ |
|
๏ พูดมากจีนปากจ้าน |
เชิงฉลาดปราชญ์ป้าน |
อวดอ้างเป็นหมอ ดูแน ฯ |
|
๏ ท่านว่าอย่าพูดเพ้อ |
เปิดป่าวกล่าวเก้อเก้อ |
ป่องป้อล้อเลียน ฯ |
|
สองภิกษุว่า๏ สองข้าอายุใกล้ |
เคียงกัน |
ทั้งคู่จะทรงขัณฑ์ |
ผิดเค้า |
เป็นกษัตร์ร่วมรัฐบัล |
ลังก์ร่วม ไฉนนอ |
เห็นจะสัดตวงข้าว |
แน่น้ำคำทาย ฯ |
ร่ายยาว๏ ขณะนั้นนางพนักงาน สมญาราชการว่าจ่าโขลน ตะโกนละลังสั่งขาน ให้บริวารโขลนตะโกนต่อไป ว่าภูวนัยเสด็จลงทรงบาตร์ เชิญพระสงฆ์ยาตรเข้าวัง สังฆการีนิมนต์พระ พระราชาคณะนำแถว เดินแนวสู่ประตูวัง พระภิกษุทั้งสององค์ ผู้ทรงไกรลักษณะ ตามมงคลวาทะแห่งซินแสหมอดู ก็เข้าหมู่กับพระสงฆ์ สู่ฉนวนทรงบาตร์ไท้ ตั้งแต่นั้นมิได้ พบหน้าซินแสอีกเลย ฯ
กลอน ๘๏ คำซินแสหมอดูตูแถลง |
กลอนแสดงราวเรื่องแต่เบื้องหลัง |
ญาติผู้ใหญ่ผู้เฒ่าเล่าให้ฟัง |
ตั้งแต่ครั้งข้าพเจ้ายังเยาว์ปี |
จะเชื่อหรือไม่ควรนั้นส่วนหนึ่ง |
แต่ใช่เรื่องอันพึงจะเสียดสี |
เป็นอุปาขยานะประวาที |
ซึ่งบอกเล่าเก่ากี้ร้อยปีปลาย |
ขุนนางครั้งพระพุทธยอดฟ้า |
เล่าสืบ ๆ กันมาในเชื้อสาย |
คำซินแสหมอดูเป็นครูทาย |
แม้เจ้านายรุ่นเก่าก็เล่ากัน |
----------------------------