๏ พระช้อนเกศขึ้นวางตัก |
พิศพักตร์แล้วรับขวัญ |
ยิ่งคิดยิ่งกระสัน |
ยิ่งโศกเศร้าในวิญญา |
๏ พิศพื้นศิโรโรตม์ |
พระองค์โอษฐ์แลนัยนา |
กรแก้มพระกัณฐา |
ก็แม้นเหมือนสีดาเดียว |
๏ พิศทรวงแลดวงถัน |
ในเบื้องบั้นพระองค์เรียว |
ชะรอยรูปสีดาเจียว |
ประจักษ์แล้วนะอกอา |
๏ พระเล็งลักษณเกศี |
สินีน้องจนบาทา |
แทบท้าวจะมรณา |
พินาศแนบพระศพลง |
๏ พระพิโรธพิไรรัก |
สลักลั่นพระทรวงทรง |
กันแสงสะอื้นองค์ |
อรอ่อนทอดถอนใจ |
๏ จึงตรัสเรียกเจ้าร่วมรัก |
พ่อลักษณ์เอ่ยจะทำไฉน |
เจ้าสีดามาบรรลัย |
เสียจริงแล้วนะอกอา |
๏ ใจจิตพี่เพียงขาด |
พระเยาวราชมามรณา |
โอ้โอ๋อนุชา |
อนาถนักประจักษ์ใจ |
๏ พระลักษณ์เล็งลานเทวษ |
พระชลเนตรเธอหลั่งไหล |
โศกสองพระภูวไนย |
พระหฤทัยเธอฟั่นเฟือน |
๏ พระน้องเอยเสียดายนัก |
พระวรพักตร์ดังดวงเดือน |
หาไหนจะได้เหมือน |
ไม่มีแล้วในโลกี |
๏ มาตรแม้นจะหาดวง |
วิเชียรช่วงเท่าคีรี |
หาดวงพระสุริย์ศรี |
ก็จะได้ดุจดังใจ |
๏ จะหาโฉมให้เหมือนนุช |
จนสุดฟ้าสุราลัย |
ตายแล้วแลเกิดใหม่ |
ไม่ได้เหมือนเจ้านฤมล |
๏ พระน้องเอยฤๅน้อยจิต |
เจ้าหวนคิดกระหวัดวน |
ผูกศอให้เสียชนม์ |
สิ้นชีพแล้วจึงลอยมา |
๏ ฤๅทศกัณฐ์มันโกรธ |
พิโรธเรากระมังหนา |
ว่าฆ่าโคตรวงศา |
จึงฆ่าพระน้องให้ตายแทน |
๏ เกิดฤๅจะรื้อรบ |
ตรลบวิ่งเข้าชิงแดน |
ฟันเสียให้นับแสน |
ให้เศียรขาดลงดาษดิน |
๏ พระดาลเดือดแล้วดับได้ |
กลัวเทพไทจะติฉิน |
ไฉนหนอพระยุพิน |
ยุพาพี่จะคืนเปน |
๏ พระน้องเอยแต่จากเจ้า |
ทุกค่ำเช้าแลยามเย็น |
ยามเสวยพี่เคยเห็น |
ไม่เห็นเจ้าเราโศกา |
๏ จะประมวลเทวษไว้ |
พระชลนัยน์ที่โหยหา |
ดินฟ้าแลยมนา |
ไม่เท่าเทียมที่เรียมตรอม |
๏ ทุกข์ทับบเหือดหาย |
พระวรกายก็ซูบผอม |
ทุกข์เท่าที่พี่ตรอม |
แต่ก่อนเก่าบเท่าทัน |
๏ อันความทุกข์พี่ครั้งนี้ |
เปนสุดที่จะรำพัน |
พ่างเพียงจะอาสัญ |
พระชนมชีพชีวา |
๏ สีดาเอยถึงจะตาย |
จะวอดวายพระชนมา |
จงเอื้อนโอษฐ์ออกเจรจา |
จะจากแล้วจงสั่งกัน |
๏ เจ้าชายเนตรดูพี่บ้าง |
ให้พี่สร่างซึ่งโศกศัลย์ |
เราจะร่วมพระเพลิงกัน |
ในเขตขัณฑ์พระคงคา |
๏ ถ้าแต่แรกพี่รู้เหตุ |
ว่าเยาวเรศจะมรณา |
เมื่อจากศรีอยุทธยา |
จะฝากไว้กับชนนี |
๏ พี่กับพระอนุชา |
จะมาอยู่พนาลี |
ถ้วนครบสิบสี่ปี |
จะคืนเข้าพระเวียงไชย |
๏ สีดาเอยชะรอยกรรม |
พระเคราะห์นำเข้าดลใจ |
ห้ามเจ้าสักเท่าใด |
ไม่ฟังว่าอุส่าห์ตาม |
๏ ทั้งพระญาติวงศา |
พระมารดาก็ห้ามปราม |
ห้ามเจ้ามิฟังความ |
เจ้าวอนว่าอุส่าห์เดิน |
๏ ด้วยพี่เปนเพื่อนยาก |
แสนลำบากระหกระเหิน |
ในป่าพนาเนิน |
คิรีห้วยแลเหวธาร |
๏ แค้นด้วยมฤคมาศ |
ดังมัจจุราชมาตามผลาญ |
ล่อลวงเจ้าดวงมาลย์ |
สมรพี่ให้พี่จร |
๏ จึงทุกข์ทับอุระเรียม |
ยิ่งกรมเกรียมให้อาวรณ์ |
สู้ยกพลากร |
มาต่อยุทธด้วยอสุรา |
๏ หมดมารพี่ผลาญสรรพ |
จึงจะรับกนิษฐา |
คืนเข้าอยุทธยา |
บุรีราชเมืองเรา |
๏ ยังมิทันจะผลาญโคตร |
ให้รากโษสนั้นบางเบา |
ควรฤๅพระนงเยาว์ |
มาสิ้นชีพเสียกลางคัน |
๏ แม้นเจ้าม้วยในเมืองเรา |
พระศพเจ้าจะเฉิดฉัน |
จะโสรจสรงสุคนธ์อัน |
กรลบด้วยกลิ่นสุมาลี |
๏ พระโกศทองจะรองรับ |
สำหรับราชเทวี |
เชิญศพขึ้นสู่สี |
วิกาแก้วอันเรืองรอง |
๏ เข้าสู่พระเมรุมาศ |
อันโอภาสด้วยเทียนทอง |
แสงเพลิงจะเริงรอง |
ไปต้องศรีวิสูตรพราย |
๏ อัจกลับจงกลกลีบ |
ประทีปทองจะส่องฉาย |
พู่ห้อยเพดานราย |
ระรวยรื่นรำเพยลม |
๏ พระวิสูตรจะวงวัง |
บัลลังก์ทิพยบรรทม |
รูปภาพจะเคียมคม |
กินรฟ้อนอยู่ผาดผัน |
๏ อีกพระญาติวงศา |
ก็จะมาประชุมกัน |
แสนสาวพระกำนัล |
จะนอบน้อมประนมกร |
๏ ยามค่ำจะร่ำไห้ |
วิเวกใจให้อาวรณ์ |
เสียงสังข์แลแตรงอน |
จะประโคมอยู่ครืนเครง |
๏ อยุทธยาจะเย็นระย่อ |
ระทดท้ออยู่วังเวง |
ฝูงราษฎร์จะบรรเลง |
เมื่อถวายพระเพลิงปลง |
๏ อนิจจาเจ้าเพื่อนไร้ |
มาบรรลัยอยู่เอองค์ |
พี่จะได้สิ่งใดปลง |
พระศพน้องในหิมวา |
๏ จะเชิญศพพระเยาวเรศ |
เข้ายังนิเวศอยุทธยา |
ทั้งพระญาติวงศา |
จะพิโรธพิไรเรียม |
๏ ว่าพี่พามาเสียชนม์ |
ในกระมลให้กรมเกรียม |
จะเกลี่ยทรายขึ้นทำเทียม |
ต่างแท่นทิพยบรรทม |
๏ จะอุ้มองค์ขึ้นต่างโกศ |
เอาพระโอษฐ์มาระงม |
ต่างเสียงพระสนม |
อันร่ำร้องประจำเวร |
๏ สาครจะต่างเมือง |
สีขรเนื่องจะต่างเมรุ |
มังกรโตกิเลน |
จะต่างพาหนะยนต์ |
๏ ดาวเดือนจะต่างเทียน |
วิเชียรแก้วกลีบจงกล |
เมฆหมอกในเวหน |
จะต่างพู่แลเพดาน |
๏ พฤกษาจะต่างฉัตร |
สุวรรณรัตน์อันไพศาล |
ดอกไม้ในหิมพานต์ |
จะต่างพุ่มอยู่เรียงราย |
๏ ฟากฝั่งมหรรณพ |
จะวงศพเจ้าโฉมฉาย |
ต่างศรีวิสูตรสาย |
สุวรรณรัตน์อันอำไพ |
๏ เสียงคลื่นจะต่างกลอง |
พิณพาทย์ฆ้องประโคมใน |
จักรจั่นแลเรไร |
จะต่างสังข์แลเสภา |
๏ จะเก็บพรรณไม้หอม |
มารวมล้อมขึ้นบูชา |
เชิญศพเจ้าสีดา |
ขึ้นวางไว้ในเพลิงรุม |
๏ จะอุ้มองค์เข้ากว่าจะม้วย |
จะตายด้วยเมื่อไฟชุม |
ร้อนเร่าฤทัยจุม |
พลราชเธอรำพัน |
๏ แค้นคิดบรู้หาย |
เสียดายทำสงครามขัน |
ขับเคี่ยวประจำกัน |
เจียนจะสิ้นลงหลายครา |
๏ ไม่คิดกายเสียดายรัก |
กับเจ้าลักษณ์อนุชา |
คุมพลโยธา |
มาถมทางในวารี |
๏ หวังจะรับพระนุชคืน |
ไปชมชื่นในกรุงศรี |
พี่มาพบแต่ซากผี |
สีดาพี่น่าน้อยใจ |
๏ เสียแรงรู้พระเวทมนตร์ |
ทั้งศรพลอันเกรียงไกร |
เจ้าสีดามาบรรลัย |
จะทำศึกไปไยมี |
๏ คทาธรแลศรขรรค์ |
จะหักสะบั้นให้ยับยี |
โยนเข้าเผาอัคคี |
ให้ม้วยไหม้จะตายตาม |
๏ เจ้าลักษณ์เอยถ้าพี่ม้วย |
เพราะตายด้วยเจ้าโฉมงาม |
อย่าคิดแค้นทำสงคราม |
จงคืนเข้าอยุทธยา |
๏ แม้นพระแม่เจ้าทั้งสาม |
จะถามถึงพระพี่ยา |
อีกทั้งเจ้าสีดา |
อย่าทูลว่าพี่บรรลัย |
๏ พระชนนีจะสร้อยเศร้า |
พระญาติเราจะร่ำไร |
จงว่าพี่นี้อยู่ไพร |
ประพฤติเพศเปนมุนี |
๏ สั่งพลางพระทางร่ำ |
แต่แรกย่ำอรุณศรี |
จวบจวนพระรวี |
จะบ่ายเบี่ยงลงยอแสง |
๏ พระกำลังสลดเลือด |
พระพักตร์เผือดลงโรยแรง |
พระวรกายก็เย็นแสยง |
สยองเส้นพระโลมา |
๏ สิ้นเสียงก็สิ้นสั่ง |
แลสิ้นทั้งพระเขฬา |
เหือดแห้งพระกัณฐา |
พระนัยน์เนตรก็หลับลง |
๏ พระเสโทธโซมซาบ |
ก็ไหลอาบพระทรวงทรง |
เอนแอบพระองค์ลง |
กับเกศแก้วกุณฑลนาง |
๏ สิ้นโสตพระนาสา |
พระวาตาก็อับปาง |
เหลือแต่หทยางค์ |
ระริกริกอยู่ริมทรวง |
๏ ทึกทึกสะท้อนจิต |
นิ่งสนิทฤดีดวง |
ดังหนึ่งจะสูญทรวง |
สวรรคตนิคาลัย ฯ |