- อธิบาย
- ตอน ๑ ว่าด้วยอักษร และ ศัพท์
- ว่าด้วยอักษร ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ใช้ตัว ห นำไม่ได้
- ว่าด้วยคำ สำเร็จ เสร็จ กับคำว่า สำเรทธิ เสรทธิ ใช้ต่างกัน
- ว่าด้วยคำว่า ทรง เขียนเป็น ธรง ไม่ได้
- ว่าด้วยลักษณะใช้ กับ แก่ แต่ ต่อ ใน ยัง
- ว่าด้วยลักษณะคำว่า ใส่
- ว่าด้วยคำ ทแกล้ว
- ว่าด้วยศัพท์ ศพ
- ว่าด้วยศัพท์ พระอิศวร และประติทิน
- ว่าด้วยคำ ภูษามาลา และ วัดพนัญเชิง
- ว่าด้วยศัพท์ สัทธรรมเทศนา และคำ ทูลเกล้าฯ ถวาย
- ว่าด้วยคำ พระเมรุทอง และพิหารหลวง พิหารราย
- ตอน ๒ ว่าด้วยนามข้าราชการ
- ตอน ๓ ว่าด้วยนามสถานที่ต่างๆ
- นามพระที่นั่งสุทไธศวรรย์ และ พุทไธศวรรย์
- ว่าด้วยนามวัดรัชฎาธิฐาน วัดกาญจนสิงหาสน์
- ว่าด้วยนามท้องสนามหลวง และท้องสนามไชย
- ว่าด้วยนามเมืองประจวบคีรีขันธ์ และเมืองปัจจันตคิรีเขตต์
- ว่าด้วยนามคลองเจดีย์บูชา
- ว่าด้วยนามพระที่นั่งชลังคพิมานและพระที่นั่งในพระบรมมหาราชวัง
- ว่าด้วยนามพระที่นั่งท่าที่ประทับราชวรดิฐ
- ว่าด้วยคลองผดุงกรุงเกษม คลองถนนตรง และถนนเจริญกรุง
- ว่าด้วยนามวัดมหาธาตุ วัดราชประดิษฐ และวัดราชบูรณะ
- ว่าด้วยเรื่องแขกเรียกเมืองมะกะและเมืองมะดีนะว่าเมืองกบิลพัสดุ์
ว่าด้วยศัพท์ ศพ
ใครๆ คือพระภิกษุในสงฆ์หรือนักปราชญ์ และคนใช้หนังสือและข้าราชการผู้จะกราบทูลจงทราบแน่เถิดว่า คำที่เรียกทรากผีว่าศพนั้นถูกต้องแล้ว ให้ใช้เขียนหนังสือและกราบทูลว่า ศพ อยู่นั้นแล ใครอย่าอุตริคิดตามชาววัดคิดล้นไป เขียนบ้างกราบทูลบ้างว่า อสุภ อสภ อาสภ อย่างใดๆ อย่างหนึ่งเลย ถ้าใครขืนว่า อสภ อาสภ ดังนั้น ในหลวงทรงแช่งไว้ ว่าให้ศีรษะคนนั้นล้านเหมือนหลวงตาในวันโกนเป็นนิจนิรันดรไป ถ้าใครเขียนและกราบทูลว่า ศพ ตรงๆ แล้ว ทรงอธิษฐานอวยพรผู้นั้นว่า ถ้าศีรษะล้านให้ผมงอกดก ถ้าไม่ล้านก็อย่าให้ล้านเลย คำว่า ศพ นี้ออกจากคำมคธว่า ฉโว เป็นแท้ไม่ใช่อื่น
คัดจากประกาศปีมะเมีย สัมฤทธิศก (พ.ศ. ๒๔๐๑)