ว่าด้วยลักษณะใช้ กับ แก่ แต่ ต่อ ใน ยัง

ประกาศมาให้คนเขียนหนังสือทั้งปวงทราบทั่ว แล้วสังเกตใช้ให้ถูกในที่ควรจะว่า กับ ว่า แก่ ว่า แด่ ว่า แต่ ว่า ต่อ ว่า ใน ว่า ยัง จงสังเกตให้แน่แล้วใช้ให้ถูก อย่าให้ปนกับไปทุกแห่งเลย แลอย่ากลัว กับ งกเงิ่นไป

คนสองคนสามคนขึ้นไปทำกิริยาเหมือนกันใช้ว่า กับ ผัวนอน_กับ_เมีย ผัวอยู่_กับ_เมีย นายไป_กับ_บ่าว คนหนึ่งนั่งพูดเล่น_กับ_คนหนึ่ง นายปรึกษา_กับ_บ่าว บุตรร่วมสุขร่วมทุกข์_กับ_บิดามารดา ลูกค้าซื้อขาย_กับ_ชาวบ้าน ขุนนางเจรจา_กับ_แขกเมือง ละคอนเล่น_กับ_ตลก คนหนึ่งวิวาท_กับ_เพื่อนบ้าน ผู้ร้ายตีรันกัน_กับ_เจ้าเรือน คนโทษไป_กับ_ผู้คุม อะไรอื่นๆเช่นนี้มีมากมายนัก เอาที่คนสองคนสามคนหรือมากทำกิริยาอย่างเดียวกัน ทำด้วยกันจึงใช้ กับ

อนึ่งถ้าเป็นของที่ไปด้วย มาด้วย อยู่ด้วย ได้มาด้วย เสียไปหายไปด้วยกัน ก็ว่า กับ ได้ เหมือน คนไป_กับ_ย่ามของตัว ไป_กับ_ดาบแลปืนของตัว ก็ว่าได้ คนมา_กับ_หาบสิ่งของ คนแก่มา_กับ_ไม้เท้า คนมา_กับ_ช้าง_กับ_ม้า_กับ_โค_กับ_กระบือ คนอยู่_กับ_หีบผ้า ทองเก็บไว้_กับ_เงิน ผ้า_กับ_เสื้ออยู่ด้วยกัน คนได้มีดมา_กับ_ด้าม ได้ขวานมา_กับ_สิ่ว ได้ปืนมา_กับ_ดินดำ ได้เกวียนมา_กับ_วัว หีบไฟไหม้เสีย_กับ_ผ้า เงินหายไป_กับ_ถุงด้วยกัน ของก็ดี สัตว์ก็ดี คนก็ดี อยู่ด้วยกัน ไปด้วยกัน ทำอะไรด้วยกัน ต้องที่จะออกชื่อด้วยกันว่า กับ ได้สิ้น คือเงิน_กับ_ทอง หม้อเข้า_กับ_เชิงกราน บังเหียน_กับ_ม้า ตะพด_กับ_โค สายสนตะพาย_กับ_กระบือ นก_กับ_รัง ทหาร_กับ_ปืน คน_กับ_ช้าง ม้า_กับ_รถ โค_กับ_เกวียน คน_กับ_รองเท้า ช้าง_กับ_ม้า ลา_กับ_อูฐ บุตร_กับ_ธิดา ข้า_กับ_เจ้า เรือ_กับ_คน อะไรๆ เป็นอันมากที่ไปด้วยกัน มาด้วยกันอยู่ด้วยกัน ทำอะไรด้วยกัน ว่า กับ ได้หมด แต่ ถวาย และ ให้ และ รับ และ เรียกเอา บอกเล่า ว่า กับ ไม่ได้เลย

ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวาย_ใน_หลวง ใน_พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ถวาย_ใน_เจ้าต่างกรม กำนัล_ให้_ท่านเสนาบดี ถวายพระพร_แด่_พระเจ้าอยู่หัว กราบทูลพระกรุณา_แด่_พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว กราบทูล_ต่อ_เจ้าต่างกรม เจ้ายังไม่ได้ตั้งกรม เรียน_ต่อ_ท่านเสนาบดี แจ้งความ_ต่อ_ผู้สำเร็จราชการเมือง กรมการฟ้อง_ต่อ_ลูกขุนณศาลหลวง ให้ใช้ ใน แด่ ต่อ โดยสมควร นอกกว่านี้ใช้_แก่ คือพระราชทาน_แก่ ให้_แก่ บอก_แก่ แจ้งความ_แก่ ทำโทษ_แก่ ลงโทษ_แก่ ใครๆ อะไรๆ ไม่ว่าสุดแล้วแต่คำที่ต่อกัน แจ้ง_แก่ ร้องเรียก_แก่ ทำคุณ_แก่ ทำให้_แก่ บอกให้_แก่ แจกจ่าย_แก่ เสียไป_แก่ ลงพระราชอาชญา_แก่ ให้ปรับไหม_แก่ ได้_แก่ เสีย_แก่ ไว้_แก่ ไว้ใจ_แก่ ไว้ความ_แก่ เอ็นดู_แก่ เห็น_แก่ ให้ถ้อยคำ_แก่ ยอม_แก่ โกรธ_แก่ ไว้ธุระ_แก่ ให้ศีลให้พร_แก่ สมควร_แก่ จงมี_แก่ สงสาร_แก่ อนุเคราะห์_แก่ ขายให้_แก่ ให้ช่อง_แก่ แลอื่นๆ ที่คล้ายกัน ให้ว่า แก่ อย่าว่า กับ เลย

เหมือนคำจะควรว่า แต่ นั้น คือรับ_แต่ ขอ_แต่ เอา_แต่ เรียกเอา_แต่ ได้พระราชทาน_แต่ ได้อนุเคราะห์_แต่ เรียกภาษี_แต่ เอามา_แต่ ฟัง_แต่ มา_แต่ ซื้อมา_แต่ เรียกเอา_แต่ เก็บเอา_แต่ รู้_แต่ และอื่นๆ ใช้ แต่ ในที่ว่าด้วยต้นทางมา

คัดจากประกาศวันพฤหัสบดี เดือนยี่ แรม ๕ ค่ำ ปีมะแม เอกศก