ว่าด้วยคำ สำเร็จ เสร็จ กับคำว่า สำเรทธิ เสรทธิ ใช้ต่างกัน

คำว่า สำเร็จ หรือ เสร็จ นี้ถ้าเขียนสังโยคกับตัว จ เห็นว่าจะเป็นคำเขมร แปลว่าแล้ว ว่าจบ ว่าสุดการ แต่คนวัดคนนักบวชสึกออกมามักสงสัยว่าจะเป็นคำมาแต่มคธที่เรียกกันว่าบาลีนั้นว่า สมิทธิ จึงมักเขียนว่า สำเรทธิ บ้าง สำเรทธ บ้าง เสรทธิ บ้าง เสรทธ บ้าง ครั้นพิเคราะห์ดูก็เป็นอันน่ารังเกียจว่าเป็นอุตตริชาววัดหรือนักบวชสึกไป หนังสือโบราณมีเขียนว่า สัมฤทธิ์ เหมือนกับชื่อทองสัมฤทธิก็มี คำนั้นแลเห็นว่ามาแต่ศัพท์ สมิทฺธิ แท้ แปลว่าเต็ม ว่าพร้อม ว่าได้การ ว่าครบถ้วน เพราะฉะนั้นตั้งแต่นี้ไป เนื้อความที่ว่า แล้ว ให้เขียนว่า สำเร็จ และ เสร็จ ดังนี้ทุกแห่ง

คำที่ว่า เต็ม ว่าพร้อม ว่าครบถ้วน ดังคำว่า ผู้สำเรทธิราชการและสำเรทธิศก ให้เขียนว่า สัมเรทธิ ดังนี้เทอญ สำ ใน สำเรทธิ ให้เขียนเป็น สัม ดังนี้จึงจะถูก เหมือนกับคำว่า คัมภีร์ ถ้าเขียนว่า สำ ในสำเรทธิ ก็จะไม่งามเป็นที่รังเกียจ เหมือนว่า คำ ที่ลางคนเขียนในคำว่า คำภีร์ นั้น ก็ฝ่ายคำ สำเร็จ ที่แปลว่า แล้ว ว่าสุด ว่าจบ คงให้เขียนว่า สำเร็จ อย่าหลงเขียนว่า สัมเร็จ เลย

คัดจากประกาศลงวันพฤหัสบดี เดือน ๖ ขึ้น ๑๒ ค่ำ ปีมะเมีย สัมฤทธิศก (พ.ศ. ๒๔๐๑)