- อธิบาย
- ตอน ๑ ว่าด้วยอักษร และ ศัพท์
- ว่าด้วยอักษร ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ใช้ตัว ห นำไม่ได้
- ว่าด้วยคำ สำเร็จ เสร็จ กับคำว่า สำเรทธิ เสรทธิ ใช้ต่างกัน
- ว่าด้วยคำว่า ทรง เขียนเป็น ธรง ไม่ได้
- ว่าด้วยลักษณะใช้ กับ แก่ แต่ ต่อ ใน ยัง
- ว่าด้วยลักษณะคำว่า ใส่
- ว่าด้วยคำ ทแกล้ว
- ว่าด้วยศัพท์ ศพ
- ว่าด้วยศัพท์ พระอิศวร และประติทิน
- ว่าด้วยคำ ภูษามาลา และ วัดพนัญเชิง
- ว่าด้วยศัพท์ สัทธรรมเทศนา และคำ ทูลเกล้าฯ ถวาย
- ว่าด้วยคำ พระเมรุทอง และพิหารหลวง พิหารราย
- ตอน ๒ ว่าด้วยนามข้าราชการ
- ตอน ๓ ว่าด้วยนามสถานที่ต่างๆ
- นามพระที่นั่งสุทไธศวรรย์ และ พุทไธศวรรย์
- ว่าด้วยนามวัดรัชฎาธิฐาน วัดกาญจนสิงหาสน์
- ว่าด้วยนามท้องสนามหลวง และท้องสนามไชย
- ว่าด้วยนามเมืองประจวบคีรีขันธ์ และเมืองปัจจันตคิรีเขตต์
- ว่าด้วยนามคลองเจดีย์บูชา
- ว่าด้วยนามพระที่นั่งชลังคพิมานและพระที่นั่งในพระบรมมหาราชวัง
- ว่าด้วยนามพระที่นั่งท่าที่ประทับราชวรดิฐ
- ว่าด้วยคลองผดุงกรุงเกษม คลองถนนตรง และถนนเจริญกรุง
- ว่าด้วยนามวัดมหาธาตุ วัดราชประดิษฐ และวัดราชบูรณะ
- ว่าด้วยเรื่องแขกเรียกเมืองมะกะและเมืองมะดีนะว่าเมืองกบิลพัสดุ์
ว่าด้วยลักษณะคำว่า ใส่
คำว่าใส่ใช้ในคำกราบทูลได้แต่ของไม่มีตัว คือ ใส่ความ ใส่โทษ เอาใจใส่ ใส่ใจรักใคร่ ใส่จริต และอื่นๆ ใส่ของมีตัวไม่ได้หมด อย่างใส่บาตรต้องว่าตักบาตร หรือเจ้านายก็ว่าทรงบาตร ใส่เสื้อใส่กางเกง ให้ว่าห่มเสื้อ นุ่งกางเกง หรือทรงพระสนับเพลาแลฉลองพระองค์ ใส่หมวกว่าสวมหมวกแลทรงพระมาลา ใส่ดุมว่าขัดดุม ใส่กำไลใส่เกี้ยวว่า สวมกำไลสวมเกี้ยว ใส่ปิ่นว่าปักปิ่น ใส่สร้อยใส่จี้ว่าผูกสร้อยผูกจี้ ใส่โซ่ใส่ตรวนใส่ขื่อใส่คา ว่าจำโซ่จำตรวนจำขื่อจำคา ใส่คุกว่าจำคุกขึ้นคุก ส่งคุกขังคุกเข้าคุก ใส่ตรางใส่ทิมว่าขังตรางขังทิม ใส่เล้าว่าขังเล้า ใส่กรงว่าขังกรงหรือไว้ในกรง ใส่หม้อใส่ไหใส่ขวด ว่ากรอกหม้อกรอกไหกรอกขวด ใส่เรือว่าบรรทุกเรือ ใส่คลังว่าขึ้นคลังส่งคลังเข้าคลังหรือเก็บไว้ในคลัง ใส่หีบใส่ตู้ใส่ถุง ถ้าพูดถึงของว่าของในหีบในตู้ในถุง ถ้าพูดถึงกิริยาก็ว่าเข้าหีบเข้าตู้เข้าถุง ใส่ยุ้งใส่ฉางว่าขึ้นยุ้งขึ้นฉาง (ใส่กำปั่นใส่สำเภา) ถ้าเป็นสินค้าก็ว่าบรรทุกกำปั่นบรรทุกสำเภา ถ้าเป็นของก็ว่าเอาไว้ในกำปั่นในสำเภา ใส่ช้างใส่เกวียนใส่ต่าง ถ้ามากก็ว่าบรรทุกช้างบรรทุกเกวียนบรรทุกต่าง ถ้าน้อยก็ว่าขึ้นช้างขึ้นเกวียนขึ้นต่าง ใส่กะบุงตะกร้าตะแกรง ก็ว่าไว้ในกระบุงตะกร้าตะแกรง ใส่กุญแจใส่กลอนว่าลั่นกุญแจขัดกลอน ตักน้ำใส่ตุ่มใส่ถังว่าขังตุ่มขังถัง ใส่หมุดคำนี้ถ้าเป็นหมุดแผลก็ว่าสอดหมุด ถ้าเป็นหมุดตริ่งและขัดสิ่งของใดๆ ก็ว่าตริ่งหมุดขัดหมุด ใส่ยาก็ว่าทายาหรือให้ยาปิดยา ตามสมควร ไม่ว่าใส่บ้วนใส่กะโถนว่าบ้วนลงกระโถน
คัดจากประกาศไม่ปรากฏ วัน เดือน ปี