สุภาษิตสอนหญิง

[๑] ๏ คัมภีร์สุภาพแก้ว กรองกรรณ
คือทิพกุกกุภัณฑ์ เทพแท้
หญิงใดทรงเทริดสรรพ์ ศรีรุ่ง เรืองแม่
คมกว่าอัปสรแล้ เลิศน้องนางสวรรค์ ฯ
๏ จักสรรข้อออกอ้าง โดยสูตรสังกระเษปสร้าง
ซ่อมไว้ถนอมกรรณ ฯ  
๏ อันดับนี้จะชี้นิติ โดยสุภาษิตภาสาร เป็นประธานแก่นารี
แก่นสตรีอย่างยอด มาดาทอดอาลัย ปลูกลูกไปสู่ตระกูล
ให้เพิ่มพูนสมบัติ ภัสดาภรณ์สมบูรณ์ อันว่าคุณคือภรรดา
มีมหามหัศจรรย์ คือฉัตรกั้นเหนือเกศ ร่มภัยเพทพาธา
จึ่งมาดากล่าวสอน อ้าสมรเสมอชนม์ อันว่าตนคือสตรี
เป็นนารียิ่งยอด กอดกายตนให้มั่น กันความชั่วให้มิด
ปิดทวารทั้งหก เห็นยาจกอย่าซ่อน คนมาร้อนอย่ารับ
แขกมาขับแขกไป น้ำเย็นใสอย่ากวน สรวลอย่าดังสุดเสียง
อย่าท่อเถียงคนรู้ อย่าต่อสู้สวามี อย่าอวดดีกลางชน
อย่าให้คนชี้หลัง สิ่งใดฟังกำหนด ดัดไม้คดในไฟ
เอาน้ำใจผูกผัว ท่านรักกลัวให้มาก ฝากตัวหมอก่อนไข้
แต่งตนให้ผัวรัก ชักพ่อแม่ทำทาน ยารสหวานดับโกรธ
ข้าทาสโฉดชี้แจง ของอันแสลงอย่ายิน อย่ามักกินก่อนผัว
เอาตัวต่างทาสี อย่าด่วนมีก่อนวาสนา อย่าคิดค้าของห้าม
ให้เร่งตามใจผัว อย่าเอาตัวเป็นใหญ่ อย่าเข้าใกล้ผู้อื่น
อย่าได้ตื่นยศศักดิ์ อย่าได้รักของเขา เป่าไฟน้อยให้ลาม
ท่านไม่ถามอย่าพร้อง ท่านไม่ร้องอย่าขาน ท่านไม่วานอย่าไป
อย่าเอาไฟในออก ไฟนอกอย่านำเข้า อย่าให้เจ้าแคลงใจ
รู้สิ่งใดอย่าพราง อ้างจงอ้างให้มั่น คั้นจงคั้นให้คง
ตรงให้ตรงสัตยา อย่าหึงสาเสียศักดิ์ รักสวามียิ่งตน
รักกุศลยิ่งชีพ รีบหาทรัพย์ขวนขวาย อายแก่บาปจงมาก
พรากโทโสจากตน ขนทุจริตจากตัว ดับเมามัวให้หาย
ตายด้วยสัตย์สุดงาม อย่าได้ตามใจตน สร้างกุศลอย่ารู้โรย
อย่ากอบโกยการบาป คิดหาลาภโดยชอบ ประกอบการโดยธรรม์
ปันประโยชน์แก่ญาติ ขาดสามัคคีรสเป็นภัย อยู่ให้ไกลคนพาล
การสตรีเร่งเรียน เขียนอย่าลบด้วยเท้า กล่าวความลับที่แจ้ง
แต่งวาจาให้คม ชมข้าไทเมื่องาน อย่าฮึกหาญจงเสงี่ยม
ให้รู้เจียมอาตมา กล่าววาจาอย่ากลับ ทำผิดรับอย่าแก้
แพ้ผู้ใหญ่จึ่งควร ผัวโกรธชวนผัวดี เอาไมตรีล้อมรั้ว
กลั้วเกลือกเกลศบงาม ถ้อยความเร่งหนีไกล บุตรร้องไห้อย่าโกรธ
เห็นนักโทษสงสาร ของคนพาลอย่าหวัง แบ่งทรัพย์ฝังไว้หน้า
เจ็บสิบเจ็ดข้อข้า แต่งไว้เป็นเฉลิม ๚  
๏ เจิมจิตสวามิแท้ นารีรูปงามแพ้
พ่ายน้องนางเรียน ๚ ๛  


[๑] เรื่องสุภาษิตสอนหญิง อยู่ตอนปลายสมุดไทยเรื่องโคลงกำสรวลศรีปราชญ์ ตรวจสอบชำระจากเอกสารเลขที่ ๓ และเลขที่ ๕ สำนักหอสมุดแห่งชาติ

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ