- คำนำ
- นิทานเรื่องไชยเชฐ เรื่องต้นก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เปนบทลคร
- บทลครเรื่องไชยเชฐ
- นิทานเรื่องสังข์ทอง เรื่องต้นก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เปนบทลคร
- บทลครเรื่องสังข์ทอง
- นิทานเรื่องไกรทอง เรื่องตอนต้น ก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เปนบทลคร
- บทลครเรื่องไกรทอง
- กลอนตำนานเรื่องพระราชนิพนธ์ไกรทอง
- นิทานเรื่องมณีพิไชย เรื่องตอนต้น ก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เปนบทลคร
- บทลครเรื่องมณีพิไชย ตอนพราหมณ์ยอพระกลิ่นขอพระมณีพิไชยไปเปนทาษ
- นิทานเรื่องมณีพิไชย ตอนปลาย ต่อเรื่องตอนทรงพระราชนิพนธ์เปนบทลคร
- นิทานเรื่องคาวี (เรียกอิกอย่างหนึ่งว่าเรื่องเสือโค) เรื่องตอนต้น ก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เปนบทลคร
- บทลครเรื่องคาวี
- เพลงยาวชมพระราชนิพนธ์
- นิทานเรื่องสังข์ศิลป์ไชย เรื่องก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เปนบทลคร
- บทลครเรื่องสังข์ศิลป์ไชย
- นิทานเรื่องสังข์ศิลป์ไชยตอนปลาย ต่อเรื่องตอนทึ่ทรงพระราชนิพนธ์บทลคร
ตอนที่ ๔ อภิเศกพระไชยเชฐ
๏ เมื่อนั้น | ท่านท้าวสิงหฬยักษา |
เห็นลูกเขยหน้าจ๋อยไม่พูดจา | ให้มีจิตรเมตตาปรานี |
จึงตรัสว่าโทษทัณฑ์นั้นไซ้ | พ่อก็ไม่พอใจจู้จี้ |
แต่ดูอยู่น่อยหนึ่งครั้งนี้ | จะจัดเสียให้ดีด้วยกัน |
ฝ่ายข้างสุวิญชายาใจ | เขาก็ไม่รังเกียจเดียดฉัน |
แต่คิดอับอายชาวเหมันต์ | จงผ่อนผันให้ดีณลูกรัก |
จะอยู่ด้วยกันไปพ่อไม่ห้าม | อย่าให้เมียมีความอัปรลักษณ์ |
แม้นเจ้าทำตามจะงามภักตร์ | ปรากศยศศักดิ์ทั้งแดนไตร |
จงให้ไปเชิญสองกระษัตรา | มาแต่งการวิวาห์กันเสียใหม่ |
อันการเมื่อครั้งหลังนั้นอย่างไร | คราวนี้ก็ให้เหมือนครั้งนั้น |
ล้างอายขายหน้าพ่อตาเสีย | ทั้งลูกเมียไม่มีใครเย้ยหยัน |
ให้เสนีรีบกลับไปฉับพลัน | กำหนดสิบห้าวันให้ยกมา |
ฯ ๑๒ คำ ฯ เจรจา
๏ เมื่อนั้น | พระไชยเชฐรับคำท้าวยักษา |
พลางชม้ายชายดูสุวิญชา | เสนหารัญจวนป่วนใจ |
ฯ ๒ คำ ฯ
๏ เมื่อนั้น | สุวิญชาให้คิดพิศมัย |
แลสบหลบเนตรภูวไนย | อายใจก็ถวายบังคมลา |
ฯ ๒ คำ ฯ เสมอ
๏ บัดนั้น | วิฬาร์ลับปากไว้คอยท่า |
ครั้นเห็นนางเสด็จกลับมา | หัวร่อแล้วว่าเปนแยบคาย |
วันนี้แลดูแม่สุวิญชา | ภักตราผ่องเหมือนกับเดือนหงาย |
คราวจะได้ศุขสนุกสบาย | กระไรไม่ทักทายอีวิฬาร์ |
คิดบ้างเปนไรเมื่อได้ทุกข์ | อีขี้ข้าพาบุกมาในป่า |
ลืมสิ้นแล้วกระมังแต่หลังมา | อนิจานิจาเปนน่าอาย |
ฯ ๖ คำ ฯ
๏ ได้เอยได้ฟัง | นางแค้นคั่งด่าว่าอีฉิบหาย |
มึงมาพูดแอบเปนแยบคาย | กูไม่ดีง่ายง่ายอย่าเจรจา |
พระบิดาจะให้แต่งขันหมากใหม่ | มึงรู้มั่งฤๅไม่อีชาติข้า |
ดื้อดึงขืนขัดพระอัชฌา | จะโกรธขึ้นมาเปนฟืนไฟ |
ทั้งลูกเต้าก็ร้องไห้งองอ | จะให้ดีด้วยพ่อจงได้ |
มึงอย่ามาเซ้าซี้พิรี้พิไร | กูจะปิดหูไว้ไม่ขอฟัง |
ฯ ๖ คำ ฯ
๏ ไม่เอยไม่แจ้ง | ว่าจะแต่งเข้าหอเหมือนหนหลัง |
วิฬารีดีใจพ้นกำลัง | แม่ข้าไหว้วานฟังให้ทุกคน |
ถึงต้องทุกข์บุกไพรได้ความยาก | แต่ได้กินขันหมากเปนสองหน |
วันนี้เห็นทีจะชอบกล | หนีนอนเสียให้พ้นข้างไหนดี |
ฯ ๔ คำ ฯ
๏ อีเอยอีวิฬาร์ | ปากบอนค่อนว่าน่าบัดสี |
นางขัดใจฉวยไม้ไล่ตี | วิฬารีหนีซุกซ่อนไป |
ฯ ๒ คำ ฯ เชิด
๏ พระนิพนธ์ไชยเชฐจบเท่านี้ | พอเต็มสี่สมุดทรงผจงใส่ |
แสนเสนาะเพราะล้ำคำวิไลย | แม้นผู้ใดได้สดับจับวิญญา |
เราประสงค์จงจิตรคิดคำร้อง | สำหรับงานการฉลองไปภายน่า |
ให้พิฦกครึกครื้นทั้งภารา | เปนมหามโหรศพเมือง |
อันบทเก่าเขาเล่นเห็นเต็มเคอะ | กลอนก็เลอะเหลือใจไม่ได้เรื่อง |
จึงซ่อมแปลงแต่งเสียใหม่ให้รุ่งเรือง | ก็จบเรื่องบริบูรณ์เท่านี้ เอย ๚ |
ฯ ๖ คำ ฯ กราวรำเลิก
เรื่องไชยเชฐตอนท้ายต่อที่ทรงพระราชนิพนธ์บทลครไปนั้น พระไชยเชฐให้ไปทูลท้าวธรรมึก ๆ ก็ยกพลไปยังเมืองสิงหฬ ไปทำการอภิเศกพระไชยเชฐกับนางสุวิญชา แล้วทูลลาท้าวสิงหฬพาพระไชยเชฐกับนางสุวิญชาแลนารายน์ธิเบศร์กลับไปเมืองเหมันต์ เปนจบเรื่องไชยเชฐเพียงเท่านี้.