ตอนที่ ๒

เบ็ลมอนต์. ห้อง ๑ ในเรือนนางปอร์เชีย.

นางปอร์เชียกับเนริสสาออกมา.

​ปอร์. จริงนะเนริสสา, ข้าน้อยเบื่อหน้าโลกอันใหญ่นี้จริง ๆ.
เนริส. อ้าความทุกข์ของคุณหญิงมีมากมาย และล้นหลายเท่าความสมบูรณ์ละก็น่าเบื่ออยู่: แต่ดูเหมือนผู้ที่กินอิ่มหนำสำราญมากเกินไป ก็อาจจะเปนไข้ได้เท่ากับคนที่อดอาหาร. ถ้าจะให้มีความสุขสำราญอย่างจริงจัง ก็ต้องนั่งอยู่กลาง ๆ หว่างมั่งมีกับความจน: เขาว่าคนที่มั่งมีเปนเศรษฐีมีหลายหลัก มักจะผมหงอกเร็วกว่าธรรมดา; แต่ส่วนคนมีเงินตราแต่เพียงพอกินมักสมถวิลอายุยืนอยู่นานปี.
ปอร์. ภาษิตดี, และช่างกล่าวให้ไพเราะ.
เนริส. ถ้ามีต่อให้เหมาะ ๆ ก็จะดีเหลือใจ.
ปอร์. ถ้าการทำสิ่งใด ๆ สำเร็จง่าย สำเร็จดายเท่าที่เรารู้ว่าดี, กุฎีน้อยก็คงจะได้เปนวิหารหลวง, และปวงทับกระท่อมคนเข็ญใจ ก็คงจะได้เปนวังเจ้านายไปหมด. นักพรตผู้ประพฤติสมปากสอน เปนผู้ประเสริฐเลิศสุนทรควรอภิวาท: ฉันสามารถสอนคนยี่สิบคน ให้ได้รู้เหตุผลสิ่งดีชั่ว, แต่ตัวฉันจะกลับไปเปนผู้หนึ่ง ในยี่​สิบซึ่งจะประพฤติตามตัวฉันสอน น่าจะเร่าร้อนลำบากยากยิ่งกว่าเทศนา. ความฉลาดอาจรจนาตั้งบัญญัติเพื่อบังคับสารพัตจิปาถะ; แต่โทษะอาจจะโดดโลดข้ามรั้ว ไม่เกรงกลัวบัญญัติเลยก็มี: นี้มักเปนธรรมดาของคนรุ่น ๆ มักเฉียวฉุนโลดข้ามความตักเตือน เหมือนกระต่ายข้ามข่ายแผลวเข้าป่า. แต่พูดเช่นนี้ดูทีท่าไม่ใช่ทางดี ที่จะเลือกหาสามีมาเปนคู่เสน่หา. อนิจจา, คำว่าเลือกนี้แหละน่าอัดใจ. ชายที่ฉันชอบใจก็เลือกไม่ได้ตามปราถนา, ชายที่ไม่ชอบอัชฌาก็ขับไล่ไม่ได้; น่าอัดใจที่ความประสงค์ของพ่อผู้ล่วงลับ ตามมาบังคับใจของลูกผู้ยังเปน ๆ. เนริสสา หล่อนไม่เห็นความยากบ้างหรือ, คือฉันจะเลือกผู้ใดก็ไม่ได้ หรือจะไม่ยินยอมกับใคร ๆ ก็ไม่ได้เหมือนกัน.
เนริส. ท่านบิดาของคุณนายนั้นท่านเปนคนดี: ผู้ที่มีคุณสมบัติเมื่อยามถึงเวลาตาย มักจะให้อุบายไว้อย่างสำคัญ: เหตุฉนี้การเลือกสรรตามที่กำหนดไว้ ให้เลือกหีบทองเงินหรือตะกั่ว, ใครเลือกถูกก็ได้ตัวคุณนายด้วยไซร้, คงไม่มีใครเลือกถูกสมกมล เว้นแต่บุคคลผู้รักใคร่คุณนายจริง ๆ. แต่คุณหญิงชอบใจผู้ใดบ้าง ในระหว่างพวกที่มาดูตัวบัดนี้ ?
​ปอร์. หล่อนลองกล่าวชื่อดูทีสักหน่อยหรือ: พอหล่อนเอ่ยชื่อฉันจะบอกลักษณะให้: เมื่อฉันบอกลักษณะอย่างไรก็คอยฟัง แล้วชั่งน้ำหนักความรักมากหรือน้อยคอยรำพึง.
เนริส. หนึ่ง, เจ้าชายเมืองนะโปลี.
ปอร์. ท่านผู้นี้ควรจะเปนม้า เพราะพูดจาได้แต่เรื่องม้าของตัว; ช่างน่าหัวเธอยกย่องเปนความฉลาด ที่สามารถใส่เกือกม้านั้นเองได้. ฉันสงสัยว่ามารดาของเธอนั้นจะได้สนิทติดพันกับช่างใส่เกือกม้า.
เนริส. ถัดลงมาก็มีเคานตีปะละติน.
ปอร์. ไม่เปนชิ้น, เห็นแต่นั่งทำหน้าบึ้ง; ขมึงทึงประหนึ่งจะพูดกระโชกกระชาก ว่า “ถึงไม่อยากได้ฉันก็ตามที, ต้องเลือกเดี๋ยวนี้, หาไม่ได้เห็นกัน”: เธอฟังนิทานอะไรขัน ๆ ไม่ยิ้มจนนิด: ฉันหวั่นจิตเกรงว่ากว่าจะแก่เถ้า จะกลายเปนขรัวหน้าเง้าเปนเต่าตุ่น, เพราะแต่รุ่นๆ ยิ้มไม่เปนเสียเช่นนี้. ให้ฉันแต่งกับกระโหลกผีคาบกระดูกขา จะเปนสุขสนุกว่าต้องคลอเคลีย เปนเมียท่านทั้งสองราที่ว่ามาแล้ว. คุณพระช่วยขอให้แคล้วท่านทั้งสอง !
เนริส. เมสเสียร์เลอะบองฝรั่งเศสเล่า, เปนฉันใด ?
ปอร์. พระเจ้าสร้างมาแล้วอย่างไร ๆ ก็ต้องให้เปนคน. แต่​แท้จริงฉันรู้สึกตนว่าการเย้ย ไม่ควรเลยไม่ควรที่จะทำเช่นนั้น: แต่น่าขันฝรั่งเศสนั้นนักหนา !-ม้าของเขาดีกว่าของเจ้านะโปลี; นิ่วหน้าได้สนิทดีกว่าเคานตีปะละติน: มีลักษณะของคนทั้งสิ้นแต่ไม่เหมือนผู้ได: ยินเสียงนกร้องในไพร, เขาต้องพลอยรำเต้น: เห็นเงาของตนเองก็ต้องเอากระบี่แทง: ถ้าฉันแต่งกับท่านผู้นี้, ก็เท่ากับมีผัวยี่สิบคนพร้อม ๆ กัน. ถ้าหากเขาชังฉัน, ฉันก็จะยอมให้อภัย; เพราะถ้าเขารักใคร่ฉันจนไหลหลง, ฉันคงตอบแทนเขาให้เพียงพอไม่ได้.
เนริส. ถัดนั้นไปคือฟอลคอนบริดจ์ ขุนนางหนุ่มจากเมืองอังกฤษนั้นเปนอย่างไร.
ปอร์. ฉันไม่เคยพูดอะไรเลยกับเขา; เพราะเขาไม่เข้าใจเรา, เราก็หมดปัญญา: ภาษาละตินฝรั่งเศสหรืออิตาลี เขาพูดไม่ได้เลย, เช่นนี้จะทำอย่างไร; ส่วนตัวฉันเองไซร้หล่อนก็อาจเปนพยาน สาบาลว่าฉันไม่รู้ภาษาอังกฤษ, จะพูดแม้แต่น้อยนิดก็ไม่ได้. ที่จริงเขานั้นไซร้เหมือนรูปภาพ อันช่างเขียนไว้พอให้ทราบว่าเป็นชายดี; แต่ใครเล่าในโลกนี้จะสามารถ อาจสนทนากับหุ่นยนตร์,จนปัญญา. อีกพิศดูเสื้อผ้าก็ดูพิลึก ! ฉันนึกว่าเสื้อเห็นจะซื้อที่อิตาลี, กางเกง​ทีจะซื้อที่เมืองฝรั่งเศส, หมวกประเทศเยอรมนีมีราคา, กิริยาเที่ยวเก็บตกทั่ว ๆ ไป.
เนริส. ขุนนางสก๊อตเปนอย่างไรเล่าเจ้าขา ?
ปอร์. ฉันเห็นว่าชอบหยิบยืมของเพื่อนบ้าน; เช่นเมื่อวานขอยืมกำหมัดจากเพื่อนอังกฤษ, แล้วสาบาลว่าตั้งจิตจะใช้ณี่ ในเมื่อมีโอกาศและกำลัง: ฝรั่งเศสดูเหมือนรับเปนนายประกัน, จะยอมให้กำหมัดอีกอันถ้าต้องการ.
เนริส. เออก็ท่านชายหนุ่มชาติเยอรมัน หลานเจ้าสักโซนีนั้นชอบหรือไม่ ?
ปอร์. ฉันชอบใจน้อยนักเวลาเช้า, เมื่อยังไม่เมาสุรา; เวลาบ่ายชังน้ำหน้า, เมื่อเวลาที่เมาแอ๋: ถึงแม้เวลาที่ดีพร้อมพรั่ง, ก็ยังเลวกว่ามนุษ; และเวลาที่เลวที่สุด, ก็ไม่ดีกว่าเดรฉาน: หากว่ามีเหตุการณ์เคราะห์ร้ายใหญ่, ฉันก็ยังหวังใจว่าจะไม่ต้องพึ่งท่านผู้นี้.
เนริส. แต่ก็ถ้าเขาพะเอินมีความประสงค์, และพะเอินเลือกหีบตรงความปราถนา, ถ้าคุณนายไม่ยอมแต่งกับเขานั้น มันมิเปนการขัดคำสั่งของคุณบิดาฤๅ ?
ปอร์. อือ! แม้เกรงจะต้องร้อนรำคาญใจ ก็ขอให้หล่อนช่วยด้วยสักหน่อย จงคอยหาสุราไรนถ้วยใหญ่ ๆ ไป​ตั้งไว้ริมหีบใบที่ผิด; ฉันคิดว่าถึง แม้มีปิศาจดุ บรรจุอยู่ในหีบนั้นก็ตามที, แต่เพราะมีเหยื่อล่ออย่างพอใจ เขานั้นไซร้คงเลือกเอาหีบนั้นเปนแน่ละ ! จริงนะแม่เนริสสาฉันคงหาอุบาย โยกย้ายหลีกเลี่ยงให้จงได้ เพราะฉันนี้ไม่พอใจเปนภรรยา แห่งผ้าขี้ริ้วชุบสุราเช่นท่านผู้นั้น.
เนริส. คุณนายไม่ต้องพรั่นหวั่นใจ ว่าจะต้องแต่งกับท่านผู้ใดที่กล่าวนามมาทั้งนั้น: เขาได้บอกแก่ดิฉันแล้วว่ามีความตั้งใจ ต่างคนต่างจะกลับไปบ้านของตน, ไม่พูดกวนไห้คุณนายกังวลอีกต่อไป, เว้นเสียแต่จะมีทางได้สมความมุ่งหมาย โดยอุบายอย่างอื่นนอกจากการเลือกสรร หีบทั้งสามใบนั้นตามคำสั่งคุณบิดา.
ปอร์. ถึงแม้ว่าฉันจะต้องอยู่จนแก่แรดแปดสิบปี และคงเปนพรหมจารีอยู่จนชีวิตหาไม่, ก็ไม่ยอมแต่งกับใคร นอกจากตามที่คุณพ่อสั่ง. ฉันยินดีจริง ๆ จัง ๆ ที่พวกผู้ชายเหล่านั้นเขายอมจำนนโดยฉับพลันไม่หวังต่อไป; ไม่มีผู้ใดในหมู่นั้นแม้แต่สักคนหนึ่ง ซึ่งฉันจะพอใจให้อยู่มากกว่าให้ไปพ้น; และฉันขอให้เทวดาเดินหนช่วยพิทักษ์รักษา เขาทั้งหลายในเวลาเดินทางไป.
เนริส. คุณนายจำไม่ได้หรือเมื่อคุณพ่อยังอยู่ ดูเหมือนมีชาวเมืองเวนิสผู้หนึ่ง ซึ่งเปนผู้รู้วิชาชาญและเปน​ทหารกล้า มากับท่านมาร์ควิสมอนเฟร์รัต
ปอร์. จำได้ถนัด, เขาชื่อบัสสานิโย.
เนริส. นั่นแหละเจ้าข้า; บรรดาผู้ชายใด ๆ ที่ดิฉันได้เคยพบยังไม่เคยประสบผู้ใดที่ควรคู่กับยอดหญิง ยิ่งไปกว่าท่านผู้นี้.
ปอร์. ฉันจำเขาได้ดีเหมือนกัน; และจำได้มั่นว่าเขาดีสมที่หล่อนชมไว้.
  [คนใช้ผู้หนึ่งออกมา]
  มาทำไม ? ธุระอะไร ?
คนใช้. แขกทั้งสี่ขอพบคุณนาย, เพื่อจะลาไป: กับมีคนใช้มาจากคนที่ห้า คือเจ้าเมืองมอรอคโค; เขาบอกข่าวว่า เจ้านายของเขาจะมาถึงที่นี่ในเวลาค่ำวันนี้.
ปอร์. ถ้าฉันสามารถรับรองคนที่ห้านี้ ด้วยความยินดีเท่าที่จะส่งคนอีกสี่ไป ฉันก็จะกล่าวว่าดีใจที่เขามา: ถ้าเขามีคุณสมบัติเปนสัตบุรุษนักบุญ แต่ผิวพรรณทารุณเหมือนหน้าผี ฉันก็เห็นจะต้องการให้เขาให้ศิลให้ฉันบวชชี ดีกว่าที่จะให้เปนภรรยา.
  ไปด้วยกันเนริสสา. (พูดกับบ่าว) นำหน้าไป !
  (พูดกับเนริสสาอีก) ช่างกระไรพอส่งรายหนึ่งนี่พ้นประตู, ผู้อื่นมาทันที,
  แทบไม่มีเวลาหาสุขใจ [พากันเข้าโรง]

 

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ