| ๏ จะกล่าวความพราหมณ์จินดามาถึงบ้าน |
ไม่พบพานอนุชานํ้าตาไหล |
| เพราะนึกแหนงแคลงพี่จึงหนีไป |
เหลืออาลัยระลึกแล้วตรึกตรา |
| ให้เกรงบุญจุลจักรศักดิ์กระษัตริย์ |
เธอพรากพลัดเผ่าพงศ์พระวงศา |
| สันโดษเดียวเที่ยวเร่อยู่เอกา |
ไม่รู้ว่าวงศ์วานประการใด |
| เมื่อแรกพามาเล่าเราไม่แจ้ง |
ว่าศักดิ์แห่งสุริย์วงศ์พระองค์ไหน |
| พิเคราะห์ดูกุมารเมื่อนานไป |
คงจะได้สืบกระษัตริย์ในปัถพี |
| จำจะไปสืบถามถึงความต้น |
ที่ตำบลบ้านป่าพนาสี |
| ให้พบปะพระชนกชนนี |
พระอยู่ที่นัคเรศประเทศใด |
| แล้วจะคิดติดตามทรามสวาท |
พบหน่อนาถจะได้แจ้งแถลงไข |
| ด้วยทำผิดคิดชอบประกอบไว้ |
จึงจะได้พึ่งพาบารมี ฯ |
| ๏ แล้วเคี้ยวยาทากายกลายเป็นนก |
ขยับยกปีกหางอย่างปักษี |
| พอแดดอ่อนร่อนเร่ขึ้นเมฆี |
จรลีลอยฟ้านภาลัย |
| สังเกตจำตำบลแต่หนหลัง |
ตรงไปยังบ้านป่าที่อาศัย |
| ครั้นคํ่าค้างกลางวันรีบดั้นไป |
ถึงบ้านไร่ที่มาปะพระกุมาร |
| เห็นที่อยู่ดูแลแน่ในจิต |
ยิ่งขุกคิดถึงพระองค์แล้วสงสาร |
| จึงแปลงกายเป็นพราหมณ์เดินตามธาร |
เข้าบ้านพรานพร้อมหน้าชาวป่าดง |
| ต่างซักถามพราหมณ์บอกเราออกบวช |
มาเที่ยวสวดสิกขาป่าระหง |
| แล้วหยุดนั่งพรั่งพร้อมพรานล้อมวง |
เจ้าพราหมณ์สงสัยถามไปตามแคลง |
| แต่ก่อนเก่าชาวบ้านท่านทั้งหลาย |
ลูกหลานหายหรือไม่จะใคร่แจ้ง |
| ระลึกดูผู้ใดทำไร่แตง |
จงแสดงจะได้เล่าให้เจ้าฟัง |
| ฝ่ายอีแตแม่อ้ายตันตาพรานเพิก |
ฟังลำเลิกรำลึกตามเนื้อความหลัง |
| จึงว่าคราวเจ้าประเทศนิเวศน์วัง |
มาอยู่ทั้งมเหสีเธอมีครรภ์ |
| ครั้นมีลูกผูกแหวนข้างแขนขวา |
ทำเปลผ้าผูกไว้ในไพรสัณฑ์ |
| ไปตักน้ำพรมแตงช่วยแรงกัน |
กุมารนั้นสูญหายไปหลายปี |
| พอข้าเฝ้าเสนามาตามรับ |
เสด็จกลับไปบำรุงซึ่งกรุงศรี |
| เราเลี้ยงดูภูวไนยพลอยได้ดี |
ตั้งเป็นที่นายบ้านขุนพรานไพร |
| ซึ่งท่านถามความต้นแต่หนหลัง |
ได้ยินมั่งหรือเห็นเป็นไฉน |
| จะจดจำนำข่าวลูกท้าวไท |
จงบอกให้แจ้งจิตในกิจจา |
| เจ้าพราหมณ์ว่าถ้าเราขึ้นเฝ้าท้าว |
จะแจ้งข่าวทรงยศโอรสา |
| ท่านเลี้ยงดูภูธรแต่ก่อนมา |
จงช่วยพาเราไปเฝ้าเจ้ากรุงไกร |
| พรานทมิฬยินดีว่าอีพ่อ |
รางวัลพอแล้วเจ้าพราหมณ์หามไมไหว |
| อย่ารอรั้งนั่งช้าจะพาไป |
แล้วเรียกไพร่ตะพายย่ามมาตามที |
| ออกเดินทางกลางย่านหยุดบ้านป่า |
ได้สิบห้าวันรุ่งถึงกรุงศรี |
| เวลาเฝ้าเข้าหาเสนาบดี |
พร้อมอยู่ที่พระโรงรัตน์ชัชวาล ฯ |
| ๏ จะกลับกล่าวเจ้าแผ่นดินอินณุมาศ |
อยู่แท่นทองห้องปราสาทราชฐาน |
| นิมิตฝันวันจะรู้เรื่องกุมาร |
ว่าพวกพรานชูช่วงดวงมณี |
| มาถวายฝ่ายพระองค์ก็ทรงรับ |
กระจ่างจับแจ่มพระหัตถ์ด้วยรัศมี |
| แล้วเคลื่อนคล้อยลอยรอบขอบบูรี |
มาอยู่ที่รอบฉัตรเป็นอัศจรรย์ |
| พอรุ่งเช้าท้าวให้โหราเฒ่า |
เข้ามาเฝ้าเล่าตามเนื้อความฝัน |
| โหรหารคูณทูลความในสามวัน |
ข่าวพงศ์พันธุ์นั้นจะมาถึงธานี |
| พระจอมวังฟังคำให้บำเหน็จ |
แล้วเสด็จออกพลับพลาหลังคาสี |
| พร้อมพฤฒาข้าบาทราชกระวี |
ขุนเสนีทูลความพราหมณ์จินดา |
| ได้ทราบข่าวราวเรื่องโอรสรัก |
ว่ายักษ์ลักเอาไปไว้ในคูหา |
| กรุงกระษัตริย์ตรัสถามตามสงกา |
พราหมณ์จินดาทูลความตามทำนอง |
| ว่าเดิมกุมภัณฑ์พาข้าไปไว้ |
กับหน่อไทได้เห็นกันเป็นสอง |
| ขุนยักษ์ใช้ให้เลี้ยงรักเพียงน้อง |
มีผ้าทองทำอู่ให้กุมาร |
| ธำมรงค์วงเพชรเจ็ดกะรัต |
ผูกพระหัตถ์เบื้องขวาน่าสงสาร |
| จนใหญ่กล้าข้าแถลงให้แจ้งการ |
ว่าขุนมารลักพาเอามาไว้ |
| จึงลวงล่อขอวิชาพญายักษ์ |
สิทธิศักดิ์ทรงเวทตามเพศไสย |
| รู้ดำดินบินถาสุราลัย |
ขุนมารให้ชื่อข้าจินดาพราหมณ์ |
| พระโฉมยงองค์สิงหไกรภพ |
ได้เรียนจบมนตร์เวทไม่เข็ดขาม |
| ได้ท่วงทีหนีกุมภัณฑ์มันก็ตาม |
จนถึงความมรณานิคาลัย |
| หน่อกระษัตริย์พลัดข้าบนอากาศ |
ต่างแคล้วคลาดมิได้เห็นเป็นไฉน |
| เที่ยวติดตามถามข่าวถึงท้าวไท |
จงทราบใต้บาทบงสุ์พระทรงธรรม์ ฯ |
| ๏ พระฟังข่าวราวเรื่องโอรสราช |
บรมนาถเห็นจริงทุกสิ่งสรรพ์ |
| แหวนจินดาผ้าทองของสำคัญ |
เป็นแม่นมั่นมิได้แหนงแคลงพระทัย |
| จึงบัญชาว่าเจ้าพราหมณ์มีความชอบ |
จะประกอบก่อเกื้อเหมือนเนื้อไข |
| จะตามติดคิดอ่านประการใด |
จึงจะได้อนุชามาธานี |
| แล้วตรัสถามพราหมณ์พฤฒาโหราราช |
ให้คิดคาดคูณชะตาในราศี |
| แต่หายไปได้เสร็จสิบเจ็ดปี |
ประเดี๋ยวนี้อยู่หนตำบลใด |
| พระโหรดูรู้ความตามตำรับ |
น้อมคำนับทูลแจ้งแถลงไข |
| ขอเดชะพระโอรสยศไกร |
เสด็จไปได้คู่ทิศบูรพา |
| อยู่สำนักยักษ์พวกผีเสื้อ |
สตรีเชื้อสูงศักดิ์ช่วยรักษา |
| อีกหนึ่งถึงราหูชูชะตา |
จะคืนมานัคเรศนิเวศน์วัง |
| พระฟังคำทำนายค่อยคลายเศร้า |
ด้วยโหรเฒ่าทายแน่มาแต่หลัง |
| จึงเอื้อนอรรถตรัสความให้พราหมณ์ฟัง |
เมื่อคราวครั้งตกยากจากธานี |
| ทั้งเสียบุตรสุดสลดกำสรดโศก |
แสนวิโยคยากเข็ญปิ้มเป็นผี |
| สองปีครึ่งจึงจะมาถึงธานี |
ประเดี๋ยวนี้เจ้าพราหมณ์นำความมา |
| ได้เห็นเจ้าเท่าเห็นโอรสราช |
จะหมายมาดเหมือนหนึ่งวงศ์เผ่าพงศา |
| จงอยู่คอยในบูรีด้วยปรีดา |
เมื่อน้องมาจะได้พบประสบกัน ฯ |
| ๏ เจ้าพราหมณ์ฟังบังคมก้มสิโรตม์ |
ซึ่งทรงโปรดชุบย้อมกระหม่อมฉัน |
| ขอบพระคุณกรุณาสารพัน |
แต่ทุกวันนี้วิตกในอกใจ |
| จึงขอตามทรามสวาทราชโอรส |
ว่าทรงยศอยู่ประเทศนิเวศน์ไหน |
| จะทูลความตามประสงค์จำนงใจ |
เชิญหน่อไทเสด็จมายังธานี |
| พระฟังพราหมณ์ความรักเห็นหนักแน่น |
มิให้แค้นเคืองข้องจะหมองศรี |
| จึงตรัสว่าถ้าไม่อยู่ในบูรี |
พ่อจะกรีฑาพลสกลไกร |
| สักสิบหมื่นพื้นชำนาญในการศึก |
ตามจะนึกนำพลไปหนไหน |
| เกิดวิบัติขัดขวางเป็นอย่างไร |
ก็จะได้แก้กันอันตราย |
| เจ้าพราหมณ์ว่าถ้าดำเนินเดินแสวง |
ทุกเขตแขวงค้นคว้าช้าใจหาย |
| ข้าเหาะได้ไปเที่ยวผู้เดียวดาย |
แสนสบายไพรีไม่บีฑา |
| แล้วกลับแกล้งแปลงกายกลายเป็นนก |
ประคองยกปีกประนมก้มเกศา |
| พลางเผ่นโผนโจนบินขึ้นเมฆา |
ตรงไปสู่บูรพาพนาลัย ฯ |
| ๏ ปางองค์ท้าวเจ้าบูรินทร์อินณุมาศ |
ทั้งอำมาตย์มาตยาอัชฌาสัย |
| เห็นศักดิ์สิทธิ์ฤทธิพราหมณ์บินตามไป |
หมายจะได้โอรสยศยง |
| ต่างชื่นช่วยอวยพรบวรสวัสดิ์ |
ทั้งกระษัตริย์ชื่นชมสมประสงค์ |
| แสนเสนาข้าบาทญาติวงศ์ |
คิดคอยองค์หน่อไทมิได้วาย ฯ |
