| ๏ จะกล่าวเรื่องเมืองยักษ์นคเรศ |
ท้าวกาลเนตรหน่อไทครรไลหงส์ |
| เป็นเมืองใหญ่ไพร่พลรณรงค์ |
ล้วนทนงสงครามไม่ขามใคร |
| อันองค์ท้าวเจ้าพารากาลเนตร |
ศักดาเดชดังพระเจ้าเขาไศล |
| ลืมจักษุดุดูเห็นผู้ใด |
เป็นเพลิงไหม้หมดกายวอดวายปราณ |
| มีลูกสาวราวกับหุ่นละมุนละม่อม |
เลี้ยงถนอมในปราสาทราชฐาน |
| เจริญรื่นชื่นโฉมประโลมลาญ |
ลางดลดาลดินไหวดังไกวเปล |
| ทุกถิ่นฐานบ้านช่องเสียงซ้องแซ่ |
ทั้งหนุ่มแก่แลดูกันวิ่งหันเห |
| ถึงสามวันปั่นป่วนต้องรวนเร |
เดินซวนเซซานซมล้มระเนน |
| ไมเห็นพระอาทิตย์คิดประหลาด |
นภากาศกํ่าแดงดังแสงเสน |
| ศิลาปักหลักนครก็อ่อนเอน |
อำมาตย์เกณฑ์กันขุดบ้างฉุดชัก |
| ยกไม่ไหวไพร่พลเกลื่อนกล่นกลุ้ม |
ฉุดประชุมเชือกขาดประหลาดหนัก |
| จะยกหินสิ้นปัญญาบรรดายักษ์ |
ศิลาหลักมิได้ตรงคิดสงกา |
| ใหัตีฆ้องร้องป่าวบอกราวเรื่อง |
เจ้าบ้านเมืองมีฤทธิ์ทุกทิศา |
| ใครยกหลักปักตรงองค์ธิดา |
จะวิวาห์ให้เป็นคู่กับผู้นั้น |
| ต่างลือเลื่องเมืองอื่นนับหมื่นแสน |
มาเนืองแน่นในประเทศทุกเขตขัณฑ์ |
| อยากจะใคร่ได้ผู้หญิงต่างชิงกัน |
ยกทุกวันก็ไม่ไหวบ้างไปมา ฯ |
| ๏ จะกล่าวความรามวงศ์หมายตรงทิศ |
นำพวกศิษย์สาวน้อยน้อยลอยเวหา |
| เห็นเมืองใหญ่ไพร่พลคณนา |
ตามมรคาคึกคักล้วนยักษ์มาร |
| แม้นหยาบหยามข้ามเมืองจะเคืองแค้น |
ขึ้นทดแทนทำศึกด้วยฮึกหาญ |
| ต้องรบพุ่งรุ่งคํ่าจะรำคาญ |
พ้นเมืองมารจึงค่อยเหาะเถิดหนอน้อง |
| แล้วลงเดินเนินทางให้นางยักษ์ |
นำทรงศักดิ์ส่งภาษาสนอง |
| เขาเล่าลืออื้อฉาวตามป่าวร้อง |
เสียงแซ่ซ้องสืบถามฟังความมา |
| ตลาดแลแต่ล้วนคึกคักคั่ง |
แม่ค้านั่งเรียงรายทั้งซ้ายขวา |
| ขายเนื้อเบื้อเสือกวางเชือดช้างม้า |
เต่าจระเข้เหราทั้งปลาวาฬ |
| พวกหญิงชายขายซื้อบ้างถือกัด |
กินเนื้อสัตว์สดสดว่ารสหวาน |
| ดูเวียงไชยใหญ่โตมโหฬาร |
ตั้งตึกกว้านบ้านถิ่นล้วนศิลา |
| บรรดาเหล่าชาวเมืองเดินเนืองแน่น |
นับหมื่นแสนสาวแก่แซ่ซ้ายขวา |
| เห็นนักสิทธ์พิศวาสเพียงบาดตา |
น้อยน้อยน่ารักเรียงเดินเคียงกัน |
| บ้างเรียกรักทักเธอไม่เก้อเขิน |
บ้างหยอกเอินเอาลูกไม้ไปให้ฉัน |
| บ้างแลเห็นเป็นผู้หญิงวิ่งชิงกัน |
ดูรูปโฉมโนมพรรณเพียงขวัญตา |
| ทั้งสาวแกแม่หม้ายไม่อายเหนียม |
ตามและเลียมเลียบชายแซงซ้ายขวา |
| พระแกล้งเมินเดินเฉยหลีกเลยมา |
เห็นศิลาล้มอยู่กลางบูรี |
| พระรามวงศ์ตรงเข้ายกเสาหิน |
ขึ้นจากดินได้ด้วยมือพระฤๅษี |
| แล้วกลับปักหลักคงตั้งตรงดี |
ชาวบูรีร้องบอกกันออกอึง |
| บรรดาเหล่าท้าวพระยาที่มาเก้อ |
อายกับเธอทั้งปวงคิดหวงหึง |
| จะชิงนางต่างตรึกไว้ลึกซึ้ง |
จนทราบถึงองค์ท้าวเจ้าบูรี |
| ให้อำมาตย์ราธนาพวกดาบส |
มาพร้อมหมดแต่ว่าไม่ไหว้ฤๅษี |
| ด้วยถือไสยไหว้แต่พระศุลี |
จึงพาทีถามนามพระรามวงศ์ |
| เราว่าไว้ใครมาอาสาปัก |
ศิลาหลักได้สมอารมณ์ประสงค์ |
| กับลูกสาวเราจะเษกเป็นเอกองค์ |
ให้สืบทรงเศวตฉัตรสวัสดี |
| เดี๋ยวนี้เล่าเจ้าปักหลักขึ้นได้ |
เราจะให้ธิดามารศรี |
| อย่าเที่ยวเร่เฉโกเป็นโยคี |
สึกมาอยู่บูรีแต่งวิวาห์ ฯ |
| ๏ พระฟังยักษ์ทักถามทีหยามหยาบ |
ไม่ไหว้กราบตรัสฮึกให้สึกหา |
| จึงว่าเราเข้ามาปักหลักศิลา |
ให้เป็นค่าของทางเดินกลางเมือง |
| จะมีเมียเสียพรตทิ้งยศศักดิ์ |
เราไม่รักเหมือนดังหนังเสือเหลือง |
| จงไพบูลย์พูนสวัสดิ์อย่าขัดเคือง |
ขอคืนเมืองมอบลูกสาวให้ท้าวไท |
| จะสู้ถือฤๅษีหนีสงสาร |
หวังนิพพานพ้นพิภพสบสมัย |
| พอขาดคำอำลาจะคลาไคล |
เจ้ากรุงไกรกริ้วโกรธคาดโทษทัณฑ์ |
| ให้หยุดยั้งนั่งอยู่กระทู้ถาม |
จะหยิบความข้อผิดพูดบิดผัน |
| มายกเสาขึ้นได้ให้รางวัล |
ไม่รับนั้นขัดเราเป็นเจ้านาย |
| แต่หนุ่มเยาว์เฉาโฉดยกโทษไว้ |
จะทำให้สมรับสั่งสิ้นทั้งหลาย |
| แม้นขัดอีกฉีกปากให้ครากตาย |
ตามกฎหมายข้อขัดกระษัตรา ฯ |
| ๏ พระดาบสอดโกรธโปรดประภาษ |
เราถือสัตย์ตัดขาดทรงศาสนา |
| ถึงแก้วแหวนแผ่นดินไม่จินตนา |
แล้วชวนพระอนุชาลุกคลาไคล |
| เจ้ากรุงยักษ์พักตร์นิ่วโกรธกริ้วกราด |
กระทืบบาทบนบัลลังก์เวียงวังไหว |
| เหวยเสนาอย่าให้หนีพวกชีไพร |
จับเป็นไปใส่คุกให้ทุกคน |
| ขุนหมื่นยักษ์คักคึกสะอึกไล่ |
เรียกบ่าวไพร่พรูตามหลามถนน |
| พวกม้าช้างต่างไล่ต้อนไพร่พล |
มาเกลื่อนกล่นกลุ้มจับพระรับรบ |
| นางอสุรีพี่น้องทั้งสองยักษ์ |
ถือพัดจักรกรดสับซ้อนซับศพ |
| หน่อกระษัตริย์ตัดศีรษะถีบกระทบ |
เลี้ยวตลบไล่ฆ่าโยธามาร |
| ที่ม้วยมอดวอดวายตัวนายต้อน |
เข้าราญรอนรำหอกแกว่งกลอกขวาน |
| บ้างฉวยคว้าพร้าโต้โย้ทะยาน |
ถอนต้นตาลตีรุมตะลุมบอน |
| พระรามวงศ์ทรงจักรขว้างยักษ์ร้าย |
แตกกระจายตายกลิ้งดังสิงขร |
| ฝ่ายทัพท้าวเจ้าประเทศเขตนคร |
รุมราญรอนรบประดังเข้าคั่งคับ |
| หมายจะชิงหญิงสาวพวกดาวบส |
ต่างเลี้ยวลดไล่ลัดสกัดจับ |
| พระเทวราชฟาดฟันรอนรันรับ |
ผลาญยักษ์ยับย่นแยกตื่นแตกแตน |
| แต่ยักษีพี่น้องสองกระษัตริย์ |
ไล่ฟาดฟัดฟันตายลงหลายแสน |
| ฆ่าเท่าไรไม่หมดมาทดแทน |
อเนกแน่นหน้าหลังประดังกัน |
| เจ็ดธิดาหน้าซีดร้องกรีดกราด |
สะดุ้งหวาดวิ่งหนีไม่มีขวัญ |
| พระรามวงศ์ทรงศรไล่รอนรัน |
ยักษ์ขยั้นหยุดยั้งคับคั่งคอย |
| พระหยุดยืนมึนเมื่อยนึกเหนื่อยเหน็ด |
สงสารเจ็ดพระธิดาดูหน้าจ๋อย |
| ด้วยรุ่นสาวชาววังกำลังน้อย |
นางจะพลอยพลัดพรายวอดวายวาง |
| ปรึกษาน้องสองยักษ์จำจักหนี |
รบที่นี่ไม่ถนัดจะขัดขวาง |
| เจ้ารั้งหลังทั้งสองกับน้องนาง |
ไปเขาสูงทุ่งกว้างหนทางมา |
| ให้พระนุชบุตรีศรีสวัสดิ์ |
นางกระษัตริย์ซ่อนอยู่ในคูหา |
| แต่น้องรักยักษีกับพี่ยา |
คิดเข่นฆ่าโคตรมันให้บรรลัย |
| แล้วแต่งองค์ทรงกระบองนำน้องรัก |
เหาะตามยักษ์ไล่สกัดตีตัดษัย |
| จนจวนพลบรบพุ่งพ้นกรุงไกร |
ถึงเขาใหญ่ได้ที่สีหนาม |
| ลงหยุดนั่งพรั่งพร้อมบนจอมเขา |
ค่อยบรรเทาทั้งสิบเอ็ดไม่เข็ดขาม |
| คอยดูยักษ์จักขับกองทัพตาม |
จะปราบปรามปรึกษาพูดจากัน ฯ |
| ๏ ฝ่ายองค์ท้าวเจ้าพารากาลเนตร |
คิดสมเพชพวกโยธาที่อาสัญ |
| จึงสั่งท้าวเจ้าประเทศทุกเขตคัน |
ใครแข็งขันติดตามจับรามวงศ์ |
| มาเชือดชิ้นกินดิบทั้งสิบเอ็ด |
ให้สิ้นเสร็จสงครามตามประสงค์ |
| กับลูกรักจักภิเษกเป็นเอกองค์ |
ให้ดำรงราไชยเพิ่มไพบูลย์ ฯ |
| ๏ ฝ่ายพวกยักษ์นคเรศประเทศราช |
ล้วนหยาบคายร้ายกาจชาติอสูร |
| ต่างอยากได้ผู้หญิงชิงกันทูล |
จะขอพูนเพิ่มพระยศให้งดงาม |
| ไปมัดมือฤๅษีสตรีสาว |
มาเฝ้าท้าวทั้งสิบเอ็ดไม่เข็ดขาม |
| แล้วทูลลาพาทหารชาญสงคราม |
รีบเหาะตามรามวงศ์เหมือนจงใจ |
| จนเย็นยํ่าคํ่าพลบจุดคบส่อง |
ต่างโห่ร้องรับกันเสียงหวั่นไหว |
| ล้วนทัพท้าวเจ้าเมืองหนุนเนื่องไป |
จุดคบไต้ไฟสว่างดังกลางวัน |
| พระรามวงศ์ลงเอกเขนกเหนื่อย |
ลมเรื่อยเรื่อยรื่นแรงค่อยแข็งขัน |
| กับหน่อนาถราชธิดาพร้อมหน้ากัน |
ดูกุมภัณฑ์พวกยักษ์คึกคักตาม |
| จุดไต้คบครบมือเที่ยวถือส่อง |
ดูเนืองนองนับแสนแน่นสนาม |
| นั่งสำรวลสรวลสันต์ไม่ครั่นคร้าม |
จะสงครามรบพุ่งต่อรุ่งราง |
| พระนึกรักปักษีชะนีน้อย |
เรียกใช้สอยปรนนิบัติไม่ขัดขวาง |
| ให้นวดฟั้นบัญชาพูดจาพลาง |
ทั้งสองนางนั่งยิ้มอิ่มอารมณ์ |
| เจ็ดบุตรีมีศึกให้นึกรัก |
กับนางยักษ์ชักชิดสนิทสนม |
| ฝ่ายพี่น้องตรองตรึกนึกนิยม |
อยากใคร่สมปรารถนาอาสารบ |
| ข้าขอรับจับท้าวเจ้าประเทศ |
ร่ายพระเวทให้ระงับหลับสลบ |
| ตัดเกศมาให้องค์พระทรงภพ |
อย่าปรารภรับปราบให้ราบไป |
| พระลูบหลังทั้งสองว่าน้องรัก |
สามิภักดิ์รักพี่จะมีไหน |
| ช่วยรบสู้คู่ชีวิตร่วมจิตใจ |
จะรักใครให้เหมือนน้องทั้งสองรา |
| เราร้องขับรับพิณให้ยินเสียง |
ว่าพร้อมเพรียงกันอยู่ยอดภูผา |
| พวกกุมภัณฑ์มันขับกองทัพมา |
จึงแก้วตาตัดหัวพวกตัวนาย |
| นางปักษีดีใจดังได้แก้ว |
หัวเราะแล้วน้อมคำนับขับถวาย |
| ขอบังคมสมเด็จนเรศนรายณ์ |
เสด็จวายยุกูลปราบราพณ์อาธรรม์ |
| ถึงปางเคราะห์เหมือนอย่างปางราเมศร์ |
เที่ยวทุเรศแรมป่าพนาสัณฑ์ |
| เครื่องพระแสงแบ่งภาคจากเทวัญ |
พิณพระขรรค์นั้นเป็นพระอนุชา |
| เทพรำกำลังศิลป์สังข์จักร |
เป็นหญิงยักษ์อยู่สำหรับรับอาสา |
| สาวสุรางค์ข้างที่ศรีไสยา |
แบ่งภาคมาตามเสด็จทั้งเจ็ดองค์ |
| ด้วยเดชะพระมหาเทพาวุธ |
จะสิ้นสุดเสี้ยนหนามตามประสงค์ |
| สงสารพระหริรักษ์ศักดิ์สุริย์วงศ์ |
เคยณรงค์ยงยุทธ์ทรงครุฑบิน |
| นาคราชอาสน์ทิพย์สามสิบเศียร |
ประหวั่นเวียนวงกลมประทมสินธุ์ |
| เสียงรื่นเรื่อยเฉื่อยฉํ่าด้วยอำรินทร์ |
คอยดีดพิณเพลงสวรรค์กล่อมบรรทม |
| โอ้ถึงปางร้างรักปราบยักษ์ร้าย |
พระนารายณ์ไร้สุรางค์นางสนม |
| รักษาพรตอตส่าห์ทรงศีลจงกรม |
แรมประทมร่มรังไร้วังเวียง |
| แล้วหวนลงส่งลำบทคำหวาน |
พิณประสานสายเอกวิเวกเสียง |
| ดังดนตรีปี่แก้วแจ้วจำเรียง |
ซ้อนสำเนียงนิ้วกรีดเดาะดีดดัง |
| อสุรินทร์ยินขับกลับทหาร |
อลหม่านมืดมากลุ้มหน้าหลัง |
| จะเข้าจับกลับพรั่นขยั้นยั้ง |
ต่างเพลินฟังดังจะหลับเจื้อยจับใจ |
| พระดีดดังวังเวงเป็นเพลงกล่อม |
พวกยักษ์ล้อมหลายทัพเลยหลับใหล |
| นางพี่น้องสองอสุรีก็ดีใจ |
ทูลลาไปทัพท้าวเจ้านคร |
| เห็นนั่งหลับจับศีรษะฉะด้วยพัด |
ขาดเหมือนตัดหยวกทิ้งรอบสิงขร |
| ทิ้งไพร่นายตายยับซบซับซ้อน |
ทั้งเศียรกรกายขาดดื่นดาษดิน |
| ครั้นรุ่งแลแต่ล้วนศพตายทบทับ |
ดูซ้อนซับนับโกฏิดังโขดหิน |
| โลหิตนองท้องสุธาดังวาริน |
แลไม่สิ้นศพตายสุดสายตา |
| เหลือจะดอดลอดเล็ดระเห็จเหิน |
แตกตะเพิ่นโผนร่อนว่อนเวหา |
| แล้วยักษีพี่น้องทั้งสองมา |
กราบบาทาทูลความพระรามวงศ์ ฯ |
| ๏ ฝ่ายพระนุชบุตรีเห็นผียักษ์ |
อนาถนักพินิจพิศวง |
| ให้หวิวไหวใจป่วนเซซวนทรง |
ต่างซบลงลมจับนั่งหลับตา |
| นางพี่น้องสองยักษ์หักดอกไม้ |
มารอให้หอมรื่นชื่นนาสา |
| ต่างรู้สึกนึกกลืนฝืนวิญญาณ์ |
อาเจียนลมก้มหน้าไม่พาที |
| พระรามวงศ์ลงเอกเขนกนึก |
แล้วตรัสปรึกษาน้องนางสองศรี |
| พวกรากโษสโกฏิแสนทบแทนทวี |
เรารบสี่คนน้อยคอยระวัง |
| ด้วยองค์ท้าวเจ้าประเทศเนตรเป็นกรด |
หัวเมืองหมดจะโมโหด้วยโอหัง |
| คงยกมาอย่าประมาทจะพลาดพลั้ง |
สงครามครั้งนี้รบหลีกหลบกาย |
| นางปักษีดีใจกราบไหว้ว่า |
ขออาสาตัดศีรษะมาถวาย |
| ถึงเสียเชิงเพลิงกรดไหม้หมดกาย |
รูปทรงหายสูญแล้วเขี้ยวแก้วยัง |
| ได้พรมพรำนํ้าอบตรลบกลิ่น |
กลับเป็นอินทรีย์สมอารมณ์หวัง |
| ด้วยข้าบาทธาตุลมสมกำลัง |
ระคนทั้งกลิ่นอายเป็นกายมา |
| จะขอรับจับท้าวเจ้าประเทศ |
ควักดวงเนตรมาถวายทั้งซ้ายขวา |
| พระทรงฟังนั่งนึกนิ่งตรึกตรา |
จึงตรัสว่าอย่าประมาทองอาจใจ |
| ถึงมิตายกายสูญจะพูนเกิด |
ประดักประเดิดด้วยไม่เห็นเป็นไฉน |
| ต้องผ่อนปรนกลศึกตรองตรึกไตร |
ให้ได้ชัยชนะจึงจะดี |
| พระเทวราชอาจหาญในการศึก |
นึกตรองตรึกกราบประณตบทศรี |
| ให้พี่น้องสองสุดาออกราวี |
ทั้งข้านี้จะไปด้วยได้ช่วยกัน |
| ถึงพี่น้องต้องกรดม้วยหมดสิ้น |
จะดีดพิณผลาญชีวาให้อาสัญ |
| เหมือนสายฟ้าผ่าต้องทั้งสองกรรณ |
ทำลายลั่นบรรลัยดังใจจง |
| พระชื่นชอบตอบว่าปัญญาน้อง |
ช่างตรึกตรองต้องจิตคิดประสงค์ |
| เห็นจะได้ชัยชนะในณรงค์ |
มันก็คงยกมาคอยราวี |
| แล้วหยุดหย่อนผ่อนพักสำนักนั่ง |
ใต้ร่มรังตั้งพักตร์ดูยักษี |
| ฝ่ายเจ็ดองค์นงนุชพระบุตรี |
ปรนนิบัติพัดวีให้ปรีดา ฯ |
| ๏ ฝ่ายพวกยักษ์นคเรศสืบเหตุทัพ |
เห็นยักษ์ยับแยกย้ายตายหนักหนา |
| ต่างตกใจไปเฝ้าเจ้าพารา |
ทูลกิจจาข้าศึกเห็นฮึกครัน |
| เจ้ากรุงยักษ์พักตร์ตึงทะลึ่งลุก |
เล่นสนุกสักหน่อยวะเหะหะหัน |
| โมโหมาหาอะไรก็ไม่ทัน |
ฉวยฉุดคันกล้องแกว่งแผลงศักดา |
| พอดังเปรี้ยงเสียงตรงที่มงกุฎ |
กระเด็นหลุดจากศีรษะเซถลา |
| หกล้มผลุงฝูงสุรางค์นางพญา |
พยุงมาแท่นรัตน์นวดพัดวี |
| นางนงลักษณ์อัคเรศก้มเกศกราบ |
พระเคยปราบดิบฟ้าทุกราศี |
| ไม่เคยเห็นเป็นลางถึงอย่างนี้ |
ฤกษ์ไม่ดีเดินทัพจะอับปาง |
| พระเคืองขัดตรัสกระโชกอย่าโหยกเหยก |
ชะโหรเอกออกมาทัดพูดขัดขวาง |
| เหวยเสนาข้าเฝ้าเหล่าขุนนาง |
เร่งผูกช้างชัยณรงค์เคยสงคราม |
| กับโล่เขนเกณฑ์แห่แต่เท่านั้น |
ไปมากมันมาสิบเอ็ดเหมือนเข็ดขาม |
| เสนาน้อมพร้อมพรั่งรับสั่งความ |
มาแต่งตามบัญชาพญามาร ฯ |
| ๏ พระแต่งองค์ทรงขอขึ้นคอช้าง |
ทหารข้างพระคชาล้วนกล้าหาญ |
| เป่าแตรสังข์หลังหน้าคชาชาญ |
จากพระลานลอยฟ้าเคลื่อนคลาไคล |
| แต่พอออกนอกกำแพงสิ้นแรงเรี่ยว |
เห็นกาเหยี่ยวแร้งร่อนว่อนไสว |
| เสียงโห่ทั้งสังข์แตรปรวนแปรไป |
เหมือนร้องไห้แซ่ซ้องสยองเย็น |
| เป็นสายรุ้งพุ่งลงที่ตรงพักตร์ |
เสื้อเมืองยักษ์หญิงแก่ให้แลเห็น |
| ร้องห้ามว่าอย่าไปนะศีรษะกระเด็น |
แล้วกลับเป็นลมลับวับวิญญาณ์ |
| เจ้ากรุงยักษ์หนักใจเห็นไม่รอด |
หยุดช้างกอดกรสยองพองเกศา |
| เสียดายวงศ์พงศ์พันธุ์สวรรยา |
กลับเหลียวหลังตั้งตาดูธานี |
| นิจจาเอ๋ยเคยอยู่แม้นกูม้วย |
ใครจะช่วยสร้างเสริมเฉลิมศรี |
| จะเยือกเย็นเป็นป่าพนาลี |
เขตบูรีรั้ววังเป็นรังกา |
| โอ้เวรกรรมทำไว้ไฉนหนอ |
นํ้าเนตรคลอคล้ำพักตร์ท้าวยักษา |
| สงสารสุดบุตรีจะวิวาห์ |
กลับเป็นข้าศึกแสนที่แค้นเคือง |
| คิดถึงพระมเหสียิ่งวิโยค |
จะซํ้าโศกทรวงตรอมซูบผอมเหลือง |
| อสุรศักดิ์ยักษ์มารทั้งบ้านเมือง |
จะแค้นเคืองคิดสลดระทดใจ |
| ถอนสะอื้นกลืนกลั้นอั้นอัดอก |
นํ้าตาตกซกโทรมชโลมไหล |
| จะกลับทัพอัปยศเสียยศไกร |
ถึงบรรลัยไว้ชื่อให้ลือชา |
| คิดเฉียวฉุนหุนหันทั้งพันพักตร์ |
สองพันกรศรีจักรถือหนักหนา |
| สูงใหญ่เยี่ยมเทียมเมฆมหึมา |
ขับคชาชาญกระเทื้อมชะเงื้อมเงา ฯ |
| ๏ จะกล่าวความรามวงศ์คอยยงยุทธ์ |
พร้อมกันหยุดยั้งอยู่ยอดภูเขา |
| แซ่สำเนียงเสียงโห่เรื่อยโร่เร้า |
ดูดังเงาเมฆมืดเป็นพืดมา |
| พระสอนน้องสอนยักษ์แม้นจักรบ |
คอยเลี่ยงหลบหลีกพักตร์ท้าวยักษา |
| แล้วอวยชัยให้พระน้องทั้งสองรา |
ต่างกราบลาเหาะลอยไปคอยรับ |
| พระเทวราชผาดผยองลอยล่องรีบ |
เข้าแฝงกลีบเมฆชม้อยคอยขยับ |
| ฝ่ายสองนางขวางหน้าโยธาทัพ |
ห้ามให้ยับยั้งฟังรับสั่งความ |
| แล้วร้องเย้ยเหวยพญากาลเนตร |
ทำเหมือนเปรตโย่งเย่งน่าเกรงขาม |
| พระเป็นเจ้าอวตารชาญสงคราม |
ให้มาห้ามหัสเนตรด้วยเมตตา |
| แต่แรกเริ่มเดิมทีมีมิตรจิต |
มิควรคิดหาญหักเลยยักษา |
| ให้เมืองน้อยพลอยตายวายชีวา |
ตัวยังมาสงครามจะตามตาย |
| อย่าเพ่อนึกฮึกฮักเชื่อจักษุ |
จะโปร่งปรุแตกกระเด็นไม่เห็นหาย |
| พระหน่อนามรามวงศ์องค์นารายณ์ |
เสด็จวายยุกูลมาปราบธานี |
| อย่าหยามหยาบกราบไหว้จะได้รอด |
กลับไปกอดกันกับพระมเหสี |
| แม้นดึงดื้อถือว่าลูกตาดี |
ลืมดูนี่แน่ะให้ไฟมาไหม้ลอง |
| เจ้ากรุงมารดาลเดือดกระเดาะปาก |
เสียงสำรากร้องว่าพูดจาจองหอง |
| มึงนับถือฤๅษีจะมีท้อง |
หมายยกย่องถือว่าเป็นนารายณ์ |
| กูก็รู้อยู่ดอกอีขี้ปะติว |
ตัวจิ๋วจิ๋วจ้านจ้าประดาหาย |
| เหมือนแมงหวี่บี้แบนกูแสนอาย |
บอกนารายณ์นายมึงมาจึงจะดี ฯ |
| ๏ ฝ่ายสองนางต่างล่อหัวร่อเล่น |
ตัวเหมือนเช่นช้างใหญ่เขาไม่หนี |
| เราเป็นเด็กกระจ้อยร่อยน้อยเท่านี้ |
เหมือนแมงหวี่หวังจะฆ่าตอมตาช้าง |
| มิเชื่อสู้ดูลองสักสองยก |
เศียรไม่ตกตามปากจึงถากถาง |
| แล้วถาโถมโจมรบในนภางค์ |
ตัดคอช้างตกพลัดกับปัถพี |
| พญามารราญรอนฟันฟอนฟาด |
ก็แคล้วคลาดมิได้ต้องนางสองศรี |
| ฝ่ายสองนางต่างล่อให้ต่อตี |
ได้ท่วงทีโถมชิดไล่ติดพัน |
| นางพี่สาวน้าวยุดมงกุฎยักษ์ |
น้องสาวควักดวงเนตรเจ้าเขตขัณฑ์ |
| ลืมตากว้างอย่างไฟประลัยกัลป์ |
สองนางนั้นหายวับไปลับตา ฯ |
| ๏ ฝ่ายองค์เทวราชเห็นพลาดเพลี่ยง |
ดีดพิณเสียงสุนีฟาดหวาดผวา |
| กระเดื่องดังกังสดาลสะท้านสุธา |
ดังฟ้าผ่าพญามารไม่ทานทน |
| ทอดพระองค์ลงที่ทุ่งผลุงสนั่น |
แก้วพระกรรณแตกเกลือกกลิ้งเสือกสน |
| ฟังเสียงพิณสิ้นใจทั้งไพร่พล |
ตกเกลื่อนกล่นกลิ้งกลาดดาษดา |
| เห็นยักษ์ล้มสมคะเนพระเทวราช |
ไปเฝ้าบาทบทเรศพระเชษฐา |
| ทูลถึงที่พี่น้องนางสองรา |
จะต้องตากรดตายด้วยหายไป |
| พระรามวงศ์นงนุชสุดสงสาร |
ด้วยนางมารมีจิตพิสมัย |
| ทั้งเก้าองค์ทรงกันแสงสุดแข็งใจ |
ชลนัยน์ไหลหลั่งลงพรั่งพราย |
| พระว่านางต่างสั่งไว้ทั้งสอง |
ถึงตัวต้องตาไฟประลัยหาย |
| เหลือเขี้ยวแก้วแล้วก็รอดไม่วอดวาย |
ที่นางตายที่ตรงไหนนำไปลอง |
| ช่วยกันหาถ้าแม้นได้แล้วไม่ม้วย |
ได้ชุบช่วยชีวังนางทั้งสอง |
| ปรึกษาพลางทางชวนนวลละออง |
ให้พระน้องนำเสด็จระเห็จทะยาน |
| ถึงยักษ์ตายก่ายกองลงท้องทุ่ง |
เที่ยวเดินมุ่งหามาน่าสงสาร |
| ได้เขี้ยวแก้วแววไวถูกไฟกาล |
ดูดำด้านมัวหมองทั้งสองเม็ด |
| เหมือนคำสั่งทั้งสองพี่น้องแล้ว |
วางเขี้ยวแก้วไว้บนหัตถ์ดูตรัสเตร็จ |
| เป็นเหลี่ยมแหลมแวมวับเหมือนกับเพชร |
ช่วยชุบเช็ดผุดผ่องไม่หมองมอม |
| แล้วกลับมาอาศัยเขาใหญ่อยู่ |
ผ้าทองปูเที่ยวหาบุปผาหอม |
| รองเขี้ยวแก้วแล้วก็นั่งอยู่พรั่งพร้อม |
ดอกไม้รอมรวมกลบกลิ่นอบอาย |
| ทั้งเก้าองค์จงจิตพิศเพ่ง |
ค่อยเปลื้องเปล่งปลั่งดวงโชติช่วงฉาย |
| ทั้งเจ็ดองค์นงนุชสุดเสียดาย |
ต่างฟูมฟายชลนาด้วยอาลัย |
| รำลึกเห็นเช่นเคยมาเลยลับ |
จะรอดกลับเป็นหรือจะสูญไฉน |
| นิจจาเอ๋ยเคยสนิทร่วมจิตใจ |
เมื่อชิงชัยช่วยระวังเป็นกังวล |
| เคยแอบอ้อนวอนให้ถอนไรจุก |
ได้ผาสุกสารพัดไม่ขัดสน |
| โอ้สองนางร่างกายมาวายชนม์ |
เมื่ออับจนจะได้ใครแก้ไขกัน |
| แม้นกลับเป็นเช่นสั่งจะยังชั่ว |
น้องนี่กลัวจะไม่เป็นเบญจขันธ์ |
| นางครวญครํ่ารํ่าว่าแล้วจาบัลย์ |
ต่างรำพันถึงพี่น้องทั้งสองรา |
| พระรามวงศ์องค์เทวราชน้อง |
สงสารสองนางยักษ์นั้นหนักหนา |
| ฟังเจ็ดนางช่างรำพันจำนรรจา |
พลอยน้ำตาไหลหลั่งลงพร่างพราย ฯ |
