- คำนำ
- คำปรารภ
- ประวัติ หม่อมราชวงศ์หญิงเจียน ฉัตรกุล
- พระประวัติกรมหมื่นสุรินทรรักษ์
- วัดเศวตฉัตร
- พระราชสาส์นไปเมืองจีน ปีมะโรง ฉศก จุลศักราช ๑๑๔๖
- พระราชสาส์นไปเมืองจีน ปีมะเมีย อัฐศก จุลศักราช ๑๑๔๘
- พระราชสาส์นเมืองจีน ปีมะเมีย อัฐศก จุลศักราช ๑๑๔๘
- พระราชสาส์นไปเมืองจีน ปีจอ โทศก จุลศักราช ๑๑๕๒
- พระราชสาส์นเมืองจีน ปีจอ โทศก จุลศักราช ๑๑๕๒
- พระราชสาส์นไปเมืองจีน ปีชวด จัตวาศก จุลศักราช ๑๑๕๔
- พระราชสาส์นไปเมืองจีน ปีเถาะ สัปตศก จุลศักราช ๑๑๕๗
- พระราชสาส์นเมืองจีน ปีมะเส็ง นพศก จุลศักราช ๑๑๕๙
- พระราชสาส์นเมืองจีน ปีมะแม เอกศก จุลศักราช ๑๑๖๑
- พระราชสาส์นพระเจ้าเกียเค่งบอกงานพระบรมศพพระปิตุราช
- พระราชสาส์นพระเจ้าเกียเค่ง ปีมะเมีย สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๑๖๐
- พระราชสาส์น พระเจ้าเกียเค่งบอกงานฝังพระบรมศพพระปิตุราช
- พระราชสาส์นเมืองจีน เมื่อปีฉลู สัปตศก จุลศักราช ๑๑๖๗
พระราชสาส์นไปเมืองจีน ปีจอ โทศก จุลศักราช ๑๑๕๒
พระราชสาส์นไปเมืองจีน
๑ครั้งรัชกาลที่ ๑ กรุงรัตนโกสินทร์
เมื่อปีจอ โทศก จุลศักราช ๑๑๕๒ พ.ศ. ๒๓๓๓
----------------------------
บานแผนกจารึกพระสุพรรณบัฏ
วันอาทิตย์ เดือน ๗ แรม ๙ ค่ำ ปีจอ โทศก เพลาเช้าโมงหนึ่ง พระยาอุทัยธรรม พระยาพิพัฒโกษา พระยาทิพโกษา พระยาอินทวิชัย ขุนสารประเสริฐ พระโชฎึก หลวงท่องสื่อ นั่งพร้อมกัน ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ได้ฤกษ์แล้วให้ นายบุญคง อาลักษณ์ นุ่งขาวห่มขาวจารึกพระสุพรรณบัฏ เป็นอักษร ๕ บรรทัด แล้วขุนสารประเสริฐ ขุนมหาสิทธิ์ อาลักษณ์ เอาแผ่นพระสุพรรณบัฏม้วนใส่ในพระกล่องทอง แล้วเรียกเอาสำลีต่อพระคลังวิเศษยัดลงในพระกล่องทอง แน่นแล้วเอาพระกล่องทองใส่ในพระถุงตาด ๆ มีดุมทอง ๓ ใบ สายไหมผูกปาก อาลักษณ์เอามูลคลั่งประสมกำยานประจำเงื่อนสายถุง แล้วอาลักษณ์เอาตราพระมังกรหก ตราพระครุฑพ่าห์ ปิดประจำคลั่งข้างละดวงทั้ง ๒ ข้าง จึงใส่ลงในเจียดมุก ๆ นั้นข้างในปิดทองทึบ มีเบาะปูในเจียดมุกชั้นหนึ่ง แล้วเอาเจียดมุกใส่ในถุงแพรเหลือง มีระไบแพรเขียว สายไหมมีตุ้ม ๓ ใย จึงเอามูลครั่งประจำเงื่อนถุงทั้งข้างบนข้างล่าง เอาตรารูปมังกรหก ตราครุฑพ่าห์ ปิดประจำครั่งทั้ง ๒ ข้างทั้งเงื่อนบนเงื่อนล่าง แล้วใส่ในพานประดับ มุก ๒ ชั้น เอาถุงแพรเหลืองมีระไบแพรแดงหุ้มพานมุกประจำครั่งเงื่อนถุง เอาตราพระมังกรหก ตราพระครุฑพ่าห์ ปิดทั้ง ๒ ข้างแล้ว
พระราชสาส์นคำหับอักษรจีนนั้นปิดตราโลโตหน้าหนังสือดวง ๑ พนมสกดวง ๑ รวม ๒ ดวง แล้วม้วนใส่ในถุงตาดเอาไหมผูกปากถุง เอาครั่งประจำเงื่อนถุง เอาตราพระมังกรหก ตราพระครุฑพ่าห์ ปิดตราประจำครั่งข้างละดวง แล้วใส่ลงในพานมุกซึ่งรองพระเจียดพระสุพรรณบัฏนั้น แล้วเอาพานมุกใส่ลงในพระลุ้ง ข้างในทาชาด นอกเขียนลายรดน้ำ จึงใส่ถุงแพรเหลืองมีระไบแพรแดงหุ้มพระลุ้ง เอาไหมผูกปากถุง เอาครั่งประจำเงื่อนถุงปิดตราพระอาลักษณ์ประจำครั่ง
และหนังสือโกษาธิบดีไปถึงลิปูตาทั่งฉบับ ๑ ไปถึงองตกหมูอี้ ๒ ฉบับ รวม ๓ ฉบับนั้น เขียนอักษรจีนลงกระดาษขาว ปิดตราโกษาธิบดี ต้นหนังสือดวงหนึ่ง พนมสกดวง ๑ ทั้ง ๓ ฉบับเข้าผนึกตามประสาจีน เอาตราโกษาธิบดีประจำผนึกข้างหน้า ๒ ดวง ข้างหลังดวง ๑ ใส่ในพาน ๒ ชั้นทาแดง ใส่ถุงแพรเหลืองมีระไบแพรเขียว เอาเชือกด้ายผูกทั้งเงื่อนข้างบนข้างล่าง เอาสีผึ้งประจำเงื่อนเชือกปิดตราบัวแก้วน้อย ปิดเสร็จแล้วจึงเอาพระลุ้งพระราชสาส์น พานตราโกษาธิบดี มอบไว้แก่พระนนทเสน กรมวังนอกข้าพระรักษาไว้ในพระวิหารวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
ครั้นได้ฤกษ์ ณ วันจันทร์ เดือน ๗ แรม ๑๐ ค่ำ ปีจอ โทศก เพลาเช้าโมงหนึ่ง แห่พระราชสาส์นมาแต่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ออกประตูตรงศาลาลูกขุน มาตามประตูฉนวน มาลงเรือพระที่นั่งทรง ณ สพานวัดโพธิ์ ฯ อาลักษณ์ลงเรือพระที่นั่งกำกับไปส่งลงสำเภา ณ หลังเต่า และพระยาทิพโกษากำกับลงไปด้วย ฯ
----------------------------
หมายเหตุ พระราชสาส์นที่จารึกนี้ ยังไม่พบ
-
๑. คัดจากสมุดไทยดำเขียนเส้นหรดาน หมายเลข ๑/๗ กรมเลขาธิการคณะรัฐมนตรีส่งมาให้กรมศิลปากร เมื่อ ๗ ก.ค. ๘๒ ↩