จตุรฺโถงฺกะ

[ปฺรเวศกะ]

(ตตะ ปฺรวิศติ มโนรมา)

​มโนรมา. (โสทฺเวคมฺ) อโห ทีหโรสทา เทวีเอ กธํ เอตฺติอํ กาลํ พทฺธาเอ ปิอสหีเอ อารณฺณิอาเอ อุวริ อณุกมฺปํ ณ เคณฺหทิ. (สาสฺรมฺ) สา ตวสฺสิณี อตฺตโณ พนฺธณสฺส กิเลเสน ตธา ณ สํตปฺปทิ ชธา ภฏฺฏิโณ ทํสณณิราสทาเอ. อีทิสํ จ เส ทุกฺขํ เชณ อชฺชชฺเชวฺว อตฺตาณอํ วาวาทอนฺตี มเอ กธํ ปิ ณิวาริทา. เอทํ วุตฺตนฺตํ ภฏฺฏิโณ ณิเวเทหิตฺติ วสนฺตอํ ภณิอ อาอทมฺหิ.

(ตตะ ปฺรวิศติ กาฺจนมาลา)

กาฺจนมาลา. กธํ อณฺเณสนฺตีเอ วิ มเอ ภอวที สงฺกิจฺจาอณิ ณ ทิฏฐา. (วิโลกฺย) ตา เอทํ ปิ ทาว มโณรมํ ปุจฺฉิสฺสํ. (อุปสฤตฺย) มโณรเม, อวิ ชาณาสิ กหึ ภอวที สงฺกิจฺจาอณิตฺติ.

มโนรมา. (วิโลกฺยาศฺรูณิ ปฺรมฤชฺย) หลา กฺจณมาเล, ทิฏฺา. กึ อุณ ตาเอ ปโออณํ.

กาฺจนมาลา. มโณรเม, อชฺช เทวีเอ องฺคารวทีเอ เลโห เปสิโท. ตสฺสี วาอิเท ฟปฺผปุณฺณณอณา ทิฒํ สํตปฺปิทุํ อารทฺธา เทวี. ตา วิโณทณณิมิตฺตํ ตาเอ ภอวทึ อณฺเณสามิ.

​มโนรมา. หลา, กึ อุณ ตสฺสึ เลเห อาลิหิทํ.

กาญจนมาลา. ชา มม ภกิณีอา สา ตุห ชณณี เซวฺว. ตาเอ ภตฺตา ทิฒวมฺมา ตาโท เท. ตา ตุห กึ เอทํ อาอกฺขิทวฺวํ ตสฺส สมหิโอ สํวจฺฉโร กลิงฺคหทเอณ พทฺธลฺส ตา ณ ชุตฺติ เอทํ วุตฺตนฺตํ อณัฏฺํ สุณิอ สมีวฏฺิทสฺส สมตฺถสฺส ภตฺตุโณ เท เอวฺวํ อุทาสีณตฺตณํ โอลมฺพิทุํ ติ.

มโนรมา. หลา กฺจณมาเล, ชทา ทาว ออํ วุตฺตนฺโต ภฏฺฏิณีเอ ณ เกณ วิ วาอิทวฺโวตฺติ ภฏฺฏิณา อาณตฺตํ ตา เกณ อุณ ทาณึ โส เลโห สุณาวิโท.

กาญจนมาลา. อนุวาอิอ ตุณฺหึภูทาเอ มห หตฺถาโท เคณฺหิอ สอํ เชวฺว ภฏฺฏิณีเอ วาอิโท.

มโนรมา. เตณ คจฺฉ ตุมํ. เอสา ขุ เทวี ตาเอชฺเชวฺว สห ทนฺตวลหีเอ จิฏฺทิ.

กาญจนมาลา. เตณ หิ ภฏฺฏิณีสอาสํ คมิสฺสํ (อิติ นิษฺกฺรานฺตา)

มโนรมา. จิรํ ขุ เม อารณฺณิอาสอาสาโท อาอทาเอ. ทิฒํ จ นิวฺวิณฺณา สา ตวสฺสิณี อตฺตโณ ชีวิเทณ. กทา อิ อฺจจาหิทํ ภเว. ตา ตหึ เชวฺว คจฺฉามิ. (อิติ นิษฺกฺรานฺตา)

อิติ ปฺรเวศกะ

​(ตตะ ปฺรวิศติ โสทฺเวคาสนสฺถา วาสวทตฺตา สางฺกฤตฺยายนี วิภวตศฺ จ ปริวาระ)

สางฺกฤตฺยายนี. ราชปุตฺริ, อลมุทฺเวเคน. เนทฤโศ วตฺสราชะ. กถมิตฺถํคตมปิ ภวตฺยา มาตฤษฺวสฤปตึ วิชฺาย วตฺสราโช นิศฺจินฺตํ สฺถาสฺยติ.

วาสวทตฺตา. (สาสฺรมฺ) ภอวทิ, อทิอุชฺชุอา ทาณึ ตุมํ. ชสฺส มเอ ณ กชฺชํ ตสฺส มมเกรเอณ กั กชฺชํ. อชฺชุอาเอ ชุตฺตํ มม เอทํ อาลิหิทุํ สา อุณ ณ อาณาทิ อชฺช ตาริสี ณ วาสวทตฺตตฺติ. ตุห อุณ เอโส อารณฺณิอาเอ วุตฺตนฺโต ปจฺจกฺโข. ตา กธํ เอทํภณาสิ.

สางฺกฤตฺยายนี. ยต เอว เม ปฺรตฺยกฺษสฺ ตต เอว พฺรวีมิ. เตน นนุ เกามุทีมโหตฺสเว ตฺวำ หาสยิตุํ ตถา กฺรีฑิตมุ.

วาสวทตฺตา. ภอวทิ, เอทํ เอตฺถ สจฺจํ. ตธา หาสิทมฺหิ เชณ ภอวทีเอ ปุรโท ลชฺชาเอ กธํ ปิ จิฏฺามิ. ตา กึ ตกฺเกรอาเอ กธาเอ. ณํ เอเทณชฺเชวฺว ปกฺขวาเทน เอตฺติอํ ภูมึ ณีทมฺหิ. (อิติ โรทิติ)

สางฺกฤตฺยายนี. อลํ ราชปุตฺริ รุทิเตน. เนทฤโศ วตฺสราชะ (วิโลกฺย) อถ วา ปฺราปฺต เอวายมฺ, ยสฺ เต มนฺยุปฺรมารฺชนํ กโรติ.

​วาสวทัตตา. มโณรธา ทาณึ เอเท ภอวทีเอ.

(ตตะ ปฺรวิศติ ราชา วิทูษกศฺ จ)

ราชา. วยสฺย, ก อิทานีมภฺยุปายะ ปฺริยามฺ โมจยิตุมฺ.

วิทูษกะ. โภ, วอสฺส, มุฺจ วิสาทํ. อหํ เท อุวาอํ กรอิสฺสํ.

ราชา. (สหรฺษมฺ) วยสฺย, ตฺวริตตรมภิธียตามฺ.

วิทูษกะ. โภ, ตุมํ ทาว อเณอสมรสํฆฏฺฏปฺปหาวพาหุสาลี ปุโณวิ อเณอคอตุรอปาอิกฺกทุวฺวิสหพลสมุทิโท. ตา สวฺวพลสํโทเหณ อนฺเตอุรํ สุปีฑิทํ กทุอ อิทาณึ เชวฺว อารณฺณิอํ โมอาเวหิ.

ราชา. วยสฺย, อศกฺยมุปทิษฺฏมฺ.

วิทูษกะ. กึ เอตฺถ อสกฺกํ, ชโท ทาว กุชฺชวามณวุฑฺฒกฺจุอิวชฺชิโท มณุสฺโส อวโร ณตฺถิ ตหึ.

ราชา. (สาวชฺมฺ) มูรฺข, กิมสมฺพทฺธมฺ ปฺรลปสิ. เทวฺยาะ ปฺรสาทมฺ มุกฺตฺวา นานฺยสฺ ตสฺยา โมกฺษณาภฺยุปายะ. ตตฺ กถย กถํ เทวีมฺ ปฺรสาทยามิ.

​วิทูษกะ. โภ, มาโสววาสํ กทุอ ชีวิทํ ธาเรหิ. เอวฺวํ เทวี จณฺฑี ปสีทิสฺสทิ.

ราชา. (วิหสฺย) อลมฺ ปริหาเสน. กถย กถํ เทวีมฺ ปฺรสาทยามิ.

ทฤษฺฏะ กิมฺ ปุรโตวรุธฺย วิหสนฺ คฤหฺณามิ กณฺเ ปฺริยำ

กึ วา จาฏศตปฺรปฺจรจนาปฺรีตำ กริษฺยามิ ตามฺ |

กึ ติษฺามิ กฤตาฺชลิรฺ นิปติโต เทวฺยาะ ปุระ ปาทโยะ

สตฺยํ สตฺยมโห น เวทฺมฺยนุนโย เทวฺยาะ กถํ สฺยาทิติ II [๓๘ ศารฺทูลวิกฺรีฑิต.]

ตเทหิ, เทวีสกาศเมว คจฺฉาวะ.

วิทูษกะ. โภ, คจฺฉ ตุมํ. อหํ อุณ ทาณึ เชวฺว พนฺธณาโท กธํ ปิ ปริพฺภํสิอ อาอโทมฺหิ. ตา ณ คมิสฺสํ.

ราชา. (วิหสฺย กณฺเ คฤหีตฺวา พลานฺ นิวรฺตยติ) มูรฺข, อาคมฺยตามาคมฺยตามฺ. (ปริกฺรมฺยาวโลกฺย จ) อิยํ เทวี ทนฺตวลภีมธฺยมธฺยาสฺเต. ยาวทุปสรฺปามิ. (สลชฺชมุปสรฺปติ)

(วาสวทตฺตา สเขทมาสนาทุตฺติษฺติ)

ราชา.

กิมฺ มุกฺตมาสนมลมฺ มยิ สมฺภฺรเมณ

โนตฺถาตุมิตฺถมุจิตมฺ มม ตานฺตมธฺเย I

ทฤษฺฏิปฺรสาทวิธิมาตฺรหฤโต ชโนยมฺ

อตฺยาทเรณ กิมิติ กฺริยเต วิลกฺษะ II [๓๙ วสนฺตติลกา.]

​วาสวทตฺตา. (มุขํ นิรูปฺย) อชฺชอุตฺต, วิลกฺโข ทาณึ ตุมํ โหสิ.

ราชา. ปฺริเย. สตฺยมหํ วิลกฺษะ, ยตฺ ปฺรตฺยกฺษทฤษฺฏาปราโธปิ ภวตีมฺ ปฺรสาทยิตุํ วฺยวสิโตสฺมิ.

สางฺกฤตฺยายนี. (อาสนํ นิรฺทิศฺษ) มหาราช, กฺริยตามาสน ปริคฺรหะ.

ราชา. (อาสนํ นิรฺทิศฺย) อิโต เทวฺยุปวิศตุ.

(วาสวทตฺตา ภูมาวุปวิศติ)

ราชา. อาะ กถมฺ ภูมาวุปวิษฺฏา เทวี. อหมปฺยตฺไรโวปวิศามิ. (อิติ ภูมาวุปวิศฺย กฤตาฺชลิะ) ปฺริเย, ปฺรสีท ปฺรสีท. กิเมวม. ปฺรณเตปิ มยิ คมฺภีรตรํ โกปมุทฺวหสิ.

ภฺรูภงฺคํ น กโรษิ โรทิษิ มุหุรฺ มุคฺเธกฺษเณ เกวลํ

นาติปฺรสฺผุริตาธรานวรตํ นิะศฺวาสเมโวชฺฌสิ I

วาจํ นาปิ ททาสิ ติษฺสิ ปรมฺ ปฺรธฺยานนมฺรานนา

โกปสฺ เต สฺติมิโต นิปีฑยติ มำ คูฒปฺรหาโรปมะ II [๔๐ ศารฺทูลวิกฺรีฑิต.]

ปฺริเย, ปฺรสีท ปฺรสีท. (อิติ ปาทโยะ ปตติ)

วาสวทตฺตา. อทิสุหิโท ณํ สิ. กึ ทาณึ ทุกฺขิทํ ชณํ วิอาเรสิ อุฏเหิ. โก เอตฺถ กุวิโท.

สางฺกฤตฺยายนี. อุตติษฺ มหาราช. กิมเนน. อนฺยเทว ตาวทุทฺเวคการณมสฺยาะ

​ราชา. (สสมฺภฺรมมฺ) ภควติ, กิมนฺยตฺ.

(สางฺกฤตฺยายนี กรฺเณ กถยติ)

ราชา. (วิหสฺย) ยทฺเยวมลมุทฺเวเคน. มยาปิ ชฺาตมฺ. สิทฺธ เอวาสฺมินฺ ปฺรโยชเน เทวี ทิษฺฏฺยา วรฺธยิษฺยามีติ โนกฺตมฺ. อนฺยถา กถมหํ ทฤฒวรฺมวฤตฺตานฺเต วิศฺรพฺธสฺ ติษฺามิ. ตตุ กติปยานฺยหานิ ตทฺวารฺตายา อาคตายาะ. อิทํ จ ตฺตร วรฺตเต.

อสฺมทฺพไลรฺ วิชยเสนปุระสไรสฺ ไตรฺ

อากฺรานฺตพาหฺยวิษโย วิหตปฺรตาปะ I

ทุรฺคํ กลิงฺคหตกะ สหสา ปฺรวิศฺย

ปฺราการมาตฺรกรโณศรณะ กฤโตเสา II [๔๑ วสนฺตติลกา.]

ตทวสฺถํ จ ตํ

นิรฺทิษฺฏากฺรานฺตมนฺทมฺ ปฺรติทินวิรมทฺวีรทาเสรวฤตฺตํ

สธฺวํสํ ศีรฺยมาณทฺวิปตุรคนรกฺษีณนิะเศษไสนฺยมฺ I

อทฺย โศฺว วา วิภคฺเน ฌฏิติ มม พไละ สรฺวตสฺ ตตฺร ทุรฺเค

พทฺธํ ยุทฺเธ หตํ วา ภควติ นจิราจฺ โฉฺรษฺยสิ ตฺวํ กลิงฺคมฺ II [๔๒ สุรคฺธรา]

สางฺกฤตฺยายนี. ราชปุตฺริ, ปฺรถมตรเมว ภวตฺยาะ กถิตมฺ มยา กถมปฺรติวิธาย วตฺสราชะ สฺถาสฺยตีติ.

วาสวทตฺตา. ชอิ เอวฺวํ ปิอํ เม.

​(ปฺรวิศฺย ปฺรตีหารี)

ปฺรตีหารี. เชทุ เชทุ ภฏฺฏา. เอโสกฺขุ วิชอเสโณ ทิฒวมฺมกฺจุอิสหิโท หริสสมุปฺผุลฺลโลอโณ ปิอํ ณิเวทิทุกาโม ทุวาเร จิฏฺทิ.

วาสวทตฺตา. (สสฺมิตมฺ) ภอวทิ. ชธา ตกฺเกมิ ปริโตสิทมฺหิ อชฺชอุตฺเตณตฺติ.

สางฺกฤตฺยายนี. วตฺสราชปกฺษปาตินี ขลฺวหํ น กึ จิบปิ พฺรวีมิ.

ราชา. ศีฆฺรมฺ ปฺรเวศย เตา.

ปรตีหารี. ตธา. (อิติ นิษฺกฺรานฺตา)

(ตตะ ปฺรวิศติ วิชยเสนะ กฺจุกี จ)

วิชยเสนะ. โกะ กฺจุกินฺ, อทฺย สฺวามิปาทา ทฺรษฺฏวฺยา อิติ ยตฺสตฺยมนุปมํ กมปิ สุชาติศยมนุภวามิ.

กฺจุกี. วิชยเสน, อวิตถเมตตฺ. ปศฺย.

สุขนิรฺภโรนฺยถาปิ สฺวามินมวโลกฺย ภวติ ภฤตฺยชนะ I

กิมฺ ปุนรริพลวิฆฏนนิรฺวฺยูฒปฺรภุนิโยคภระ II [๔๓ อารยา]

อุเภา. (อุปสฤตฺย) ชยตุ ชยตุ สวามี.

​(ราโชภาวปิ ปริษฺวชเต)

กฺจุกี. เทว, ทิษฺฏฺยา วรฺธเส.

หตฺวา กลิงฺคหตกํ หฺยสฺมตฺสฺวามี นิเวศิโต ราชฺเย I

เทวสฺย สมาเทศาทฺ ริปุชยินา วิชยเสเนน II [๔๔ อารฺยา]

วาสวทตฺตา. ออิ อหิชาณาสิ เอทํ กฺจุอิณํ.

สางฺกฤตฺยายนี. กถํ นาภิชานามิ. นนุ ส เอษ ยสฺย หสฺเต มาตฤษฺวสา เต ปตฺริกามนุเปฺรษิตวตี.

ราชา. สาธุ. วิชยเสเนน มหาวฺยาปาโรนุษฺิตะ.

(วิชยเสนะ ปาทโยะ ปตติ)

ราชา. เทวิ, ทิษฺฏฺยา วรฺธเส. ปฺรติษฺิโต ราชฺเย ทฤฒวรฺมา.

วาสวทตฺตา. (สหรฺษม) อณุคฺคหิทมฺหิ.

วิทูษกะ. อีทิเส อพฺภุทเอ อสฺสึ ราออุเล เอทํ กรณีอํ. (ราชานํ นิรฺทิศฺย วีณาวาทนํ นาฏยนฺ) คุรุปูอา. (อาตฺมโน ยชฺโญปวิตํ ทรฺศยนฺ) พมฺหณสฺส สกฺกาโร. (อารณฺยกำ สูจยนฺ) สวฺวพนฺธณโมกฺโขตฺติ.

ราชา. (วาสวทตฺตามปวารฺย โฉฏิกำ ททตฺ) สาธุ วยสฺย สาธุ.

วิทูษกะ. โภทิ, กธํ ตุมํ ณ กุ ปิ เอตฺถ สมาทิสสิ.

วาสวทตฺตา. (สางฺกฤตยฺายนีมวโลกฺย สสฺมิตมฺ) โมอิทา ขุ หทาเสณ อารณฺณิอา.

​สางฺกฤตฺยายนี. กึ วา ตปสฺวินฺยานยา พทฺธยา.

วาสวทตฺตา. ชธา ภอวทีเอ โรอทิ.

สางฺกฤตฺยายนี. ยทฺเยวมหเมว คตฺวา ตามฺ โมจยิษฺยามิ. (อิติ นิษฺกฺรานฺตา)

กฺจุกี. อิทมปรํ สํทิษฺฏมฺ มหาราเชน ทฤฒวรฺมณา, ตฺวตฺปฺรสาทาตฺ สรฺวเมว ยถาภิลษิตํ สมฺปนฺนมฺ. ตเทเต ปฺราณาสฺ ตฺวทียาะ, ยเถษฺฏมิมานฺ วินิโยกฺตุํ ตฺวเมว ปฺรมาณมฺ.

(ราชา สลชฺชมโธมุขสฺ ติษฺติ)

วิชยเสนะ. เทว, น ศกฺยเมว เทวมฺ ปฺรติ ปฺรีติวิเศษํ ทฤฒวรฺมณะ กถยิตุม.

กฺจุกี. ยทฺยปิ ตุภฺยมฺ ปฺรติปาทิตายาะ ปฺริยทรฺศิกายา อสฺมทฺทุหิตุะ ปริภฺรํศานฺ น เม สมฺพนฺโธ ชาต อิติ ทุะขมาสีตฺ ตถาปิ วาสวทตฺตายาะ ปริเณตฺราปิ ตฺวยา ตทปนีตเมว.

วาสวทตฺตา. (สาสฺรมฺ) อชฺช กฺจุอิ, กธํ เม ภอิณี ปริพฺภฏฺา.

กฺจุกี. ราชปุตฺริ, ตสฺมินฺ กลิงฺคหตกาวสฺกนฺเท วิทฺรุเตษฺวิตสฺตโตนฺตะปุรชเนษุ ทิษฺฏฺยา ทฤษฺฏามิทานี น ยุกฺตมตฺร สฺถาตุมิติ ตามหํ คฤหีตฺวา วตฺสราชานฺติกมฺ ปฺรสฺถิตะ. ตตะ สํจินฺตฺย ตำ.

​วินฺธฺยเกโตรฺ หสฺเต นิกฺษิปฺย นิรฺคโตสฺมิ. ยาวตฺ ปฺรตีปมาคจฺฉามิ ตาวตฺ ไกรปิ ตตฺ สฺถานํ สห วินฺธฺยเกตุนา สฺมรฺตวฺยตำ นีตมฺ.

ราชา. (สสฺมิตมฺ) วิชยเสน, กิ กถยสิ.

กฺจุกี. ตตฺร จานฺวิษฺยตา มยา น ปฺราปฺตา. ตทาปฺรภฤติ นาทฺยาปิ วิชฺายเต กฺว วรฺตต อิติ.

(ปฺรวิศฺย มโนรมา)

มโนรมา. ภฏฺฏิณิ, ปาณสํสเอ วฏฺฏทิ สา ตวสฺสิณี.

วาสวทตฺตา. (สาสฺรมฺ) กึ อุณ ตุมํ ปิอทํสณาวุตฺตนฺตํ ชาณาสิ

มโนรมา. ณ หุ อหํ ปิอทํสณาวุตฺตนฺตํ ชาณามิ. เอสา ขุ อารณฺณิอา กลฺลวฺวเทเสน อาณีทํ วิสํปาอิอ ปาณสํสเอ วฏฺฏทิตฺติ เอวฺวํ มเอ ณิเวทิทํ. ตา ปริตฺตาอทุ ภฏฺฏิณี. (รุทตี ปาทโยะ ปตติ)

วาสวทตฺตา. (สฺวคตมฺ) หทฺธี หทฺธี ปิอทํสณาทุกฺขํ ปิ เม อนฺตริทํ อารณฺณิอาวุตตนฺเตณ. อทิทุชฺชโณกฺขุ โลโอ. กทา อิ มํ อณฺณอา สมฺภาวอิสฺสทิ. ตา เอทํ เอตฺถ ชุตฺตํ. (ปฺรกาศํ สสมฺภฺรมมฺ) มโณรเม, ลหุ อิธชฺเชวฺว อาเณหิ ตํ. ณาอโลอาโท คหิทวิสวิชฺโช อชฺชอุตฺโต เอตฺถ กุสโล.

​(นิษฺกรานฺตา มโนรมา)

(ตตะ ปฺรวิศติ มโนรมยา ธฤตา สวิษเวคมาตฺมานํ นาฏยนฺตฺยารณฺยกา)

อารณฺยกา. หลา มโณรเม, กีส ทาณึ มํ อนฺธอารํ ปเวเสสิ.

มโนรมา. (สวิษาหมฺ) หทฺธี หทฺธี. ทิฏฺี วิ เส สํกนฺตา วิเสณชฺเชวฺว. (วาสวทตฺตำ ทฤษฺฏวา) ภฏฺฏิณิ, ลหุ ปริตฺตาเอหิ ลหุ ปริตฺตาเอหิ ครุอีภูทํ เส วิสํ.

วาสวทตฺตา. (สสมฺภฺรมํ ราชานํ หสฺเต คฤหีตฺวา) อชฺชอุตฺต, อุฏฺเหิ อุฏฺเหิ. ลหุ วิวชฺชทิกขุ เอสา ตวสฺสิณี (สรฺเว ปศฺยนฺติ)

กฺจุกี. (วิโลกฺย) สุสทฤศี ขลฺวิยมฺ มม ราชปุตฺรฺยาะ ปฺริยทรฺศนายาะ. (วาสวทตฺตวํ นิรฺติศฺย) ราชปุตฺริ, กุต อิยํ กนฺยกา

วาสวทตฺตา. อชฺช. วิฺฌเกทุโณ ทุหิทา. ตํ วาวาทิอ วิชอเสเณณ อาณีทา.

กฺจุกี. กุตสฺ ตสฺย ทุหิตา. ไสเวยมฺ มม ราชปุตฺรี. หา หโตสฺมิ มนฺทภาคฺยะ. (อิติ นิปตฺย ภูมาวุตฺถาย) ราชปุตฺริ. อิยํ สา ปฺริยทรฺศิกา ภคินี เต.

​วาสวทตฺตา. อชฺชอุตฺต. ปริตฺตาเอหิ ปริตฺตาเอหิ. มม ภอิณี วิวชฺชทิ.

ราชา. สมาศฺวสิหิ สมาศฺวสิหิ. ปศฺยามสฺ ตาวตฺ. (สฺวคตมฺ) กษฺฏมฺ โภะ กษฺฏมฺ.

สํชาตสานฺทฺรมกรนฺทรสำ กฺรเมณ

ปาตุํ คตศฺ จ กลิกำ กมลสฺย ภฤงฺคะ I

ทคฺธา นิปตฺย สหไสว หิเมน ไจษา

วาเม วิเธา น หิ ผลนฺตฺยภิวาฺฉิตานิ II [๔๕ วสนฺตติลกา.]

(ปฺรกาศมฺ) มโนรเม, ปฤจฺฉฺยตำ ตาวตฺ กึ เต โพธ อิติ.

มโนรมา. สหิ, กึ เท โพโธ. (สาสฺรมฺ ปุนศฺ จาลยนฺตี) สหิ, ณํ ภณามิ กุ เท โพโธตฺติ.

ปฺริยทรฺศิกา. (อวิสปษฺฏมฺ) ณํ เอทาเอ วิ ณ มเอ มหา ราโอ ทิฏฺโ. (อิตฺยรโธกฺเต ภูเมา ปตติ)

ราชา. (สาสฺรํ สฺวคตมฺ)

เอษา มีลยตีทมีกฺษณยุคํ ชาตา มมานฺธา ทิศะ

กณฺโสฺยาะ ปฺรติรุธฺยเต มม คิโร นิรฺยานฺติ กฤจฺฉราทิมาะ I

เอตสฺยาะ สฺวสิตํ หฤตมฺ มม ตนุรฺ นิศฺเจษฺฏตามาคตา

มนฺเยสฺยา วิษเวค เอว หิ ปรํ สรฺวํ ตุ ทุะขมฺ มม II [๔๖ ศารฺทูลวิกฺรีฑิต.]

​วาสวทตฺตา. (สาสฺรมฺ) ปิอทํสเณ, อุฏฺเหิ อุฏฺเหิ. เปกฺข, เอโส มหาราโอ จิฏฺทิ. กธํ เวอณา วิ เส ณฏฺา. กึ ทาณึ มเอ อวรทฺธํ ออาณนฺตีเอ เชณ กุวิทา ณาลวสิ. ตา ปสีท ปสีท. อุฏฺเหิ อุฏฺเหิ. ณ หุ ปุโณ อวรชฺฌิสฺสํ. (อูรฺธฺวมวโลกฺย) หา เทวฺวหทอ, กึ ทาณึ มเอ อวกิทํ เชณ เอทาวตฺถํ คทา เม ภอิณี อาทํสิทา. (ปฺริยทรฺศิกายา อุปริ ปตติ)

วิทูษกะ. โภ วอสฺส. กธํ ตุมํ มูโฒ วิอ จิฏฺสิ. ณ เอโส วิสาทสฺส กาโล. วิสมา ขุ คที วิสสฺส. ตา ทํเสหิ อตฺตโณ วิชฺชาปหาวํ.

ราชา. สตฺยเมไวตตฺ (ปฺริยทรฺศิกามาโลกฺย) มูฒ เอวาหเมตาวตี เวลามฺ. ตทหเมนำ ชีวยามิ. สลิลํ สลิลมฺ.

วิทูษกะ. (นิษฺกฺรํมฺย ปุนะ ปฺรวิศฺย) โภ, เอทํ สลิลํ.

(ราโชปสฤตฺย ปฺริยทรฺศนายา อุปริ หสฺตํ นิธาย มนฺตฺรสฺมรณํ นาฏยติ. ปฺริยทรฺศิกา ศไนรุตฺติษฺติ)

วาสวทตฺตา. อชฺชอุตฺต, ทิฏฺิอา ปจฺจุชฺชีวิทา เม ภอิณี.

วิชยเสนะ. อโห เทวสฺย วิทฺยาปฺรภาวะ.

กฺจุกี. อโห สรฺวตฺราปฺรติหตา นเรนฺทฺรตา เทวสฺย.

​ปฺริยทรฺศิกา. (ศไนรุตฺถาโยปวิศฺย จ ชฤมฺภิกำ นาฏยนฺตี สวิษาทมวิสฺปษฺฏมฺ) มโณรเม, จิรํ ขุ สุตฺตมหิ.

วิทูษกะ. โภ วอสฺส, ณิวฺวูฒํ เท โวทิตฺตณํ.

(ปฺริยทรฺศิกา สาภิลาษํ ราชานํ นิรูปฺย สลชฺชํ กึจิทโธมุขี ติษฺติ)

วาสวทตฺตา. (สหรฺษมฺ) อชฺชอุตฺต, กึ ทาณึ ปิ เอสา อณฺณธา เชวฺว กเรทิ.

ราชา. (สสฺมิตมฺ)

สฺวภาวสฺถา ทฤษฺฏิรฺ น. ภวติ คิโร นาติวิศทาสฺ

ตนุะ สีทตฺเยษา ปฺรกฏปุลกเสฺวทกณิกา I

ยถา จายํ กมฺปะ สฺตนภรปริเกฺลศชนนสฺ

ตถา นาทฺยาปฺยสฺยา นิยตมขิลํ ศามฺยติ วิษมฺ II [๔๗ ศิขริณี.]

กฺจุกี. (ปฺริยทรฺศิกำ นิรฺทิศฺย) ราชปุตฺริ, เอษ เต ปิตุราชฺากระ. (อิติ ปาทโยะ ปตติ)

ปฺริยทรฺศิกา. (วิโลกฺย) กธํ กฺจุอี อชฺชวิณอวสู. (สาสฺรมฺ) หา ตาท, หา อชฺชุเอ.

กฺจุกี. ราชปุตฺริ, อลํ รุทิเตน. กุศลิเนา เต ปิตเรา. วตฺสราชปฺรภาวาตฺ ปุนสฺ ตทวสฺถเมว ราชฺยมฺ.

​วาสวทตฺตา. (สาสฺรมฺ) เอหิ อลิอสีเล. อิทาณึ ปิ เท ภอิณิอาสิเนหํ ทํเสหิ. (กณฺเ คฤหีตฺวา) อิทาณึ สมสฺสตฺถมฺหิ.

วิทูษกะ. โภทิ, ตุมํ ภอิณึ เคณฺหิอ กณฺเ เอวฺวํ ปริตุฏฺา สิ. โวทิอสฺส ปาริโตสิอํ วิสุมริทํ.

วาสวทตฺตา. วสนฺตอ, ณ วิสุมริทํ.

วิทูษกะ. (ราชานํ นิรฺทิศฺย สสฺมิตมฺ) โวทิอ, ปสาเรหิ หตฺถํ. ภอิณีเอ อคฺคหตฺถํ เท ปาริโตสิอํ ทาวิสฺสํ.

(ราชา หสฺตมฺ ปฺรสารยติ. วาสวทตฺตา ปฺริยทรฺศิกาหสฺตมรฺปยติ)

ราชา. (หสฺตมุปสํหฤตฺย) กินนยา. สมฺปรตฺเยว กถมปิ ปฺรสาทิตาสิ.

วาสวทตฺตา. โก ตุมํ อเคณฺหิทุํ. ปฒมํ เชวฺว ตาเทณ อิอํ ทิณฺณา.

วิทูษกะ. โภ, มาณณีอา ขุ เทวี. มา เส ปฑิอูลํ กเรหิ.

(วาสวทตฺตา ราชฺโ หสฺตมฺ พลาทากฤษฺย ปฺริยทรฺศิกามรฺปยติ)

ราชา. (สสฺมิตมฺ) เทวี ปฺรภวติ. กุโตสฺมากมนฺยถา กรฺตุํ วิภวะ.

วาสวทตฺตา. อชฺชอุตฺต, อโท วิ ปรํ กึ เท ปิอํ กรีอทุ.

ราชา. กิมตะ ปรมฺ ปฺริยมฺ. ปศฺย.

​นิะเศษํ ทฤฒวรฺมณา ปุนรปิ สฺวํ ราชฺยมธฺยาสิตมฺ

ตฺวํ โกเปน สุทูรมปฺยปหฤตา สทฺยะ ปฺรสนฺนา มม I

ชีวนฺตี ปฺริยทรฺศนา จ ภคินี ภูยสฺ ตฺวยา สํคตา

กึ ตตฺ สฺยาทปรมฺ ปฺริยมฺ ปฺริยตเม ยตฺ สามฺปฺรตมฺ ปฺรารฺถฺยเต II [๔๘ ศารฺทูลวิกฺรีฑิต]

ตถาปีทมสฺตุ,

(ภรตวากฺยมฺ)

อุรฺวีมุทฺทามสสฺยำ ชนยตุ วิสฤชนฺ วาสโว วฤษฺฏิมิษฺฎามฺ

อิษฺไฏสฺ ไตฺรวิษฺฏปานำ วิทธตุ วิธิวตฺ ปฺรีณนํ วิปฺรมุขฺยาะ I

อากลฺปานฺตํ จ ภูยาตฺ สฺถิรสมุปจิตา สํคติะ สชฺชนานำ

นิะเศษํ ยานฺตุ ศานฺติมฺ ปิศุนชนคิโร ทุะสหา วชฺรเลปาะ II [๔๙ สฺรคฺธรา]

(อิติ นิษฺกฺรานฺตาะ สรฺเว)

อิติ จตุรฺโถงฺกะ

สมาปฺเตยมฺ ปฺริยทรฺศิกา นาม นาฏิกา