ฉากที่ ๔ (ตามไก่ปู่เจ้า)

(ม่านรูปป่า มีศาลพระปู่เจ้าบนเขา)

(ปี่พาทย์ทำเพลงเตียว ลิงเล็กออก คนป่าออกไล่ ลาวมาไหว้เจ้าไล่คนป่าเข้าป่า พระปู่เจ้าสำแดงอิทธิฤทธิ์เป็นเสือสีห์ และเป็นแมวแล้วกลายเป็นเฒ่าพิกลกาย ชาวดอนดกใจกลัวหนีเข้าป่าไป ปี่พาทย์ทำวา ปู่เจ้าออก)

ร้องลำลาวพุงขาว รับมะโหรี ๏ มาจะกล่าวบทไป ถึงปู่เจ้าจอมเทวะสิงขร สงสารเพื่อนแพงน้องสองบังอร เฝ้าอาวรณ์หวั่นคะนึงถึงพระลอ ให้นางโรยนางรื่นขืนมาเร้า จำจะเอาไก่งามไปตามล่อ ให้รีบมาเหมือนหวังไม่รั้งรอ จะได้พอใจปองสองอนงค์ ตริพลางปางปู่ยูระยาตร์ จากแท่นทิพาวาสเรืองระหง งามเฉกวชิระราชอาจองค์ เสด็จลงหน้าฉานศาลเทวา (ปี่พาทย์ทำเพลงกลม)

ร้องลำลาวเซิ้ง รับมะโหรี ๏ ปู่กะสันถึงไก่ในไพรพฤกษ์ ปู่รำลึกถึงไก่ไก่ก็มา (ไก่ออก) บรู้กี่คณากี่หมู่ ปู่เลือกไก่ตัวงาม ทรงทรามวัยทรามแรง สร้อยแสงแดงพระพาย ขนเขียวลายระยับ ปีกสลับเบ็ญจรงค์ เลื่อมลายยงหงสะบาท ขอบตาชาตพระพริ้ง สิงคลิ้งหงอนพรายพรรณ ขานขันเสียงเอาใจ เดือยหงอนใสสีลำยอง สองเท้าเทียมนพมาศ ปานฉลุชาดทารง ปู่ก็ใช้ผีลงแก่ไก่ (ผีเป็นเพลิงพลุ่งขึ้นมาลงไก่) ไก่แก้วไซร้บมิกลัว ขุกผกหัวองอาจ ผาดผันตีปีกป้อง ร้องเรื่อยเฉื่อยฉาดฉาน (รัวไก่สามัญหนีเข้าโรงไก่ ไก่ที่ผีลงเคล้ากับผีหายไปข้างโรง กลายเป็นไก่นฤมิตออกมา) เสียงขันขานแจ้วๆ ปู่สั่งแล้วทุกประการ บมินานผาดโผนผยอง โลดลำพองคะนองบหึง มุ่งถั่นถึงพระเรืองลอ ยกคอขันขานร้อง ตีปีกป้องผายผัน ขันเอื้อยเจื้อยไจ้ๆ แล้วไซ้ปีกไซ้หาง โฉมสำอางสำอาจ กรีดปีกวาดเวียดเย้า คอยล่อพระลอเจ้า จักต้อง ตำเนิร แลนา (ปู่เจ้าสั่งไก่แล้วเข้าโรงทางศาล ไก่ก็ฟ้อนเข้าโรง พระลอฟ้อนออกมา มีพี่เลี้ยงและมัคคุเทศก์โดยเสด็จ)

ร้องลำลาวสมเด็จ รับมะโหรี ๏ เมื่อนั้น พระลอดิลกโรจรัศมี (ดอกจันทน์กระพ้อ ชื่นใจพระลอของข้านิเอย) พร้อมพี่เลี้ยงเคียงคลอจรลี หมายบุรีสรองสมสองสุดา (ช่อพะวาทอง เพื่อนพี่แพงน้องของข้านิเอย) ล่วงแดนแคว้นมหาวนาวาส พระลอราชรัญจวนกำสรวลหา (ก่องกุหลาบพวง พระทูลเกล้าแมนสรวงของข้านิเอย) ถวิลถึงยุพดีคู่ชีวา พระฝืนชมพฤกษาไสวไพร (ช่อผกากรอง สองแม่เจ้าเมืองสรองของข้านิเอย)

ร้องลำลาวต่อนก ๏ พระลอเสด็จลีลา ชมพฤกษาหลายหลาก สองปลากฟากแถวทาง ยางจับยางชมฝูง ยูงจับยูงยั่วเย้า เปล้าจับเปล้าแปลกหมู่ กะสาสู่กะสัง รังเรียงรังรังนาน ไก่คลานไต่หงอนไก่ ไผ่จับไผ่คู่คลอ ตอดต้อจับไม้ตอด คับคาลอดพงคา คล้าคลาลงจับคล้า หว้าจับหว้าลอดแล คับแคจับแคป่า ดอกบัวล่าเล็มบัว ตระเวนวังนัวตระเวนดง ช่างทองลงจับทองยั้ว แขกเต้าตั้วเต้าแขก ไต่ไม้แมกไปมา บ่รู้กี่คณาชมผู้ ชมพิหคเหิรรู้ เรียกร้องหากันแลนา (ปี่พาทย์ทำเพลงฉิ่งรัวไก่ออก)

ร้องลำลาวเจ้าซู ๏ ท้าวธผาดเห็นไก่ตระการ ภูบาลบานหฤทัย งามพอใจพอตา มิทันทาธารธำรง ทรงมกุฎภูษาสรรพ จับพิชัยอาวุธราชพล บัดดลธรุกไล่ หวังได้ไก่ตัวงาม พี่เลี้ยงตามจอมราช ครั้นคลาดไก่หยุดท่า เห็นธช้าไก่ขันเรียก ไก่กะเหวียกตาดู ครั้นภูธระจะทัน ไก่ค่อยผันค่อยผ้าย ระร่ายส่ายตีนเดิร ดำเนิรหงส์ยกย่าง ครั้นเห็นห่างไก่หยุด ครั้นจะสุดแดนป่า ครั้นจะผ่าแดนบ้าน ไก่แกล้งคร้านมารยา เห็นไก่ช้าธก็สาว ทางยืดยาวย่นสั้น เหย่าไย่ไย่ใกล้กะชั้น ไก่แกล้ง กระเจิงโผ (ปี่พาทย์ทำเชิดฉิ่ง)

ไก่เอยไก่แก้ว กล้าแกล้วกายะสิทธิ์ฤทธิ์ผีสิง เลี้ยวล่อลอราชฉลาดจริง เพราพริ้งหงอนสร้อยสวยสะอาง ทำทีแล่นถลาให้คว้าเหมาะ ย่างเหยาะกรีดปีกไซ้หาง ครั้นพระลอไล่กะชั้นกั้นกาง ไก่ขวัญหันห่างราชา ฉับเฉียวเลี้ยวลัดฉวัดเฉวียน วนเวียนหลบเวิ้งเชิงพฤกษา ขันเจื้อยเฉื่อยก้องห้องวนา ทำท่าเย้ยเยาะภูมี (ออกเชิดจีนกราวรำ แล้วหวนเชิดฉิ่ง ไก่หลบซุ้มขันล่อ พระลอเที่ยวหาถูกรังมด หนามตำหัตถ์และบาท ให้ข้าหลวงเดิมกับพี่เลี้ยงเที่ยวหา มัคคุเทศก์ทำท่าล้อพระลอ ลงท้ายไล่เชิดกลอง ไก่หาย)

เริงเชิดฉิ่ง ๏ เออเอ๋ยหริ่งๆ ได้ยินเสียงฉิ่งก็จับใจ สาวแก่แม่ม่าย ร้องไห้มาดูเราเอย

กรุงเอ๋ยกรุงสยาม เจริญงามเห็นทันตา สักหน่อยศรีอยุธยา คงเทียมหน้าโลกเอย

เย็นเอยเย็นเกล้า เพราะพระเป็นเจ้าของเราดี ทรงพระเมตตาปราณี ไพร่ฟ้าประชาชีชื่นเอย

ชื่นเอ๋ยชื่นจิตต์ มีเจ้าชีวิตสมใจ เพราะพระผะดุงกรุงไทย จึ่งศิวิไลส์เลิศเอย

เออเอ๋ยโหว่งโหว่ง เป่านกหวีดโข่งเล่นดังดัง เพราะไม่เพราะก็ชั่ง เราเป่าเราฟังเองเอย

เออเอ๋ยหึ่งๆ เอาแต่โกรธแต่ขึ้งตะบึงไป นี่จะหวงจะหึงไปถึงไหน แม่ยอดอาลัยเรียมเอย

สบายเอ๋ยสบายใจ เกิดเป็นมนุษย์ชาติไหน ขอให้เกิดเป็นไทยเถิดเอย

อุ่นเอ๋ยอุ่นอก คนทั้งแผ่นดินสิ้นวิตก เดชพึ่งพระปกครองเอย

สวนเอ๋ยสวนดุสิต ใครได้เห็นเป็นชื่นชีวิต ยามหงุดๆหงิดๆ ก็หายเหมือนปลิดทิ้งเอย

บุญเอ๋ยบุญช่วย บ้านเมืองรุ่งเรืองร่ำรวย ทั้งสะสวยสราญเอย

ร้องลำลาวครวญ ๏ จวนโพล้เพล้ไพรพราว ไก่เหิรหาวหายเนตร ภูเบศดู ฉรอับทิศ บพิตรคิดถึงพระองค์ อ้ากูมาหลงแก่ไก่ ไก่ผีไขว่เอากู ท้าวธแลดูสองพระพี่เลี้ยง สองพี่กล่าวคำกล่อมเกลี้ยง ถูกถ้วน ทุกอัน หนะพี่เอย เจรจา

ร้องลำลาวเดิรดง รับมะโหรี ๏ พระลอรัญจวนใจ ด้วยพระจะไปอรัญญะวา แดเดียวเปลี่ยววิญญา เชิญชะไมแม่มาช่วยชื่นชีวี บุญพี่บุญน้อง เคยสร้างปางสอง สมปองปรีดี สองสาวแสนสวย รื่นรวยนารี เรียมรักแสนทวี จึ่งเตเาตามมา โฉมนางแน่งน้อย แช่มช้อยโศภา ประดุจดวงฟ้า กัลยางามจริง หาไหนไม่เทียบ เปรียบยอดเยาว์หญิง พี่รักเจ้าจริง สายจิตต์เรียมเอย

สองพระพี่เลี้ยงราช ปลอบประโลมบาทพระเรืองลอ โปรดปลดรัดทดท้อ โศกีรีรอมิจรลี ผิวะพี่รักน้อง เชิญช่วยปรองดอง สมสองเทพี สองสาวสวยสม รื่นรมย์ฤๅดี เผือรักแสนทวี จึงเต้าตามพะนอ โอ๋นางอื้นอาลัย ชื่นใจพระลอ ประดุจวิเชียระช่อ งามละอออินทรีย์ หาไหนไม่เทียบ เปรียบยอดยาหยี รักเราเท่านี้ หนะอกอัยยเอย

พระเอยพระลอเลิศ พระสุดประเสริฐในโลกา ใดพระถวิลหา สมเหตุเจตนามิช้าวัน ผิวะพระรักน้อง คงร่วมสรวมสอง เข้าห้องหากัน สองสาวสวยสุนทร์ คู่บุญทรงธรรม์ พี่เลี้ยงแก้วขวัญ จักต้องบุญตา โฉมนางคู่ชีวิต ชื่นจิตต์พี่ยา ประดุจจะจันทรา เสน่หาของฉัน หาไหนไม่เทียบ เปรียบสองจอมขวัญ เป็นกะต่ายหมายจันทร์ เสียกะมังกูเอย

สงสารพระลอราช สะอื้นอนาถในหิมะวา พี่เลี้ยงเคียงราชา จันทร์แจ่มแวมวะนาคลาไคล ลิงค่างครางก้อง เนื้อเบื้อเสือร้อง พระสยองหัวใจ ถวิลถึงสองสาว เหน็บหนาวหฤทัย โอดอ้อนอาลัย ยอดรักเรียมอา โอ๋นางนวลละออ ของพระลอราชา พระดุจจะดวงตา เสน่หาของเผือ หาไหนไม่เทียบ เปรียบสองบุญเหลือ รักน้องสองเขือ ข่อนอกกูเอย (ฟ้อน เข้าโรง)

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ