แม่กง
๏ อักษรสูง ๑๑ ตัวแจกในแม่กงดังนี้ ๚ะ
๏ ขง ขัง ขาง ขิง ขีง ขึง ขืง ขุง ขูง เขง แขง โขง ของ ขวง เขียง เขือง เขิง เของ ๚ะ
๏ ฃง ฃัง ฃาง ฃิง ฃีง ฃึง ฃืง ฃุง ฃูง เฃง แฃง โฃง ฃอง ฃวง เฃียง เฃือง เฃิง เฃอง ๚ะ
๏ ฉง ฉัง ฉาง ฉิง ฉีง ฉึง ฉืง ฉุง ฉูง เฉง แฉง โฉง ฉอง ฉวง เฉียง เฉือง เฉิง เฉอง ๚ะ
๏ ฐง ฐัง ฐาง ฐิง ฐีง ฐึง ฐืง ฐุง ฐูง เฐง แฐง โฐง ฐอง ฐวง เฐียง เฐือง เฐิง เฐอง ๚ะ
๏ ถง ถัง ถาง ถิง ถีง ถึง ถืง ถุง ถูง เถง แถง โถง ถอง ถวง เถียง เถือง เถิง เถอง ๚ะ
๏ ผง ผัง ผาง ผิง ผีง ผึง ผืง ผุง ผูง เผง แผง โผง ผอง ผวง เผียง เผือง เผิง เผอง ๚ะ
๏ ฝง ฝัง ฝาง ฝิง ฝีง ฝึง ฝืง ฝุง ฝูง เฝง แฝง โฝง ฝอง ฝวง เฝียง เฝือง เฝิง เฝอง ๚ะ
๏ ศง ศัง ศาง ศิง ศีง ศึง ศืง ศุง ศูง เศง แศง โศง ศอง ศวง เศียง เศือง เศิง เศอง ๚ะ
๏ ษง ษัง ษาง ษิง ษีง ษึง ษืง ษุง ษูง เษง แษง โษง ษอง ษวง เษียง เษือง เษิง เษอง ๚ะ
๏ สง สัง สาง สิง สีง สึง สืง สุง สูง เสง แสง โสง สอง สวง เสียง เสือง เสิง เสอง ๚ะ
๏ หง หัง หาง หิง หีง หึง หืง หุง หูง เหง แหง โหง หอง หวง เหียง เหือง เหิง เหอง ๚ะ
----------------------------
๏ ผันด้วยไม้ ่ ้ เปนสามคำดังนี้ ๚ะ
๏ ขง ข้งข่ง ขัง ขั้งขั่ง ขาง ข้างข่าง ขิง ขิ้งขิ่ง
ขีง ขี้งขี่ง ขึง ขึ้งขึ่ง ขืง ขื้งขื่ง ขุง ขุ้งขุ่ง
ขูง ขู้งขู่ง เขง เข้งเข่ง แขง แข้งแข่ง โขง โข้งโข่ง
ของ ข้องข่อง ขวง ข้วงข่วง เขียง เขี้ยงเขี่ยง
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
๏ ยังมี ๑๐ อักษร ผันอย่างนี้เหมือนกัน ๚ะ
----------------------------
๏ อักษรกลาง ๙ แจกแม่ กง ดังนี้ ๚ะ
๏ กง กัง กาง กิง กีง กึง กืง กุง กูง เกง แกง โกง กอง กวง เกียง เกือง เกิง เกอง ๚ะ
๏ จง จัง จาง จิง จีง จึง จืง จุง จูง เจง แจง โจง จอง จวง เจียง เจือง เจิง เจอง ๚ะ
๏ ฎง ฎัง ฎาง ฎิง ฎีง ฎึง ฎืง ฎุง ฎูง เฎง แฎง โฎง ฎอง ฎวง เฎียง เฎือง เฎิง เฎอง ๚ะ
๏ ฏง ฏัง ฏาง ฏิง ฏีง ฏึง ฏืง ฏุง ฏูง เฏง แฏง โฏง ฏอง ฏวง เฏียง เฏือง เฏิง เฏอง ๚ะ
๏ ดง ดัง ดาง ดิง ดีง ดึง ดืง ดุง ดูง เดง แดง โดง ดอง ดวง เดียง เดือง เดิง เดอง ๚ะ
๏ ตง ตัง ตาง ติง ตีง ตึง ตืง ตุง ตูง เตง แตง โตง ตอง ตวง เตียง เตือง เติง เตอง ๚ะ
๏ บง บัง บาง บิง บีง บึง บืง บุง บูง เบง แบง โบง บอง บวง เบียง เบือง เบิง เบอง ๚ะ
๏ ปง ปัง ปาง ปิง ปีง ปึง ปืง ปุง ปูง เปง แปง โปง ปอง ปวง เปียง เปือง เปิง เปอง ๚ะ
๏ อง อัง อาง อิง อีง อึง อืง อุง อูง เอง แอง โอง ออง อวง เอียง เอือง เอิง เออง ๚ะ
----------------------------
๏ ผันด้วยไม้ ่ ้ ๊ ๋ เปน ๕ คำดังนี้ ๚ะ
๏ กงก่ง ก้ง ก๊ง ก๋ง กังกั่ง กั้ง กั๊ง กั๋ง
กาง ก่าง ก้าง ก๊าง ก๋าง กิงกิ่ง กิ้ง กิ๊ง กิ๋ง
กีง กี่ง กี้ง กี๊ง กี๋ง กึง กึ่ง กึ้ง กึ๊ง กึ๋ง
กืง กื่ง กื้ง กื๊ง กื๋ง กุง กุ่ง กุ้ง กุ๊ง กุ๋ง
กูง กู่ง กู้ง กู๊ง กู๋ง เกง เก่ง เก้ง เก๊ง เก๋ง
แกง แก่ง แก้ง แก๊ง แก๋ง โกง โก่ง โก้ง โก๊ง โก๋ง
กอง ก่อง ก้อง ก๊อง ก๋อง กวง ก่วง ก้วง ก๊วง ก๋วง
เกียง เกี่ยง เกี้ยง เกียง เกียง เกือง เกื่อง เกื้อง เกือง เกือง
เกิง เกิ่ง เกี้ง เกิง เกิง เกอง เก่อง เก้อง เก๊อง เก๋อง
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
๏ ยังอีก ๘ อักษรผันเหมือนกัน ๚ะ
----------------------------
อักษรต่ำ ๒๔ ตัว แจกในแม่ กง ดังนี้ ๚ะ
๏ คง คัง คาง คิง คีง คึง คืง คุง คูง เคง แคง โคง คอง ควง เคียง เคือง เคิง เคอง ๚ะ
๏ ฅง ฅัง ฅาง ฅิง ฅีง ฅึง ฅืง ฅุง ฅูง เฅง แฅง โฅง ฅอง ฅวง เฅียง เฅือง เฅิง เฅอง ๚ะ
๏ ฆง ฆัง ฆาง ฆิง ฆีง ฆึง ฆืง ฆุง ฆูง เฆง แฆง โฆง ฆอง ฆวง เฆียง เฆือง เฆิง เฆอง ๚ะ
๏ งง งัง งาง งิง งีง งึง งืง งุง งูง เงง แงง โงง งอง งวง เงียง เงือง เงิง เงอง ๚ะ
๏ ชง ชัง ชาง ชิง ชีง ชึง ชืง ชุง ชูง เชง แชง โชง ชอง ชวง เชียง เชือง เชิง เชอง ๚ะ
๏ ซง ซัง ซาง ซิง ซีง ซึง ซืง ซุง ซูง เซง แซง โซง ซอง ซวง เซียง เซือง เซิง เซอง ๚ะ
๏ ฌง ฌัง ฌาง ฌิง ฌีง ฌึง ฌืง ฌุง ฌูง เฌง แฌง โฌง ฌอง ฌวง เฌียง เฌือง เฌิง เฌอง ๚ะ
๏ ญง ญัง ญาง ญิง ญีง ญึง ญืง ญุง ญูง เญง แญง โญง ญอง ญวง เญียง เญือง เญิง เญอง ๚ะ
๏ ฑง ฑัง ฑาง ฑิง ฑีง ฑึง ฑืง ฑุง ฑูง เฑง แฑง โฑง ฑอง ฑวง เฑียง เฑือง เฑิง เฑอง ๚ะ
๏ ฒง ฒัง ฒาง ฒิง ฒีง ฒึง ฒืง ฒุง ฒูง เฒง แฒง โฒง ฒอง ฒวง เฒียง เฒือง เฒิง เฒอง ๚ะ
๏ ณง ณัง ณาง ณิง ณีง ณึง ณืง ณุง ณูง เณง แณง โณง ณอง ณวง เณียง เณือง เณิง เณอง ๚ะ
๏ ทง ทัง ทาง ทิง ทีง ทึง ทืง ทุง ทูง เทง แทง โทง ทอง ทวง เทียง เทือง เทิง เทอง ๚ะ
๏ ธง ธัง ธาง ธิง ธีง ธึง ธืง ธุง ธูง เธง แธง โธง ธอง ธวง เธียง เธือง เธิง เธอง ๚ะ
๏ นง นัง นาง นิง นีง นึง นืง นุง นูง เนง แนง โนง นอง นวง เนียง เนือง เนิง เนอง ๚ะ
๏ พง พัง พาง พิง พีง พึง พืง พุง พูง เพง แพง โพง พอง พวง เพียง เพือง เพิง เพอง ๚ะ
๏ ฟง ฟัง ฟาง ฟิง ฟีง ฟึง ฟืง ฟุง ฟูง เฟง แฟง โฟง ฟอง ฟวง เฟียง เฟือง เฟิง เฟอง ๚ะ
๏ ภง ภัง ภาง ภิง ภีง ภึง ภืง ภุง ภูง เภง แภง โภง ภอง ภวง เภียง เภือง เภิง เภอง ๚ะ
๏ มง มัง มาง มิง มีง มึง มืง มุง มูง เมง แมง โมง มอง มวง เมียง เมือง เมิง เมอง ๚ะ
๏ ยง ยัง ยาง ยิง ยีง ยึง ยืง ยุง ยูง เยง แยง โยง ยอง ยวง เยียง เยือง เยิง เยอง ๚ะ
๏ รง รัง ราง ริง รีง รึง รืง รุง รูง เรง แรง โรง รอง รวง เรียง เรือง เริง เรอง ๚ะ
๏ ลง ลัง ลาง ลิง ลีง ลึง ลืง ลุง ลูง เลง แลง โลง ลอง ลวง เลียง เลือง เลิง เลอง ๚ะ
๏ วง วัง วาง วิง วีง วึง วืง วุง วูง เวง แวง โวง วอง ววง เวียง เวือง เวิง เวอง ๚ะ
๏ ฬง ฬัง ฬาง ฬิง ฬีง ฬึง ฬืง ฬุง ฬูง เฬง แฬง โฬง ฬอง ฬวง เฬียง เฬือง เฬิง เฬอง ๚ะ
๏ ฮง ฮัง ฮาง ฮิง ฮีง ฮึง ฮืง ฮุง ฮูง เฮง แฮง โฮง ฮอง ฮวง เฮียง เฮือง เฮิง เฮอง ๚ะ
----------------------------
๏ ผันด้วยไม้ ่ ้ เปน ๓ ดังนี้ ๚ะ
๏ คง ค่ง ค้ง คัง คั่ง คั้ง คาง ค่าง ค้าง คิง คิ่ง คิ้ง
คีง คี่ง คี้ง คึง คึ่ง คื้ง คืง คื่ง คื้ง คุง คุ่ง คุ้ง
คูง คู่ง คู้ง เคง เค่ง เค้ง แคง แค่ง แค้ง โคง โค่ง โค้ง
คอง ค่อง ค้อง ควง ค่วง ค้วง เคียง เคี่ยง เคี้ยง
เคือง เคื่อง เคื้อง เคิง เคิ่ง เคิ้ง เคอง เค่อง เค้อง
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
๏ ยังอีก ๒๓ อักษรผันเหมือนกันดังนี้ ๚ะ
----------------------------
๏ อักษรใช้สกด ในแม่กง ได้แต่ตัว ง กับนฤคหิตก็ใช้ได้บ้าง ๚ะ
----------------------------
๏ ต่อนี้ไปคำกลอนสำหรับอ่านเทียบในแม่กง ๚ะ
๏ ฉบัง ๑๖ ๏ ขึ้นกงจงจำสำคัญ ทั้งกนปนกัน รำพรรณ์มิ่งไม้ในดง ๚ะ
๏ ไกรกร่างยางยูงสูงระหง ตลิงปลิงปริงประยง คันทรงส่งกลิ่นฝิ่นฝาง ๚ะ
๏ มะม่วงพลวงพลองช้องนาง หล่นเกลื่อนเถื่อนทาง กินพลางเดินพลางหว่างเนิน ๚ะ
๏ เหนกวางย่างเยื้องชำเลืองเดิน เหมือนอย่างนางเชิญ พระแสงสำอางข้างเคียง ๚ะ
๏ เขาสูงฝูงหงษ์ลงเรียง เรีงร้องซ่องเสียง สำเนียงน่าฟังวังเวง ๚ะ
๏ กลางไพรไก่ขันบันเลง พังเสียงเพียงเพลง ซเจ้งจำเรียงเวียงวัง ๚ะ
๏ ยูงทองร้องกะโต้งโห่งดัง เพียงฆ้องกลองระฆัง แตรสังข์กังสะดาลขานเสียง ๚ะ
๏ กะลิงกะลางนางนวนนอนเรียง พระยาลคล้เคียง แอ่นเอี้ยงอีโก้งโทงเทง ๚ะ
๏ ค้อนทองเสียงร้องปองเปง เพลินฟังวังเวง อีเก้งเริงร้องลองเชิง ๚ะ
๏ ฝูงละมั่งฝังดินกินเพลิง คางแขงแรงเร็ง ยืนเบิ่งบึ้งหน้าตาโพลง ๚ะ
๏ ป่าสูงยูงยางช้างโขลง อึงคะนึงผึงโผง โยงกันแล่นน้ำคล่ำไป ๚ะ จบแม่กงเท่านี้ ๚ะ
----------------------------
