เดือน ๙ จุลศักราช ๑๒๕๘

วัน ๑ ๑ฯ ๙ ค่ำ ปีวอกอัฐศก ๑๒๕๘

วันที่ ๙ สิงหาคม รัตนโกสินทร๒๙ศก ๑๑๕

เวลาเช้า เรือพระที่นั่งเลื่อนเข้าทอดตรงแหลมทรายปากน้ำเมืองสงขลา พระวิจิตรวรสาสน์ข้าหลวง พระยาวิเชียรคิรีเมืองสงขลา พระยาศรีธรรมราชเมืองนคร พระยาอภัยบริรักษ์เมืองพัทลุง แลข้าหลวงกรมการอีกหลายนายลงมาเฝ้าทูลลอองธุลีพระบาทในเรือพระที่นั่ง ครั้นเวลาเช้า ๕ โมงเศษ เสด็จพระราชดำเนินขึ้นเมืองสงขลา ประทับที่บ้านเจ้าพระยาวิเชียรคิรีเม่น มีพระสงฆ์สวดถวายไชยมงคลรับเสด็จ ข้าหลวงผู้ว่าราชการเมืองกรมการเฝ้าทูลลอองธุลีพระบาทพร้อมกัน พระวิจิตรวรสาสน์อ่านคำกราบบังคมทูลพระกรุณาในส่วนข้าหลวงแลผู้ว่าราชการเมืองกรมการ แสดงความยินดีที่เสด็จมาถึง แลการที่ทรงพระราชดำริห์จะทำนุบำรุงบ้านเมือง แล้วมีพระบรมราชโองการดำรัสตอบพระราชทานพระบรมราโชวาทแลพระราชทานพร แล้วทรงฉายพระรูปพร้อมด้วยผู้ที่ตามเสด็จพระราชดำเนิน แลข้าหลวงผู้ว่าราชการเมืองกรมการ แล้วเสด็จพระราชดำเนินไปประทับที่ที่พักข้าหลวง ซึ่งจัดเปนที่ประทับร้อนแลเสวยกลางวัน ครั้นเวลาบ่ายเสด็จพระราชดำเนินจากที่นั้นประพาศตามถนนตลาดในเมืองมี​การตกแต่งผูกซุ้มใบไม้ แลดาษผ้าตลอดทาง พ้นถนนตลอดแล้วเสด็จเลี้ยวไปตามถนนในเมืองประทับ ณ วัดมัชฌิมาวาศ ทรงนมัสการพระแล้ว เสด็จพระราชดำเนินจากวัดนั้นแล้วมาทอดพระเนตรตลาดเชิงกำแพงซึ่งข้าหลวงจัดตั้งขึ้นใหม่ แล้วเสด็จกลับลงเรือพระที่นั่ง มาถึงเรือพระที่นั่งจักรกรี เวลาบ่าย ๔ โมงเศษ แล้วออกเรือพระที่นั่งจากน่าเมืองสงขลาต่อมา

วัน ๒ ๒ฯ ๙ ค่ำ ปีวอกอัฐศก ๑๒๕๘

วันที่ ๑๐ สิงหาคม รัตนโกสินทร๒๙ศก ๑๑๕

เวลาย่ำเที่ยง เรือพระที่นั่งถึงเกาะพงัน ทอดที่อ่าวธารเสด็จ เสด็จพระราชดำเนินขึ้นประพาศที่ลำธาร เสด็จถึงที่สลักอักษรพระนาม จ.ป.ร. ที่ ๑ โปรดเกล้าฯ ให้สลักศิลา ศักราช ๑๒๕๘ เปนที่หมายการเสด็จพระราชดำเนิน เติมต่อของเก่าลงแล้วทรงฉายพระรูป แล้วเสด็จกลับมาสรงน้ำที่ต้นธาร เสร็จแล้วเสด็จกลับลงเรือพระที่นั่งออกเรือพระที่นั่งจากเกาะพงันต่อมา

วัน ๓ ๓ฯ ๙ ค่ำ ปีวอกอัฐศก ๑๒๕๘

วันที่ ๑๑ สิงหาคม รัตนโกสินทร๒๙ศก ๑๑๕

เวลาเช้า ๕ โมงเศษ ถึงเกาะสีชัง หยุดพักเรือพระที่นั่งสูบน้ำอับเฉาท้องเรือ ครั้นแวลาบ่าย ๓ โมงออกเรือพระที่นั่งจากเกาะสีชังมาข้ามสันดอนเวลาค่ำ พบเรืออรรคเรศรซึ่งออกมารับเสด็จ แล่นฃ้ามสันดอนออกมาแล้ว ตามเรือพระที่นั่งเข้าปากน้ำ ครั้นเรือพระที่นั่งฃ้ามสันดอนแล้ว เข้ามาทอดที่นอกเรือทุ่นหน่อยหนึ่ง สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ พระเจ้าน้องยาเธอ แลข้าราชการ ที่ดำรงในตำแหน่ง เสนาบดี ซึ่งมาในเรืออรรคเรศร์เพื่อรับเสด็จนั้น ขึ้นมาเฝ้าทูลลอองธุลีพระบาทในเรือพระที่นั่งมหาจักรกรี มีพระราชปฏิสันฐาน แลรับสั่งถึงการเสด็จประพาศต่างๆ