วันที่ ๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๖๑ น

บ้านปลายเนอน คลองเตอย

วันที่ ๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๖๑

กราบทูล กรมพระดำรงราชานุภาพ ทราบฝ่าพระบาท

ลายพระหัถประทานบทเห่เรือมาให้แก้ สำหรับพิมพ์ใหม่นั้นได้รับแล้ว ฃอประทานกราบทูลด้วยร้อนรนใจ โดยได้ตรวจบทเห่กากีซึ่งได้มาใหม่จากวังน่านั้น เหนว่าไม่ใช่ฝีพระโอฐเจ้าฟ้ากุ้งที่คารพ ฝีปากนี้อ่อนกลอนพาไปถ้อยคำดาษมาก ความรู้ในหลักฐานทั้งปวงก็หย่อน อักษรวิธีก็พลาด ดั่งจะชี้ตัวอย่างถวายบ้าง เช่นกล่าวถึงนารีผลอันเปนเรื่องซึมทราบ เอามาเฃ้าในไตรภูมโลกสัณาน นี่ก็เขลาพออยู่แล้ว แลยังซ้ำพวกคนธรรพเปนผู้มาชม หาใช่พิทยาธรไม่เสียด้วย นี่เปนอ่อนความรู้ในทางหลักฐาน ยังว่า “ฃ้ามเขตรทันดรสี ใสสมุท” นี้เปนฝีปากอ่อน เพราะกลอนฉุดเอาสีไปไว้หลังทันดรเสียได้ “ถึงพระหิมพานต์ถ้า สระแก้ว ชโลธร” นี่เปนอักษรวิธีพลาดด้วยที่ “ถ้า” นั้นจะต้องเปน “ท่า” เอกเจ้าฟ้ากุ้งนั้นแขงหนักจะเปนเช่นนี้ไม่ได้เลอย

เกล้ากระหม่อมอยากจะหาความว่า ผู้แต่งบทกากีดาษนี้ ไม่รู้จักต่ำสูง มีความเทยอทยานอยากหาความสรเสริญในการแต่งแทรงแปลงบทเห่เก่า เจริญรอยพระราชนิพนธรัชการที่ ๒ ซึ่งทรงแทรกบทชมปลา หาช่องที่จะแทรกบ้างก็ไปเหนบทกากีของเก่ามีอยู่นิดเดียว เหนเปนช่องที่จะขยายให้โอฬารึกเปนการอวดฉลาดได้ จึงได้แต่งแทรกเฃ้าด้วยไม่รู้สึกเลอย ว่าเจ้าฟ้ากุ้งหาได้ทรงเจตนาที่จะแต่งเรื่องกากีจิง ๆ ไม่ ในการที่จะพิมพ์นั้น ถ้าจะผ่าอกเจ้าฟ้ากุ้งผู้เปนครูบาธยายแยกออก เอาฝุ่นฝอยที่ได้ใหม่นี้ยัดลงไปแล้ว จะต้องเสียใจเปนแน่ ที่ได้บทแปลกมานี้ก็ดีดอก แต่ขอประทานพิมพ์ไว้ท่อนหนึ่งต่างหากฉเพาะของเขา จะแทรกเฃ้าไว้ด้วยกันอย่างพระราชนิพนธบทชมปลาหาควรไม่ เพราะเฃ้ากันไม่ได้ สำนวนไม่ทันกัน แลท้องความเจตนาต่างกัน ของร้ายจะทำลายของดีฉิบหายหมด

ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด ฯ

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงนริศรานุวัดติวงศ์

แชร์ชวนกันอ่าน

แจ้งคำสะกดผิดและข้อผิดพลาด หรือคำแนะนำต่างๆ ได้ ที่นี่ค่ะ