เรื่อง ตั้งพระพิเทศพานิช (ตันกิมจิ๋ง) เป็นพระยาอัศฎงคตทิศรักษา

สมเด็จพระปรเมนทรมหามกุฎ พระจอมเกล้าเจ้ากรุงสยาม เป็นพระเจ้าแผ่นดินใหญ่ในรัชกาลที่ ๔ ในพระบรมราชวงษ์ ซึ่งดำรงค์กรุงรัตนโกสินทรมหินทรายุทธยาในประเทศบางกอกนี้ เป็นมหาราชธานีใหญ่ในพระราชอาณาจักรฝ่ายสยาม คือแผ่นดินสยามเหนือใต้ แลดินแดนต่างๆ อยู่เคียงอยู่ใกล้ๆ บ้าง เป็นที่อยู่ของชนชาวประเทศมีเพศภาสาต่างๆ คือลาวเฉียง ลาวกาว กัมโพชา มลายู แลกะเหรี่ยง แลอื่นๆ ในทิศนั้นๆ

ขอประกาศความที่จะว่าไปแก่ท่านทั้งปวง ฤๅท่านผู้หนึ่งผู้เดียวคือผู้ใดๆ ที่จะได้อ่านหนังสือสำคัญนี้ให้ทราบ

มิศเตอตันกิมจิ๋ง พระพิเทศพานิช สยามพิชิตภักดี ผู้ซึ่งแต่ก่อนเป็นผู้รับการลับๆ ของเราพระเจ้ากรุงสยาม แล้วภายหลังมาได้เป็นกงสุลรับราชการฝ่ายสยาม ณ เมืองสิงคโปรแลเป็นที่ปฤกษาราชการฝ่ายสยามมานานแล้ว แลบัดนี้รับอาสาว่าจะมาทำนุบำรุงเมืองกระให้รุ่งเรืองเจริญด้วยไพร่บ้านพลเมืองแลผลประโยชน์ดีขึ้นกว่าแต่ก่อน แลได้ทำสัญญาไว้ต่อท่านเสนาบดี สมุหพระกระลาโหม ได้ลงชื่อแลประทับตราเป็นสำคัญ ว่าด้วยการที่จะมารับรักษาทำนุบำรุงเมืองกระนั้น ตกลงกันเสร็จในวันพฤหัศบดี แรม ๑๔ ค่ำของจันทรมาศ ชื่อบุศยเป็นที่ ๒ ของฤดูหนาวในปีเถาะ นพศก ศักราชโหรสยาม ๑๒๒๙ ตรงกับวันที่ ๒๓ ของเดือนยันนุวารี ในปีคฤสตศักราช ๑๘๖๘ ก็บัดนี้ตามสัญญาข้อที่สองในนั้น เราขอตั้งมิศเตอตันกิมจิ๋ง ซึ่งเดิมเป็นที่พระพิเทศพานิช สยามพิชิตภักดี กงสุลฝ่ายสยามอยู่ ณ เมืองสิงคโปร ให้เปลี่ยนตำแหน่งเลื่อนยศบันดาศักดิ์เป็น พระยาอัศฎงคตทิศรักษา สยามประชานุกุลกิจ ผู้สำเร็จราชการเมืองกระ แลให้ยกเมืองกระซึ่งขึ้นแก่เมืองชุมพรอยู่แต่ก่อนนั้นขึ้นแก่กรุงเทพมหานคร ตามข้อที่ ๖ ในหนังสือสัญญานั้น ให้ถือศักดินา ๓๐๐๐ ตามธรรมเนียมผู้มียศในสยาม ซึ่งเป็นผู้สำเร็จราชการเมืองขึ้นกรุงเทพฯ ในชั้นที่ ๔ แลให้มีอำนาจ ได้บังคับบัญชาปลัด ยกระบัตร กรมการ แลราษฎร บันดาอยู่ในเขตรแดนเมืองกระทั้งสิ้นตามการแลแบบแผนที่ผู้สำเร็จราชการเมืองกระแต่ก่อนได้บังคับมานั้น โดยยุติธรรมแลชอบด้วยราชการ จงเว้นการควรเว้น หมั่นประพฤติการควรประพฤติ สมควรแก่เหตุผลทุกประการ แลรักษาความซื่อสัตยสุจริตต่อกรุงเทพมหานคร ตามอย่างธรรมเนียมผู้มียศอยู่ในที่ตั้งอย่างนี้ อำนาจนี้จงเป็นไปตลอดเวลา ความชอบใจของผู้เป็นบันทัดใหญ่ยิ่งในสยาม ฤๅความชอบใจแลชนมชีพของมิศเตอตันกิมจิ๋ง ซึ่งเป็นพระยาอัศฎงคตทิศรักษา สยามประชานุกูลกิจนั้นเอง ขอให้สิ่งซึ่งเป็นประธานแก่สกลโลก จงอนุเคราะหรักษามิศเตอตันกิมจิ๋ง ซึ่งเป็นพระยาอัศฎงคตทิศรักษา สยามประชานุกูลกิจ ผู้สำเร็จราชการเมืองกระบัดนี้ ให้มีความเจริญศุขสวัสดิ์ทุกประการ เทอญ

พระราชทานอิสริยยศตั้งนี้มา ณ วันศุกร ขึ้นสามค่ำ ของจันทรมาศ ชื่อเป็นที่ ๖ นับแต่ต้นฤดูหนาวในปีมโรง สัมฤทธิศก ศักราชโหรสยาม ๑๒๓๐ ตรงกับสุริยคติกาลอย่างยุโรป เป็นวันที่ ๒๔ ของเดือนเอปริล ในปีมีคฤสตศักราช ๑๘๖๘ เป็นปีที่ ๑๘ ฤๅเป็นวัน ๖๑ ในรัชกาลปัจจุบันนี้ฯ.

(คัดจากสมุดไทย เรื่องจดหมายเหตุ รัชกาลที่ ๔ เลขที่ ๒๒ ข้อ ๔)