๔๕. ทูตอเมริกันเข้ามาทำหนังสือสัญญา

ฝ่ายเปรสิเดนต์พระเจ้าแผ่นดินอเมริกัน แต่งให้กัปตันเซนด์ฮาริสราชทูตนาย ๑ กับขุนนางเมืองอเมริกันเข้ามาทำหนังสือสัญญา มาด้วยเรือกลไฟชื่อเซนยะซิงโตลำ ๑ กำมะโดดชื่อยิมอัมสปรอง ถึงปากน้ำเจ้าพระยา วันจันทร์ เดือน ๕ ขึ้น ๘ ค่ำ เรือนั้นใหญ่เข้าปากน้ำไม่ได้ ที่กรุงจัดเรือกลไฟสยามอรสุมพลไปรับ กัปตันเซนด์ฮาริสเข้ามาถึงเมืองสมุทรปราการ ทหารที่ป้อมได้ยิงปืนสลุตธงแผ่นดิน ๒๑ นัด แล้วกัปตันเซนด์ฮาริสกับขุนนางอเมริกัน ๔๖ นาย ขึ้นมาถึงกรุงเทพมหานคร เดือน ๕ แรม ๑ ค่ำ[๑] พักอยู่ที่เรือนปลูกไว้รับแขกเมืองที่หน้าโรงฝางเก่าปากคลองผดุงกรุงเกษม เพราะด้วยตึกรับแขกเมืองหน้าวัดประยูรวงศ์ พวกมิสเตอร์ฮาริปักขุนนางอังกฤษขออาศัยอยู่หลายนาย

ครั้นมาถึง ณวันจันทร์ เดือน ๕ แรม ๘ ค่ำ กรมพระพิพิธโภคภูเบนทร์ซึ่งประชวรลมอัมพาต สิ้นพระชนม์ พระชนม์ได้ ๖๑ พรรษา ๖ เดือน ๙ วัน

ครั้นวันพฤหัสบดี เดือน ๕ แรม ๑๑ ค่ำ กัปตันเซนด์ฮะริสราชทูตเข้าเฝ้าออกใหญ่ณพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ถวายปืนโก ๕ ลำ กล้องหุ้มทอง ๑ ปืนเปรียมทอง ๑ บอก กระจกรูปเปรสิเดนต์ ๒ บาน กระจกเงาใหญ่คู่ ๑ หมึกโกรโส ๒ หีบ สมุด ๑๐ เล่ม ฉากแผนที่ ๑๒ แผ่น ระย้ากิ่งทองเหลืองคู่ ๑ ของทรงยินดีในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว กระจกรูปเปรสิเดนท์ ๒ บาน แผนที่บ้านเมืองต่างๆ ๖ แผ่น กระจกเงาใหญ่บาน ๑ เครื่องไฟฟ้าสำรับ ๑ ปืนชาติไรผกาแมนบอก ๑ ปืนมือเสื้อหีบ ๑ เครื่องปืน ๔ ห่อ หนังสือเรื่องต่างๆ ๑๐ เล่ม แผนที่เมืองอเมริกันแผ่น ๑

แล้วโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ตั้งผู้รับสั่งให้ปรึกษาทำหนังสือสัญญาด้วยทูตอเมริกัน คือพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท ๑ สมเด็จเจ้าพระยาองค์น้อย ๑ เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ที่สมุหพระกลาโหม ๑ เจ้าพระยารวิวงศมหาโกษาธิบดีที่พระคลัง ๑ เจ้าพระยายมราช ๑ รวม ๕ นาย ประชุมทำหนังสือสัญญาที่พระราชวังเดิม เป็นสัญญา ๒๑ ข้อ เมื่อลงชื่อประทับตราหนังสือสัญญานั้น ให้ยิงปืนที่ป้อมวิชเยนทรประสิทธิ์ ๒๑ นัด ครั้นณเดือน ๖ แรม ๑๒ ค่ำ[๒] กัปตันเซนด์ฮาริส ราชทูตเข้าเฝ้าไปรเวตกราบถวายบังคมลาไป ความในข้อสัญญาและการที่รับรองทูตแจ้งอยู่ในจดหมายเหตุนั้นแล้ว