๔๒. เซอร์ยอนโบวริงเข้ามาทำหนังสือสัญญา

ลุศักราช ๑๒๑๗[๑] ปีเถาะสัปตศก เป็นปีที่ ๕ วันอาทิตย์ เดือน ๕ ขึ้น ๗ ค่ำ เซอยอนโบวริงราชทูตนาย ๑ มิสเตอฮาริปัก[๒] อุปทูตนาย ๑ มิสเตอยอนจาโรโบวริงตรีทูตนาย ๑ รวม ๓ นายมาด้วยเรือกลไฟชื่อลัสเลือ[๓] ลำ ๑ ชื่อปรือซันลำ ๑ ถึงปากน้ำเจ้าพระยาทอดอยู่นอกสันดอน พระยามหาอรรคนิกร พระยาสมุทรบุรานุรักษ์ บอกขึ้นมาถึงกรุงเทพมหานคร เดือน ๕ ขึ้น ๘ ค่ำ นำความขึ้นกราบบังคมทูลพระกรุณาทรงทราบใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท แล้วโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ท่านเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ลงไปรับเซอร์ยอนโบวริงที่เมืองสมุทรปราการ เซอยอนโบวริงกับขุนนางอังกฤษเข้ามาด้วยกำปั่นไฟชื่อปรือซัน ถึงเมืองสมุทรปราการ ณเดือน ๕ ขึ้น ๑๕ ค่ำ[๔] แล้วได้ยิงปืนสลุตธงแผ่นดิน ๒๑ นัด ทั้ง ๒ ฝ่าย ท่านเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์จัดเรือกระบวนแห่ที่เกณฑ์ลงไปแต่กรุงเทพมหานคร ๒๖ ลำ ส่งเซอร์ยอนโบวริง ฮาริปาก ยอนจาโรโบวริง กับขุนนางอังกฤษนายไพร่ ๒๔ คน ขึ้นมาถึงกรุงเทพมหานคร วันเดือน ๕ แรม ๑ ค่ำ ขึ้นพักอยู่ตึกรับทูตหน้าวัดประยูรวงศ์ ครั้นเวลาบ่ายกำปั่นไฟเซอร์ยอนโบวริงขึ้นมาถึงกรุงเทพมหานคร ขอให้เรือทอดหน้าป้อมป้องปัจจามิตร ป้อมปิดปัจจนึก แล้วได้ยิงปืนสลุตธงแผ่นดิน ๒๑ นัดอีกทั้ง ๒ ฝ่าย แล้วเลื่อนขึ้นมาทอดที่หน้าตึกพัก

ครั้นณวันเดือน ๕ แรม ๑ ค่ำ เข้าเฝ้าออกใหญ่ที่พระที่นั่งอมรินทร์วินิจฉัย เซอร์ยอนโบวริงจัดนาฬิกาพก ๑ ตลับทองคำประดับเพ็ชร ๑ สายสร้อยทองสำหรับนาฬิกาสาย ๑ หีบเขียนหนังสือสำหรับเดินทาง ๑ ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวาย แล้วโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ตั้งผู้รับสั่งให้ปรึกษาทำหนังสือสัญญาด้วยเซอร์ยอนโบวริง คือพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท ๑ สมเด็จเจ้าพระยาองค์ใหญ่ ๑ สมเด็จเจ้าพระยาองค์น้อย ๑ ท่านเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ ๑ เจ้าพระยาผู้ช่วยราชการกรมท่า ๑[๕] รวม ๕ แต่เจ้าพระยานิกรบดินทร์ที่สมุหนายกนั้น ท่านชราป่วยไปไหนไม่ได้ จึงไม่มีชื่อเข้าในที่ประชุม ประชุมทำหนังสือสัญญาที่พระราชวังเดิม เป็นสัญญาว่าด้วยการแผ่นดิน ๑๒ ข้อ กฎหมาย ๖ ข้อ พิกัดสินค้า ๓ ข้อ รวม ๒๑ ข้อ เมื่อวันลงชื่อประทับตราหนังสือสัญญานั้น ได้ยิงปืนที่ป้อมวิชเยนทรประสิทธิ์ ๒๑ นัด ฝ่ายกำปั่นรบอังกฤษก็ยิงปืนสลุตด้วย ๒๑ นัด

ครั้นณวันจันทร์ เดือน ๕ แรม ๗ ค่ำ เซอร์ยอนโบวริงเข้าเฝ้ากราบถวายบังคมลาไปด้วยเรืออสุรวายุภักษ์ กับเรือกระบวนรวม ๙ ลำ ไปส่งถึงเมืองสมุทรปราการ แล้วเซอร์ยอนโบวริงกับขุนนางอังกฤษ ลงเรือโผนเผ่นทะเลออกไปกำปั่นรบนอกสันดอน ได้ออกจากเมืองสมุทรปราการ เดือน ๖ ขึ้น ๗ ค่ำ[๖] ครั้นณเดือน ๖ ขึ้น ๙ ค่ำ ใช้จักรไปจากที่ทอดนอกสันดอน ความในข้อสัญญาและการรับรองทูตโดยละเอียดนั้น แจ้งอยู่ในจดหมายเหตุนั้นแล้ว