นิทานเรื่องฤๅษีกับแมลงมุม

ครั้งก่อนยังมีพรานป่าคนหนึ่งเที่ยวฆ่าสัตว์เลี้ยงชีพของตน แลเลี้ยงบุตรภรรยาเปนอาจิณ วันหนึ่งผู้บัณฑิตมากล่าวสอนชี้แจงให้เว้นโทษในการฆ่าสัตว์ พรานป่านั้นเกิดความเลื่อมใสสลดใจได้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ละเครื่องมือสำหรับประหารชีวิตสัตว์เสียแล้ว ก็เข้าไปในป่าดำรงเพศเปนฤๅษี ตั้งอยู่ในศีลแลพรตเปนอันดีสร้างอาศรมอยู่ในป่าหิมพานต์ ก็ในที่ใกล้อาศรมนั้นมีถ้ำตำบลหนึ่ง ซึ่งเปนที่อาศรัยอยู่ของหมู่กินรีเปนอันมาก ในปากถ้ำนั้นมีแมลงมุมใหญ่ตัวหนึ่งชักใยตั้งดักปากถ้ำไว้ ครั้นกินรีขึ้นมาติดสายใยของตนแล้วก็ฆ่ากินเปนอาหาร วันหนึ่งฤๅษีเที่ยวเสาะแสวงหาผลาหารมาถึงปากถ้ำ เวลานั้นพอแมลงมุมไล่จับกินรีที่ปากถ้ำ นางกินรีได้เห็นพระฤๅษีก็วิงวอนให้ช่วย พระฤๅษีเห็นนางกินรีมีรูปโฉมงามดีก็มีใจผูกผันในนางกินรีนั้น จึงเอาไม้เท้าไล่ตีแมลงมุมนั้นตาย แล้วก็พานางกินรีไปยังกุฎีของตน ได้อยู่สมัคสังวาสกับนางกินรีนั้น นี่แลมนุษย์ทั้งหลาย เมื่อใครมีเชื้อชาติเปนประการใดได้เคยประพฤติอย่างไร ก็ไม่ละเชื้อสายปรกติของตนได้เลย ใช่แต่เท่านั้น